Pokojowe usposobienie człowieka to mit. Naszym przeznaczeniem jest walka?

Sdílet
Vložit
  • čas přidán 6. 06. 2024
  • W tym materiale nie przyjrzymy się żadnej starożytnej kulturze, czy konkretnej cywilizacji. Spróbujemy w bardzo uproszczonej formie zajrzeć w głąb siebie, żeby sprawdzić czy uda nam się rozwikłać zagadkę, nad którą walka toczy się już od pokoleń. A chodzi o walkę...
    Rozdziały:
    00:00 Wojna nigdy się nie zmienia
    02:23 Jacy naprawdę jesteśmy?
    11:35 Co na to archeologia?
    ► Zostań patronem: patronite.pl/Skryba
    ► Sprezentuj mi kawę (lub koktajl): suppi.pl/skryptorium
    ► Subskrybuj po więcej: / @skryptorium .
    ►Autorzy:
    Robert Euvino
    The Maiden, Stix and Stones Medley, Honor 4, Crusader solo
    DivKid - Empty moons of Jupiter
    +FaNV theme
    Treści udostępniane przez Skryptorium nie są w żaden sposób powiązane z Firefly Studios ani Bethedą
    ►Muzyka użyta w tym filmie jest oryginalna i wykorzystywana na podstawie licencji Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License: creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/ .
    ►Wykorzystane gry
    Stronghold
    ►Główne źródła
    Ferguson, B. (2018) W*r may not be in our nature after all. Why we fight?
    Otterbein, K. (2004) How W*r began
    Keeley, L. (1996) W*r before w*r. The myth of the peaceful savage
    Fry, D. (2013) W*r, Peace, and Human Nature
    the cambridge world history of vi**ence (2020) The Prehistoric and Ancient Worlds
    ►Autorzy fotografii:
    Ian Beatty, Schütze: creativecommons.org/licenses/...
    Ponadto użyto elementów wizualnych i dźwiękowych z gry Stronghold na podstawie: fireflyworlds.com/youtube-policy/
    #prehistoria #Skryba #starożytność

Komentáře • 324

  • @W3bst3rStudio
    @W3bst3rStudio Před 26 dny +131

    Oczywiście, że najtrudniej będzie człowiekowi przyznać, że żyje w najlepszym momencie rozwoju społeczeństwa i cywilizacji ogólnie. Skoro nie jest nam dobrze, to uciekamy w myślenie, że kiedyś było lepiej. To taki bambinizm, tylko antropologiczny.

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny +13

      no opresyjny pariarchat spowodował ze kobeity maja wiecej wolnego czasu i nie musza 3 razy dzinnie doic krowy gdy on ciezko pracuje w polu....no ale keidyś to było lepiej ;-)

    • @W3bst3rStudio
      @W3bst3rStudio Před 26 dny +6

      @@gromosawsmiay3000 a to a propos...?

    • @glawix2886
      @glawix2886 Před 26 dny +8

      ​@@W3bst3rStudio chyba chodzi mu o to, że teraz ludzie narzekają na patriarchat i wgl, że im źle i podał przykład, że wszejsniej było gorzej. W skrócie, podał przykład do tego o czym pisałeś

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny +7

      @@W3bst3rStudio to apropos tego że ludzi miałcza że im jest teraz żle.... wysłąlbym ich do 3 świata to by zobaczyli szybko róznice, wiekszośc nawidzonych ekologistów, feministów i innych istów

    • @JanekR-nt4fb
      @JanekR-nt4fb Před 26 dny +1

      No to teraz zobaczcie że to działa i w "drugą stronę", jeśli żyjemy w najlepszym momencie rozwoju cywilizacyjnego to wszelkie te wymienione idee są utopijne. Przecież gdzieś jest granica kiedy nie może być "lepiej". Inna sprawa że przez ostatnie trzy stulecia ludzie za każdym razem uważali że żyją w piku cywilizacji.

  • @PatrickNerdu744
    @PatrickNerdu744 Před 27 dny +91

    Zadaniem każdego osobnika, każdego gatunku jest walka o przeżycie.
    Ale to właśnie samoświadomość gatunku ludzkiego, pozwalam nam wybrać.

    • @jacekwozniak9346
      @jacekwozniak9346 Před 27 dny +11

      Właściwie do dla ludzi i zwierząt agresja jest mechanizmem obronnym.

    • @januszjanusz4954
      @januszjanusz4954 Před 27 dny

      ​@@jacekwozniak9346 nie zawsze, mamy udokumentowane wojny o władzę wśród grup szympansów gdzie jeden osobnik potrafił zebrać grupę innych osobników i walczyć razem z nimi o władzę w grupie z której sie wywodzili

    • @dzapetto-sg5jn
      @dzapetto-sg5jn Před 26 dny +2

      Z jednej strony masz samoświadomość ale z drugiej strony nadal jesteśmy pod silnym wpływem gadziego mózgu.

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny +4

      @@dzapetto-sg5jn jestesmy bo prawa natury się nie zmeiniły i nie zmienią, my ludzie "pierwszego świata" mamy trudności z dostrzeżeniem tego ale wystarczy pomieszkac poza pierwszym światem aby to szybko zauwazyć.

    • @agaz5924
      @agaz5924 Před 26 dny +2

      Walka o zasoby kobiety i terytorium stanowi integralna częsc czlowieka. teraz kiedy nie jest to konieczne potrzeba rywalizacji podbojow malych i duzych i bogacenia sie stanowi sens zycia wielu wiec nic sie nie zmienilo tak naprawde.

  • @WolvGame
    @WolvGame Před 26 dny +19

    Ja tam nigdy z nikim nie walczyłem, pozdrawiam cieplutko.

    • @szymonszychta6986
      @szymonszychta6986 Před 15 dny +1

      Bajki prawisz. Nigdy nikomy wrednie nie odpowiedziałeś na jego wredną zaczepkę. Nie stanąłeś do rywalizacji o stanowisko pracy?
      To już jest jakaś forma walki może bardzo uproszczona ucywilizowana, ale walka. Zaś walka prowadzi do waśni i zabójst w małych grupach ludzkich pleminno -rodzinnych dalej w większych grupach do wojen lokalnych itd.

  • @shiianahgry
    @shiianahgry Před 26 dny +7

    Uwielbiam Cię Skrybo za tę Langustę

  • @smogpodwawelski444
    @smogpodwawelski444 Před 9 dny +2

    Świat materialny, nowoczesny i cywilizowany jak najbardziej nam odpowiada.
    Nie odpowiadają nam natomiast takie aspekty współczesnego życia społecznego, jak: "wyścig szczurów", "tyrania ekonomiczna", "tyrania polityczna", "tyrania etniczna", "utrata możliwości samostanowienia o swoim własnym losie", które w tej czy innej formie wystepowały na wszystkich etapach rozwoju ludzkości.
    A w naszej epoce po prostu odczuwamy ich oddziaływanie bezpośrednio na własnej skórze.

  • @diesirae2242
    @diesirae2242 Před 24 dny +7

    Bardzo mi się podoba twój nowy sposób, w jaki opowiadasz, fajnie, że kanał ewoluuje, nawet w tak subtelny sposób.

  • @wandap9520
    @wandap9520 Před 27 dny +6

    „Nic tak bardzo nie nakręca negatywnie człowieka, jak poczucie własnej krzywdy (zawinionej bądź niezawinionej ).

