Czy chłopi w dawnej Polsce byli niewolnikami? 7 najważniejszych argumentów

Sdílet
Vložit
  • čas přidán 7. 08. 2023
  • Mało który temat historyczny wzbudza w ostatnich latach porównywalne emocje. Czy polscy chłopi pańszczyźniani byli niewolnikami?
    Czy pisanie o mieszkańcach dawnej wsi jako o niewolnikach to owoc manipulacji, nierozumienia kontekstu i ulegania tezom ze słusznie minionej epoki? A może raczej to oczywisty termin, jasno wynikający z materiału, do którego mamy dostęp? W moim głębokim przekonaniu kwestia nie ulega wątpliwości.
    Autor materiału: KAMIL JANICKI
    ZOBACZ MOJE KSIĄŻKI:
    "Pańszczyzna": 📙 tblr.pl/?bbbzLt 📙
    "Warcholstwo": 📕 tblr.pl/?bbbz2X 📕
    MUZYKA w materiale: Medium Rock Audionautix (audionautix.com/), licencja Creative Commons Attribution 4.0 (creativecommons.org/licenses/...)
    #historiapolski
    #historialudowa
    #pańszczyzna
    #wieś
    #historia
    #wiejskieżycie
    #szlachta

Komentáře • 743

  • @hamerjaro145
    @hamerjaro145 Před 10 měsíci +37

    Oczywiście że to było niewolnictwo. A to że chłopi mogli zawierać związki i się rozmnażać, czyli pomnażać darmową siłę roboczą - nie było przywilejem a na zwaną tak celowo zagrywką. W niekturych rejonach mieli oni więcej przywilejów a w innych mniej, polecam lektury o systemach w strukturach Jana Zamojskiego

    • @tadeuszburghardt5378
      @tadeuszburghardt5378 Před 10 měsíci

      Doszkol się ga.oniu pewnie jakiś lewak niedouczony

    • @jaabnegat
      @jaabnegat Před 6 měsíci +8

      Chłopi mogli się rozmnażać, jak najbardziej! Przysparzali tym bogactwa feudałowi. Nie zapominajmy o prawie pierwszej nocy!
      To była niemal pieczęć niewolnictwa!

    • @arnoldsoltysiak896
      @arnoldsoltysiak896 Před 6 měsíci +2

      Ładnie powiedziane Milordzie 😅

    • @xardas9996
      @xardas9996 Před 5 měsíci +4

      @@jaabnegat prawo pierwszej nocy było we francji i też nie ma dużo poszlak czy było one czesto wykorzystywane

    • @jacekzwiercan4358
      @jacekzwiercan4358 Před 5 měsíci

      To tylko zalezalo od pana ​@@xardas9996

  • @mareknizinski3745
    @mareknizinski3745 Před 10 měsíci +12

    To tak jak dzisiaj , Elita to szlachta ktora ustanawia prawa wygodne dla siebie i pod siebie a reszta to chlopi elity bez praw do wolnosci poza tymi ktore zostaly im przyznane historia sie powtarza.

    • @stanisawazapaa3554
      @stanisawazapaa3554 Před 6 měsíci

      Obserwują co się dzieje w Polsce to wniosek jest jeden, potomkowie tamtych psychopatów mają się obecnie dobrze.

  • @grregu5299
    @grregu5299 Před 11 měsíci +134

    Fakt, że chłop był totalnie zniewolony, wzbudza duże emocje, bo mamy odziedziczoną po edukacji szkolnej wizję RP szlacheckiej, szumiącej husarskimi piórami. Tymczasem, pomijając argumenty Autora, Tadeusz Kościuszko doskonale widział, że chłop w dobrach szlacheckich jest, jak niewolnik na plantacjach w USA. Ponadto, gdy wprowadzony został dekret grudniowy z 1807 r., to głosił literalnie "znosi się niewola". Warto przy tym też pamiętać, że jeden z dominujących właścicieli ziemskich w owych czasach - czyli Kościół - też miał swoich chłopów, nazywanych eufemistycznie "poddanymi', a de facto i de iure byli to niewolnicy, czyli "mówiące narzędzia", harujące w Imię Boże.

    • @ziomekzmiasta9292
      @ziomekzmiasta9292 Před 11 měsíci +2

      Szlachta posługiwała się dokładnie tym samym mitem co amerykańscy plantatorzy. W Polsce "potomkami Chama" byli chłopi, w USA murzyni.

    • @jaabnegat
      @jaabnegat Před 10 měsíci +13

      @grregu5299 Kościół miał (a i ma!) swoich PARAFIAN :) (proszę sprawdzić definicję tego słowa)
      Pozdrawiam

    • @maciekprochniak9539
      @maciekprochniak9539 Před 10 měsíci +18

      ​@@jaabnegat możesz ich nawet książetami nazwać i tak nie zmieni to faktu, że byli niewolnikami, pozdrawiam.

    • @halina7487
      @halina7487 Před 7 měsíci +15

      Nie tylko w ,,owych" czasach ale obecnie w 2023 roku kościół katolicki jest największym właścicielem ziemskim w Polsce.

    • @WadcaPiorunow
      @WadcaPiorunow Před 6 měsíci +7

      Tyle że w dobrych kościelnych chłopi byli znacznie mniej wyzyskiwani niż w królewskich czy tym bardziej szlacheckich,czego najlepszym dowodem jest masowe zbiegostwo chłopów będących własnością szlachty do dóbr kościelnych

  • @boguslawszostak1784
    @boguslawszostak1784 Před 5 měsíci +14

    Dobrze byłoby drogi Autorze filmu, gdybyś jednak zaznaczył różnicę pomiędzy pańszczyzną, która co do zasady była "opłatą za używanie gruntu", a poddaństwem. Po poddaństwo uczyniło z chłopów niewolników.

    • @JaroslawBezKota
      @JaroslawBezKota Před 3 měsíci

      youtube.com/@DarekRybacki?si=KqrnQjHLqQu-PAla

    • @panpogo
      @panpogo Před 3 měsíci +1

      ​@@JaroslawBezKota Darek gada straszne głupoty.

    • @Vikenstein
      @Vikenstein Před měsícem +1

      @@panpogo no nie to co ty

    • @panpogo
      @panpogo Před měsícem

      @@Vikenstein Ja opieram się na źródłach historycznych, a nie na swoich urojeniach. Zresztą jak podsłuchach Darka to też z tego co mówi wychodzi, że chłop pańszczyźniany był niewolnikiem ale nie było tak źle bo panowie byli dobrzy.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś..
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac.
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski.

  • @PanLukash
    @PanLukash Před 6 měsíci +47

    Im bardziej zagłębiam się w tę historię tym bardziej jestem przygnębiony bo zaczynam rozumieć polską mentalność. W sensie gdy dotarło do mnie skąd ona wynika, nie są to miłe rzeczy do uświadomienia sobie.

    • @piotrmajewski2332
      @piotrmajewski2332 Před 6 měsíci +7

      To akurat nie tylko polska mentalność bo prawie w całej Europie tak było na dalekim wschodzie też była pańszczyzna jeszcze gorsza. Na bliskim wschodzie pańszczyzny nie było ale zależność pan poddany była też dotkliwa. W Ameryce niewolnikami byli murzyni a w krajach np. Arabskich ludzie z krain podbitych.

    • @ewazalewska482
      @ewazalewska482 Před 5 měsíci +5

      @@piotrmajewski2332Tak to prawda ale my się tutaj zajmujemy polska historia i w tym momencie nie obchodzą mnie porównania do tego gdzie było gorzej. Ja wole się porównywać do lepszych. Bo w innych częściach Europy zachodniej było już dużo lepiej, bo wprowadzono tam reformy i także ograniczono prawa kościoła katolickiego. To spowodowało, ze u nas było to zacofanie i ciemnota dłużej utrzymywana. To doprowadziło do tego, ze nasz kraj się nie rozwijał w porównaniu z zachodem. A także został nawet rozebrany. Przypominam, ze rozbiory wynikały z naszej nieudolnej polityki pozbawionej jak na tamte czasy wszelkich reform. Jest faktem, ze polska mentalność ma tez związek z przeszłością.

    • @marekbernard6267
      @marekbernard6267 Před 5 měsíci

      Ktoś tu napisał że w Europie też , dlatego w Europie było tyle buntów i wojny religijne to też wojny o wolność społeczna , kiedy w Polsce taka prawdziwa wojna religijna ale też społeczna to wojny kozackie - przykre 😮 !

    • @prasaite
      @prasaite Před 5 měsíci +2

      @@ewazalewska482 Przyczyny dzisiejszej mentalności szukałbym raczej w 45 letniej przyjaźni ze Związkiem Radzieckim i PRL'em a nie sytuacją chłopa pańszczyźnianego w XVIII wieku. Zwróć uwagę że sama nie wiedziałaś jak 100% narodu po za wąską grupą historyków specjalizujących się w historii I Rzeczypospolitej jaki był los 80-90% ludzi zamieszkujących ówczesną Polskę. Ponadto wydarzenia sprzed 300 lat co najwyżej mogą mieć wpływ na kondycję gospodarki dzisiaj, ale po drodze były zabory, dwie wojny światowe i 45 lat eksploatowania przez Związek Radziecki demoludów. Najlepszy przykład RFN i NRD ten sam naród, ten sam język, dwa różne systemy. Po połączeniu i wpompowaniu przez starą RFN miliardów euro dalej jest zauważalna różnica między byłym NRD a starym RFN, jeszcze nie udało się wyrównać.

    • @JaroslawBezKota
      @JaroslawBezKota Před 3 měsíci

      youtube.com/@DarekRybacki?si=KqrnQjHLqQu-PAla

  • @sytrostormlord3275
    @sytrostormlord3275 Před 2 měsíci +3

    A jak w tym kontekście wyglądała sytuacja chłopów wcześniej?
    Przed rozszerzeniem uprawnień szlachty razem z każdym kolejnym przywilejem ?

  • @swierkikot8953
    @swierkikot8953 Před 11 měsíci +21

    Teraz pomyślcie cieplo o tych którzy szlachcicami, hrabiami Itd zwá się dzisiaj lub próbujá wywodzić swe szlacheckie rodowody jakby mialo to zwiększyć ich wartość postrzeganá :) cieplo cieplutko tak jak się myśli o złodzieju który wchodzi do twojego domu, jak o najgorszej k.. z pod płota

    • @ziomekzmiasta9292
      @ziomekzmiasta9292 Před 11 měsíci +3

      Mam szlacheckich przodków, ale jedynym z którego jestem dumny jest Jarosław Dąbrowski.

    • @swierkikot8953
      @swierkikot8953 Před 11 měsíci +4

      @@ziomekzmiasta9292 To nie czasy na dumę z przodków, to czasy by samemu zostać przodkiem z którego ktoś kiedyś będzie dumny. Z przodków nie możemy być dumni - to byli ludzie prymitywni nawet dla tych których my dzisiaj uznajemy za prymitywów. Obrzydliwi, nawet jeśli wynoszeni na piedestał. Myślę, że oboje wiemy o czym mowa.

    • @kawu3373
      @kawu3373 Před 11 měsíci +4

      ​@@ziomekzmiasta9292czyli Twoi przodkowie żyli z wyzysku swoich rodaków.

    • @ziomekzmiasta9292
      @ziomekzmiasta9292 Před 11 měsíci +1

      @@kawu3373 akurat nie polskich chłopów tylko ruskich pod Żytomierzem

    • @phelot8814
      @phelot8814 Před 7 měsíci +2

      ​@@swierkikot8953istnieje też pogląd, że dumnym można być jedynie z tego, co się samemu osiągnęło. To kim byli czyiś przodkowie, zdecydowanie nie należy do tej kategorii 🙂
      Wiem, temat poboczny, ale ciekawy sądzę. Bo czy np. możemy być dumni z tego, że inny Polak zdobył złoty medal olimpijski? Możemy się cieszyć, dopingować, doceniać, szanować i gratulować. Ale duma? Z jakiej racji? To sukces i duma tej osoby, która zdobyła medal. A także trenerów i bliskich, którzy mu w tym pomogli.

  • @pan_dreptak
    @pan_dreptak Před 8 měsíci +20

    Wszyscy którzy chwalą pańszczyznę widzą siebie w tamtych czasach szlachcicami, gdyby posmakowali życia chłopa pańszczyźnianego szybko by zmienili zdanie.

    • @Stadnicki82
      @Stadnicki82 Před 6 měsíci

      szachcic często sam na polu tyrał z tych chłopem. Tak samo ci chłopi nie chcieliby dzisiaj tyrać miesiacami na podatki czy raty kredytów, tak jak wielu dzisiaj. Wystarczyło narobić dzieci, zatrudnić parobków i pańśzczyzna zrobiona.

    • @Baronex174
      @Baronex174 Před 6 měsíci +3

      @@Stadnicki82Cooo szlachcic tyrał z Chłopem? Haha... Szlachcicowi nie wolno było pracować!

    • @Baronex174
      @Baronex174 Před 6 měsíci +2

      azaehel Tez tak myślę, im się wydaje że byliby szlachcicami gdy tymczasem prawie wszyscy pochodzą od chłopów!

    • @Stadnicki82
      @Stadnicki82 Před 6 měsíci

      @@Baronex174 tak to jest gdy człowiek bez wiedzy powiela bzdurne mity. Szlachta zagrodowa sama uprawiała ziemię bo nie miała chłopów. Nie mówię już o szlachcie Gołocie która potrafiła się u chłopów najmować. A biednej szlachty były całe rzesze. A w przypadku golofupca nikogo nie obchodziło czy to chłop czy szlachcic. Jako szlachcic miał trochę przywilejów stanowych i tyle. A jak głodował to sam tyrał.

    • @mieczysawkowalski9826
      @mieczysawkowalski9826 Před 6 měsíci

      @@Baronex174 Nawet w w takiej lekturze jak "Pan Tadeusz" szlachta zapierdala w polu. Do tego szlachta musiała iść na wojnę w razie wezwania, a za niestawienie się mogli nawet stracić cały majątek. Poza tym zdarzały się przypadki migracji chłopów z terenów na których zniesiono pańszczyznę na tereny na których pańszczyzna obowiązywała.

