Shamans in Bible

Sdílet
Vložit
  • čas přidán 3. 06. 2024
  • Can we call the biblical prophets shamans?
    There is a lot of evidence in the Old Testament books that certain rituals that were part of the rituals of the biblical prophets can be called shamanic.
    ► Subscribe for more: / @skryptorium
    ►Music used in this video is original and used under Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License: creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/ .
    ►Author: / @medievallofi
    Song fragments used:
    The Tavern Bard
    ►Based on articles
    www.doria.fi/bitstream/handle...
    www.reuters.com/article/us-sh...
    stacja7.pl/wiara/prorocy-i-ho...
    and others
    ►Used games
    Age of Empires II
    Stronghold Crusader
    In addition, assets from the Stronghold game were used based on:
    fireflyworlds.com/youtube-policy/

Komentáře • 151

  • @walkieloki
    @walkieloki Před rokem +10

    drugi filmik i zaciekawiasz coraz bardziej
    najbardziej fajnym przekazem i najbardziej tym ze lektorem jest twój glos a nie modulator mowy
    mysle ze za dobre ciekawostki i rzetelny przekaz da owoce twojej pracy

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před rokem +9

      Dzięki Marcin, swoją drogą w jak abstrakcyjnych czasach żyjemy skoro zaletą filmu jest to, że lektorem jest człowiek.

    • @walkieloki
      @walkieloki Před rokem +2

      @@Skryptorium w 21 wieku gdzie ludzie idac patrza nie przed siebie tylko mają nosy w telefonach

  • @Roberciqs777
    @Roberciqs777 Před rokem +5

    Bardzo ciekawy temat 👍 dzięki I pozdro 🙏

  • @fiulinhoxd008
    @fiulinhoxd008 Před rokem +8

    Ciekawy pomysł na serie 👍👍

  • @zyx1875
    @zyx1875 Před 9 měsíci +1

    Wow! Super wiedza!👍🌞🍀💕

  • @JaKorsarz
    @JaKorsarz Před 11 měsíci +5

    Wydaje mi się że temat szamanów można zbadać lepiej: J.Cambell "Bohater o tysiącu twarzy", "Potega mitu", Karen Amstrong "Krótka historia mitu", Zenon Waldermar-Dudek "Archetypy,mity,symbole" polecam! W oparciu o powyższą literaturę twierdzę że szaman to nie to samo co prorok, a i kapłan to nie to samo co dwójka pozostałych.
    Szaman to wytwór duchowości zbieracko-łowieckiej (głęboko związany z naturą i jej duchami), by zostać szamanem konieczny była element inicjacji szamańskiej czyli doświadczenie sytuacji krańcowej/trauma (trans/wejście w doświadczenie śmierci), szaman nie wybierał sobie profesji on porostu nim zostawał przez to doświadczenie. Istotnym elementem była duchowa podróż podczas transów - kiedy "wyruszał" by załatwić coś dla swojej społeczności (pomyśle łowy, zdrowie, uzyskać jakąś szczególna moc, wiedzę etc.). Szaman z cała pewnością cieszył się szacunkiem i lękiem w swojej społeczności.
    Prorok również nie decydował o wyborze profesji nie mniej, on była wybierany przez Boga i tu konieczny był akt woli (zgoda) że prorok przyjmuje zadanie to bycia 'emisariuszem' (patrz powołanie Samuela, Jeremiasza, Izajasza), prorok podróżował ale nie duchowo fizycznie - miał być tam gdzie Bóg chciał i miał mówić co Bóg chciał - i jak czytamy często to nie bardzo podobało się prorokom (uciekali buntowna się, milczeli patrz Jonasz/Micheasz). Zawód proroka ten z pewnością nie należał do bezpiecznych i bardzo szanowanych, gdyż na każdy kroku chciał go ktoś zabić ze względu na niepopularne treści jakie głosił (krytyka obyczajów oraz personalnie kapłanów, królów).
    Kapłani - czyli kult instytucjonalny, to po prostu wytwór cywilizacji. Kapłan po prosty był wybierany przez społeczność (o ile spełniał warunki rytualne) by pełnić potrzebne prace w świątyni, stać na straży prawa religijnego, stanowić reprezentacje społeczności przed Bogiem. No i chyba bardzo często profesja ta była dziedziczna. Czy kapłan mógł być prorokiem - wygląda na to że mógł.
    Kilka luźnych uwag:
    *Czy prorok.Samuel z Biblii była pierwszy? Z pewnością nie, była to długa tradycja z Bogiem wcześniej rozwiali i wykonywali jego polecania - Abraham, Izaak, Jakub, Mojżesz, Jozue oraz sędziowie. W mojej ocenie bliżej do szamanizmu religiom wschodu niż judaizmowi. Skoro mamy odrębne słowa na określenie : kapłan, prorok, szaman, wróżbita - to już sygnał że to trochę odrębne funkcje.
    *Rozprawianie się z przeciwnikami "nowej religii"? No raczej nie "nowej" - bo czytam że żydzi byli od początku zorientowani na jednego Boga. Nie wiem czy zasadne jest też uznanie żydów za lud ziemi Kanaan - na początku wiedli życie jako lud koczowniczy i byli przybyszami (Ur chaldejskie> Kanaan>Egipt>Kanaan). Ale wbrew religijnemu zakazowi przyjmowali lokalne obyczaje i bogów. Wspomniany Eliasz był jednym z proroku jedynego Boga który uszedł wcześniejszego z pogromu proroków (dokonanymi przez króla Achab i królowa Izebel).
    *Próba rozumienia znaczenia słów zawartych w Bibli, nie znając języka tekstów oryginalnych - rzuca Cię na pastwę fantazji tłumacza. No właśnie. Czy wróżka z Edor - jest w oryginalnym tekście nazwana nabi? Czy prorok Baala to nabi? Czy śpiewający prorocy w ekstazie z historii Saula to nabi? A potem tonąc w domysłach można już dobrze "popłynąć".
    *Twoja hipoteza o oleju skalnym Eliasza - z niezrozumiałych względów uważasz ze ludzie tamtego czasu nie mieli węchu ani wzroku by odróżnić ropę naftowa od wody? Nawet bez wiedzy co to jest? Bo ani gęstość się nie zgadza, ani zapach ani kolor.