  • @Ligawa
    @Ligawa Před 27 dny +8

    Bardzo ciekawy odcinek. Kiedyś się nad tym zastanawiałam.. dziękuję 💫

  • @rzizmont89
    @rzizmont89 Před 26 dny +14

    Odnośnie czasów obecnych czerpiąc z doświadczeń historii - Imperium Rzymskie również upadło, zwłaszcza ze względu na przerost ideologii i regulacji wewnątrz poszczególnych prowincji.
    Istnieje ryzyko, że bardzo podobnie może skończyć UE - zwłaszcza w obecnym kształcie. A najbliższe wybory będą generalnym probierzem nastrojów wewnątrz wspólnoty, która ma coraz mniej wspólnych mianownik ów, a coraz częściej rozbieżne, regionalne interesy i punkty widzenia na sprawy bieżące - społeczne i gospodarcze w Europie.

    • @indrickboreale7381
      @indrickboreale7381 Před 26 dny +1

      Mam tylko nadzieję, że nie za naszego życia. UE i NATO gwarantują względny (rywalizacja wciąż istnieje) pokój w Europie

    • @gregory3108
      @gregory3108 Před 26 dny +2

      Skryba pominął Tybet, a to ciekawa historia jak odeszli od konfliktów zbrojnych na rzecz medytacji i poszukiwania prostych sposobów życia - na teraz na Ziemi , ale Chiny zajęły Tybet w 1956 i koniec ich pokojowej egzystencji..

    • @kamilkamil2219
      @kamilkamil2219 Před 26 dny

      ZSRE w takiej formie to utopia i upadnie (mam nadzieję że jak najszybciej)

    • @ballen188
      @ballen188 Před 24 dny +2

      @@gregory3108 tylko że tybet odszedł w sposób cywilizowany cwyillizacja tam jest stara i mało ludna a materiał traktuje przedewszystkim o ludach w erze kamienia łupanego

    • @JanekR-nt4fb
      @JanekR-nt4fb Před 24 dny +3

      @@indrickboreale7381 NATO owszem dlatego dołączyłykolejne kraje, UE niczego nie gwarantuje, generalnie jej sprawczość widać na bliskim wschodzie. Jeśli nie jesteś członkiem wspólnoty możesz sobie na nią lać i najwyżej cię potępią.

  • @bytastralny
    @bytastralny Před 27 dny +6

    Ciekawa puenta na koniec, daje do myślenia

  • @RealSpruce
    @RealSpruce Před 26 dny +3

    Bardzo ciekawy temat.

  • @WojciechB.
    @WojciechB. Před 27 dny +13

    Po co nam państwa? Kluczowym elementem odpowiedzi jest przemoc. Państwo skutecznie chroni nas przed agresją ze strony innych osób lub państw. Jednocześnie, jeśli zdecydujemy się naruszyć ustalone przez nie zasady, może zastosować wobec nas przemoc. Istnienie państwa opiera się na jego zdolności do potencjalnego stosowania przemocy. Jeżeli państwo nie jest w stanie egzekwować przemocy wobec swoich obywateli, szybko rozpada się od środka. Przemoc jest jednym z głównych, choć oczywiście nie jedynym, spoiwem państwa.

    • @marekkociecki873
      @marekkociecki873 Před 26 dny

      zgadza sie - panstwo ma monopol na uzywanie przemocy, robi to legalnie

    • @MrWoojohn
      @MrWoojohn Před 26 dny +2

      No jeśli państwo nie zmusi obywateli do posiadania potomstwa, to państwo przestanie istnieć wraz z jego społeczeństwem. Demografia jest porównywalnym zagrożeniem co konflikt zbrojny. Skoro w tym drugim przypadku aparat państwa potrafi odebrać mężczyznom prawa i nakazać im najwyższe poświęcenie, ciekawe czemu tego samego nie robi w przypadku kobiet, które nie chcą mieć dzieci? Ktoś to rozkminiał?

    • @waldemarskw1583
      @waldemarskw1583 Před 26 dny

      Sęk w tych zasadach ,bo władza nie jest zobowiązana do ich przestrzegania, dlatego przemoc nie zawsze jest legalna co niejednokrotnie udowodniły wojny i rozpady panstw mniejszych i wiekszych

    • @WojciechB.
      @WojciechB. Před 26 dny

      @@waldemarskw1583 Żeby było jasne zasady są dla obywateli. 😎
      Władza, chociaż ją formalnie też zasady obowiązują, może je zmieniać od ręki za pomocą jednej ustawy, rozporządzenia czy dekretu, choć czasami może to spotkać się z oporem społecznym.
      W ostateczności ma jeszcze tajne służby, tajne operacje itp...

    • @JanekR-nt4fb
      @JanekR-nt4fb Před 26 dny

      ​@@waldemarskw1583Ale oczywiście że jest zobowiązana, tyle że wiele zależy od interpretacji. Jeśli ktoś uzna że zachodzą szczególne przesłanki do zastosowania przemocy, wszystko zależy od tego czy miał rację, względnie tego kto będzie potem to oceniał.

  • @ireneuszmaslinski9187
    @ireneuszmaslinski9187 Před 26 dny +2

    To prawda, trzeba umieć współpracować, a jak trzeba to walczyć.

    • @waldemarskw1583
      @waldemarskw1583 Před 26 dny

      inteligencja to zdolność do przystosowania się do środowiska / umiejętnośc rozróżnienia kiedy trzeba zwalczać innych a kiedy współpracować tzw. "obcymi"- samolubność genów ?

  • @KowalskiJan
    @KowalskiJan Před 22 dny +2

    To jest naprawde niesamowite

  • @machal9024
    @machal9024 Před 27 dny +14

    Źródłem tej optymistycznej wizji jest chyba Jan Jakub Russo i jego "szlachetny dzikus".

  • @dominiktokarski8054
    @dominiktokarski8054 Před 27 dny +4

    Dzięki za film, komentarz do statystyk, pozdrawiam

  • @Gniew_PGRu
    @Gniew_PGRu Před 27 dny +27

    Kiedy zaczęliśmy to już mało ważne. Ważne jest kiedy przestaniemy walczyć.

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny +17

      raczej nigdy natury nie oszukasz. zauważ że np społeczeństwa co sie "uspokoiły" przegraja w starciu z tymi co zyja jak ich przodkowie.

    • @marekkociecki873
      @marekkociecki873 Před 26 dny +10

      potrzeba poteznej jednorazowej krwawej jatki. Wtedy przestaniemy walczyc - ale najwyzej na pare pokolen

    • @Gniew_PGRu
      @Gniew_PGRu Před 26 dny

      @@marekkociecki873 Były dwie i nic to nie dało. Trzeba przestać słuchać psychopatów co swoimi działaniami doprowadzają do wojen. W pokoju nas strzygą a jak trzeba posyłają na rzeź. Trzeba w końcu zacząć mówić asertywnie NIE! i zacząć samodzielnie myśleć.

    • @indrickboreale7381
      @indrickboreale7381 Před 26 dny

      Walczyć nigdy nie przestaniemy. Pytanie tylko, kiedy państwa uznają, że tradycyjnie rozumiane wojny są nikomu niepotrzebne

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny

      @@indrickboreale7381 keidy im sie przestanie to opłacaac, na razie marszełek pogromca putina powiedizal ze (My) wgnieciemy go w ziemie, nie ze wgnieciemy on bedzie siedzial na tyłach a ty i ja bedzimy musieli go wgniatać

  • @bartomiejadamowicz6956
    @bartomiejadamowicz6956 Před 27 dny +12

    To są lekcje historii o których marzyłem w gimnazjum 🎉🎉🎉

  • @konsument681
    @konsument681 Před 27 dny +3

    Dobry ,rzetelny materiał , dzięki!