  • @assasinaron4233
    @assasinaron4233 Před 29 dny +3

    Ogólnie osobiście nie zgadzam się z przytoczoną tutaj tezą, ale przyjmuje argumenty. Chociaż mam zastrzeżenia, przykładowo słowo chłop według etymologii oznacza tutaj zacytuje "W języku prasłowiańskim chłop - wówczas w formie cholpъ - oznaczał poddanego lub niewolnika." SJP. Zaznaczę poddanego lub niewolnika. Na moje to jak kto uznawał, to słowo, tak je stosował, jednak mówienie że w całym kraju słowo chłop oznaczał niewolnika, to tak jakby dziś stwierdzić że słowo zamek oznacza wyłącznie mechanizm zamykający coś. Bo takie znaczenie nadaje mu etymologia. Tylko że poza mechanizmem zamykającym coś (zamek lufy, zamek w drzwiach itd), możemy mieć też namyśli budowle o charakterze obronnym i reprezentacyjnym, wręcz można powiedzieć kompleksie/zespole elementów architektonicznych, a nie mechanizmie (przykładowo Zamek na Wawelu). Inne zastrzeżenie to chociażby pominięcie hierarchii wewnątrz stanowej. Magnaci mieli inny stosunek do chłopów niżli szlachta zagrodowa która sama (często) swe ziemie uprawiała. Tak samo wśród chłopów mamy Chłopów bogatych (którzy nawet dorabiali się herbów, lub udawali że są z innego stanu), oraz chłopów biednych (Najlepszy przykład Kuba Socha z Chłopów. Tak wiem że książka jest fikcją, ale jak się zaznacza zawsze, Władysław Reymont bardzo starannie oddał życie ówczesnego chłopstwa. A w książce widać podziały wewnątrz stanu chłopskiego.) Mówiąc że chłopi to niewolnicy dochodzimy do kuriozum gdzie niewolnik miał swojego niewolnika (Często biedniejsi chłopi pracowali u tych bogatszych chłopów.), nie wspominając o funkcjach takich jak chociażby sołtys (funkcja będąca już znana w średniowieczu) którym mógł być chłop (i często był).
    Wracając jednak do słowa chłop. Szlachta mogła mieć też na myśli poddanego, inna sprawa że mogli do takiego poddanego mieć stosunek jak właściciel korporacji do podrzędnego korposzczura (czyli nikły). Zaznaczam "mogli" bo nie musieli. Swoją drogą zabawne jest jak historia kołem się toczy, najpierw ponoć była pełna pogarda do chłopów, później do robotników w fabrykach, dziś do osób pracujących w korporacjach. Najpierw wyzyskiwała szlachta, później właściciele fabryk, dziś właściciele korporacji, lub inni miliarderzy. Znając życie za około 300 lat będziemy mówić o niewolnictwie na ziemiach polskich w XXI wieku. Pokazując jak taki właściciel firmy wyzyskuje pracowników, patrzcie ile zarabiają kasjerzy i porównajcie sobie to z właścicielami danych sieci sklepów. Patrzcie na co może sobie pozwolić Elon Musk porównaniu do przeciętnego pracownika w firmie Tesla. W końcu XIX wieku też było dużo głosów jak to chłopstwo jest wykorzystywaniem i jak lepiej jest teraz, kiedy można być pracownikiem w fabryce. Tylko dziś słyszę że to też był wyzysk i XIX wieczna wersja chłopstwa w Europie. Co prawda inaczej zapakowana, ale dalej te same elementy.
    (Oczywiście wiem że ta część nie jest zbyt merytoryczna. Chciałem bardziej zobrazować pewną tendencje, którą po prostu obserwuje. Zaznaczę więc że na potrzebę tego fragmentu mocno uogólniłem i zdaje sobie z tego sprawę.)
    Dodatkowo odsyłam do innego materiału wychodzącego z kontr tezą, gdyż warto mieć spojrzenie na każde zagadnienie z minimum obu perspektyw.
    Mianowicie: "Chłopi NIE BYLI niewolnikami! Absurdy "ludowej" historii Polski" - Darek Rybacki - Encyklopedya Staropolska:
    czcams.com/video/hh5J_WPk8H8/video.html
    Tak jak zaznaczyłem osobiście się nie zgadzam z tutejszą tezą, ale przyjmuje argumenty, szczególnie że są podparte źródłami. Jak pewnie można było zauważyć, jestem bardziej po stronie historyków, którzy pokazują ten temat w inny sposób niż tu zaprezentowany. A jak sam autor zaznaczył o tym zagadnieniu można prawić godzinami. (Sumie chętnie bym posłuchał takiej debaty, historyków na ten temat o odmiennym zdaniu). Osobiście na moje świat nie jest taki czarno biały, a liczne wyjątki tylko pokazują iż historia jest naprawdę ciekawa, oraz że nigdy do końca nie pojmiemy tego co było dawniej. Nie ma też co się tym dziwić, mamy problem z zrozumieniem jak pewien "malarz" przejął w zachodnim kraju władzę i dlaczego nie został powstrzymany, lub dlaczego państwo x tak a nie inaczej prowadzi swoją politykę. Więc zrozumienie czegoś jeszcze starszego z pewnością jest jeszcze trudniejsze.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złot.a. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac.
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich?? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski

  • @szymondobrzynski2786
    @szymondobrzynski2786 Před 10 měsíci +17

    Coś mi się widzi, że nie tylko w dawnej Polsce !

    • @WojciechB4638
      @WojciechB4638 Před 10 měsíci +5

      W imperium Otomańskim nie było pańszczyzny ! Chłop (rolnik) nie był właścicielem ziemi (należała do sułtana) ale po zapłaceniu należności był właścicielem plonów. Mógł je sprzedać na wolnym rynku. Jeżeli był urodzaj kilka lat z rzędu, to stawał się bogaty. Mógł negocjować podatki jeżeli : była powódź albo pożar, był zwolniony jeśli syn poszedł do wojska, miał zmniejszony jeśli przeszedł na islam. Nie było podatku od handlu świniami. Nie wolno było stratować chłopu pola, podczas np polowania czy gonitwy, bo pole i zbiory, przed zapłaceniem podatku, należały do sułtana. Nie wolno było zabić rolnika bez wyroku sądu. Syn (janczar) w wojsku dostawał na własność szablę damasceńską (w Polsce kosztowała tyle co duża wieś, albo miasteczko) hełm, kolczugę (kosztowała tyle co wieś) i łuk kompozytowy - skuteczny do 0,5 km. Nic więc w tym dziwnego że poddani którzy nie mieli ambicji narodowościowych byli bardzo lojalni

    • @mirosawjarosz968
      @mirosawjarosz968 Před 9 měsíci +5

      W wyżej rozwiniętych państwach zachodniej Europy system feudalny nie zdegenerował się w neoniewolnictwo lecz przeszedł w system wolnych osobiście dzierżawców. W Prusach pańszczyzna skończyła się na początku XIX w.
      Natomiast na większości ziem polskich skończyła się w tym samym czasie co w Rosji.

    • @WojciechB4638
      @WojciechB4638 Před 9 měsíci +1

      @@mirosawjarosz968 Na zniesienie pańszczyzny duży wpływ w Europie miała reformacja. Już podczas wojen husyckich padały pytania/hasła: ,,kiedy w raju byli Adam i Ewa, to kto był szlachcicem ?,, W Rosji nigdy nie było reformacji, a w Polsce została powstrzymana Konstytucją 3 maja. Na mocy tej ustawy ziemię mogli posiadać tylko katolicy (Polak - katolik). Wszyscy innowiercy (protestanci, ewangelicy, arianie i inni) mieli trzy lata na pozbycie się ziemi, a później ten okres skrócono do dwóch. Dokładnie po tym, kiedy Radziwiłłowi udało się a Dubnie, sprzedać dużą część swoich dóbr za sześć wozów złota. Wiele transakcji nie doszło do skutku z braku czasu, dobra zaczęły przypadać więc ci najbardziej stratni, zawiązali Konfederację Barską żeby odwrócić sytuację. A potem to już wiesz....... rozbiory i utrwalenie między innymi pańszczyzny.

    • @Baronex174
      @Baronex174 Před 6 měsíci +1

      Przestańcie porównywać to z innymi krajami!!! Czy coś staje się lepszym tylko dlatego że inne kraje to samo robią??? Ale w tym wypadku muszę nawet stwierdzić że to właśnie w Polsce było najgorzej!

    • @WojciechB4638
      @WojciechB4638 Před 6 měsíci

      @@Baronex174 oczywiście że nie należy podać w kompleksy z powodu porównań. ale dobre wzory można naśladować. Nie pamiętam już, który to z Radziwiłłów odbył podróż po Europie w czasie wojny trzydziestoletniej, ale wiem że na polecenie ojca prowadził dziennik. Opisywał zamki, umocnienia, liczebność załóg i uzbrojenie. Oddzielny dziennik prowadził kucharz - wiadomo - zbierał przepisy. Pierwsze ubezpieczenia społeczne powstały w USA na potrzeby kombatantów wojny secesyjnej a że okazały się bardzo opłacalne, to się upowszechniły. Wiele krajów wahało się z wprowadzeniem tego systemu dość długo ale że było wielu zwolenników to w końcu je wprowadzono ( we Francji i Turcji za namową polskich ekonomistów). Nie żyjemy w próżni, po świecie należy się rozglądać, porównywać i wprowadzać ulepszenia, jeżeli sprawdziły się gdzie indziej.

  • @marekbernard6267
    @marekbernard6267 Před 5 měsíci +2

    Teraz juz kazdy Polak powinien wiedziec czemu panstwo Rzeczypospolita upadlo - nie mial kto go bronic w czasach rozwoju technologicznego !

  • @VirtualTransformer
    @VirtualTransformer Před 6 měsíci +11

    Polscy chłopi pańszczyźniani to był status znacznie gorszy od niewolnika. Niewolnika trzeba było kupić, żywić, ubierać i dać mu miejsce zamieszkania. Chłop pańszczyźniany pracował 14h bez wynagrodzenia a potem musiał jeszcze zarobić na jedzenie swojej rodziny i zamieszkanie. Niewolnik nie miał nic własnego, ale nie miał długu przez co sam był coś wart natomiast Chłop pańszczyźniany był wart mniej niż zero bo zwykle miał jeszcze długi do spłacenia. Prawdopodobnie dzisiejszym odpowiednikiem takiego statusu społecznego jest nazywany w slangu bankowym kredytownik.

    • @janosik47
      @janosik47 Před 6 měsíci

      Jak to niewolnik nie mial dlugu ? co za bzdury .Wlasciciel plantacji musial za niego zaplacic a on to musial odrobiac do konca zycia.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota.. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota.
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski.

  • @richards3763
    @richards3763 Před 6 měsíci +12

    Nawet jak juz byla darmowa robota tzw. panszczyzna zniesiona to jeszcze przed 2 wojna u nas na dworze na wsi (w malopolsce) bylo tak ze jak nie poszedl chlop robic konmi to co mu kazali to dostawal taki wpie...ol ze mogl nie dozyc nastepnego tygodnia..Ten co na dworze byl dowodca tej bandy wyjechal przed 2 wojna do USA i tam zostal..

    • @Tamiv226
      @Tamiv226 Před 5 měsíci +5

      Mówiła o tym moja ciotka (w tej chwili 94 letnia), jak przed drugą wojną światowa, jako dziewczynka chodziła ze swoją mamą, a moją babcią na tzw ,,pańskie,, zbierać ziemniaki lub do innych prac. Pracowały za darmo, o własnym wikcie. Ciotka opowiadała, że kiedyś z pobliskiego sadu należącego do dziedzica wzięła jabłko i dostała za to od tzw. karbowego srogie baty.
      Dzisiejsze ,,znamienite rody,, podkreślają swoje szlacheckie pochodzenie, znakomite wyksztalcenie, majatki i koligacje. Komu to wszystko zawdzięczają?

    • @55Klat
      @55Klat Před 5 měsíci

      @@Tamiv226- Wywodzą się z wszelkiego rodzaju zbójów, którzy wymuszali na innych daniny, bo niby mieli ich chronić. Z tych zbójów wybierali największego zbója, którego nazwali królem. Dziś nazywamy to demokracją. Gangi nadal tak działają, ale są niszczone, ponieważ stanowią konkurencję dla największych zbójów.

  • @smaragdusaurochs1942
    @smaragdusaurochs1942 Před 10 měsíci +27

    Dobrze, że powstają takie książki jak "Pańszczyzna" czy "Chamstwo". Bez nich nie byłoby debaty. Czy w dawnej Polsce panowało niewolnictwo zależy pewnie od tego, jak je się zdefiniuje. Tak samo, jak innyn terminów, np. własności, wolności etc. Formy własności były zróżnicowane. Np. czy szlachcic, który miał ziemię na prawie lennym, był jej "właścicielem"? We właściwym sensie właścicielem był książę. Wedle prawa np. szlachcic mógł utracić swoją własność za niewywiązywanie się z obowiązku wojskowego. Tak więc jego własność była względna. Podobnie własność kmiecia (czy innego włościanina) była zależna i opierała się na umowie. Niemniej zdarzało się, że kmiecie taką "własność" mogli odstępować, ich potomek miał prawo do dziedziczenia. Obrotny kmieć mógł dojść do sporego majątku, przekraczającego niekiedy majątki drobnej szlachty (natrafiłem kiedyś na przypadek, gdy włościanin był fundatorem kościoła, obok bogatego szlacica). Co ciekawe, taki kmieć nie musiał sam obrabiać pańszczyzny, ale sam zatrudniał czeladź, którą wysyłał na pańszczyznę. Co do wolności, to w systemie feudalnym nikt nie był w pełni wolny. Wszyscy byli poddanymi, tylko na różnych szczelblach tej drabiny. Można powiedzieć jedynie, że szlachcic był bardziej wolny od włościanina. Szlachta wywalczyła sobie prawo, które ją uprzywilejowało i, niestety, dawało możliwość nadużyć. I tutaj jest sedno sprawy, jeśli chodzi o powyższe książki. Odniosłem po lekturze wrażenie, że nadużycia są brane za normę. Sytuacja zaś włościan mogła się znacznie różnić w zależności od danego folwarku (także tego, czy ył szlachecki, królewski czy duchowny, np. poddani z księstwa łowickiego arcybiskupów gnieźnieńkich uważali się za lepszych od poddanych okolicznej szlachty), zmieniała się też historycznie (co autor zresztą zaznacza: "po potopie", kiedy to znacznie pogorszyły się warunki gospodarcze). Poza tym źle traktowany kmieć mógł skutecznie zbiec. I to nawet do sąsiedniego majątku. Raczej rzadko był chwytany, bo nowy dziedzic go ukrywał. Wiele było takich spraw w sądach. Mógł też zasilić liczne grono ludzi luźnych. A czy handlowano chłopami? Chyba nie masowo. Choć takie sytacje się zdarzały. Nawet córka obrońcy chłopów Modrzewskiego za jakiś dług "swoim" chłopem zapłaciła. Niewątpliwie prawo było niesprawiedliwe, jednak sytuacja włościan była zróżnicowana. Nie każdy dziedzic był potworem, który do bab kukających na drzewach strzelał. Bito chłopów? Bito. Ale wówczas przemoc była czymś normalnym. Bił też kmieć swoją czeladź. Jest też kwestia interpretacji pewnych zjawisk, jak np. załoga. Czy była to forma pomocy, czy też narzędzie zniewolenia. Co miał zrobić włościanin, któremu wojsko całe gospodarstwo zrujnowało a chałupę spaliło? W ówczesnej rzeczywistości mógłby co nawyżej udać się na żebry. Jeśli dziedzic chałupę mu odbudował (co było właściwie jego obowiązkiem) i dał sprzężaj oraz inwentarz, to dla chłopa była to forma pomocy. To, że niekiedy ideologowie szlachetczyzny porównywali chłopów do niewolników (czy od nich wywodzili), było raczej formą uzasadnienia swojej władzy i statusu niż opisem faktycznej sytuacji (pod względem prawnym niewolników w nowożytnej Polsce nie było). Podobnie zresztą jak porównywanie ich do dzieci czy wywodzenie od Chama. Moim zdaniem, wyrażało się w tym nieczyste sumienie. I na koniec, by uniknąć wycieczek as personam. Nie jestem wielbicielem szlachetczyzny, sarmatyzm budzi we mnie głównie zażenowanie, współczesnych kultywatorów tradycji szlacheckich uważam za dziwaków, wśród przodków mam zarówno włościan, jak i szlachciców. Jednak obraz stosunków społecznych przedstawionych w tych książkach wydaje mi się za jednostronny i negatywnie przerysowany. Choć może było to potrzebne, żeby niektórym głupota z nowopodgalanych łbów wyparowała.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 10 měsíci +10