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 11 měsíci +1

      Dobry merytoryczny komentarz. Miło się takie czyta. Nie będę się odnosił do wszystkiego. Tak na szybko. Nie zaznaczyłem chyba tego zbyt dokładnie w filmie. Tradycyjnemu szamanizmowi jest blisko do religii naturalnych, natomiast judaizm nawet ten wczesny to religia objawiona. Stąd nie można postawić znaku równości prorok-szaman z dzisiejszej perspektywy. ALE co było dla mnie najważniejsze to próba uwypuklenia że we wczesnych fazach judaizmu to to, że ewidentnie widać mniejsza lub większą synkretyzacje wierzeń Izraelitów z kananejczykami. Stąd roznice w nazewnictwie, które potem się zatarły. Nie pamiętam już szczerze mówiąc jak to dokładnie wyglądało ale pierwsi prorokowie są opisywani tymi samymi terminami jak kaplani/prorocy sąsiednich religii. Potem to zanika, co jest dowodem ujednolivenia nazewnictwa i konsolidacji i standaryzacji wierzeń Izraelitów. Samuel zdecydowanie nie był pierwszy ale to właśnie w księdze Samuela są te fragmenty o ekstasie proroków. Ogólnie to widać że prorocy mają dość silne podłoże w starszych tradycjach i być może z nich się właśnie wywodzą. Co do 'nowej religii' to izraelici pierwotnie byli henoteistami więc Jahwe mógł być głównym Bogiem opiekuńczym ale to się zmieniało w czasie. Co do oleju skalnego. Jest to bardziej prawdopodobne niż zapalenie stosu przez Boga. Dużo czasu nad tym spędziłem bo to dość skomplikowane zagadnienie i szczerze mówiąc już nie pam wszystkiego a nie chciałbym Cię wprowadzać w błąd. Zachęcam do lektury artykułu w źródłach A. Kapelruda. Ja nie jestem religioznawcą, więc nie wysnułem tej teorii sam. Pozdrawiam serdecznie :)

  • @michakaczor840
    @michakaczor840 Před rokem +8

    Dobrze zmontowany i informatywny materiał. Leci subskrypcja bo widzę w tym kanale potencjał

  • @dariuszkusza8297
    @dariuszkusza8297 Před rokem +4

    Dziękuję za bardzo dobry materiał. Poruszyłeś ważny temat. Dla wielu uważających się za miłosiernych bolesny.