  • @MrsMagdalenaKamila
    @MrsMagdalenaKamila Před 27 dny +3

    Bardzo ciekawy temat 👍

  • @NDKmpy
    @NDKmpy Před 26 dny +2

    Super langusta i wstawki z twierdzy, pozdrawiam. 🎉🎉🎉🎉

  • @faara663
    @faara663 Před 26 dny +2

    Wspaniały materiał!

  • @bartomiejadamowicz6956
    @bartomiejadamowicz6956 Před 27 dny +2

    Wspaniała robota, oby tak dalej 🎉🎉🎉

  • @arturswitalski1901
    @arturswitalski1901 Před 5 dny +1

    Oczywiście, że można żyć w pokoju. Trzeba tylko nerwy swoje ogarniać i tyle.
    Większość ludzi czeka na jakiegoś typa co im pokój załatwi...

  • @wilhelmetkeri814
    @wilhelmetkeri814 Před 20 dny +3

    Swoją drogą, czemu nigdy nie rozmawiamy o wszystkich "dobrych" rzeczach, które zawdzięczamy wojnom? Czemu nigdy nie ma filmików na YT temu poświęconych? Miejsca pracy, technologie, wspólny cel jednoczący ludzi...

  • @marcinkonieczny3737
    @marcinkonieczny3737 Před 18 dny +1

    Nadmiernie się mnożymy, a następnie wyżynamy o ziemię i zasoby - No chyba że uprzedzą nas naturalne mechanizmy przeciwdziałające nadmiernej rozrodczości, jak choroby, pandemie i głód.
    Wybór jest prosty: Albo żyć w niewyobrażalnej szczęśliwości w Rajskich warunkach - ale zachowując harmonię demograficzną. Albo nadmiernie się mnożąc zrobić piekło dla siebie i innych.

  • @h4wk742
    @h4wk742 Před 27 dny +5

    O dzień dobry ugulem, 40 sekund temu wstawiony wilm. Biorę sie za ogladanie cholera jasna

  • @jedrekmodzelewski5287
    @jedrekmodzelewski5287 Před 26 dny +2

    Od początku (Fallout) bo końcówkę to jest genialne. Dzięki, że jesteś k że tworzysz w przystępny sposób tak inteligentny kontent.

  • @marianjonca2160
    @marianjonca2160 Před 26 dny +3

    Wystarczy wyeliminować wszystkich, którym się wydaje, że są wojownikami i wojen nie będzie. Pozdro!

  • @kaboolchuck
    @kaboolchuck Před 27 dny +1

    Dziękuję za film, dawno nie bylo nic o rzymie. Moze powrot do wloch???

  • @mo55yoak
    @mo55yoak Před 25 dny +1

    kolejny super odcinek pozdroooooooo

  • @ksaveriusz
    @ksaveriusz Před 27 dny +6

    Człowiek od zawsze używał najpierw siły argumentów, a potem argumentu siły. Jest to naturalne, nie dążymy do wybicia innych ludzi, robimy to, gdy są zagrożeniem lub nie dają się pożegnać/oddać tego co nam potrzebne.
    To taka ostateczność.
    Fajnie to opisywali w odcinku byli sobie... o Konradzie Lorentzie chyba.

    • @krzysztofcieslik1724
      @krzysztofcieslik1724 Před 26 dny +1

      Nie jest to takie pewne. Lorenz choć mocny, to jednak już wiekowy badacz. Prawda jest taka, że nie mamy wystarczających danych by stwierdzić, jak wyglądała nasza przeszłość i jak wyglądały typowe interakcje. Wręcz teoria ewolucyjna podaje nam argumenty na to, że najskuteczniejszym posunięciem jest współpraca jako pierwszy krok

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny +2

      @@krzysztofcieslik1724 zauważ że wspólpraca wustępuje "wsród swoich" do obcych mamy zdecydowanie przeciwne nastawianie, zauwazono juz to pomiedzy grupami szympansów, czyżby były to cechy które posiadali już nasi wspólni przodkowie?

  • @Rediblu
    @Rediblu Před 26 dny +1

    zajebiste

  • @szymonjewgjenjewicz3172
    @szymonjewgjenjewicz3172 Před 27 dny +3

    Odcinek jak zwykle spoko- return to monke

  • @stansheppard6345
    @stansheppard6345 Před 26 dny +4

    Nigdy więcej wojny

  • @wulfilarast2895
    @wulfilarast2895 Před 21 dnem +1

    Gdyby ludzkość była pokojowa, to nie pojawialiby się prorocy nawołujący do pokoju!

  • @Varlenus
    @Varlenus Před 6 dny +1

    Sama walka i zabijanie to nie problem. Problemem jest to, że najczęściej obrywa się niewinnym ludziom, którzy z danym konfliktem nie chcą mieć nic wspólnego.

  • @sdfdsffdsfsdf6244
    @sdfdsffdsfsdf6244 Před 17 dny +1

    Super film! Co myślisz o tym że coraz lepsze warunki w których żyjemy, mniej przemocy czy to w jaki sposób pomimo różnic i innych narodowości ludzie mogą ze sobą współpracować jest elementami ewolucji?

  • @gregory3108
    @gregory3108 Před 27 dny +5

    Tak ,teraz w tym programie nasz Skryba wsadził nas w stan wojenny chyba🤔 ale ma dużo racji☝od dawniej Mezopotamii po dzisiejszą Ukrainę, żaden konflikt nie wygasa , a człowiek dalej walczy i ginie🙄

    • @machal9024
      @machal9024 Před 27 dny +4

      "Żaden konflikt nie wygasa" jakoś nie kojarzę by konflikt o Vinland z początku XI wieku nadal trwał. Albo konflikt awarsko-frankoński.

    • @ulkamara5851
      @ulkamara5851 Před 26 dny +1

      Tyle, ze ci, ktorzy wspolczesnie wywouja wojny, zwykle na nich nie gina.

    • @gregory3108
      @gregory3108 Před 26 dny

      @@machal9024 Baskowie, Albania/ Kosovo a o Armeni lub Kurdystanie nie wspomnę, nasze wynalazki i technologie często się kłócą z tradycją tych kultur. 🙄 Jak się ropa skończy i wejdą nowe źródła paliw, to dopiero zacznie się exodus/ wędrówka ludów ☝

    • @machal9024
      @machal9024 Před 26 dny

      @@gregory3108 czyli uważasz, że konflikt Basków z Kalifatem Umajadów nadal trwa?

    • @gregory3108
      @gregory3108 Před 26 dny

      @@machal9024 z resztą Hiszpanii...ich DNA coś w tym nie do końca gra?

  • @therednask
    @therednask Před 20 dny

    Wojna moja miłość, jeśli nie mamy nic , o nic nie będziemy walczyć. Ale jeśli inni mają coś byśmy chcieli otrzymać , nadal nie posiadając nic . Będziemy walczyć takie jest prawo ludzi :)

  • @jakubz3177
    @jakubz3177 Před 3 dny +1

    Nie istnieje coś takiego jak pokojowy gatunek. Przemoc jest nieodłączną częścią walki o przetrwanie, a każdy gatunek jako cel swojego życia traktuje przetrwanie. Nie ma pokoju, jest darwinizm.