      Dziękuję za tak wnikliwy komentarz. Dotknął Pan kwestii zasadniczej - ponieważ władza szlachecka nie była ograniczona i nie podlegała żadnej kontroli, to sytuacja w poszczególnych majątkach mogła wyglądać radykalnie inaczej. Poza tym w większości dóbr nie prowadzono ewidencji np. chłopi nie mieli do kogo zanosić skarg, nie zapisywano nigdzie jak byli karani za codzienne "nadużycia". W efekcie z dostępnego materiału można wyciągać różne wnioski. W moim przekonaniu zdecydowanie dominowały przypadki, gdy sytuacja chłopów była wyjątkowo tragiczna. Choć nie było tak wszędzie. Ale rzecz można odczytywać inaczej - i zakładać, że jednak nadużycia były wyjątkami, a w majątkach, z których nie mamy żadnych dokumentów i świadectw sytuacja wyglądała lepiej.
      Jeszcze co do prawa lennego - w ogóle prawo lenne to głównie konstrukt naukowy. W takiej formie, jakiej uczą szkolne podręczniki nie funkcjonowało nigdzie. A w Polsce w czasach nowożytnych trudno dopatrywać się jakichś jego wyraźnych śladów. Szlachcic faktycznie mógł utracić majątek, zwłaszcza za unikanie służby wojskowej. Takie wypadki były jednak niezwykle rzadkie, a utrata następowała w praktyce nie na rzecz króla, ale społeczności szlacheckiej oraz delatora ("donosiciela", który zdemaskował sprawcę i doprowadził do jego skazania).

    • @maciekprochniak9539
      @maciekprochniak9539 Před 10 měsíci +9

      Mnie się wydaje, że niegodziwość szlachty jest niedoszacowana, gdyż chłopi nie pozostawili po sobie źródeł pisanych. To czego się dowiadujemy ze źródeł szlacheckich z pewnością jest mocno złagodzone. Mi jednak wystarczy sam fakt, że szlachcic nie był karany za zabicie chłopa tylko płacił ustaloną kwotę pieniędzy o zgrozo nie rodzinie zabitego, jeno jego właścicielowi. To ewidentny dowód na niewolnictwo. Co do masowego handlu to fakt, że nie sprzedawano chłopów na targu jak Murzynów w Stanach bo i po co? Chłop mógł w tym czasie pracować. Poza tym sprzedawano bądź zastawiano całe wioski. Niewolnictwo pełną gębą.

    • @defendfreedom1390
      @defendfreedom1390 Před 9 měsíci +3

      @@WielkaHistoria Bzdura. 'Przez cały okres nowożytny istniała także praktyka dobrowolnego oddawania się w poddaństwo, zwana „powzdawaniem”. Polegała ona na zawarciu w sądzie grodzkim umowy na mocy której człowiek osobiście wolny stawał się od tej pory czyimś poddanym. (...) chłopi nie znajdowali się na samym końcu hierarchii społecznej. W zdecydowanie gorszej sytuacji znajdowali się tzw. „ludzie luźni” - była to w czasach nowożytnych kategoria ludności pozbawiona jakiegokolwiek majątku, stałego miejsca zamieszkania i stałego zajęcia, która nie pozostawała w żadnym stanie zależności osobistej od panów feudalnych, a więc także nie mogła się spodziewać z ich strony jakiejkolwiek ochrony. (...) "Badania przeprowadzone nad procesem oddawania się w poddaństwo pokazują, że największym powodzeniem cieszyły się majątki szlacheckie składające się z jednej do kilku wiosek. W Wielkopolsce dotyczyło to 60% wszystkich wypadków oddawania się w poddaństwo, podczas kiedy tylko 1% aktów dotyczył królewszczyzn. Być może więc powszechnie wypowiadane przez historyków sądy, że chłopom najlepiej powodziło się w królewszczyznach nie odpowiadają prawdzie (za: M. Markiewicz, Historia Polski 1492-1795, Kraków 2002, s.164)."

    • @yabu8523
      @yabu8523 Před 9 měsíci +4

      @@maciekprochniak9539 Dlaczego mieliby łagodzić swoje zapiski? Byli panami świata.
      Skoro chłop nie miał siły przebicia, to o karę starał się jego 'właściciel', co było pewnie bardziej skuteczne. Zresztą kara pieniężna była bardziej dotkliwa niż inna.
      Jak rozumiem, współczesne kupno zakładu przemysłowego, wraz z pracującymi tam robotnikami, czyni ich niewolnikami?

    • @maciekprochniak9539
      @maciekprochniak9539 Před 9 měsíci +4

      @@yabu8523 Poszukaj jeszcze głupszych porównań bo tym jeszcze niedostatecznie się ośmieszyłeś.

  • @berber1930
    @berber1930 Před 7 měsíci +3

    Ciekawy temat. Dziękuję za przedstawienie tych spostrzeżeń; dość elegancko udało się w tym filmie przemilczeć rosnącą z czasem wagę ,,pośredników", mianowicie rządców, karbowych, no i, chyba najwazniejsze4, .. .. karczmarzy! Ci ostatni jakże wielką rolę odegrali w wywłaszczaniu chłopów od zarania ich przywilejów 9?), przez szczyt systemu PROPINACJI (zob wiki), aż dolinnego drobiazgowego rozliczania zadłużeń ,odsetków i procentów składanych. Może warto i argumenty drugiej strony, korzystających z systemu niewolniczego pozbierać i mniej niż tu stronniczo zreferować? NB Dla ciekawych ewoluującego stosunku tzw szlachty do problematyki zachęca się do poznania wiersza ,,Lalka" syrokomli.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 7 měsíci +4

      Każdy, kto zna moje publikacje wie, że zdecydowanie nie pomijam tematu propinacji. Po prostu nie można mówić o wszystkim w jednym miejscu, zwłaszcza w tak krótkim materiale. Propinacja była aspektem systemu, jego tragicznym skutkiem ubocznym, poniekąd wentylem bezpieczeństwa. Ale nie była źródłem tragedii wsi i kluczem do zrozumienia niewolnictwa. No i osobna rzecz - trochę trudno mówić o różnych aspektach tego tematu na Youtubie z uwagi na wyczulenie algorytmów...

    • @berber1930
      @berber1930 Před 7 měsíci +1

      @@WielkaHistoria Dziękuję za odpowiedź.

  • @yabu8523
    @yabu8523 Před 9 měsíci +3

    Jak rozumiem, dotyczy to czterech wieków, od Jagiellonów do rozbiorów?

  • @palmasundevilleamojitoiteq7944
    @palmasundevilleamojitoiteq7944 Před 6 měsíci +1

    Ok możemy powiedzieć, że był chłop niewolnikiem ale z mojej wiedzy wynika, że feudalizm panował wszędzie. Do tego jesli ktos mysli, że dziś jest w pełnin wolny to zazdroszczę. Chłop nie miał ziemi więc musiał ją dzierżawić i zamiast płacić raty lub podatek gruntowy musiał to odpracować. Różnica jest taka, że w teorii dziś nie musisz pracować ale spróbuj nie płacić rat lub podatków. Różnica jest złudna i dla naiwnych. Do tego dochodzą nam inne podatki za praktycznie wszystko. Jesli nawet czegoś się dorobisz i będziesz miał własnych niewolników wynajętych z agencji pracy (która zabiera cześć wypłaty wynajętym niewolnikom) sam musisz płacić podatki jeszcze za ich pracę (w różnych formach). Chłopi wtedy i dziś cierpią w konfliktach zbrojnych jako cywilne ofiary z taką różnicą, że wtedy czesto to nasi "panowie" wlaczyli, a dziś ty dostajesz nakaz i marsz, a jak nie to co? Więzienie. Oj naprawdę naiwno są ludzi myśląc, że są wolni. Ok możesz głosować. Czy głosowanie zmienia coś w twoim życiu? Dla mnie mógłby rządzić król i różnicy bym nie zobaczył. Różnica w dzisiejszym niewolnictwie wynika faktu rozwoju technologii. Bardziej opłaca się gsy dzisiejszy chłop przejmie odpowiedzialność za siebie o swoje zdrowie. Wtedy może wydajniej pracować i łatwiej go pociągnąć do odpowiedzialności. Dziś możesz przestać pracować jak kiedyś i zostać dziadem proszalnym, żebrakiem. Zgodzę się, że byliśmy niewolnikami pod warunkiem, że dziś też tak się nazwiesz. Bo sama nazwa nie zmienia faktu i systemu. A jak się dziś określa ludzi? Human resource? Jak właściciel firmy sprzedaje ją z pracownikami czy to jest chandel niewolnikami? Czyjest jakaś różnica oprócz nazwy, ustroju państwa i systemu zatrudnienia? Czy panszczyzna nie była formą leasingu lub rat na miarę czasów gdzie panował bardziej system nie tyle monetarny ale barterowy lub mieszany. Sama praca dziś też jest formą barteru co nawet w umowach o pracę jest określone. Możliwość podróży jest ale co ona zmienia w nowoczesnym niewolnictwie ? Nic. Jedziesz na własny koszt utrzymujesz się z wlasnuch pieniędzy zarobionych na "polu" i jeszcze opodatkowanych, a jezeli system ci na to pozwala, to możesz się osiedlićz wynająć lub kupić za pieniądze zarobione na "polu" (jasne) dom lub mieszkanie. Ewentualnie wziać na raty czyli defakto odrabiać panszczyznę za mieszkanie i za utrzymanie. Więc rozumiem, że pisanie kontrowersyjnych książek i nagrywanie filmików, to po to by nam dać do myślenia o dzisiejszym świecie, a niendlatego, że "Pan" uważa się za wolnego.
    Aha jeszcze coś mi się przypomniało dlatego kolejny edit. Kiedyś oglądałem program dokumenty i było akurat coś o Amazonce. Wszystko kręcone z lotu ptaka i między drzewami można było dostrzec ludzi, a lektor opowiadał o plemionach tam żyjących i powiedział coś z mnie aż zabolało w pewien sposób. Zdanie mnoej więcej takie "Żyją tu plemiona do ktorych sporadycznie lub wcale nie dociera cywilizacja i są to prawdopodobnie ostatni wolni ludzie na ziemi." Pozdrawiam.

  • @graziagrazyna9947
    @graziagrazyna9947 Před 11 měsíci +43

    Dobry materiał, książki zakupione, by nsstepne pokolenia pamiętały, jak to żylo się w Rzeczpospolitej szlacheckiej.

    • @ostoja2004
      @ostoja2004 Před 9 měsíci +2

      I w Rosji Carskiej i w feudalnej Japonii i obecnie w Korei Północnej o Indiach XXI wiecznych nawet nie wspomnę . No to jak to w końcu jest ?

    • @_phosphorus
      @_phosphorus Před 6 měsíci +2

      @@ostoja2004 W polskim chlewie było najgorzej.

    • @ostoja2004
      @ostoja2004 Před 6 měsíci +1

      @@_phosphorus Zależy dla kogo .

    • @ewazalewska482
      @ewazalewska482 Před 5 měsíci

      @@ostoja2004A co mnie obchodzi Carska Rosja albo inni gdzie było może gorzej. Patrz na tych gdzie było lepiej aby takich naśladować .

    • @ostoja2004
      @ostoja2004 Před 5 měsíci

      @@ewazalewska482 Chcesz naśladować naród ludobójców za Odry . Brawo !!!!!!!!!!

  • @3stefany
    @3stefany Před 5 měsíci +2

    Nie mówię, że nie - ale coś mi się tutaj nie podoba. Co to np. znaczy, że chłopi pracowali bez wynagrodzenia? Wynagrodzeniem chłopa był udostępniony przez właściciela kawałek gruntu, z którego chłop się utrzymywał. Po prostu dzierżawę opłacał pracą na "pańskim". Ale zapomina się, że jego kawałek ziemi też był "pański". To nie jest jakiś z natury niesprawiedliwy układ pracodawca-pracownik. Czy gdyby dzisiaj ktoś chciał mnie zatrudnić na zasadzie: "Robisz u mnie na warsztacie od 8.00 do 16.00, a potem warsztat jest twój i możesz na nim chałturzyć do woli, a co zarobisz to twoje" - to byłbym niewolnikiem? Owszem - gdyby mnie ZMUSIŁ do takiego układu to tak. I pod tym względem pańszczyzny bronić nie sposób. Ale jednak argument o braku wynagrodzenia bym skreślił.
    Podobnie jeśli chodzi o ciężar pracy. Ona była tak ciężka, że nam się to w głowie nie mieści. Ale praca w kopalniach lub na morzu - przecież nie pańszczyźniana - była tak samo straszliwa. Po prostu zwalamy na pańszczyznę to, co było REGUŁĄ w dawnych czasach. Zresztą wcale nie tak dawnych. Przeczytajcie sobie np. "Martina Edena" J.Londona (USA, rok 1909) i epizod jego pracy w pralni. Można się przerazić nie mniej niż przy tym, co mówi pan Kamil. A jednak nikt poważny nie próbuje dzisiaj twierdzić, że USA w XX wieku były państwem niewolniczym (i to jeszcze z białymi niewolnikami).
    Wydaje mi się, że albo autor lubi za mocne sformułowania albo wie, że lubią je jego docelowi czytelnicy.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 5 měsíci +1

      No dobrze, tylko że chłop nie mógł żyć na ziemi, która nie była pańska. Nie mógł wyprowadzić się i mieszkać "na swoim". System nie pozwalał mu nie tylko na zmianę swojej sytuacji, ale nawet nie było w nim takiej opcji jak "naprawdę wolny chłop, który komuś nie podlega". Nie można mówić o dzierżawie i zapłacie, jeśli te są przymusowe i nieuniknione. To tak jakby pan gdzieś pracował i nie mógł tej pracy zmienić, porzucić, uciec, niezależnie czy pana biją, mobbingują i panu nie płacą. Nie czułby się Pan niewolnikiem?

