Wat verraadt jouw taal over jou?
Vložit
- čas přidán 3. 12. 2018
- Friet, patat of petat. Je hebt maar één woord nodig om te horen of de persoon tegen wie je spreekt een Vlaming of een Nederlander is. Maar je woordgebruik en je uitspraak vertellen nog méér dan alleen je woonplaats. Hoe dat komt en hoe dat werkt legt sociolinguïst Rik Vosters je haarfijn uit. Extra uitdaging voor tijdens het kijken (lees: luisteren): raden jullie waar de haast accentloze professor vandaan komt?
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️ Leuke video! Zou goed materiaal zijn voor een luisterexamen voor het 5de middelbaar.
Ik herinner me dat m'n grootvader (geboren in 1888) nog zei "U is zeker uit XYZ," dat wil zeggen: hij vervoegde de U-vorm met de derde persoon enkelvoud in plaats van de tweede persoon enkelvoud. Vandaag de dag klinkt dat al bijna fout.
Ik (geb. 1951) woon sinds 1986 in het Verenigd Koninkijk en ik merk dat mijn Nederlands behoorlijk gedateerd is. Aan de andere kant gebruik ik in het Engels de derde persoon enkelvoud wanneer ik iemand aanspreek die ik als mijn meerdere beschouw, maar uitsluitend binnen mijn eigen orthodox-Joodse sociale kring. Ik spreek dus al een Engels sociolect.
Taal is fascinerend.
Mijn favoriete professor! Altijd boeiende colleges en fijne topics :)
Wij hebben weer heel wat bijgeleerd. Dank U zeer Universiteit van Vlaanderen, we love you all professors !
Keurig objectief weergegeven.Chapeau!
Wowuiteenzetting
Interessant, wat voor mij ook heel intrigerend is, is de invloed die 2 verschillende talen op elkaar uitoefenen aan een taalgrens. Ziwel tussen landen als in een land. Beste voorbeeld daarvan is Brussel ook. Ik vind dat de vlamingen hun taal iets meer in de keel spreken en er is adoptie van franse woorden.
Mijn mini observatie
Heel interessant! Bedankt
Heel mooie uitleg!!!
Dank u.
heel interessant dit..
Heel cool!
De editing blunder bij de opgestoken handen is wel opvallend. :D
Dit was een mooie presentatie maar uitgaande vanuit de titel had ik een totaal andere presentatie verwacht.
Ik had verwacht dat er een duidelijk onderscheid van het taalgebruikt tussen de verschillende klassen. Bijvoorbeeld het taalverschil tussen een minder hoogopgeleide en een hoogopgeleide persoon.
Mensen uit een fabriek zijn meestal minder netjes in hun taalgebruik dan iemand uit een kantoorsector.
Ik had graag wel eens de reden geweten hoe dit komt.
Taalvariatie verraadt veel over een persoon, inclusief hun herkomst, sociale achtergrond, leeftijd, geslacht, en etniciteit.
Regionale accenten zijn duidelijke indicatoren van herkomst, zoals de harde "g" in "owg" voor Noord-Nederlanders, de "ohe" voor West-Vlamingen, en de "aug" voor Limburgers.
Sociale achtergrond kan worden afgeleid uit taalgebruik, bijvoorbeeld de g-dropping die typisch is voor lagere sociale klassen.
Taal verandert voortdurend door modewoorden, jongerentaal, en grammaticale veranderingen.
De verschuiving van normen en regels in taal is een natuurlijk proces en geen teken van taalverloedering.
Leeftijd is ook een belangrijke factor in taalvariatie en verandering.
De diversiteit en rijkdom van de Nederlandse taal moeten worden gewaardeerd en gekoesterd.
Erg boeiende presentatie. Verbazend dat het dialect zo enorm snel aan het verdwijnen is.
Is niet verbazend als niemand het tot de volgende generatie overbrengt
In Nederland heb je het groene boekje..(nieuwe nederlandse woorden)straat taal is tegenwoordig ook geaccepteerd en dat zag ik 15 jaar terug niet dan lachte me ouders me uit
BEETJE FRIS?
Dank voor deze video, met heldere, toegankelijker uitleg. De omschrijving is wel wat misleidend: je kunt aan 'friet' of 'petat' niet horen of iemand Vlaams of Nederlands is (zoals de spreker overigens uitlegt). In Noord Brabant en Zeeuws Vlaanderen (waarschijnlijk ook Limburg) gebruikt men 'friet' voor gefrituurde stukjes aardappel. Soms gebruiken mensen ´frieten', maar dit komt minder vaak voor. 'Petat' of 'patat' wordt door de meeste Noord Brabanders helemaal niet gebruikt (ook niet voor aardappelen of vingers).