  • @pralkowcypl3646
    @pralkowcypl3646 Před 26 dny +1

    "Ucisk leży w waszej naturze..." /Mroczne niebo/

  • @scalvanus
    @scalvanus Před 25 dny +2

    Standardowy comment zasięgowy dla Algorytmu:
    Blood for The Blood God! A worthy sacrifice to the algorithm throne.
    I'm just Saiyan.

  • @okon7464
    @okon7464 Před 27 dny +5

    Nie wiem jak można mówić, że człowiek z natury jest pokojowy. Wystarczy na ów naturę spojrzeć i zobaczyć jak strasznie brutalna, krwawa i (z naszej perspektywy) zła. No chyba, że ktoś swoją opinię o naturze kreuję na podstawie Disneya.

    • @machal9024
      @machal9024 Před 27 dny

      Pierwszym był chyba Jan Jakub Russo. Z jego koncepcją "szlachetnego dzikusa", że to własność i cywilizacja zdeprawowały.
      JJ Russo zasadniczo miał krótki okres prawdziwej pracy, co uważał za najgorszy okres w swoim życiu.

    • @okon7464
      @okon7464 Před 27 dny +1

      @@machal9024 tak samo jak marks, jak widać lenie nie powinny się niczym poważnym zajmować, bo nie wychodzi z tego nic dobrego.
      "Jan Jakub Russo" - ja pierdole kiedyś tak dla beki napisałem, nie wiedziałem, że ktokolwiek kiedykolwiek to zrobi/ł nieironicznie

    • @machal9024
      @machal9024 Před 27 dny

      @@okon7464 jak byłem młodszy to zapis "Jan Jakub Russo" był normalny. To w ostatnich dwóch dekadach weszło pisanie z francuskiego "Jean-Jacques Rousseau".

    • @okon7464
      @okon7464 Před 27 dny +1

      @@machal9024 i bardzo dobrze, bo ten starszy jest tylko zabawny, poza tym zawiera błąd, bo jak już chcemy zapisać nazwisko tak jak się czyta, to powinno być "ruso", w wymowie nie ma żadnego podwójnego "s". Druga kwestia jest taka, że ktoś widząc takie przetłumaczone imiona i przekręcone nazwisko, ktoś może pomyśleć, że ten gość miał jakikolwiek związek z Polską, tak jak przez długi czas myślałem o Wicie Stwoszu (czyż nie wygląda jak typowo piastowska persona?). A to tylko zaburza postrzeganie historii zwłaszcza u ludzi nie interesujących się nią, bo jak ktoś się ciekawi to znajdzie sobie fakty, a jak ktoś zobaczy raz w życiu nazwisko "Russo" (czy też bardziej poprawnie Ruso), to może sobie pomyśleć: "aha jakiś polski myśliciel", zwłaszcza jak jeszcze zobaczy przed tym imiona Jan Jakub.

    • @machal9024
      @machal9024 Před 27 dny +1

      @@okon7464 jakoś przez lata nikt nie ma problemu, że Konfucjusz jest wersją zlatynizowaną. I nikomu nie przyszło na myśl "Hmm Konfucjusz był chyba antycznym rzymianinem bo ma końcówkę -usz".

  • @TheMKBOxide
    @TheMKBOxide Před 27 dny +3

    Wojna towarzyszy nam od zawsze, po prostu za czasów plemiennych była mniejsza i mniej zorganizowana, cywilizacja tylko ją uporządkowała.

  • @emilapomykaa3675
    @emilapomykaa3675 Před 22 dny +4

    Jesteśmy zwierzętami z innym językiem który uprawiamy jak każde zwierzę tylko my zapisujemy słowa bo mamy słaba pamięć i predyspozycje do pisania. Jeden problem, mało zwierza niszczy własną rasę jak człowiek. 😢

    • @marcinkonieczny3737
      @marcinkonieczny3737 Před 6 dny

      Wszystkie zwierzęta gdy się nadmiernie namnożą, to się wtedy wzajemnie mordują! - no chyba że uprzedzą je choroby czy głód.

  • @sirchristian1222
    @sirchristian1222 Před 27 dny +3

    Choc to troche nie moja tematyka to fainy informatywny film

  • @zbigniewgotkiewicz
    @zbigniewgotkiewicz Před 27 dny +1

    Jesteśmy jednym z najbardziej agresywnych gatunków co musi doprowadzać do konfliktów. A agresja instytucjonalna wiąże się z posiadaniem i osiadły trybem życia. Osady były atakowane przez koczowników i powstała potrzeba bronienia terenów. Powstała warstwa wojowników co uformowało wszystkie społeczności. Takie najstarsze osiedla wojowników odkryto w Anatolii na północnych granicach Międzyrzecza. Ciekawe jest to, że w każdej kulturze najstarsze Osiedla nie były otoczone murem, który pojawiał się dopiero na pewnym stopniu rozwoju.

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny +2

      obstawiam że ani najbardziej ani najniej agresywnym gatunkiem na planecie ziemia, owady to dopiero potrafią poszalec :-)

    • @zbigniewgotkiewicz
      @zbigniewgotkiewicz Před 26 dny +1

      @@gromosawsmiay3000 zwierzęta w znakomitej większości zabijają jedynie swoje jedzenie. Walki godowe są zrytualizowane tak, aby nie odnieść szkód. Ludzka przemoc i agresja doprowadza do zabijania zarówno bez potrzeby nakarmienia się jak i w celu zabicia rywala. Zdobywanie władzy też można powiązać z zabójstwami w celach seksualnych. A zabijanie kobiet jest najwyższym dowodem do pokazania degradacji naszego gatunku. Tradycyjnie kobiet nie zabijano a raczej gwałcono a już w starożytności posuwano się do mordowania zarówno kobiet jak i dzieci.

    • @djakmalinakot8568
      @djakmalinakot8568 Před 26 dny

      Akurat warstwa wojowników powstała wśród koczowników. Pierwszy podział na kasty to koczowniczy praindoeuropejczycy którzy podzielili się na uczonych-kapłanów, pasterzy-rzemieślników i właśnie wojowników. A następnie podbili wszystko od Skandynawii po Indie. Tak skutecznie, że z wszystkich tak zwanych Staroeuropejskich ludów do dziś przetrwali tylko Baskowie. A wcześniej te ludy zamieszkiwały co najmniej całą Europę zachodnią o czym świadczy część tych ludów która przetrwała do czasów historycznych (Etruskowie, Piktowie czy Retowie, przetrwały one bo żyły w trudno dostępnych i izolowanych górskich obszarach.)

  • @relikt55
    @relikt55 Před 18 dny

    Skuteczny atak to atak z zaskoczenia.

  • @fredgard8615
    @fredgard8615 Před 27 dny +1

    4:55 Najbardziej przerażający dźwięk w historii

  • @marekkociecki873
    @marekkociecki873 Před 26 dny +4

    w sumie to pierwszy raz slysze o teorii, jakoby prymitywne ludy zyly w pokojowej idylli. A juz zupelnie dziwi mnie, ze jest to teoria powszechna...