    • @3stefany
      @3stefany Před 5 měsíci

      @@WielkaHistoria Wyraźnie napisałem, że przymusu nie bronię. Natomiast gdybym dawał tytuł w rodzaju "7 argumentów" to - mam nadzieję - starałbym się zadbać, żeby były to samoistne argumenty. Inaczej stwarza to wrażenie, że bronię per fas et nefas tezy, której akceptacja nie jest rezultatem badań, ale je poprzedza.
      Bo proszę zobaczyć: gdyby w Polsce ktoś wprowadził przymus szkolnictwa pomaturalnego pod straszliwymi sankcjami więzienia, chłosty lub śmierci - to słusznie uznalibyśmy, że narusza w sposób karygodny nasze prawo do wolności. Ale czy samą w sobie edukację nazywalibyśmy niewolnictwem tylko dlatego, że w byłaby przymusowa?

    • @panpogo
      @panpogo Před 21 dnem

      ​@@3stefanyPańszczyzna sama w sobie nie jest niewolnictwem tylko jej połączenie z poddaństwem już jak najbardziej jest niewolnictwem.

  • @jolantaodulinska7211
    @jolantaodulinska7211 Před 7 měsíci +4

    Pewnie, ze to był rodzaj niewolnictwa, nawet szkoda dyskutować. Na pewno była szlachta, która dobrze się obchodziła ze swoimi poddanymi chłopami, podobnie jak w Ameryce..z niewolnikami, ale .. o tym, ze byli to wolni ludzie, szkoda nawet mówić. Teraz tez jesteśmy prawie niewolnikami..., a może całkiem, tylko na innych warunkach.

    • @mieczysawkowalski9826
      @mieczysawkowalski9826 Před 6 měsíci

      To dlaczego zdarzały się przypadki migracji z terenów na których zniesiono pańszczyznę na tereny na których pańszczyzna obowiązywała? Przecież ten pan w tym filmie głupoty gada.

    • @masterwagnard8208
      @masterwagnard8208 Před 5 měsíci +1

      @@mieczysawkowalski9826 - cóż... mentalność? Znałem ludzi ze wsi, którzy prawie całe swoje życie spędzili na kilku kilometrach kwadratowych, a urodzili się nie w XVIII/XIX w. tylko w połowie XX w. i oni nie widzieli w tym niczego złego.

    • @mieczysawkowalski9826
      @mieczysawkowalski9826 Před 5 měsíci

      @@masterwagnard8208 Nie do końca mentalność, tylko pańszczyzna wiązała się z pewnymi obowiązkami odrabiania użytkowanej ziemi, ale także z przywilejami, których nie mieli ludzie działający na swoim. Więc może zwykłe patrzenie na poziom życia.
      Dziś też nie każdy chce prowadzić swoją działalność, bo woli robić i kogoś.

    • @masterwagnard8208
      @masterwagnard8208 Před 5 měsíci +1

      @@mieczysawkowalski9826 - jeśli całe swoje życie robiłeś jedną rzecz, to mocno wątpliwe, abyś po 40-50 latach w kilka dni zmienił swój sposób funkcjonowania. Czy był fajniejszy poziom życia? Nie sądzę, po prostu, jeśli ktoś całe życie był niewolnikiem, wszyscy najbliżsi w jego otoczeniu byli niewolnikami, to myślenie jak wolny człowiek jest czystym kuriozum.
      Jeśli chodzi o zakładanie własnej firmy, czy zdajesz sobie sprawę z faktu, że najbardziej opodatkowanym podmiotem jest pracownik etatowy, który nie ma możliwości ucieczki przed kosztami i podatkami w przeciwieństwie do osoby prowadzącej działalność?:)

    • @mieczysawkowalski9826
      @mieczysawkowalski9826 Před 5 měsíci

      @@masterwagnard8208 Ale jakim cudem chłop pańszczyźniany był niewolnikiem?
      Chłop robił na swoim polu, a na odrobek wysyłał np. syna. Jak poszedł do roboty z 3 synami, to potem 4 dni mógł robić na swojej gospodarce. Przecież chłop pańszczyźniany sam musiał decydować o robocie na swoim polu i od tego zależał jego dobrobyt. Były czasy i tereny, gdzie bardziej opłacało się uprawiać rolę na własnym, a były czasy i tereny, gdzie lepiej opłacało się roić na dzierżawionym.
      Owszem jeżeli ojciec pańszczyźnianego chłopa korzystał np. z 20 lat wolnizny, to jego syn musiał wywiązać się z umowy i ileś lat odpracować nawet jak ojciec chłopa już nie żył, ale dziś nie zdarza się, że dzieci spłacają kredyty po rodzicach?

  • @norbertwojcicki9650
    @norbertwojcicki9650 Před 4 měsíci +1

    Tak do końca to się nie mogę zgodzić z argumentem, że chłop miał więcej dni do pracy na pańskim polu niż ma tydzień. no chyba, że szedł z synem to dzielimy na pół, a jak z dwoma to na trzy. Poza tym, to jak by chłop nie miał czasu pracować na swoim, to zaraz było by po chłopie i pan nic by z takiego chłopa nie zyskał. Tak, że pewnie nie był ten pan tak głupi, żeby podcinać gałąź na której siedzi. No i jeden temat chyba dla mnie w kwestii chłopa pańszczyźnianego to prawo pierwszej nocy.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce.. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac.
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski.

  • @JoATTech
    @JoATTech Před 6 měsíci +31

    To podobnie jak teraz, tylko teraz naszymi właścicielami są korporacje. Niby dają nam jakieś wynagrodzenie, ale 40-60% z tego pożera nam dobroduszne państwo w postaci danin i podatków. No ale trzeba tylko 5 dni w tygodniu pracować, chyba że lekarz to 10 :D.

    • @anastazjabaranska1934
      @anastazjabaranska1934 Před 6 měsíci +4

      A dwa dni w domu przyrodzenie za cały tydzień i czasami zaległości są nie do odrobienia.korporacja kupuje ludzi za uciechy a nie dla lepszego rozwoju. Tutaj selekcja jest taka sama jak dawniej.

    • @maa6818
      @maa6818 Před 6 měsíci +7

      Jednak możesz się edukować, głosować, wyjechać z kraju.

    • @boguslawszostak1784
      @boguslawszostak1784 Před 5 měsíci +7

      @@maa6818 I tu jest właśnie to, o co mam pretensję do autora filmu. Nie odróżnia pańszczyzny od poddaństwa.
      To nie pańszczyzna, ale poddaństwo uczyniło z chłopa niewolnika. Dziś mamy pańszczyznę, ale nie mamy poddaństwa, więc wolno nam opuścić "Pana" (czyli państwo) i tam odrabiać "pańszczyznę". Za komuny nasze i naszych rodziców pokolenie tego nie miało, za próbę opuszczenia obozu (krajów demokracji ludowej) była na granicy kula w łeb.

    • @prasaite
      @prasaite Před 5 měsíci +2

      Zaorałeś się "tylko teraz naszymi właścicielami są korporacje. Niby dają nam jakieś wynagrodzenie, ale 40-60% z tego pożera nam dobroduszne państwo". Zapomniałeś o jednym korporacje nie są własnością naszego dobrodusznego państwa i to samo dobroduszne państwo zabiera nie ważne czy pracujesz w korpo czy prowadzisz własną działalność. Po drugie nie musisz pytać właściciela korpo, czy tam innego swojego pracodawcę czy możesz pojechać do sąsiedniej miejscowości. Ba jak chcesz to sobie bez pytania możesz pojechać na dowodzie do dowolnego państwa strefy Shengen. Do reszty krajów żeby pojechać musisz wykonać jakiś minimalny wysiłek, paszport, ewentualne wizy, ale nie musisz pytać Andrzeja Dudy, Donalda Tuska, czy swojego pracodawcy czy możesz pojechać. Co do zabierania przez państwo, dzięki tym przeżeranym podatkom mamy też edukację, służbę zdrowia. Co do służby zdrowia owszem jest do dupy dopóki jesteś zdrowy, lub chorujesz na jakieś gófniane choróbki. Ale w przypadku raka, czy porównywalnie ciężkiej choroby z systemu chory dostaje znacznie więcej niż włożył. Koszty chemioterapii to setki tysięcy złotych. Żeby prywatne ubezpieczenie Ci to zapewniło miesięczna składka musiałaby wynosić dobre kilka tysi, a lwia część prywatnych ubezpieczeń zamyka się w 100 złotych miesięcznie. Jak złamiesz nogę to okej w zupełności wystarczy o ile nie będzie przemieszczeń i komplikacji, ale jak już złamiesz nadgarstek czy łokieć to niestety nie ma tego w pakiecie.

    • @JoATTech
      @JoATTech Před 5 měsíci +2

      ​@@prasaite A co ma do tego czy państwo jest właścicielem korporacji czy nie ... raczej jest obecnie odwrotnie. Państwa i politycy są własnością korporacji.
      Do sąsiedniej miejscowości na razie nie muszę pytać, ale poczekaj 5 lat jak będą 15 minutowe miasta, zmienisz zdanie. Już starszym autem (które produkuje mniej CO2 niż tesla) nie wjedziesz do centrum. A żeby pojechać gdzieś w strefie Shengen to jednak kilka złotych na koncie trzeba mieć. Chociażby na samo paliwo. Pociąg wcale taki tańszy nie jest. No i niedługo będziesz musiał pytać o pozwolenie na dłuższy wyjazd, chyba nie śledzisz WEF i pomysłów z FIT for 55. No i pracodawca zgodzi Ci się max na 14 dni wyjazdu, czasem zgodzi się na więcej, ale w większości korpo będą robić Ci problemy z dłuższym urlopem. Oczywiście na urlop musi Cię być stać.
      Uważasz, że edukacja w PL jest coś warta? Przecież to system pruski, który powstał tylko, żeby tworzyć rzesze posłusznych pracowników. Jak wykazujesz samodzielne myślenie, szczególnie niezgodne z programem to jesteś szybko pacyfikowany w tym systemie edukacji.
      I poznaj ofertę firm ubezpieczeniowych w zakresie opieki zdrowotnej. Są też oferty, które mają każde zachorowanie w pakiecie. Ba ... nawet wypłacają Ci miesięczne wynagrodzenie na podstawie Twoich ostatnich 12 miesięcy dochodu.
      A składka zdrowotna na ryczałcie w JDG to albo 699PLN /mc albo 1258 / mc. Na liniówce jak masz 50k dochodu to prawie 2.5k płacisz. To chyba nie jest mało? Dwa, chyba nie znasz nikogo kto miał/ma nowotwór. Nawet na YT możesz obejrzeć pełno horror story jak wygląda opieka onkologiczna - jak nie masz znajomości lub nie pójdziesz prywatnie do "profesora" to prędzej umrzesz na korytarzu niż Ci ktoś pomoże.
      Myślisz, że z poważnym uszkodzeniem kolana pomogą Ci w państowej służbie zdrowia? Jak nie masz znajomego ortopedy lub nie pójdziesz do najlepszego gościa od kolan w mieście prywatnie to będziesz do końca życia chodzić o kulach. Zejdź na ziemię. Operacje pewnie zrobią w państwowym szpitalu, ale żeby się tam na czas dostać frycowe musisz zapłacić lub mieć znajomości.
      A co do chłopów to sięgnij po inne źródła niż autora tego filmu. Nawet na YT jest debata na ten temat (Czy chłopi byli niewolnikami). Wiele źródeł i historyków ma zupełnie inny pogląda na ten temat. Chłopi z sąsiednich państw uciekali do Polski, bo tu było im lepiej ... więc chyba tak źle nie było?
      Mit chłopa niewolnika został stworzony przez komunistów po to, żeby na tym tle praca robotnika pracującego 12h w fabryce 7 dni w tygodniu wydawała się rajem na ziemi.
      Chyba nie napiszesz zaraz, że słowiański niewolnik brany w jasyr przez muzułmanów miał lepiej niż polski chłop?

  • @user-mt8gi2tv4o
    @user-mt8gi2tv4o Před 5 měsíci

    Zachęcił mnie pan do zakupienia książki pańszczyzna, choć jeśli chodzi o historię to jestem totalnym laikiem, ale temat wydaje się bardzo interesujący.

  • @Nevermore1901
    @Nevermore1901 Před 6 měsíci +10

    Bardzo wartościowy materiał. Dziękuję.

  • @Waldi.M..
    @Waldi.M.. Před 6 měsíci +9

    Szlachecka potęga i bogactwo wyrosła na niewolniczej pracy chłopów .O czym dziś się zapomina wychwalając Polskę szlachecką .😅gdy pan patrzy dobrze orze.Jak nie patrzy jako gorze😅

    • @mieczysawkowalski9826
      @mieczysawkowalski9826 Před 6 měsíci

      To dlaczego zdarzały się przypadki migracji z terenów na których zniesiono pańszczyznę na tereny na których pańszczyzna obowiązywała? Przecież ten pan w tym filmie głupoty gada.

    • @panpogo
      @panpogo Před 18 dny +1

      ​@@mieczysawkowalski9826Bo jak zdejmujesz chłopu z nóg kajdany wraz z butami i zostają gołe stopu to jednak kajdany z butami są lepsze niż gołe stopy zwłaszcza zimą.

    • @Waldi.M..
      @Waldi.M.. Před 17 dny

      @@panpogo ale leczysz się na głowę.?bo wypisujesz same idiotyzmy.

    • @panpogo
      @panpogo Před 17 dny

      @@Waldi.M.. W którym miejscu?

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac.
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota.
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski.

  • @mehowkielan1984
    @mehowkielan1984 Před 4 měsíci +4

    Wielka historia, wielkie uproszczenia. To się oczywiście dobrze sprzedaje!

  • @anastazjabaranska1934
    @anastazjabaranska1934 Před 6 měsíci +2

    Wszystko ciekawe, nawet bardzo tylko autor ksiązek tak stawia temat jakby tylko w Polsce istniało tak okrutne niewolnictwo. Ma chyba cel,
    Podczas kiedy na całym świecie dawniej i dziś istnieje niewolnictwo.to jest ten problem z czym sobie człowiek nie poradził.dzisiaj jeszcze bardziej dzje się od czuć ,
    Brak porównań więc w tym temacie, jak to wyglądało dawniej a jak dzisiaj.
    Dzisiaj ci co nie chcą pracować osiægają zyski dużo większe i finansują tych ktœrzy pracują na nich. Czasy są inne ,ale bój toczy się o niewolników, o ręce i siłę do pracy,ta forma niewolnictwa dużo wiëksze zatacza kręgi i dopiero jest wyzyskiem pod płaszczykiem budowania raju dla ludzi pracy.
    Historia radzę nie zmieniać i nie kombinować na temat tylko jednego państwa polskiego, popatrzeć trzeba na dzisiejszy układ kast i podział w świecie.
    Po owocach poznajemy czasy. Dzisiaj już inaczej nazywamy pracę, niewolnictwo,zubożenie i sukces.
    W jakim celu autor pokazuje taki problem tylko w Polsce .