    • @dariuszkusza8297
      @dariuszkusza8297 Před rokem +1

      Oczywiście subskrypcja i like.

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před rokem +5

      Ja nie postrzegam tego zjawiska jako jakiegoś krzywdzącego dla dzisiejszych chrześcijan. To przecież zupełnie normalne, że starsze wierzenia ewoluowały a wiary objawione - tak jak judaizm i potem chrześcijaństwo były rozwojem starszych systemów religijnych. Tak jak bogowie starożytnego Kananu byli synkretyzowani ze starszymi bóstwami mezopotamskimi, tak prorocy czy kapłani przejęli schedę po odchodzących w cień szamanach.
      Dzięki za subskrypcję i pozdrawiam

    • @sobeszczyn2251
      @sobeszczyn2251 Před 7 měsíci +1

      Znakomicie, że ludzie poznają prawdę, gdyż jak widać byli oszukiwanych przez rabbi, księży, papieży. Świetna robota🤷.

    • @mariawoz5783
      @mariawoz5783 Před 4 měsíci

      Ludzie byli i sa oszukiwani. Najczesciej na wlasne zyczenie, poniewaz ida na latwizne i z pradem@@sobeszczyn2251

  • @dsekowski85
    @dsekowski85 Před rokem +8

    Ciekawy odcinek! Powodzenia i czekam na kolejne :)

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před rokem +3

      Dzięki, postaram się nie zawieść.

  • @kaboolchuck
    @kaboolchuck Před rokem +5

    Łapka w góre i lecimy

  • @czarnaskrzynka8622
    @czarnaskrzynka8622 Před rokem +4

    Dużo zdjęć! Świetnie! 👏🏻

  • @ekhemekhem9549
    @ekhemekhem9549 Před 11 měsíci +9

    Temat jest niesamowicie interesujący ❤ jest jakaś szansa, że pojawi się więcej odcinków o tym temacie?

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 11 měsíci +8

      O samym szamanizmie chcę jeszcze zrobić film. Ale rzecz w tym, że ja tworzę filmy o tym, co aktualnie mnie zainteresuje, także nie mogę wskazać terminu

  • @kulinarneprzygody8081
    @kulinarneprzygody8081 Před rokem +1

    Bardzo interesujący odcinek na tym kanale.

  • @Safaar2137
    @Safaar2137 Před rokem +23

    To bardzo zaskakujące, ze w starym testamencie są ślady szamanizmu. Super odcinek jak zawsze!

    • @tadeuszwojtowicz9654
      @tadeuszwojtowicz9654 Před rokem +2

      Nie ma tam szamanizmu. To bzdury.
      Wyciąga z kontekstu.

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski Před rokem +17

      @@tadeuszwojtowicz9654 Szamanizm i czary jak najbardziej są obecne w biblii. Samo wróżenie również.

    • @tadeuszwojtowicz9654
      @tadeuszwojtowicz9654 Před rokem +8

      @@Tomasz_Kowalski Jest bo ktoś to uprawiał ale nie znaczy to że można to robić.

    • @wojtekr6793
      @wojtekr6793 Před rokem +7

      Nic w tym zaskakującego. Chasydzki cadyk, to nikt inny jak szaman właśnie.

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski Před rokem

      @@tadeuszwojtowicz9654 Można robić

  • @Egros74
    @Egros74 Před 10 měsíci +2

    Dzień dobry.

  • @zikzag8387
    @zikzag8387 Před rokem +3

    Bardzo ciekawa audycja👍

  • @grzesiubiowka9687
    @grzesiubiowka9687 Před rokem +7

    Biorąc pod uwagę iż pierwsze dziecko przeważnie było owocem Kazirodczego stosunku taki obrzęd miał sens , zresztą takie związki u semitów są praktykowane po dziś dzień.

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před rokem +3

      Rzeczywiście, w fazie migracyjnej/plemiennej związki kazirodcze były częstsze z oczywistych względów. Ale mam wrażenie, że przyczyną tego poglądu jest to, że Szarai i Abram byli rodzeństwem - co nie jest wcale oczywiste.
      Pozdrawiam

  • @karolkoodziej9449
    @karolkoodziej9449 Před rokem +2

    Bardzo dobry materiał.