    • @karolkowalski4249
      @karolkowalski4249 Před 21 dnem

      Ktoś w oświeceniu stworzył "mit dobrego dzikusa" i tak zostało

  • @IiNICKSiI
    @IiNICKSiI Před 27 dny +12

    Bardzo ciekawe.
    Odniósł bym się też to samych zwierząt np. szympansów które toczą pomiędzy sobą coś co przypomina wojny plemienne. Zorganizowanie wędrówki samców jednego stada na teren drugiego aby je atakować, ranić i zabijać. A nawet zauważono, że sprawianie bólu czy martweie zwłok wrogiego stada sprawia im przyjemność. Nie jestem pewien uprowa samic.
    No i tak my nie jesteśmy szympansami.
    Ale to ciągle ciekawa obserwacja.

    • @krzysztofcieslik1724
      @krzysztofcieslik1724 Před 26 dny +4

      Są też szympansy bonobo, skrajnie pacyfistyczne

    • @IiNICKSiI
      @IiNICKSiI Před 26 dny +3

      @@krzysztofcieslik1724 tylko, że szympansy są nam bliższe niż bonobo, którymi zresztą tak jak szympansami nie jesteśmy.

    • @krzysztofcieslik1724
      @krzysztofcieslik1724 Před 26 dny +10

      @@IiNICKSiI fałsz. Genetycznie jesteśmy w identycznym stopniu spokrewnieni zarówno z bonobo jak i z szympansami zwyczajnymi. Natomiast to prawda, nie jesteśmy ani jednymi ani drugimi, dlatego należy patrzeć ostrożnie na teorie o naturze i prehistorii człowieka, które wysnute są tylko z zachowania zwierząt, choćby tych najbliżej z nami spokrewnionych

    • @IiNICKSiI
      @IiNICKSiI Před 26 dny

      @@krzysztofcieslik1724 dziękuję Ci za pogłębienie mojej wiedzy w tym temacie i jej wyprostowanie. :)

    • @krzysztofcieslik1724
      @krzysztofcieslik1724 Před 26 dny +2

      @@IiNICKSiI polecam ogarnąć pracę Fransa de Waala, jeśli interesuje cię ten temat

  • @lookash3048
    @lookash3048 Před 27 dny +8

    Ja bym powiedział, że było bardziej na odwrót. Im bardziej cywilizowany (wplątany w skąplikowaną strukturę społeczną i ekonomiczną) jest człowiek, tym mniej skłonny jest do użycia agresji fizycznej, bo tym mniejszą korzyść z tego uzyskuje.

    • @PominReklamy
      @PominReklamy Před 26 dny +1

      Agresja fizyczna to tylko jeden z jej przejawów. Masz też do dyspozycji przemoc psychologiczną, ekonomiczną, instytucjonalną. Po prostu dzisiaj stosujemy bardziej wyrafinowane formy przemocy zostawiając przemoc fizyczną do dyspozycji najsłabszych we współczesnym społeczeństwie. Najsłabszych nie w znaczeniu fizycznym

    • @soupa8082
      @soupa8082 Před 26 dny +1

      ​@@PominReklamy tak ale ta agresja (nie przemoc bo ona jest tylko fizyczna!) Jest bezkrwawa. Mozesz kogoś naobrażać ale nie zabijesz go tym chyba ze sam sie zabije z tego powodu

    • @krystiannona7141
      @krystiannona7141 Před 26 dny +1

      ​@@PominReklamyno tak bo nie możesz zmienić pracy albo zmienić miejsce. Tylko potwierdziłeś tą hipotezę. Kiedyś było niewolnictwo a także zakaz zmiany wioski. Całe ludy przesiedlano. Jeśli masz takie problemy to one są w tobie. A większość tej agresji to zwykła rywalizacja

    • @krystiannona7141
      @krystiannona7141 Před 26 dny

      ​@@PominReklamydodaj to że przemoc umysłowa często jest napiętnowana i zakazana w prawie cywilizowanym. To o co ci chodzi to potrzymaj mnie za cyca albo ktocze

    • @krystiannona7141
      @krystiannona7141 Před 26 dny

      ​Ja jak szef mi ubliża mówie aby się odpierdolił. A jak się wkurwie to dzień przed zmianą pracy mu walne strzała. Nawet słaby człowiek może xmienić miejsce

  • @ariaal5385
    @ariaal5385 Před 24 dny +2

    Całkowita prawda. Pokój to nienornalnosc i tylko okresy między wojnami. Historia Europy idealnie to pokazuje że tłukli się wszyscy ze wszystkimi. Żadne pokoje czy traktat tego nie zmienia co też historia pokazała.

  • @ED10X
    @ED10X Před 26 dny +2

    Wystarczy spojrzeć na naszych najbliższy kuzynów, czyli szympansów które regulaenie toczą ze spobą walki, a istnieje też dokument o 5 letniej wojnie szympansów

  • @fanka-natury-fanka-gor7134.

    To zależy o jakim okresie w dziejach ludzkości mówimy. Czy mamy do czynienia z walką o zasoby, czy też nie jest ona potrzebna. Przez 100 000 lat świat zamieszkiwało 1000 osobników homo sapiens. Gdyby wyznawały "filozofię wojny", po gatunku pozostałoby już tylko wspomnienie.

  • @wandap9520
    @wandap9520 Před 27 dny +1

    To raczej chciwość i zazdrość prowadzi do „wyrównania”.

  • @szurnietymedrzec2796
    @szurnietymedrzec2796 Před 25 dny +1

    40 tysięcy lat temu człowiek wykształcił tak zwaną nową korę, która odpowiada choćby za współodczuwanie i współczucie. Oprócz niej człowiek dysponuje wcześniej rozwiniętym tak zwanym mózgiem gadzim odpowiedzialnym za prymitywne instynkty oraz mózgiem ssaka odpowiedzialnym za przetrwanie, na przykład jak was przestraszy ktoś kto się znikąd pojawił i kogo przemieszczania się nie zauważyliście, za reakcję odpowiada mózg ssaka. Nowa kora próbuje przetworzyć strach\agresję w sposób taki, byście reagowali logicznie, planowo i spokojnie. Ostatnie kilkadziesiąt lat zmieniło to jak człowiek odnosi się do drugiego człowieka(przynajmniej w społeczeństwie zachodnim) i całkiem możliwe, że obecnie tworzy się nowy typ kory

    • @gallanonim1379
      @gallanonim1379 Před 6 dny

      A co niby się przez te ostatnie kilkadziesiąt lat zmieniło? Zachowania narodów Zachodu, znaczy się skrajny indywidualizm i wszystko co z niego wynika to nic nowego, to się dzieje w każdej cywilizacji gdzie ludziom od dobrobytu się w d... przewraca - przeszła przez to Grecja, przeszedł Rzym, to czemu i Europa miałaby nie przejść?

  • @widmo10
    @widmo10 Před 26 dny +1

    3:50 szczerze to brzmi jak takie rozwinięcie mitu dobrego dzikusa i ktoś tak stwierdził że jak to zostało obalone to należy cofnąć się dalej i stwierdzić że te prymitywne plemiona są po prosty zbyt cywilizowane by być dobre
    5:22 chwila widziałem to już (languste z tym podpisem), na twoim kanale to już było? czy może to jest z jakiegoś mema/anegdoty/sucharu?
    9:00 z tego co się orientuje to są takie plemiona gdzie ilość zabójstw to setki razy więcej niż w polsce

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 26 dny

      Co so 5:22 to stary dobry asterix i obelus misja kleopatra, i tekst o languscie zamiast pacyfikacji legionistow antywirusa

  • @maciejadamczyk8033
    @maciejadamczyk8033 Před 26 dny +3

    15:33 po drugiej stronie miecza obosiecznego jest taka odpowiedź na Twoje pytanie:
    Życie w zgodzie z naturą to życie w zgodzie z każdym instynktem, nawet tym najbrutalniejszym.