    • @krzysiek_815
      @krzysiek_815 Před 6 měsíci

      Narracja w filmach na tym kanale jak gdyby ktoś miał ból rzydźi z nienawiści do Polski szlacheckiej.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów.
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski.

  • @JoanaCh991
    @JoanaCh991 Před 11 měsíci +3

    Kupię książki

  • @ukaszpiotrowski4654
    @ukaszpiotrowski4654 Před 7 měsíci +3

    Zapomiałeś o dzieśiencinie na żecz kościoła biskupów

  • @wodzimierzkowalik5803
    @wodzimierzkowalik5803 Před měsícem +1

    Skoro to byli niewolnicy to jakim cudem procesowali się z panami? W XVIII wieku połowa podkrakowskich wsi procesowała się ze szlachtą. Niewolnik nie ma praw, bo jest rzeczą.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před měsícem +2

      Żaden chłop pańszczyźniany z majątków prywatnych nie miał prawa procesować się z panem. Tzw. sądy referendarskie przyjmowały skargi wyłącznie od chłopów z *dóbr koronnych*, państwowych. Ograniczone możliwości procesowe były też w dobrach kościelnych. Zawsze jednak wobec dzierżawcy, nie właściciela dóbr. I na ogół nieskutecznie.

  • @TomGuideKrakowPoland
    @TomGuideKrakowPoland Před 5 měsíci +1

    907☘👍🏻dzięki Bracie

  • @arturraban1738
    @arturraban1738 Před 7 měsíci +16

    Niedziwne ,ze rzeczpospolita ,,szlachecka"ulegla unicestwieniu na rzecz zaborcow.

    • @jufkgvbeijnfgbhvhu8337
      @jufkgvbeijnfgbhvhu8337 Před 6 měsíci

      niedziwne? oj, warto się najpierw dowiedzieć jak wyglądała sytuacja u zaborców (z naciskiem na tych ze wschodu)

    • @eava708
      @eava708 Před 5 měsíci +1

      ​@@jufkgvbeijnfgbhvhu8337Car wprowadził uwłaszczenie chłopów mimo wielkiego bólu polskich ziemian ;) Chłopi to doskonale pamiętali, i wznosili nawet carowi pomniki (Częstochowa). Jakiś Rusek traktował ich lepiej niż ludzie, którzy mówili tym samym językiem i wyznawali te samą religie

    • @jufkgvbeijnfgbhvhu8337
      @jufkgvbeijnfgbhvhu8337 Před 5 měsíci

      @@eava708tak, w 1864 roku.
      ośmielę się stwierdzić, że rozbiory były trochę wcześniej.

    • @eava708
      @eava708 Před 5 měsíci

      @@jufkgvbeijnfgbhvhu8337 Nie zmienia to faktu, że cara polscy chłopi uwielbiali - a polskich panów mordowali.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      A najciekawsze, że Polskę stworzyli ruscy Polanie... pod wodzą Piasta... Kijowscy Polanie uciekając przed Olegiem podbili (lata 920-940) zbieracko-łowieckie plemiona Lędzian-Lachów zasiedlające polskie lasy
      Wcześniej nikt nie słyszał o Polanach zamieszkujących tereny Polski. Polanie pojawili się w X wieku NAGLE i przybyli z Rusi po zabójstwie Askolda i Dira (ok. 200-500 zbrojnych)
      Prof. Buko: Czy istnieli Polanie? W Wielkopolsce nie odnaleziono Polan dotąd i w żadnych źródłach Polanie nie występują... Wniosek: nazwa Polski pochodzi od rus. Polan
      --
      Piastowie pochodzą więc z ruskich Polan... Albo od Waregów sprawujących władzę nad Polanami kijowskimi, albo od Chazarów kontrolujących Polan przed Waregami
      Stworzenie Polski przez ruskich Polan wyjaśnia pochodzenie wielu nazw: Mieszko - od rus. niedźwiedzia, Piast - od piest (tłuczek - narzędzie do tłuczenia wrogów), Rzepicha - od Riepka
      Dowodem, że Piastowie nie pochodzili z terenów Pol. była sprzedaż w niewolę Polaków uważanych za obcych. Za podludzi, więc handlowano nimi jak zwierzętami. Swoich by nie sprzedawali

  • @krupniokk
    @krupniokk Před 11 měsíci +12

    Sarmacja to był rak na Polsce

    • @jerzyjerzewski6162
      @jerzyjerzewski6162 Před 10 měsíci +3

      Kościół katolicki to nowotwór na tym kraju.
      Za posłuszeństwo obiecują coś co nie istnieje ale ładnie wygląda.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac

  • @selan1085
    @selan1085 Před 26 dny +2

    3:20 X kurwa D, to już nawet nie level wyżej tylko z 10, nie mówiąc o marginalnym znaczeniu takiego argumentu i który jest typowo anegdotyczny, bo komuś się poszczęściło więc ten nie miał tak źle w jasyrze, to jest strasznie obrzydliwe wykorzystanie symbolu i wagi pojęcia jakim jest jasyr żeby zwiększyć siłę własnego argumentu, tylko po to by lepiej wybrzmiał i utwierdził w przekonaniu tylko tych którzy się zgadzają z tą tezą (no chyba każdy się zgodzi że jak ktoś trafił na robotach w rzeszy do normalnej rodziny to nie znaczy że nagle roboty w rzeszy były spoko). Typowa zjebana lewacka argumentacja

    • @panpogo
      @panpogo Před 21 dnem

      A czy to wina autora filmu, że w XVI i XVII wiek część ówczesnych publicystów zauważała, że los chłopa pańszczyźnianego w I Rzeczpospolitej nie różnił się niczym od losu niewolnika w Imperium Osmańskim?

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      "Słowianin w języku macedońskim to rab a rab we wszystkich językach słowiańskich oznacza niewolnika. Stąd robotnik, wyrobnik i nade wszystko robota jako praca wykonywana niewolniczo"

  • @The_Last_of_Time_Lord
    @The_Last_of_Time_Lord Před 11 měsíci +31

    Dziś to samo mamy. Większość z nas to własność polityków i banków.

    • @mirosawjarosz968
      @mirosawjarosz968 Před 9 měsíci +9

      Nie prawda. Polityków (patrz 15.10.23) i banki można zmienić, a nawet kraj zamieszkania.
      Chłop pańszczyźniany i niewolnik na plantacji bawełny nie mogli zmienić sobie pana, czy miejsca zamieszkania. Zbiegostwo było surowo karane.

    • @zbigniewgotkiewicz
      @zbigniewgotkiewicz Před 8 měsíci

      ​@@mirosawjarosz968zielona granica

    • @ms-ht1cj
      @ms-ht1cj Před 7 měsíci

      Aleś palnął, jak łysy grzywką o kant stołu. Tak ci źle, że możesz się swobodnie przemieszczać, masz edukację i służbę zdrowia? Lecz się.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota,
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski

  • @ZlotoNaKlatki
    @ZlotoNaKlatki Před 4 měsíci +1

    3:02 "Iż wiele ucisków od Panów swoich poddani cierpnią / ztąd to nawięcej pochodzi / że Panowie rozumieją / iż im wolno wszytko czynić: a nie uważają / iż poddani nie są niewolnikami / takiemi / jakiemi byli u Rzymian starych; bo tam ci według prawa / jako sami byli zupełnie ręku Pańskich / tak i wszytko to cokolwiek mieli i mieć mogli / Panom należało; według onego prawa: Sługa cokolwiek ma / Pańskie jest. Poddani zaś Polscy inakszymi są; abowiem mogą mieć swoje własne / czego im Pan ani za żywota / ani po śmierci odjąć nie może. (...) A jako do pieniędzy które sobie zarobią Pan nic nie ma; tak i do tego coby sobie za one pieniądze kupili / bądź w dobrach ruchomych / bądź nieruchomych. Ztąd srogą krzywdę czynią Panowie / kiedy widząc poddanego bogatego / biorą mu gwałtem nad powinność pospolitą: i powinni to wedługo sumnienia dobrego nagrodzić / gdyż poddany Czynsz i robotę Panu oddawszy; nie powinien mu nic wiecej z zarobku swego dawać / i nie potrzeba aby w subtelnych i chytrych wynalazkach / chciwość i łakomostwo Pańskie przeciw poddanym miejsce mało".
    Nie mam teraz siły pisać kolejnego długiego komentarza na ten temat i interpretacji źródła, ale powiem tylko, że pewnie dałoby się znaleźć lepsze ilustracje dla tezy Autora, niezależące tak bardzo od tego, że widz nie zatrzyma i nie podejmie próby czytania, o co chodzi. Choć nie jest to podane wprost łatwo wyszukać, że chodzi o moralistyczny tekst Szymona Starowolskiego, "Robak sumnienia złego", raczej nie dumną deklarację niewolnictwa w Polsce. Notabene "uważać" znaczy w tym tekście "zwracać uwagę".
    Wojny kozackie na pewno nazywano tu i ówdzie "wojnami niewolniczymi" po łacinie. Czy kozacy byli niewolnikami? Czy mogła to być klasycystyczna maniera porównująca się do Rzymian walczących ze Spartakusem? Do zastanowienia.

    • @panpogo
      @panpogo Před 3 měsíci

      Tak, tak to wina nieprawidłowej krytyki źródeł historycznych dokonanej przez Pana Janickiego.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś..
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac..
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski

  • @marcinparada8789
    @marcinparada8789 Před 5 měsíci

    To było niewolnictwo i to bardzo okrutne , oglądałem kiedyś na CZcams film jak pewna chłopka urodziła w polu i po porodzie zaraz wruciła do pracy , proszę sobie wyobrazić

    • @dariuszbuczkowski4627
      @dariuszbuczkowski4627 Před 3 měsíci

      Wyobrażam sobie. Znam kobietę która pracowała w polu do dnia rozwiązania. Po porodzie bardzo szybko wróciła do pracy. Nikt jej do tego nie zmuszał (wręcz przeciwnie - wiele osób włącznie z pracodawcą zachęcało ją do dłuższego macierzyńskiego). Sama chciała wrócić do ciężkiej pracy.

  • @ms-ht1cj
    @ms-ht1cj Před 7 měsíci +15

    Będę pokazywać ten film każdemu półmózgowi, dumnemu ze "szlacheckiego nazwiska", 'husarii' i innym robalom. Zobaczymy, czy nadal będą dumni ze swoich przodków -psycholi.

    • @mieczysawkowalski9826
      @mieczysawkowalski9826 Před 6 měsíci +5

      To dlaczego zdarzały się przypadki migracji z terenów na których zniesiono pańszczyznę na tereny na których pańszczyzna obowiązywała? Przecież ten pan w tym filmie głupoty gada.

    • @stanisawazapaa3554
      @stanisawazapaa3554 Před 6 měsíci

      Proszę przeczytać książkę "pańszczyzna" Kamila Janickiego. To jest prawdziwa historia polskiego niewolnictwa. Zgroza jak można być takimi psycholami, jak można tak traktować drugiego człowieka. Nazywali się szlachtą, a to było tałatajstwo najgorszego kalibru. Nadawali się tylko na nabicie na widły i postawieniu w polu, by gnoi ptaki czy szczury ogryzły.

    • @mmgs1148
      @mmgs1148 Před 5 měsíci +2

      ​@@mieczysawkowalski9826 wyuczona bezradność, a dlaczego niektórzy miło wspominają komunę? Bo była jedna robota przez całe życie i nie trzeba się było martwić co ze sobą zrobić, wolność to odpowiedzialność

    • @mieczysawkowalski9826
      @mieczysawkowalski9826 Před 5 měsíci +1

      @@mmgs1148 Jaka bezradność? Po prostu taniej było zapłacić za obrabianą ziemię robotą, niż płacić podatki od ziemi, którą ma się na własność.

    • @Vikenstein
      @Vikenstein Před 4 měsíci +1

      nie zapomnij jeszcze mieć mądrości marksa i lenina w ręce.

  • @remigiusz3826
    @remigiusz3826 Před 11 měsíci +16

    Faktami da się manipulować. Może trzeba zacząć od tego czym była pańszczyzna.

    • @mirosawjarosz968
      @mirosawjarosz968 Před 9 měsíci +3

      Proszę przeczytać książkę, a dostanie pan odpowiedź.

    • @korpask5688
      @korpask5688 Před 8 měsíci +6

      ​@@mirosawjarosz968Ta książka to paszkwil, zgrabnie poukładane punkciki pod tezę

    • @panpoqo
      @panpoqo Před 7 měsíci +1

      ​@@korpask5688 Zgadza się. Potwierdzam.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski

  • @vstm3950
    @vstm3950 Před 5 měsíci

  • @Marian-ky3nq
    @Marian-ky3nq Před 6 měsíci +5

    Tylko dlaczego autor nie wspomina, ze owa panszczyzna byla de facto czynszem w naturze - za uzytkowanie pola? Dosc istotna informacja.

    • @masterwagnard8208
      @masterwagnard8208 Před 5 měsíci +3

      Może warto dodać, że czynszem z którego chłop i jego rodzina nie mogli dobrowolnie zrezygnować plus jeśli nie wyrobił się z robotą, to mógł stracić życie?

    • @dariuszbuczkowski4627
      @dariuszbuczkowski4627 Před 3 měsíci

      "Bo to nie dobra jest. Po co tem mowić?" ;)

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota.. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów.
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski

  • @mariuszp5229
    @mariuszp5229 Před 10 měsíci +13

    Przecież dzisiaj jest podobnie, a nawet gorzej pod niektórymi względami względami. Dzisiaj też wszyscy musimy harować przez pół roku za darmo tylko żeby opłacić podatki. Dzisiaj nie ma przymusu pracy na rzecz "pana"? Spróbuj nie zapłacić podatków to cię wsadzą do więzienia, a komornik zlicytuje cały twój majątek.

    • @zbigniewz7464
      @zbigniewz7464 Před 10 měsíci +5

      Przecież z podatków buduje się drogi, koleje, lotniska, z podatków mamy leczenie oraz szkoły i uniwersytety, z podatków utrzymujemy wojsko, policję, straż oraz administrację i sądownictwo . Z podatków są renty i emerytury .