  • @marjastasieniek374
    @marjastasieniek374 Před rokem +4

    Podoba mi się.

  • @Toczu
    @Toczu Před 5 dny

    sztos odcinek do śniadanka

  • @ay-fn9gd
    @ay-fn9gd Před rokem +5

    Certified hood classic

  • @WikidB1985
    @WikidB1985 Před 11 měsíci +3

    Tworzysz świetne treści. Myślę że suby będą dochodzić w postępie logarytmicznym.
    Tego Ci życzę, ja już zasubskrybowałem. Pozdrawiam.

  • @kurtasiak
    @kurtasiak Před rokem +1

    Bardzo dobre

  • @Adimanx
    @Adimanx Před 11 měsíci +3

    dobre, zostawiam suba.

  • @sobeszczyn2251
    @sobeszczyn2251 Před 7 měsíci +1

    I my Słowianie wyznajemy zaowolowaną, starą religię o korzeniach szamanistycznych pochodzącą z bliskiego wschodu🤔. Może zrobisz jakiś obszerny materiał n.t. Jahwe, Szamasza, Kemosza i pozostałych tzw. "bogów"? Dzięki za materiał. Elo👋!!

  • @adamkos1817
    @adamkos1817 Před rokem +1

    👍

  • @SeeWhatIs
    @SeeWhatIs Před 7 měsíci +2

    Wololo!!! Przejmuję ten kanał!!!

  • @zjadaczchleba317
    @zjadaczchleba317 Před rokem +3

    Samo słowo "Szaman" jest mało jednoznacznym terminem, używa sie go do szczególnych osób z bardzo różnych kręgów kulturowych, od rdzennych plemion ameryk, po azje. Charakterystyka jest chyba taka, że Szaman wykazuje jakieś skłonności samotnicze, nie jest zwartym elementem struktury. Można powiedzieć że Szaman mieszka poza obozem. To pojęcie pasuje do proroków, choć jako pojęcie ogólne, mniej szczegółowe od "proroka" jako słowa zakorzenionego w naszym (post) chrześcijańskim społeczeństwie.
    Poza tym śmieszy mnie taki cynizm, "Nabi Jahwe mieć monopol", vs ckliwe podejście do nierządu sakralnego w Babilonii. No ale sam wiem, o czym pewnie świadczy troche mój post, że ciężko sie wyzbyć własnych poglądów analizując jakiś temat. Może to byłoby nawet nie właściwe, przecież światopogląd w oczywisty sposób rzutuje na to jak widzimy świat.

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před rokem +4

      Hej, dzięki za komentarz. Jeżeli chodzi o samą definicję szamana, to jedną przytoczyłem na końcu materiału i podobnie jak inne pokrywa się ona z kompetencjami proroków w S.T.
      Ale tak, szaman z Ameryki płd. to inny szaman z terenów Lewantu czy dalekiej Azji.
      Rzecz też taka, że w S.T. było dużo różnych określeń i prorok zdaje się być kolejną iteracją szamana, wzbogaconą o nowe cechy i przymioty oraz ściśle utożsamiane potem z religiami abrahamowymi.
      Mam wrażenie, że odebrałeś ten film jako swego rodzaju atak na S.T. a szerzej chrześcijaństwo/judaizm. I możesz mieć trochę racji, chociaż nie wynika to z jakiejś mojej wewnętrznej niechęci do tych religii. Uwielbiam S.T. bo jest niesamowitą kopalnią wiedzy o wierzeniach i ludziach z tamtego okresu.
      Rzecz w tym, że skonstruowałem sobie hipotezę
      szaman = prorok (względnie szaman ---> prorok),a potem próbowałem ją potwierdzić źródłami religioznawczymi co się udało.
      A to, że temat jak i sam tytuł mający wzbudzić sensację, to chyba dlatego, że startując ten kanał naczytałem się o tym jak to dobrze tworzyć kontrowersyjne tytuły.
      Koniec końców, teza się broni, zarówno źródłami jak i myślę takim zdroworozsądkowym podejściem. Natomiast sposób realizacji pozostawia trochę do życzenia.
      Pozdrawiam

    • @krzysztofjarek6476
      @krzysztofjarek6476 Před 11 měsíci

      @@Skryptorium Gdzie ta przytoczona na końcu definicja Eliadego pokrywa się z tym jak są opisani w ST prorocy..? To chyba w takim razie musisz nie rozumieć pojęć i zjawisk do jakich jedno i drugie się odnosi.