Mensen die in deze periode van de Nederlandse taal, die meisje in plaats van dat meisje zeggen.. 🤣🤣🤣 interessant dit
Mijn luistertoets nederlands ging over dit filmpje.......
Hopelijk ging je toets heel goed! 😁
ik moet deze video samenvatten in een tekst
Er is echter wel een 'probleem' wat betreft taalverloedering dat hier niet wordt benoemd: de verslechtering van taalgebruik komt vaak (ook) voort uit gebrek aan kennis of vooral aan de onwil om de benodigde kennis tot zich te nemen. Noem het domheid, noem het onverschilligheid, maar dat kun je geen gezonde ontwikkeling noemen.
Taalverloedering komt de laatste jaren helaas regelmatig voor bij hooggeschoolden en BN-ers. Vooral het woord "kut" wordt gebezigd door zgn hooggeplaatsten.
Ik heb toch de indruk dat niemand aan mijn taal kan horen waar ik van daan kom (ze horen wel dat ik uit Vlaanderen kom, maar uit welke streek horen ze blijkbaar bij mij niet)
Waarom is er ook in gebarentaal verschil afhankelijk de taal die de persoon " spreekt "? Waarom niet 1 taal in die gebarentaal, maar waarom komt het Esperanto maar niet uit de startblokken?
Ha, over die gebarentaal hebben we ook een video: "Waarom verstaan dove Vlamingen en Nederlanders elkaar niet?" Je vindt hem hier: czcams.com/video/OR83i0sZWCw/video.html
@@UniversiteitvanVlaanderen Ondertussen gezien en het heeft meer duidelijk gemaakt.
Geeft niet echt een antwoord op wat iemands taal over hem/haar zegt en hoe dit werkt bij het taxeren van een persoon bij een eerste kennismaking.
Hij zegt altijd kindere het is kindereN beleven neen beleveN dat heel het gesprek!😮
Werken?Het is werkeN
Kinderen? Wij zeggen joengelen, eu joenk, plat joenk (baby)
"Dat komt omdat" is nog altijd fout. Iets komt door een oorzaak, niet om een reden. Maak er maar een vraag van: "Waar komt dat om?" klinkt niet goed. Ik hoor echter Vosters deze vorm herhaaldelijk gebruiken en vrees dan ook dat die over, pakweg, 50 jaar standaardtaal zal zijn.
5IWa
G✌
Wat veraadt jouw taal over je?
iK BEN BUITENLANDERS HAHAHAH
'Taal verandert omdat taal varieert' zegt Rik Vosters. Dat is zoiets als: ik praat omdat ik spreek. De reden dat ik deze open deur dicht doe is omdat ik hem sluit.
Daar ben ik het helemaal oneens mee. Verandering gaat over een diachroon fenomeen. Dat wil zeggen, verandering in de loop van de tijd. In de loop van 100 jaar kan taal bijvoorbeeld aardig veranderen en gaan de dingen die we vandaag zeggen wie weet archaïsch klinken of gewoon niet meer gebruikt worden. Variatie daarentegen gaat eerder over een synchroon fenomeen. Nu (en ik bedoel, nu, vandaag) heb je misschien eenzelfde standaardtaal, maar als je het goed bekijkt varieert die enorm en heeft iedereen een beetje zijn eigen manier van spreken, en die is dan weer afhankelijk van de context. Ik kan zeggen 'jij kunt' of 'jij kan' of 'gij kunt'. Allemaal variaties om het zelfde te zeggen, nu vandaag. En het bestaan van die variaties kan er dan dus toe leiden dat taal in de loop van tijd zal veranderen. Wie weet accepteren we over 100 jaar enkel nog 'jij kan'. Heel verschillende dingen dus, maar ze hangen wel nauw samen.
@@MmeCoccinelle Dank voor uw toelichting. Het lijkt me nochtans dat noch het lange-termijn diachrone 'veranderen', noch het korte-termijn synchrone 'variëren' als verklaring mogen gebruikt worden voor de pluriformiteit van het taalsysteem of van taalbouwsels in het bijzonder.