    • @mariuszp5229
      @mariuszp5229 Před 10 měsíci

      @@zbigniewz7464 wtedy podobnie, chłop odrabiał pąńszczyznę, ale to szlachta od małego uczyła się rzemiosła rycerskiego i na własny koszt (czyli podległych jej wiosek) stawała do boju, jak była wojna, kupowała zbroję, oraz poczet. Wtedy też były budowane trakty, mosty, administracja, straż miejska, sądy

    • @panpogo
      @panpogo Před 10 měsíci +5

      ​@@mariuszp5229trakty, mosty i sądy z których chłop nie korzystał.

    • @jj1431
      @jj1431 Před 9 měsíci +10

      ale masz wybór = nie musisz pracować, możesz wyjechać... Porównywanie tego z sytuacją chłopów to albo trolling, albo intelektualna impotencja...

    • @panpoqo
      @panpoqo Před 7 měsíci +3

      ​@@jj1431 Chłop też mógł nielegalnie uciec albo legalnie odtrzymać zwolnienie z poddaństwa i stać się człowiekiem luźnym, który nie płaci żadnych danin. Albo jesteś trollem albo jakimś marksiolem, który musi na siłę wciskać ten mit, że jakie to niby szczęście być współczesnym chłopem korpo-pańszczyźnianym i odrabiać te 165 dni podatkowej pańszczyzny w roku. I gdyby nie "oświecona władza ludowa" to dalej by byli chłopi "uciśnieni".

  • @karinadrak515
    @karinadrak515 Před 10 měsíci +17

    Podparł by pan to jakimiś dowodami te teorie bo nie podał pan żadnych odnośników do dokumentów które mają o nich świadczyć np o handlu ludzmi( a nie przypadkiem wsi z chlopami.... jak tak do tego podchodzić to w Warszawie niedawno też handlowano ludzmi sprzedawano kamienice z lokatorami)

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 10 měsíci +11

      Wybrana bibliografia do samej kwestii handlu ludźmi w Polsce jest tutaj: wielkahistoria.pl/handel-zywym-towarem-w-polsce-szlacheckiej-ile-kosztowal-chlop-panszczyzniany/
      Pełna bibliografia tematu i przypisy - w moich książkach. Za dużo tego, by cytować wszystko.

    • @karinadrak515
      @karinadrak515 Před 10 měsíci +9

      @@WielkaHistoria z tego materiału nie wynika że handlowano ludzmi jak w Turcji czy Afryce tylko dochodziło w znakomitej większości do zmiany właściciela bez np wywodzenia chłopa w inne miejsce zupełnie jak za czasów Hanny Gronkiewicz w Warszawie mieszkańców kamienic . Poza tym takie rzeczy nie miały umocowania prawnego czyli np przez ustawy . Dzisiaj też niewolno tak robić a jednak to się zdarza co więcej niektóre osoby przypłaciły to życiem a nikt nie mówi że w Warszawie handluje się ludzmi

    • @panpoqo
      @panpoqo Před 7 měsíci +4

      ​@@WielkaHistoria Kompromitujesz się Janicki. Twoje brednie niczym się nie różnią od mitów o "Wielkiej Lechii".

    • @Baronex174
      @Baronex174 Před 6 měsíci +8

      @@panpoqo Oj jakiś urażony szlachcic?

    • @bdg4life820
      @bdg4life820 Před 4 měsíci

      ​@@Baronex174argument ostateczny
      Sala krzyczy! Dzieci w ostatniej ławce patrzą się na siebie. Odbiorca komentarza czerwieni się. Ludzie wybuchają śmiechem.
      Oh tak, to było cudowne! Wyskakujemy w powietrze i zbijamy razem piątkę w momencie gdy nasze stopy nie dotykają ziemi.
      Tak trzeba pisać! Zagiąłeś go ziąąą!
      Poszło mu w pięty, założę się. Hehe szlachcic z czerwoną morda za dychę...
      Kurtyna upada. Koniec aktu I

  • @damianskory7881
    @damianskory7881 Před měsícem

    Jak nie będziemy uważać to to może znowu wrócić za sprawą korwinistów-politycznej ręki obecnych wielkich panów zwących się Lewiatanami. Chcą a powrót uczynić Polaków niewolnikami prywaciarstwa.

  • @lordpankracy7361
    @lordpankracy7361 Před 29 dny

    Tak porównując tamta sytuację do dzisiajszej to w temacie pomocy prawnej też dzisiaj nie jest kolorowo. Chyba że ma się kase

  • @przemysawh7865
    @przemysawh7865 Před 7 měsíci +1

    A czy np. w wiekach XI - XVI też istniało coś w deseń niewolnictwa, czy wówczas wieśniacy pracowali bardziej na siebie niż dla jakiegoś pana?

    • @Stadnicki82
      @Stadnicki82 Před 6 měsíci +1

      problem w tym, że na Zachodzie odeszli ludzie od rolnictwa na rzecz przemysłu-handlu, a my zostaliśmy z systemem poddańczym, który wcześniej (XIV wiek i wcześniej) obowiązywał wszędzie, U nas po prostu zostało to, co zmieniło się na Zachodzie. W kraju rolniczym było wszędzie to samo, z powodu niskiej marżowości rolnictwa. Nie dało się tego inaczej zorganizować, bo biznes by się nikomu nie kręcił. Dopóki rolnictwo było opłacalne, to wszystkim to się opłacało, no ale w dekoniunkturze posypał się świat i został jedynie przymus pracy pańszczyźnianej bo innych systemów i tak nie znano, które mozna w rolnictwie zastosować.

    • @Baronex174
      @Baronex174 Před 6 měsíci

      Nie tylko że zostało ale się drastycznie pogorszyło i właśnie dlatego że polska szlachta nie chciała tych zmian rozwojowych które miały miejsce na zachodzie !

    • @Stadnicki82
      @Stadnicki82 Před 6 měsíci +1

      @@Baronex174 jakich zmian rozwojowych? W rolnictwie? Mieliśmy anarchiczny ustrój i gospodarkę, wiele rzeczy lepiej u nas wyglądało niż na Zachodzie. Myślisz że gdybyśmy zrobili te zmiany kraj by nie upadł? To nie miało nic do rzeczy.

    • @prasaite
      @prasaite Před 5 měsíci

      @@Stadnicki82 A chociażby olbrzymia ilość manufaktur, która produkowała masowe ilości broni palnej, prochu i wyposażenia dla żołnierzy. U nas dalej pospolite ruszenie i hajda na konika, a pozostały świat piechota gdzie każdy żołnierz miał doskonałej jakości broń palną. W XVIII wieku pospolite ruszenie i husaria dostawały już regularnie łomot. I właśnie te zmiany przechodzenie z rolnictwa na coraz to inne formy gospodarki, rzemieślnictwo, manufaktury pozwoliły na nowe formy gromadzenia majątku, kiedy u nas szlachta dalej siedziała w rolnictwie i wyrębie lasu. Kraj by nie upadł tylko pod jednym warunkiem. Szlachta musiała zacząć układać prawo pod państwo a nie pod siebie i to nie w XVIII wieku bo wtedy to już było za późno, tylko zdecydowanie wcześniej. Zwróć uwagę że już Mikołaj Rej i jemu współcześni już w XVI wieku widzieli, że Polska idzie zła drogą, że źle się dzieje i trzeba z tym coś konkretnego zrobić.

    • @Stadnicki82
      @Stadnicki82 Před 5 měsíci

      @@prasaite wiesz to takie gadanie Reja, tak samo jak dzisiaj mędrcy mówią, że źle się dzieje i trzeba reform bo kraj zbankrutuje. Na całym świecie znajdą się tacy, co krytykują i pouczają swój kraj bo taka ich rola. A takich pouczamy wtedy było niewielu. Więcej mądrości miały pisma Zamoyskiego, który ostrzegał kraj przed niskomarżowymi produktami i półproduktami, które sprzedajemy. RP w tamtym okresie była za biedna i zbyt pokojowa aby przestawić się na zbrojenia, mieliśmy zboże to je klepaliśmy i nie wchodziliśmy innym w paradę - naiwność? Pewnie, ale z drugiej strony biedny kraj rolniczy bez hut i rud żelaza nie mógł się uzbroić solidnie, czy produkować armaty (tak jak Szwedzi). U nas nawet nie bito odpowiedniej ilości monet, bo nie było tyle kruszcu. Niechęć do podbojów i masowej ekspansji (syty kot nie poluje) sprawiła, że to my staliśmy się terenem ekspansji. Winić naszych przodków? Łatwo będzie, tak samo jak nas będą winić jeśli za 100 lat kraj padnie, a my dzisiaj nic z tym nie zrobimy - bo niby co mamy zrobić?

  • @konradwarzecha9007
    @konradwarzecha9007 Před 2 měsíci

    Czy analogicznie w PRL społeczeństwo, pomijając kolaborantów partyjnych można uznać za niewolników? Przecież ludzie byli zniewoleni

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW.. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich?? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski

  • @UNKN0WN_1
    @UNKN0WN_1 Před 11 měsíci +5

    03:45 - Poczekaj chwilke prosze..
    Wszyscy musza placic podatki.
    Kazdy gdzies chce zyc.
    Zalozyc Rodzine.
    tez Kazdy musi gdzies pracowac.
    Osoba bez ziemi, lub tytulu, bez profesji nadal musi z czegos siebie utrzymac.
    Wchodzac w zaleznosci pomiedzy wlascicielem ziemi a chlopem szukajacym zatrudnienia, lub mozliwosci wynajmu ziemi i postawinia chalupy i posiadanie mozliwosci niezaleznego zarobku i wyzywienia siebie i swojej rodziny dzieki dzierzawionej ziemi, taki chlop musi uregulowac swoje powinnosci finansowe w stosunku do A. Wlasciciela ziemi (podlug umowy) i B. Uregulowac podatek dla rzeczypospolitej jak i dziesiecine.
    Jezeli umowa byla taka aby taki Chlop regulowal swoje powinnosci w pieniadzach to musial sam spieniezyc swoje produkty na rynku.
    Jezeli nie chcial, nie mogl, nie umial, lub landlord nie zyczyl sobie tego w umowie, to placil w produkcie rolnym, lub w innych umiejetnosciach.
    Szlachcic nie mial prawa trudnic sie kupiectwem, i albo to chlop mial sam sobie spieniezyc wszystko, albo skorzystac z uslug zydow.
    Chude plony, przynosily marne zyski, i stnialo ryzyko ze chlop popadal w dlugi, a dlugi przechodzily z ojca na syna, generacyjnie itp.
    Czesto niekompetencja powodowala trudnosci, ale i nie tylko, bo zarowno zyd jak i pan mogli stworzyc warunki w ktorych nie doinformowana albo ambitna i nmalo ostrozna osoba weszla w kontrakty i umowy, ktore z samego zalozenia go exploatowaly.
    Przeciez to dzieje sie i dzisiaj, wyjatek jest taki, ze dzisiaj masz prawna opieke, i wieksza wiedze, i malym wysilkiem jestes wstanie obronic sie przed naduzyciami..
    Wtedy, inaczej to wygladalo, i sami chlopi popadali prawnie w trudnosci, generacyjnie, tylko dlatego ze wychodzac z patologi i biedy nie wiedzieli lepiej.
    Inni chlopi przeciez zajmowali inne stanowiska w spoleczenstwie...Posiadali ziemie i majatki...

    • @maciekprochniak9539
      @maciekprochniak9539 Před 10 měsíci +6

      Boze, widzisz i nie grzmisz.. różnica między wtedy, a dzisiaj jest taka, że teraz jak cię ktos zabije to nie wystarczy zapłacić twojemu właścicielowi bo takowego nie posiadasz. Chłop rodził się z powinnością, a umowa była taka jak pan chciał i chłop nie miał nic do gadania. Tych "ziemiańskich" i "stanowiskowych" chłopów było tylu co kot napłakał .

    • @masterwagnard8208
      @masterwagnard8208 Před 5 měsíci +1

      @UNKN0WN_1 - piękny intelektualny szpagat paniczu wykonałeś, no ale kur...a nie:) Aby to zrozumieć należałoby się cofnąć trochę dalej, niż do opisywania samej pańszczyzny, ale do tego jak ona powstała:D

    • @UNKN0WN_1
      @UNKN0WN_1 Před 5 měsíci +1

      @@masterwagnard8208
      Dawaj Waści... :) zapraszam do analizy genezy.
      Śmiało czekam.

  • @talostulkas
    @talostulkas Před 5 měsíci

    Co do fragmentu o niewolnictwie nad Wisłą, to faktycznie Starowolski mówi o tym, że panowie nie uważają, że chłopi nie są niewolnikami jak w Rzymie. Ale chodzi tu tylko o wyrodną grupę panów. Starowolski tym sformułowaniem i całym traktatem nie przeczy próbom niewolenia przez część szlachty. Jednak sam nie uważa chłopów za niewolników i uznaje sposoby tyranizowania ich za ciężki grzech wołający o pomstę do nieba. Dodatkowo traktat "Wady sarmackie" mówi także o "bacznych", dobrych, sprawiedliwych i łagodnych panach, którzy nie przekraczają swych uprawnień i szanują obyczaje, stawiając ich jako wzór do naśladowania. Trzeba powiedzieć, że założeniem tytułowym jest mowa o robaku sumienia człowieka zepsutego, więc traktat skierowany jest do w stronę grzechu i osób grzeszących, a nie próbuje on przydać tych zachowań całości szlachty. Fragment tego dzieła więc nie może być dowodem na niewolę chłopstwa w całości, gdyż sam autor nie stosuje potępienia całości stanu szlacheckiego.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 5 měsíci

      Skomentuję tylko jedną kwestię: autorstwo cytowanego utworu nie jest określone, dzisiaj nie uznaje się go już za dzieło Starowolskiego (co najwyżej "być może Starowolskiego"). Nie był to też traktat "Wady sarmackie".

    • @talostulkas
      @talostulkas Před 5 měsíci

      @@WielkaHistoria Ja akurat mam wersję z przedruku z 1853 roku z platformy Polona. Też mi się wydaje właśnie, że "Wady staropolskie" to raczej tytuł serii, ale dokładnie na karcie tytułowej jest " Wady staropolskie. Przedruk dzieła Robak sumienia złego". Dziękuję bardzo za ciekawostkę na temat nowego spojrzenia na tę książkę.
      Pozdrawiam 🙂

  • @wiesaw2293
    @wiesaw2293 Před 5 měsíci

    Czy chłop po odpracowaniu dniówki pańszczyźnianej otrzymywał miedzianą blaszkę z napisem ,,CIĄGLY DZIEN" ? Mam taką blaszkę i w żadnym muzeum tego nie widziałem.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 5 měsíci

      W schyłkowym okresie popularnym rozwiązaniem były papierowe kwiaty potwierdzające odrobienie dnia, można je zobaczyć np. w muzeum etnograficznym w Krakowie. O używaniu do takiego celu blaszek nie słyszałem - nasuwa się kilka wątpliwości bo i materiał niepotrzebnie drogi i obecność napisu trudna do wyjaśnienia. Większość chłopów nie umiała przecież czytać, na kwitach były co do zasady obrazki, piktogramy.