  • @mcz2479
    @mcz2479 Před 9 měsíci +1

    W gwarze więziennej "prorok" to określenie prokuratora, tak więc dzięki polskiej grypserze historia słowa prawie zatoczyła koło :)

  • @Tomasz_Kowalski
    @Tomasz_Kowalski Před rokem +5

    Cekawe.

  • @krzysztofkaplinski8603
    @krzysztofkaplinski8603 Před 11 měsíci +1

    Milkom to Melek aka Moloch?

  • @marzenamarzena9541
    @marzenamarzena9541 Před 9 měsíci

    Imię Jahwe to mię prawdziwego Bóga.!!!!!!!!!!!!!!

    • @mariawoz5783
      @mariawoz5783 Před 4 měsíci +1

      Niestety nie. Jest to uzurpator, co wynika juz z pierwszych dwoch rozdzialow Biblii. Prosze wnikliwie przeczytac pierwszy opis i zastanowic sie oraz wniknac w zawartosc drugiego opisu- czy nie kloci sie z ze stwierdzeniem i “wszystko bylo dobre”. Serdecznie pozdrawiam

  • @MrVilgefortz
    @MrVilgefortz Před rokem +3

    Zasięgowy

  • @filipmordka9336
    @filipmordka9336 Před rokem +2

    Recz w tym że HaSzem jasno zabraniał składania ofiar z ludzi

  • @dariuzzegota9020
    @dariuzzegota9020 Před rokem +2

    A ewangelia według Łukasza roz 14 wers 26....oraz ewangeli według Mateusza roz 10 wers 34.35...do dzisiaj czczą i modlą się do przodków duchów zmarłych...taknjaknod Wojtyły czy bogini Maryji...

    • @TheKUBczok
      @TheKUBczok Před 7 měsíci

      Zapewne to czyni ich gorszych w twoim mniemaniu. Ciekawy sposob na dowartościowanie

  • @alinabednarska2760
    @alinabednarska2760 Před rokem +1

    Zatańcz i prorokuj. Śpiewaj i tańcz prorokuj.

  • @ArturZagaj-Izraelita
    @ArturZagaj-Izraelita Před rokem +1

    Są dowody że czas jest starszy niż 7000 lat?😮‍💨

    • @SonOfSay10
      @SonOfSay10 Před 11 měsíci

      Szczęść Boże, tak są w Piśmie Świętym.

  • @ViktorMagnus
    @ViktorMagnus Před 11 měsíci

    Coś słabo przerobiony materiał, albo tylko izraelskie źródła czytałeś :) Są wczesniejsze pochówki uznawane za szamańskie. Z paleolitu np.

  • @jakubmiejski6241
    @jakubmiejski6241 Před 7 měsíci

    Wydaje mi sie (to tylko moje zdanie) Poganizm był NAJBARDZIEJ przyjaznym systemem wierzeń dla ludzi

  • @tadeuszwojtowicz9654
    @tadeuszwojtowicz9654 Před rokem +4

    Gdzie jest ten szamaniiz się pytam?
    Szamaniz to skákanie przez ogniska, kości na szyji itd. A prorok to prorok.

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před rokem +6

      Panie Tadeuszu, dziękuję za opinię.
      proszę o uważne wysłuchanie materiału, prorocy Baala dokładnie to robili, skakali wokół stosu ofiarnego, wykonywali rytuały noszące znamiona szamańskiego fachu. Poza tym sama nazwa proroka po hebrajsku stopniowo się zmieniała, co świadczy też o pewnej ewolucji tego zawodu/profesji/powołania. W Syropalestynie następowała powolna adaptacja starszych wierzeń przez Izraelitów a następnie ich dostosowywanie do własnych potrzeb.
      Jedna z definicji szamanizmu próbuje odróżnić szamanów od innych magiczno-religijnych specjalistów, o których uważa się, że kontaktują się z duchami, takimi jak „medium”, „znachor (np. curandero)”, „duchowi uzdrowiciele” lub „prorocy”.
      Prorocy biblijni kontaktowali się z Jahwe w 'prorockim uniesieniu', tańczyli, śpiewali, grali na instrumentach - to jest dokładnie to co Pan powiedział.
      W materiale korzystałem z pracy uznanego religioznawcy - Arvida Kapelruda. Proszę zerknąć w źródła, znajdzie Pan tam ten artykuł.
      Pozdrawiam

    • @tadeuszwojtowicz9654
      @tadeuszwojtowicz9654 Před rokem +2

      @@Skryptorium Nie prorocy tylko wyznawcy Balla. To fałszywy Bozek.
      Mi chodzi o to że Pismo Święte jest ciągle przedstawiane w złym świetle.