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny +2

      dlatego że natura jest brutalna i długo nie pożyjesz nie stosując się do jej zasad.... dzisiaj kupujesz schabowego jesteś zwolniony z zabijania świaniaka, kiedys nie było przeproś albo go ubijesz albo bedziesz głodować, dzisiaj wyszkolona "kasta wojowników" broni ciebie i twojej rodziny , kiedys sam musialeś stawac do walki.

    • @lia3133
      @lia3133 Před 26 dny +1

      No nie... Natura zabija tylko by jeść/żyć. Nie zabija z chorych,psychopatycznych pobudek dla samego znęcania się,nie torturuje dla przyjemności,nie zabija milionami dla ideologii i religii. Stwierdzenie że życie zgodnie z naturą to uleganie wszelkim instynktom jest absurdalne!

  • @chlebiarz7218
    @chlebiarz7218 Před 11 dny +1

    Myślę, że wojny prehistoryczne wzięły się głównie z ograniczoności zasobów bo natura nie zawsze daje możliwość zaspokojenia potrzeb wszystkich. Nie zgadzam się w pełni z ideą, że człowiek był kiedyś zupełnym pacyfistą, ale też się nie zgadzam z ideą, że człowiek jest w 100% egoistyczną jednostką bo nadal wykazujemy często lojalność wobec swojej grupy i jesteśmy gotowi jej bronić gdy przyjdzie taka potrzeba.

    • @chlebiarz7218
      @chlebiarz7218 Před 11 dny +1

      Na pewno nie sądzę, że człowiek wszczyna konflikty "bo tak" bo jest to raczej bezsensowne ze względu na to, że najważniejszym dla każdego niemal gatunku było zawsze przetrwanie, a stan wojny dla jego pomyślności jest zagrożeniem.

  • @antysynteza777
    @antysynteza777 Před 24 dny +3

    Taka jest strategia ewolucyjna człowieków. Nie trykami się rogami, więc załatwiamy to dzidami.

  • @JanekR-nt4fb
    @JanekR-nt4fb Před 26 dny

    Myślę że nie tyle wojna, co przetrwanie. Przetrwanie mamy we krwi, stąd walka i często za tym skłonność do agresji. Dlatego grozi nam zagłada lub też dźwignięcie z ruin

  • @djakmalinakot8568
    @djakmalinakot8568 Před 26 dny +1

    Skoro już szympansy dalecy małpi kuzyni ludzi toczą wojny (pl.wikipedia.org/wiki/Czteroletnia_wojna_szympansów_Gombe), to czemu ludzie pierwotni i ich małpi przodkowie by nie mieli?

  • @callthecops7301
    @callthecops7301 Před 27 dny +1

    Ty to się znasz😁 nauczyłeś sie może pisma klinowego? Polecam odcinek”Czy wojny mamy we krwi?” Na kanale radio naukowe;p

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 27 dny

      Odpuściłem naukę po kilku godzinach, ale samego pomyslu jeszcze nie. :)

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny +1

      samo pismo to tylko znaczki nauczysz sie jak kazdego systemu zapisu (da sie nawet nim polski zapisac), wiekszym problemem moze byc zrozumienie języka któy tymi znaczkami zapisano, szczegolnei gdy to calkiem inan rodzina językó o całkiem odmiennej gramatyce, skłądni zdań itp.... musisz nauczyc sie nowego sposobu myślenia.

  • @adamwrobel334
    @adamwrobel334 Před 27 dny +1

    Może zrób film o śmierci głodowej u Sumerów i państwach późniejszych.

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 26 dny +2

      Dzieki za sugestie!

    • @djakmalinakot8568
      @djakmalinakot8568 Před 26 dny

      @@Skryptorium Ja bym proponował o rewolucji przemysłowej w średniowiecznych Chinach!

  • @krisspyton3008
    @krisspyton3008 Před 24 dny +2

    W naturze człowieka nie ma walki.
    To efekt głębokiej nieświadomości.
    Jako gatunek nie jesteśmy na ziemi zbyt długo. Ciągle się uczymy i głęboko wierzę że ludzkość ogarnie o co w życiu chodzi

  • @maksymalnybul6145
    @maksymalnybul6145 Před 26 dny

    5:00 Nadchodzi! Apokalipsa...

  • @Hubert-qo9lm
    @Hubert-qo9lm Před 22 dny

    gdzies czytalem ze jednak pierwsza udokumentowana wojna byla pomiedzy Unug i Kisz czyli gilgamesz kontra Enme- Baragesi

  • @wilkmorski7833
    @wilkmorski7833 Před 25 dny

    5:12 jakie nawiązanie do asterix xD

  • @biniu77
    @biniu77 Před 26 dny

    Wojna...... Wojna nigdy się nie zmienia....

  • @AB-bp9fi
    @AB-bp9fi Před 27 dny

    13:23 pewnie friendly fire

  • @bazakbal100
    @bazakbal100 Před 21 dnem

    A kto twierdzi, ze czlowiek ma "pokojowe usposobienie"?

  • @marshal124
    @marshal124 Před 26 dny

    Podkład muzyczny z gry Jagged Alliance 2,5 😊

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 26 dny

      Fallout nev vegas theme :p. Takze pudlo

  • @ulkamara5851
    @ulkamara5851 Před 26 dny +1

    Jestem przekonana, ze duzo lepiej funkcjonuje w warunkach pokoju niz funkcjonowalabym w warunkach wojny.
    Wszyscy zapytani Ukraincy (zwlaszcza kobiety) zgodnie twierdza, ze gdyby mogli cofnac czas, to woleliby dobrowolnie oddac Ruskim zajete tereny, niz przechodzic przez wojenny koszmar.

    • @savvy_griezmann6205
      @savvy_griezmann6205 Před 26 dny

      Wtedy wchodzić możemy w polemikę co sądzą mężczyźni na wieść o tym, że część ich kraju miała by być oddana Ros w zamian za pokój. A zarazem przechodzili byśmy do polityki i pytania czy Ros kawałek po kawałku nie zacznie zabierać ziem oraz czy taki by nie był ich plan itp.

    • @gallanonim1379
      @gallanonim1379 Před 6 dny

      Punkt widzenia zależy od sytuacji - gdyby wygrywali wojnę zapewne twierdziliby inaczej. Teoretyczny Helmut idąc na Moskwę w 1941 prawdopodobnie był z tego faktu bardzo zadowolony, a 4 lata później w ruinach Berlina krzyczał "malarz kaputt"...

  • @mateuszpolkowski5185
    @mateuszpolkowski5185 Před 25 dny +3

    Może i mamy brutalną naturę, ale to nie znaczy, że musimy jej ulegać.

  • @templaryzta5927
    @templaryzta5927 Před 26 dny

    Battle Royale gatunków ludzkich zakończył się około 40000 lat temu😂

  • @Zeewman
    @Zeewman Před 26 dny

    Co do pytania o wkurzanie kreacjonistów z 4:46 - przypominam, że Kain zabił Abla, więc kreacjoniści doskonale zdają sobie sprawę z ludzkiej skłonności do agresji.