    • @wiesaw2293
      @wiesaw2293 Před 5 měsíci

      @@WielkaHistoria Blaszka 26x22 mm. Wyczyściłem pastą do zębów. Są tam piktogramy. Wystawiłem na olx; Pańszczyzna w Polsce 18/19 wiek. Znaczek. Pozdrawiam Wiesław. Bytom

  • @izabellapileska3249
    @izabellapileska3249 Před 7 měsíci +1

    A PGR y?

  • @libionkaa
    @libionkaa Před 2 měsíci

    Może zrobi pan materiał o Rabacyi 1846

  • @tomaszszumanski2840
    @tomaszszumanski2840 Před 5 měsíci +1

    Dlaczego autor filmiku okrasza nas komentarzem "...członkowie polskiej elity otwarcie podkreślali, że nad Wisłą żyją niewolnicy tacy jak byli w Rzymie" skoro w podkreślonym fragmencie jest jak wół napisane: "Panowie rozumieją iż im wszystko wolno czynić, a nie uważają iż poddani nie są niewolnikami takiemi jakiemi byli u Rzymian Starych". Co tu się odwaliło!?

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 5 měsíci

      Proszę przeczytać ten cytat uważnie :)

    • @tomaszszumanski2840
      @tomaszszumanski2840 Před 5 měsíci +1

      ​​@@WielkaHistoriaProszę bardzo cytując: "Iż wiele ucisków od Panów swoich poddaństwo cierpią, stąd to najwięcej pochodzi, że Panowie rozumieją, iż im wolno wszystko czynić: a nie uważają, iż poddani nie są niewolnikami takiemi jakiemi byli u Rzymian Starych; bo tamci według prawa, tako sami byli zupełnie w ręku Pańskim, tak i wszystko to cokolwiek mieli i mieć mogli, Panom należało; według onego prawa: Sługa cokolwiek ma, Pańskie jest. Poddani zaś Polscy INAKSZYMI SĄ, abowiem mogą mieć swoje własne, czego im Pan ani za żywota, ani po śmierci odjąć nie może. O czym jest stara konstytucja Króla Kazimierza (...)" Jasno więc z tekstu wynika, że autor krytykuje samowolę szlacheckich panów bo argumentuje, że jego poddani nie są niewolnikami, a jako przykład przedstawia różnice między niewolnikami rzymskimi, którzy nie posiadali własności a polskimi poddanymi, których prawo do posiadania własności datuje jeszcze od prawa nadanego przez K. Wielkiego. Czy autor świadomie manipuluje tekstami źródłowymi pod tezę? Czy nie posiada aparatu krytycznego, którym powinien się kierować porządny historyk?

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 5 měsíci

      Pomogę: tam jest podwójne zaprzeczenie. Autor krytykuje szlachciców za to, że ci nie rozumieją, że chłopi NIE SĄ niewolnikami. Rozumiem, że nowożytna polszczyzna jest trudna w odbiorze, ale warto wpierw mieć pewność, że się tekst rozumie, a dopiero potem zarzucać innym manipulacje.

    • @tomaszszumanski2840
      @tomaszszumanski2840 Před 5 měsíci +2

      ​​@@WielkaHistoriaRozumiem, że tam jest podwójne zaprzeczenie, ale Pan nie rozumie, że jest to zwrot retoryczny. Coś w rodzaju: krzywdy wynikają z tego, że panowie traktują chłopów jakby byli ich niewolnikami a nimi nie są, i autor (który też był jak mniemam przedstawicielem ówczesnej elity) podaje argumenty: wskazuje na różnice między Polską a starożytnym Rzymem, powołuje się na prawa K.Wielkiego, na Psalm 10 itd. mawet na prawo pańszczyzny odrabianej pracą lub czynszem warując, że chłop "nie powinien mu nic więcej z zarobku swego dawać" i konkluduje, że w związku z tym należy poddanych dobrze traktować i ,że "Do tego poddani w Polskim Królestwie, nie są podobni niewolnikowi względem prac i robót;" Także skoro nie jest to świadoma lub nieświadoma manipulacja to stawiam tezę o braku odpowiedniego warsztatu historycznego.

    • @tomaszszumanski2840
      @tomaszszumanski2840 Před 5 měsíci

      ​@@WielkaHistoriaok, jednak się rozumiemy. Może z rozpędu źle Pana komentarz przeczytałem. W każdym razie nie wiem czy nie jest na wyrost twierdzenie, które pada w filmiku bez odniesienia się do niuansów.

  • @MartaPyrchalaZarzycka

    Szokujące i smutne

  • @AliBaba-yy6ws
    @AliBaba-yy6ws Před 4 měsíci +1

    Byli niewolnikami.

  • @user-jz1ir2rk7b
    @user-jz1ir2rk7b Před 26 dny

    Czekam na polski remake filmu Django Unchained.

  • @marekbiesaga5164
    @marekbiesaga5164 Před 8 měsíci +5

    Dopiero zaborcy znieśli to zakamuflowane niewolnictwo pod nazwą pańszczyzna bo do tej pory by była.

    • @tekil100
      @tekil100 Před 7 měsíci +1

      Zaborcy znieśli pańszczyznę ponieważ potrzebowali w miastach rąk do pracy. To były lata kiedy nastąpił rozwój przemysłu (maszyny parowe itp).

    • @Baronex174
      @Baronex174 Před 6 měsíci +1

      @@tekil100No rozwój który był hamowany przez szlachtę i który został wprowadzony przez zaborców! Bo bez nich by nadal było zacofanie w Polsce! Szlachta bała się rozwoju i w tym problem!

  • @zbigniewwegrzyn5961
    @zbigniewwegrzyn5961 Před 4 měsíci

    A jaka role w tym systemie poza szlachta mial kler ?

  • @vacarius
    @vacarius Před 5 měsíci

    A jak było przed chrześcijaństwem?

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce.. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota.. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac.
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski

  • @piotrekk.7680
    @piotrekk.7680 Před 9 měsíci +3

    No fakt; przecież wszyscy już wiemy, że wszyscy są równi, że jest wolność słowa bez konsekwencji ich wypowiadania, że jest gender. Jedynie autor nie wie, dlaczego nie wiedzieli o tym w XVII i XVIII i tego nie stosowali (szabla+ dla każdego).
    Taka to wnikliwa analiza wykonana wspóczesną, dziwaczną miarką.

  • @mariuszmichaek5586
    @mariuszmichaek5586 Před 4 měsíci

    Niestety prawa dla chłopów wprowadzili dopiero zaborcy:(.
    Próbował to uczynić Kościuszko, ale Powstanie upadło. Należy dodać, że ten stan rzeczy był w pełni popierany przez Kościół.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 4 měsíci

      Popierany, a jednocześnie i kreowany. Bo przecież biskupstwa i opactwa stanowiły największych posiadaczy ziemskich w kraju.

    • @mariuszmichaek5586
      @mariuszmichaek5586 Před 4 měsíci

      @@WielkaHistoriatak, kontrreformacja pogrzebała na dobre nasze szanse na zmiany społeczne w sposób samodzielny. Taka sytuacja nieuchronnie prowadziła do upadku I RP. Dziwne, że to tej pory tego nie zauważamy/nie chcemy zauważać jako naród.

  • @oldwhittington7426
    @oldwhittington7426 Před 9 měsíci +7

    Mentalność niewolnicza pozostała w Polakach aż do pokolenia Y. U młodszych już chyba zanika. Napewno pokolenie X w którym się wychowywałem miało wyraźne cechy tego stanu. Emigracja po 2004 oczyściła się z naleciałości postchłopskich. Decyzja o zaprzestaniu przymusowej służby wojskowej również sprzyjała rozmontowaniu feudalnego sposobu myślenia obywateli RP

  • @dawidelep7430
    @dawidelep7430 Před 6 měsíci +3

    Po oczach bije tendencyjność, wybiórczość i brak obiektywizmu. Nie do końca było tak jak próbuje przedstawić to Kamil Janicki. Raczej wygląda to na odreagowaniu swoich kompleksów co sam stwierdził w jednym z wywiadów a mianowicie u Pana Kuby Midel.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów...
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski

  • @grzegorzkrajewski1095
    @grzegorzkrajewski1095 Před 11 měsíci +22

    Twórczość pana Janickiego to nie jest poszukiwanie prawdy, a usilne udowadnianie z góry założonej czarno-białej tezy. Coś w stylu "dziennikarstwa" TVP lub TVN. W rzeczywistości życie nie jest czarno-białe, a składa się z nudnych setek odcieni szarości.

    • @przemekkuliberda173
      @przemekkuliberda173 Před 11 měsíci +13

      Szarości dybów i bata które dla zdrowia chłopa zalecał stosować pan dla poprawy krążenia i złej krwi upuszczenia opowiadał mi dziadek jak chciano leczyć jego ojca i może Ci potomkowie właścicieli niewolników i ich wielbiciele zamilkli by nareszcie ??

    • @graziagrazyna9947
      @graziagrazyna9947 Před 11 měsíci +8

      Dobra książka, na podstawie zapisow znajdujących sie w Polsce, w literaturze, a także zapiski cudzoziemcow, ktorzy przebywali na naszych terenach.

    • @maciekprochniak9539
      @maciekprochniak9539 Před 10 měsíci +6

      Twój wpis jest w stylu tvp,: to nie moze być prawda bo ja tak sądzę.

    • @Baronex174
      @Baronex174 Před 6 měsíci

      Problem w tym że oficjalna narracja o pańszczyźnie i szlachcie jest aż za bardzo wybielana! Dobrze że w końcu ktoś odważył się zmącić tą"nieskazitelną biel" i unaocznić ciemne strony tej historii!

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac

  • @tomaszzubiak543
    @tomaszzubiak543 Před 5 měsíci

    Wszyscy jesteśmy w pewnym sensie niewolnikami natury.
    Jednak moim zdaniem prymitywna ludnośc plemienna zyjąca w małych społecznościach po dziś dzień, miała znacznie lepszą jakoś zycia niż większośc ludzi do konca XIXw a nawet czesci XX wieku na światłym zachodzie i wciaz zyje lepiej niz ludzie w wielu państwach trzeciego swiata.
    A więc człowiek znalazl sposób na uwolnienie się od tego jarzma natury poprzez przerzucenie go na innych ludzi, dzisiaj też mamy nad sobą panów, działa to jednak inaczej ponieważ dzięki postępowi technologicznemu jestesmy w stanie produkowac znacznie wiecej, nie stac nas jednak na zdrową zywnosc a na rosliny spryskane pestycydami z wyjalowionej ziemi i mięso od zwierząt karmionych syfem i zyjących w tragicznych warunkach.
    Dzisiaj jestesmy niewolnikami konsumeryzmu, przykładowo amerykanie pracuja znacznie dluzej i stac ich na znacznie mniej niz miało to miejsce w połowie XX wieku.
    Jesteśmy niewolnikami fiduncjarnego systemu finansowego, nasz czas i praca, zamieniany na pieniądz jest nam odbierany poprzez inflację i sztucznie wywoływane kryzysy finansowe które zawsze powodują transfer majątku od biednych do bogatych.
    Nie wiem co mogłoby poprawic sytuację, byc moze wymyslenie nowego systemu ekonomicznego opartego na nowym silnym systemie moralnym - moze mógłby to zrobic ktos w stylu nowego Adama Smitha, byc może nastąpi to przy pomocy AI jeżeli wcześniej nie zostaniemy zgnieceni pod butem naszych panów z WEF i tym podobnych, i zamknieci w 15 minutowych miastach bez samochodów i mozliwosci przemieszczania sie (jak chlopi).

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski..

  • @jankesjankeski9378
    @jankesjankeski9378 Před 8 měsíci +14

    Pańszczyzna to była forma dzierżawy pola! Chłop zgłaszał się do dziedzica i ten w zamian za nadział ziemi wyznaczał mu dni do odrabiania należności za tą dzierżawę! I tak od 1 łanu pola dzierżawionego przez chłopa miał on odpracować 1 dzień w tygodniu! 1 łan to około 17 hektarów! Ponad to dostawał chłop kontyngent drewna z lasu na wybudowanie sobie zabudowań gospodarskich oraz tak zwaną "wolniznę" na okres od 10 do 15 a czasami nawet do 20 lat od odrabiania pańszczyzny! Owszem, zdarzało się nadmierne wykorzystywanie chłopów ale wtedy dziedzicowi paliły się niezebrane zbiory na polach albo te w stodole. Gdy pan zbyt dożo wymagał od chłopów to się kończyło na tym, że sam przymierał głodem! Chłopi nie byli głupi i wiedzieli jak sobie radzić z uciskiem! Podobno nie uciekali bo to było najcięższe przestępstwo! Otóż uciekali i to bardzo często! Po pierwsze n ie było służb, które mogły ich ścigać i schwytać a poi drugie sama szlachta często podbierała chłopów dalszym sąsiadom, oferując im lepsze warunki! Tak było!

    • @szymonszychta6986
      @szymonszychta6986 Před 7 měsíci +3

      Pokaż jak to wyglądało w XVI, XVII , XVIII i XIX wieku. Wszystkiego nie da się wsadzić do jednego worka i nie zawsze wyglądało tak samo.

    • @arturraban1738
      @arturraban1738 Před 7 měsíci

      Jankesjankeski-twoja opinia to wymysl w pojebanej glowce,pochlastaj sie,bedzie lepiej dla nas wszystkich.

    • @krisfekete4940
      @krisfekete4940 Před 7 měsíci +4

      Ale jednak to szlachta rządziła i dzieliła, a nie chłopstwo i z czasem forsowała coraz to bardziej korzystne dla siebie rozwiązania prawne i przywileje kosztem tych drugich, a w roku 1496 po wprowadzeniu w życie Statutu Piotrkowskiego ziemiaństwo zyskało pełną dominację i to pan decydował o losach chłopa w całej rozciągłości, wcześniej istniała możliwość nawet wykupienia się z poddaństwa za stosowną opłatą, później było już to niemożliwe.
      Natomiast ucieczki nie były tak częste, bo po pierwsze łączyło to się z dożywotnią rozłąką ze swoimi bliskimi, a po drugie, dokąd taki chłop miałby uciec i jaki oprócz zbójowania mógłby sobie znaleźć alternatywny sposób na życie? W miastach koszty utrzymania także były wysokie i trzeba było sobie znaleźć jakieś zajęcie i kąt do spania o co niebyło tak łatwo

    • @jankesjankeski9378
      @jankesjankeski9378 Před 7 měsíci

      @@krisfekete4940 Nie mieli dokąd uciec? A tak zwane "dzikie pola" to kto zasiedlił jak nie zbiegowie? Jak widać były ich miliony. Z tego powstała obecna Ukraina!! A nawet do sąsiedniego majątku uciekali, gdzie właściciel dawał im lepsze warunki.