    • @tadeuszwojtowicz9654
      @tadeuszwojtowicz9654 Před rokem

      @@Skryptorium Samo Písmo tego za rania. Dziękuję za kométa. Trochę wiedzy nie zaszkodzi.

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před rokem +5

      ​@@tadeuszwojtowicz9654 Rozumiem Pana. Jestem jak najdalszy od atakowania religii chrześcijańskiej. Wierzenia Izraelitów nie były przecież monolitem od samego początku i nie może to być w żadnym razie powodem do krytyki wiary i jej dzisiejszych założeń. Judaizm a potem Chrześcijaństwo kształtowały się w toku wymiany kulturowej i czasu. To dość naturalne, że pewne jej elementy - jak np. odejście od henoteizmu (czyli wiary w jednego boga ale uznając istnienie innych - Baala, Kemosza, Asztarte etc.) w stronę monoteizmu, czy stopniowy zanik obrzędowości (ofiar całopalnych, ofiar z syna pierworodnego) kształtowały się przez pokolenia.
      Serdeczności
      Skryba

    • @tadeuszwojtowicz9654
      @tadeuszwojtowicz9654 Před rokem +2

      @@Skryptorium Dla sprostowania Chrześcijaństwo to nie religia. Tylko świadomy wybór pójścia za Jezusem Chrystusem i przyjecie jego nauk.

  • @krzysztofjarek6476
    @krzysztofjarek6476 Před 11 měsíci +6

    Wydaje mi się, że materiał zasługuje na łapkę w dół. Dlatego tak myślę, że odwołując się do konkretnych opracowań etnologicznych zrównanie szamana z prorokiem, który jest kompletnie inną funkcją, mającą znaczenie przełomowe dla badania dynamiki przemian we wspólnotach religijnych, zwyczajnie spłyca rozróżnienie między tymi funkcjami. Poza tym tak określone rozumienie ma w sobie popełnianie błędu przesunięcia kategorycznego z domeny logiki (definiowania), bo np. szaman jest funkcją typowo instytucjonalną- prorok nie- prorok przychodzi z jakimś przesłaniem, niosąc przekaz który może być wręcz rozsadzający dla porządku który instytucjonalnie będą podtrzymywać szamani. Poza tym braki w materiale wynikają ze słabej znajomości Pisma i nieznajomości czy też niechęci znania w aspekcie konkretów historii wyłaniającej się z biblijnych przekazów.

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 11 měsíci +7

      Prorok jest pojęciem daleko szerszym niż 'przychodzący z przesłaniem od boga', i wg badaczy jest niczym innym, jak tylko kolejną iteracją szamana, powstałą ze względu na synkretyzację wierzeń religii kananejskich. Ważne: ja nie stawiam własnych tez, bo nie jestem religioznawcą i nie mam takich kompetencji. To, że prorok może być nazwany szamanem zwalidowałem w materiałach z konferencji religioznawców:
      www.doria.fi/bitstream/handle... art. na stronie 90

    • @krzysztofjarek6476
      @krzysztofjarek6476 Před 11 měsíci

      @@Skryptorium Czy mógłbyś podać np. tytuł artykułu, bo tak to mnie link odsyła do pustego źródła, gdyż adres url jest niekompletny w komentarzu.

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před 11 měsíci +2

      @@krzysztofjarek6476 www.doria.fi/bitstream/handle/10024/134000/Studies%20in%20Shamanism%201967%20OCR.pdf?sequence=2

    • @gregory3108
      @gregory3108 Před 9 měsíci +4

      ​@@Skryptoriumtak, odbiorcy mylą pojęcia = prorok miał już ranking i pozycje w społeczności , szaman działał lokalnie często pod wpływem,,niebieskiego lotus" czy innych tam ziół...