    • @gallanonim1379
      @gallanonim1379 Před 6 dny

      I co więcej Pismo Św. diagnozuje również oczywisty początek każdej agresji - chęć bycia lepszym od drugiego człowieka...

  • @krystian8408
    @krystian8408 Před 26 dny

    Ahh kryptaTV moja ulub... Zaraz?!

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 26 dny +1

      Mialem do liduha pisac, zeby zaprosic go do wstepu do tego odcinka bez kitu :D

  • @savvy_griezmann6205
    @savvy_griezmann6205 Před 26 dny +2

    Jak dla mnie osoby gloryfikujące wojny i mówiące, że to piekna rzecz by walczyć, powinny być zamkniete w odpowiednich zakładach

    • @ulkamara5851
      @ulkamara5851 Před 26 dny +1

      Najlepiej wyslac ich na pierwsza linie frontu. Ci ktorzy tam sie znajduja i ogladaja zwloki kolegow, nie maja juz takiego romantycznego podejscia jak "komandosi klawiatury".

    • @wilhelmetkeri814
      @wilhelmetkeri814 Před 20 dny +1

      Walka sama w sobie jest piękną rzeczą. A to, że na wojnach dzieją się również rzeczy okrutne i często niepotrzebne to już inna sprawa.

  • @marekwrucha3853
    @marekwrucha3853 Před 22 dny +3

    Zwierzęta też walczą w obronie terytorium by mieć gdzie żyć wychowywać potomstwo . to naturalne - pod patrz przyrodę walka wszystkich od owadów po ssaki .

  • @piotrpioter2377
    @piotrpioter2377 Před 21 dnem

    Rrrr... Kiedy jajka miały kły

  • @kawazmlekiemuht
    @kawazmlekiemuht Před 27 dny +5

    Po prostu agresywne i złośliwe z nas małpy

    • @gregory3108
      @gregory3108 Před 27 dny +2

      Kosmici nas unikają, chętnie obserwują i nisko latają, ale jesteśmy dla nich ,,małpie pitbule"😒

    • @kawazmlekiemuht
      @kawazmlekiemuht Před 27 dny

      @@gregory3108 Szaraki to podobno my sami z przyszłości, to może tak nie do końca. Takie przynajmniej doszły mnie kiedyś tezy

    • @maxKKKKKKKKKKKK
      @maxKKKKKKKKKKKK Před 27 dny +3

      Błędne wnioski wyciągasz. Kosmici mogą mieć kompletnie inne zasady moralne, nawet religijne, a poziom rozwoju technologicznego nie musi oznaczać z automatu preferowania pokojowej koegzystencji nawet wewnątrz własnego gatunku. To niby na ziemi panuje pogląd, że inteligenty i rozwinięty kraj preferuję pokój, ale wszelkie konflikty i częste przymykanie oczu na zbrodnie tych cywilizowanych krajów temu przeczą, a kosmici mogą być takimi samymi hipokrytami. Poza tym możliwe, że ziemia to jakiś cudowny zbieg okoliczności i nie ma żadnych innych cywilizacji we wszechświecie i tak chyba byłoby najlepiej.

    • @krzysztof7898
      @krzysztof7898 Před 27 dny

      To Kaczyński..

  • @nwa1854
    @nwa1854 Před 26 dny

    Ja osobiscie uwazam, ze wojna to natura czlowieka, toczymy wojny, walki, pojedynki od poczatkow cywilizacji, dla mnie osobiscie nie toczenie wojen jest mniej ludzkie niz ich toczenie patrzac na historie ludzka, aczkolwiek jednak zyjemy w takich czasach ze nie powinno byc wojen, ale historia pokazuje ze caly czas sie bijemy, bylo 60 lat spokoju i obawiam sie ze moze sie cos zmienic

  • @Uwaga.lewacki.belkot
    @Uwaga.lewacki.belkot Před 17 dny +1

    Uważam, że trzeba zrobić związek socjalistycznych republik ziemi
    W tedy nie będzie wojen szczególnie jeśli kobiety będą rządzić

  • @Bzhydack
    @Bzhydack Před 27 dny

    Ja tylko chciałbym zaznaczyć, że wśród szympansów też dochodzi do wojen, więc nie jest to przypadłość cywilizacji 😛

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 27 dny +1

      Celowo o małpach nawet nie wspomniałem. Nie mialbym o czym rozmawiać jakbym tak zrobil :D. W kazdym razie obroncy hipotezy o pokojowym człowieku twierdza, ze wojny małp nie dowodzą istnienia wojen we wczesnych fazach ewolucji czlowieka. A to dlatego, ze brakuje im kontekstu spolecznego i poznawczego. Małpa działa instynktami. Czlowiek nie. Człowiek moze przeciwdzialac swoim instynktom. Kalkulowac. Oceniac ryzyko. Stad ucieczka, unikanie konfliktu ma byc domyslne, dopoki nie zaczynaja sie problemy z zasobami, srodkami do zycia.

    • @lookash3048
      @lookash3048 Před 27 dny +2

      "Małpa działa instynktami. Człowiek nie"
      Autor tego stwierdzenia spał na wykładach z psychologii. Duża część zachowań ludzi opiera się na instynktach (mechanizmach psychologicznych), często nieuświadomionych. Żeby je przezwyciężyć często trzeba je sobie najpierw uświadomić, a potem włożyć dużo wysiłku w walkę z nimi.

    • @krzysztof7898
      @krzysztof7898 Před 26 dny +1

      To człowiek od szympansa czy bonobo.

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny +1

      @@Skryptorium "Człowiek moze przeciwdzialac swoim instynktom. Kalkulowac. Oceniac ryzyko. Stad ucieczka, unikanie konfliktu ma byc domyslne, dopoki nie zaczynaja sie problemy z zasobami, srodkami do zycia." - głeboko bym sie speirał czy ludzi to potrafią szczególnei w sytuacji zagrożenia, oraz czy szympansy tez tego nie potrafią....

    • @djakmalinakot8568
      @djakmalinakot8568 Před 26 dny

      @@krzysztof7898 Człowiek ma wspólnego przodka z szympansem, a jest jednym z dwóch gatunków szympansa.

  • @adrianbartoszek6635
    @adrianbartoszek6635 Před 10 dny +1

    Ludzi pisza ze jestes dobry, to i ja piszę

  • @Koyot4
    @Koyot4 Před 26 dny +6

    Przychylam sie i zgadzam z twierdzeniem Alberta Camusa, że zło czyt. agresja i w jej następstwie wojna bierze sie z niewiedzy.
    Dlatego jeśli jako cywilizacja chcemy sie rozwijać i unikać wojny, należy rozwijać komunikacje, edukacje i eliminować fanatyzm.
    Takie przemyślanie mi sie nasunęło po tym materiale.

  • @savvy_griezmann6205
    @savvy_griezmann6205 Před 26 dny +4

    Jak dla mnie osoby gloryfikujące walki itp, mowiace że wojna jest piekna i tak dalej, powinny byc zamknięte w odpowiednich izolatkach

  • @krotankrotan4620
    @krotankrotan4620 Před 26 dny

    Środowisko w którym żyjemy definiuje nasze zachowania, a w nim są niedobory, czy to żywności terytorium, niedobór nam uwiera i chcemy go zmienić to również powoduje agresje. Walka jest forma zdobywania tego czego chcemy i objawia się w wielu aspektach od walki i zabijania poprzez rywalizację i samodoskonalenie. Warto przytoczyć tutaj ludy odizolowane od większych grup ludzkich, nie rozwinęły technologii ponieważ nie musiały, ale z biegiem czasu stało się to ich gwoździem do trumny prosty przykład aborygeni w Australii, czy tego chcemy czy nie wojna i walka jest w nas i trzeba się z tym pogodzić.