@@RobertBusschots Dat klopt, maar volgens redeneert Rik ook niet op die manier en haalt hij een heleboel sociolingüistische factoren aan die wel de oorzaak zijn van het ontstaan van deze pluriformiteit. Ik zou de video nog een keertje helemaal moeten herbekijken om te zien waar en hoe precies hij dat zegt. Maar het komt erop neer dat taalvariëteiten sterk gelinkt zijn aan de identiteit en het sociolinguïstische profiel van een persoon, en aan de context. Zo blijven die variëteiten ook onderhouden. Een gemeenschap (dat kan zijn, een dorp, een club, een land, een vriendenkring, een streek....) heeft de neiging om op elkaar te gaan trekken om er zo als gemeenschap sterker te staan, en gaat zich tegelijk afbakenen van andere gemeenschappen door zich daar verschillend van te gedragen. Dat kan op allerlei mogelijke manieren; taal is daar een van, maar het zou ook kleding kunnen zijn. Je hebt dus altijd een tendens om te gaan praten zoals de mensen van jouw gemeenschap, en je wilt anders doen dan de mensen van andere gemeenschappen. Dat zorgt dan ook voor de dynamiek waarbinnen nieuwe taalvariëteiten kunnen ontstaan. Verder gaan mensen graag ook creatief om met taal en is er een zekere natuurlijke behoefte aan vernieuwing; ook daardoor gaan zijn nieuwe taalvariëteiten vaak welkom en worden oude variëteiten dan weer vergeten. Maar dat hoort dan niet per se bij de sociolinguïstiek thuis. Verder staat onze taal ook voortdurend onder invloed van andere talen en gaan we daarom woorden overnemen uit andere talen. Dat is dus taalcontact. Of wat er ook voor zorgt dat taal kan veranderen is een proces waarbij woorden die heel vaak samen gebruikt worden, uiteindelijk gaan versmelten. Mij schiet niet meteen een goed voorbeeld te binnen maar je zou kunnen denken aan het Engelse 'he is going to', wat in realiteit vaak 'he's gonna' wordt. Een afkorting, maar wie weet zal ooit de originele versie helemaal verdwijnen. Hopelijk is dit duidelijk. Ik kan zo nog lang blijven doorgaan; het komt er allemaal op neer dat taal absoluut geen statisch verschijnsel is maar dat taal constant in beweging is.
Je mond.kan je dichtdoen en/of houden
@@RobertBusschots taal is het uitstoten van verschillende klanken,om duidelijk te maken wat je bedoelt,sommige woorden dezelfde.hebben in een andere manier van zeggen,ofandere zinnen een andere betekenis.het is te moeilijk om alles in zo weinig woorden duidelijk te maken
ja dit was handig eh vr mn taak ned lol ez lmao
As je amsterdams wil proate mot je in Almere wese
is je kunt niet gewoon de common mistake van tussentaalvervoegingen te gebruiken met standaardtaal persoonsvormen.Vaak nederlanders die 'vlaamser' willen klinken
Of Vlamingen die expliciet hun best doen om je te gebruiken in bepaalde situaties
1:03
Geen uitleg nodig.
7:49 INNAM! niet inneemde
Ej Brugge kakker ietske minder e
@@emiel.4264 Ej check u bronnen downie kakkers zijn voor Mechelen
@@charlesloos7219 uw* we zien hier al heel snel wie de ‘downie’ is... Ik zou gewoon zwijgen. Dank.
@@emiel.4264 ok ge hebt me
Ach dat gezeur over 'rijkdom' van talen etc. Gewoon allemaal Engels praten op de wereld. Veel makkelijker ;)
Makkelijker zeker. Saai en verdrietig ook.
Engels maar. Hoeveel accenten heeft dat usa ,Iers enzovoort
@@ariari4133 Hoeveel accenten heeft Vlaanderen alleen al? Tientallen, misschien zelfs honderden. (Antwerps, Gents, Genkers, Hasselts, West-Vlams, Arendonks, Mechels, ... noem maar op. Deze zullen wel allemaal verdwijnen jammer genoeg)
Als heel de wereld Engels zou spreken zou het een saaie wereld zijn. Taal is een deel van cultuur, en het zou zonde zijn om de jouwe weg te gooien. Maar stel dat iedereen Engels sprak, zou uiteindelijk toch iedereen een andere manier van spreken aannemen, wat ervoor zou zorgen dat we na enkele eeuwen toch weer andere talen zouden spreken. In het begin van de geschiedenis sprak ook iedereen dezelfde taal hè.
@@don_p7546 accenten of dialecten?!!!
Dank u.