    • @MrSTEMI
      @MrSTEMI Před 4 měsíci

      A religia Abrahama jest od początku monoteistyczna, c'nie? Jak trudno oczyścić umysł z naleciałości wyniesionych z lekcji (indoktrynacji) religii 😏

  • @wojciechkrol3196
    @wojciechkrol3196 Před rokem +3

    Szamanizm był religią pierwszą jaka się pojawiła

    • @Paypul
      @Paypul Před 10 měsíci

      Bo to prawda, ci szamani znali Pana i leczyli ludzi ;)

  • @gregory3108
    @gregory3108 Před rokem +2

    Tak wizja czy akopalipsja Sw.Jana akuratnie kopiuje wersje księgi Henocha (Enoch) o tym trzeba tez powiedzieć ,ze Żydzi żyli sobie trochę w starożytnej Mezopotanii ,Balibilon itd. i czerpali wiedzę o historii, stworzenia świata itp..z glinianych tabliczek....generalnie Grecy dodali reszte wizji i wzbogacili nowy testament o właśnie takie proroctwa.....

    • @Skryptorium
      @Skryptorium  Před rokem +1

      To jak kultura Mezopotamii rezonuje w starym testamencie jest niesamowite :)

  • @aleksandrakowalczyk6043
    @aleksandrakowalczyk6043 Před 9 měsíci

    Oszustwo leży u podstawy chrześcijaństwa, więc jest niemal pewne, że nie była to woda.

  • @tadeuszwojtowicz9654
    @tadeuszwojtowicz9654 Před rokem +3

    Prorok to prorok. Ten który przepowiadał zdarzenie z ramienia Boga. Gdzie tu szamanizmu.

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski Před rokem +1

      To tylko inna nazwa. Genezą proroka jest postać szamana.

    • @ArturZagaj-Izraelita
      @ArturZagaj-Izraelita Před rokem +4

      @@Tomasz_Kowalski Co ty za bajki mi tu opowiadasz? 😶‍🌫

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski Před rokem +1

      @@ArturZagaj-Izraelita szamaństwo w kulcie izraelitów było nazwane prorokowaniem. Było też wróżenie w tym kulcie, na zasadzie wyroczni w innych religiach.

    • @ArturZagaj-Izraelita
      @ArturZagaj-Izraelita Před rokem +1

      @@Tomasz_Kowalski Skąd Noe wiedział że ma zbudować arkę?🤔

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski Před rokem +7

      @@ArturZagaj-Izraelita Nie wiedział. Żadnej arki nie było i potopu nie było. Opowieść o potopie w biblii jest zaadaptowanym toposem ze starszej literatury religijnej Sumeru, a potem Babilonu. Poczytaj o tym kim był Ziusudra.

  • @tadeuszwojtowicz9654
    @tadeuszwojtowicz9654 Před rokem +5

    W Piśmie Świętym nie ma żadnego szamanizmu. To brednie wyciągnięte z kontekstu i tlumoczone za swoje.

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski Před rokem +18

      Powtarzaniem swoich tez nie sprawisz, że w sposób magiczny staną się prawdą. Powalcz z własną ignorancją i dowiedz się czegoś więcej.

    • @aBoyfromtheBox
      @aBoyfromtheBox Před rokem +1

      @@Tomasz_Kowalski Ty zobacz tu napisane o Tobie! 😮
      2Tm 4:3-4: "Przyjdzie bowiem czas, gdy zdrowej nauki nie zniosą, ale zgromadzą sobie nauczycieli według swoich pożądliwości, ponieważ ich uszy świerzbią. I odwrócą uszy od prawdy, a zwrócą się ku baśniom."

    • @Tomasz_Kowalski
      @Tomasz_Kowalski Před rokem

      @@aBoyfromtheBox Dzięki! 🙂

    • @karolkoodziej9449
      @karolkoodziej9449 Před rokem +3

      @@aBoyfromtheBox I to jakby kończy wszelką, konstruktywną dyskusją.

    • @SonOfSay10
      @SonOfSay10 Před 11 měsíci

      To lewacka nagonka na kościół i nasza wiarę proszę się nie przejowac ruskimi trollami

  • @MsRyzu
    @MsRyzu Před 10 měsíci +1

    Nie ma to jak wyrwać coś z kontekstu i nakręcić film pod z góry postawioną tezę 😂 Gratuluję ignorancji 👍🏻

  • @adamkos1817
    @adamkos1817 Před rokem

    👍