  • @airaberger9436
    @airaberger9436 Před 26 dny

    Jeden z gorszych odcinków tak szczerze. Mocno uproszczony i pokazuje tylko jedną strone sporu w antropologii

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 26 dny

      Przez caly czas pisania tekstu mialem przeczucie ze sie nie zmieszcze w kilkunastu minutach, bo szerokie zagadnienie. Mogłem zrobic wyjątek. No nic, mam nadzieje ze sie poprawie w następnych materiałach. Pozdro

    • @airaberger9436
      @airaberger9436 Před 26 dny

      @@Skryptorium ale wszystkie inne odcinki trzymają poziom pamiętaj 😏

  • @tybiuszstarszyprywatne1346

    Na korzyść teorii o przemocy w naturze przemawia także fakt, że człowiek jest drapieżnikiem. Obecnie nie jest to aż tak widoczne, ale jeszcze stosunkowo niedawno chłop, ktory chciał mieć mięso musiał sam zabić i poćwiartować świniaka. Zresztą, współczesne odizolowane klany i plemiona również chętnie polują w celu pozyskania pożywienia

    • @krzysztofcieslik1724
      @krzysztofcieslik1724 Před 26 dny +1

      Paradoksalnie przemawia to na korzyść teorii o współpracy. Roślinożerne zwierzęta biją się częściej i z większą zawziętością, bo ciężko im zrobić sobie poważną krzywdę. Ciężej niż drapieżnikom, które muszą współpracować z członkami swojego stada, by upolować zwierzynę oraz muszą się między sobą dogadywać, by się nie pozabijać

    • @djakmalinakot8568
      @djakmalinakot8568 Před 26 dny +1

      Człowiek nie jest drapieżnikiem tylko wszystkożercą, tak jak niedźwiedź czy świnia.

    • @tybiuszstarszyprywatne1346
      @tybiuszstarszyprywatne1346 Před 26 dny

      @@djakmalinakot8568 To się nie wyklucza. Drapieżnictwo to zabijanie w celu pozyskiwania pokarmu mięsnego. Przeciwieństwem jest padlinożerność, czyli spożywanie zabitych przez kogoś innego lub samoistnie padłych zwierząt

    • @gallanonim1379
      @gallanonim1379 Před 6 dny

      @@krzysztofcieslik1724 Tyle że ostatecznie cała ta współpraca sprowadza się do zorganizowania skuteczniejszej walki...

  • @shovsky
    @shovsky Před 27 dny +2

    Bezcelowa dyskusja o granice pojęć. Wszystkie pokrewne nam zwierzęta walczą o terytorium, zasoby i samice, my też to robiliśmy od zawsze. A jak komuś potrzeba wyznaczać granicę skali, od której można używać pojęcia wojna, to może na to zmarnować życie.

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 27 dny +3

      My tez, jako jedyni kwestionujemy nasza zwierzeca naturę. A tym wlasnie zajmuje sie antropologia.

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny

      @@Skryptorium tylko że społeczeństwa które odrzucaja zwierzęcą nature ludzi szybko znikaja z kart dziejów...czy to słaba demografia, czy tez wybici przez innych.... mamusie oszukasz, przyjeciela oszukasz prwa natury nie oszukasz.

    • @savvy_griezmann6205
      @savvy_griezmann6205 Před 26 dny

      ​@@gromosawsmiay3000 jak na "nie oszukiwanie natury", żyjemy mimo wszystko jako gatunek ludzki długi czas.

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny

      @@savvy_griezmann6205 no i co , prawa natury nas nagle nie obowiązuja ?

    • @savvy_griezmann6205
      @savvy_griezmann6205 Před 26 dny

      @@gromosawsmiay3000 czy ty usunales posta?

  • @adiadek1259
    @adiadek1259 Před 19 dny +1

    Spoko kanał

  • @PODMIOT-CYBERNETYCZNY

    🩸. Żelaza krwi nie istnieje

  • @Juras_Chrobry
    @Juras_Chrobry Před 27 dny +3

    Oczywiście ze tak . Człowiek pochodzi od drapieżnej małpy . Od takich jak te dzisiejsze szympansy co tłuką i rozrywają mniejsze małpki innej rasy

  • @januszjanusz4954
    @januszjanusz4954 Před 27 dny

    Nie bardzo sie mogę zgodzić z datowaniem pierwszych wojen, spójrzmy np. na szympansy które potrafią prowadzić wojny o terytorium lub władze w swoich grupach. Więc wojna u pierwotnych ludzi występowała na 100% od samego początku

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny +1

      zauważ że podkreslił iż nei nazaywa sie starc małych grup ludzi (zazwyczaj rodzin, klanów) jako wojna.... to tylko kwestia nazwy a nei braku jakiegos zjawiska

    • @januszjanusz4954
      @januszjanusz4954 Před 26 dny

      @@gromosawsmiay3000 wszystko rozchodzi sie o to co nazwiemy wojna, walkę o terytorium z innym plemieniem grupą? Czy może walkę o władzę w klanie?

    • @januszjanusz4954
      @januszjanusz4954 Před 26 dny

      Albo kwestia tego typu czy wojny dotyczą zorganizowanych dużych grup społecznych z jakimś prawem i hierarchią?

    • @gromosawsmiay3000
      @gromosawsmiay3000 Před 26 dny

      @@januszjanusz4954 czy wojna domowa to walka o władze w klanie ? ;-)

    • @januszjanusz4954
      @januszjanusz4954 Před 26 dny

      @@gromosawsmiay3000 wojny domowe też mogą przybierać różnego rodzaju formy i poziomy skomplikowania i trwać naprawdę długo

  • @Bob-right.
    @Bob-right. Před 26 dny +1

    1:01 więc kto ci postawił tyle spektakularnych budowli skoro twoi przodkowie mieli by być prymitywni ? 😁😁😁

  • @89alcatraz89
    @89alcatraz89 Před 25 dny +1

    A to nie jest tak, że mamy dowody na regularną bitwę dziesiątki tysięcy lat temu między homo sapiens a homo neanderthalis?
    O tym, że wojnopodobne konflikty występują u innych współczesnych naczelnych nie wspominając.
    Jeśli w definicji wojny jest skala którą ludzie osiągneli dopiero wraz z pierwszymi tworami państwowymi, to wiadomo, że pojawi się ona dopiero wtedy, trzebaby definicji niezależnej od skali.

    • @gallanonim1379
      @gallanonim1379 Před 6 dny +1

      Definicję można by dać prostą - tam gdzie ludzie biją się w sposób chaotyczny, bez jakichś świadomie wyznaczonych celów, bez przywódców jest zwykły konflikt i agresja, tam gdzie walka przybiera formę zorganizowaną jest wojna

  • @krzysztoftarchala6834
    @krzysztoftarchala6834 Před 27 dny +1

    KARZDA WOJNA JEST - O KOBIETE A POTEM O KASSE - TAK JAK U WILKA - I POTEM WLADZA - A KTO CIERPI RZOLNIERZ BO WLADZA SIEDZI W DOMU !!!!