    • @krisfekete4940
      @krisfekete4940 Před 7 měsíci +1

      @@jankesjankeski9378 Z tymi milionami, to bym nie przesadzał, zwłaszcza, że zaludnienie w czasach przedindustrialnych było znacznie mniejsze niż obecnie. Nawet gdy powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów z terytorium ponad trzykrotnie większym, niż obecny areał naszego kraju, to ogólna liczba ludności ledwo przekroczyła 10 milionów, łącznie z Polakami, Litwinami, Białorusinami, Ukraińcami itd. a stepy pontyjskie nie dysponowały tak bogatą i rozbudowaną infrastrukturą i nie zapewniały odpowiednich warunków bytowania, żeby przyjąć tak potężne masy ludzkie, jako stałych osadników, owszem zdarzyła się na pewnym etapie historii grupa zbuntowanych desperatów gotowych stawić opór zbrojny, jednak w przeważającej większości była to ludność, a raczej jej męska połowa pochodzenia kresowego, Rusini, Łemkowie i nawet Rosjanie, którzy z czasem zyskali miano kozaków zaporoskich, zresztą trzeba pamiętać, że i w samej Rzeczypospolitej, oprócz chłopów pańszczyźnianych istniało coś takiego, jak "wolny lud' zwany hultajami, którzy bez konieczności ucieczki z macierzystych folwarków, najmowali się głównie do prac fizycznych, jednak ta ich "wolność" nie była czymś godnym pozazdroszczenia, poza tym nie możemy wrzucać wszystkich chłopów do jednego wora, również wśród nich istniała jakaś hierarchia i nie wszyscy siali i orali, byli też i tacy, którzy choć znacznie ograniczone, to jednak posiadali nieco większe uprawnienia od innych, różnice klasowe zdarzały się także i na tym gruncie, byli karczmarzami, młynarzami, kowalami itp. zdarzały się wśród nich nawet jednostki majętniejsze od podupadłej szlachty, byli również tacy, którzy byli wyznaczeni do ścigania zbiegów właśnie, co sugerujesz, jednak było to karane zarówno w stosunku do chłopa, jak i ziemianina, który go przygarnął, a więc nie każdy decydował się na ryzyko i nie każdy chciał mieć na pieńku z sąsiadem, to też częściej chłopami handlowano, wynajmowano na pewien okres, wymieniano się w zależności od potrzeb, a nawet oddawano pod zastaw, a żeby uniknąć zbędnych ceregieli robiono te transfery oficjalnie w charakterze darowizny, a rozliczano się czysto prywatnie.

  • @adammirski4689
    @adammirski4689 Před 11 měsíci +9

    A co teraz nie ma niewolników 😢

  • @arturraban1738
    @arturraban1738 Před 7 měsíci

    Powinno to byc adresowane do panii doctor nauk historycznych Ewy Kurek z Lublina.

  • @PabloHbbgh
    @PabloHbbgh Před 11 měsíci +1

    pytanie za 100 punktów to materiał historyczny czy autoreklama bo nasycenie materiału reklamą książek aż boli

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 11 měsíci +5

      Właściwie sam pomyślałem że tym razem wzmianek o książkach było za dużo. Ale już po nagraniu dźwięku ciężko było wyciąć ;). Miejmy nadzieję że innym widzom aż tak to nie przeszkadzało :).

    • @kawu3373
      @kawu3373 Před 11 měsíci +3

      ​@@WielkaHistoriamnie w ogóle 😊

    • @Baronex174
      @Baronex174 Před 6 měsíci

      @@WielkaHistoriaNie przeszkadzało. Z resztą pan może na swoim kanale reklamować swoje książki ile się panu podoba!

  • @pietroroberto6114
    @pietroroberto6114 Před 5 měsíci +4

    Przykro mi, ale nie jestem w stanie nazwać ww flmu wiarygodnym ze względu na brak podanych źródeł.

  • @olaf4205
    @olaf4205 Před 6 měsíci +3

    Mógłby Pan sprecyzować pojęcie 'dawna Polska'? Od Mieszka do rozbiorów czy może sam XVII wiek czy XV? Tak samo, co znaczy 'Polska'? Chłop pod Krakowem lub Poznaniem, nie mówiąc o Pomorzu miał taki sam los jak na Wołyniu, Polesiu czy Mazowszu? Chyba za bardzo w świadomości ludzi to jest wrzucane do jednego czasoprzestrzennego wora. Ale może się mylę.

  • @user-ch9xq7jb8y
    @user-ch9xq7jb8y Před 5 měsíci

    No i proszę Polak potrafi hańba

  • @krystynakrankiewicz7454
    @krystynakrankiewicz7454 Před 10 měsíci

    byla to forma podatku

  • @oktana5131
    @oktana5131 Před 6 měsíci

    No od razu niewolnictwo, po prostu pracują za jedzenie i kont do spania jeszcze pieniędzy by się domagali

  • @slonikbaloniktru
    @slonikbaloniktru Před 9 měsíci +10

    Nie no dramatycznie nierozumne przedstawienie tematu. (Przyjmujac zyczliwa wersję o ignorancji)
    Wezmy chocby kwestię "obrony"... to szlachcic czy chlop mial obowiazek bronic kraju wyposazajac sie za swoje i w ramach obowiazku oddac zdrowie i zycie pod cieżką sankcją?
    Chlop, w wielu miejscach, obowiązkowo posiadac musial rusznicę ale nie na wypadek wojny a obrony wlasnego obejscia.
    Dlaczego "uwolnieni" chlopi z "zachodu" tak masowo walili do nas by stac się chlopem panszczyznianym? Dlaczego ta "wolnosc" tak im sie nie podobala? Moze dlatego, ze gdy naszemu splonela szopa/dom/stodola/etc szlachcic lozyc musial na odbudowe lub/i zapewnic material do odbudowy, itp. Co dzialo sie z rodziną chlopa gdy temu sie zmarlo? A co dzialo sie z taką rodziną tam gdzie panszczyzny nie bylo?
    Co z chlopami, ktorzy zmieniali sobie szlachcica? Szlachta podbierala sobie chlopstwo oferujac m.in. 20 czy 25letnie zwolnienie z przymusowej pracy "u pana". Nie brakuje swiadectw nt chlopow, ktorzy dnia panszczyzny nie odrobili bo po 25 latach przenosili sie do kolejnego.
    Temat rozwijac mozna bardzo dlugo, o polemice z materialem nie wspominajac. Niestety filmik merytorycznie dramatyczny.
    Dobrze jednak wiedsiec czyich ksiazek nie kupowac i czyje odradzac

    • @mirosawjarosz968
      @mirosawjarosz968 Před 7 měsíci +3

      Chłopi nie "walili masowo z zachodu", aby zostać pańszczyźnianymi w RP, ale byli sprowadzani jako wolni osadnicy do zagospodarowania nieużytków (tzw. Olendrzy, Bambrowie itd.).
      A że to na szlachcie spoczywał obowiązek obrony państwa (pomijając piechotę łanową), to nie dziwota. Nie było jeszcze silnej świadomości narodowej, a czemu chłopi mieliby bronić państwo, które nie troszczyło się o nich.
      Woleli pod Jasną Górą postawić pomnik cara, który zniósł pańszczyznę.

    • @Baronex174
      @Baronex174 Před 6 měsíci +1

      ⁠​⁠​⁠​⁠​⁠​⁠​⁠@@mirosawjarosz968Tak jest! Te historie o walecznej sarmackiej szlachcie są też bardzo naciągane! Często czyta się o tchórzostwie sprowadzającym się tylko do obrony własnej posiadłości, nawet jak udało się jakiemuś szlachcicowi zdobyć miano bohatera narodowego. Szlachta stanowiła naród polski a nie 90 procent całej reszty (chłopstwo i mieszczaństwo) którzy nie posiadali żadnej świadomości narodowej.

    • @Baronex174
      @Baronex174 Před 6 měsíci

      Slonikbalonik Ty jeszcze musisz się trochę dalej uświadamiać jak widzę. Mylisz się grubo!

    • @mieczysawkowalski9826
      @mieczysawkowalski9826 Před 6 měsíci

      @@mirosawjarosz968 To dlaczego zdarzały się przypadki migracji z terenów na których zniesiono pańszczyznę na tereny na których pańszczyzna obowiązywała? Przecież ten pan w tym filmie głupoty gada.
      Na szlachcie nie spoczywał obowiązek obrony państwa. Na szlachcie spoczywał obowiązek udziału w wojnie, także tej napastniczej. Obowiązek obrony swojej wsi i okolicy mieli także chłopi.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów.
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac.
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski.

  • @JaroslawBezKota
    @JaroslawBezKota Před 3 měsíci +1

    Usuwanie komentarzy.. PRL wiecznie żywy..
    czcams.com/video/hh5J_WPk8H8/video.htmlsi=k2NdIErFjDghsxyc

  • @user-ku3sl1tp4y
    @user-ku3sl1tp4y Před 7 měsíci +2

    😢 Szkoda mi kobiet ,nasze prababki .A w Rosji to było jeszcze gorzej . A niektórzy teras nażekają. Fajne filmy .Brawo .

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      A najciekawsze, że Polskę stworzyli ruscy Polanie... pod wodzą Piasta... Kijowscy Polanie uciekając przed Olegiem podbili (lata 920-940) zbieracko-łowieckie plemiona Lędzian-Lachów zasiedlające polskie lasy
      Wcześniej nikt nie słyszał o Polanach zamieszkujących tereny Polski. Polanie pojawili się w X wieku NAGLE i przybyli z Rusi po zabójstwie Askolda i Dira (ok. 200-500 zbrojnych)
      Prof. Buko: Czy istnieli Polanie? W Wielkopolsce nie odnaleziono Polan dotąd i w żadnych źródłach Polanie nie występują... Wniosek: nazwa Polski pochodzi od rus. Polan
      --
      Piastowie pochodzą więc z ruskich Polan... Albo od Waregów sprawujących władzę nad Polanami kijowskimi, albo od Chazarów kontrolujących Polan przed Waregami
      Stworzenie Polski przez ruskich Polan wyjaśnia pochodzenie wielu nazw: Mieszko - od rus. niedźwiedzia, Piast - od piest (tłuczek - narzędzie do tłuczenia wrogów), Rzepicha - od Riepka
      Dowodem, że Piastowie nie pochodzili z terenów Pol. była sprzedaż w niewolę Polaków uważanych za obcych. Za podludzi, więc handlowano nimi jak zwierzętami. Swoich by nie sprzedawali

  • @andrzejoledzki1547
    @andrzejoledzki1547 Před 6 měsíci +5

    Co za głupoty.

  • @mariazwierzykowska8513
    @mariazwierzykowska8513 Před 9 měsíci

    Byli ito zło izlo bylzle ito przeklęty

  • @tedwestergard1172
    @tedwestergard1172 Před 11 měsíci +16

    Świetny materiał. Co najgorsze to zaborcy dopiero ucywilizowali prawo w Polsce. Jest to genialna nauka dla naszego społeczeństwa, jak się kończy tworzenie tak zwanej klasy średniej, która ma same przywilej, a żadnych obowiązków. Zwolnienie z podatków, bycie ponad prawem, a zarazem zrywanie sejmu dla korzyści majątkowej od magnaterii lub obcych rządów to postawa wielu ludzi, również współcześnie (szczególnie jak patrzy się na naszych przedstawicieli w sejmie).

    • @WojciechB4638
      @WojciechB4638 Před 10 měsíci +4

      To nie do końca zasługa zaborców. Dużo poprawiły wojny napoleońskie. Wszędzie tam gdzie dotarły wojska Napoleona, zniesiono pańszczyznę a co najmniej ją ograniczyły. W Polsce ostatnie zależności pańszczyźniane (żelarskie) zniesiono w 1931 r w okolicy Niedzicy i Sromowiec

    • @tedwestergard1172
      @tedwestergard1172 Před 10 měsíci

      ​@@WojciechB4638 Zgadzam się, że Napoleon przyniósł zniesienie pańszczyzny np. w Prusach, ale nie w Polsce gdzie niedługo po wprowadzeniu kodeksu Napoleona wprowadzono poprawkę, żeby chłopom utrudnić odejście ze wsi. Było to za zgodą Napoleona.

    • @KrwawyKocur
      @KrwawyKocur Před 7 měsíci

      @@WojciechB4638 Innymi słowy jest to zasługa Rewolucji Francuskiej, którą Napoleon początkowo popierał i której wybrane idee czy prawa wprowadził w życie w swoim imperium.

    • @WojciechB4638
      @WojciechB4638 Před 7 měsíci

      @@KrwawyKocur 😉 ja też jestem nocne..... coś tam, i jeszcze mieszkam w Łysej Górze. To dopiero jest miejsce dla czartów

    • @januszlepionko
      @januszlepionko Před 26 dny

      @tedwestwrgard1172 Że niby klasa średnia to ci, co mają same przywileje i żadnych obowiązków? Nie pomyliło ci się aby z elitą? Weź sprawdź sobie w słowniku bądź encyklopedii, co to takiego ta „klasa średnia”, i jakie ma ona „przywileje” i „brak obowiązków”.

  • @przemysawfrankiewicz6703
    @przemysawfrankiewicz6703 Před 10 měsíci +8

    Ten pan ma rację, że formalnie NIE byli niewolnikami. Bo nikt tu nie pisze o kwestiach materialnych, mianowicie, że ziemia, albo sprzęty były DZIERŻAWIONE od właściciela ziemi, no to chłop był uzależniony od zawartej z nim umowy MATERIALNIE, i właściciel ziemi czasem nim pomiatał. Jak sprzedawał ziemię, to i przekazywał chłopów dzierżawiących ziemię, jak sprzedawał młyn, to "razem" z dzierżawcą tzw. arendażem od dzierżawa "firmy" - arenda. Jak nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Jak zwykle. No i o niekatolickie bezbożnictwo, też jak zwykle.

    • @mirosawjarosz968
      @mirosawjarosz968 Před 9 měsíci +12

      A czym w 7 wymienionych przez autora punktach sytuacja chłopa pańszczyźnianego różniła się od niewolnika na plantacji w Karolinie Południowej w tym samym czasie?
      A może w stanach południowych nie było niewolnictwa? Tylko co było, murzyński raj? To, że pan był innej rasy, narodowości lub religii, z punktu widzenia niewolnika nic nie zmieniało.

    • @JM-mh1pp
      @JM-mh1pp Před 8 měsíci +3

      Fakt.
      A obecnie jak ktoś mieszka w wynajętym mieszkaniu, filmy ogląda na netflix (subskrypcja nie posiadanie) sporo pracy za darmo ( porównaj ile pracujesz zeby zapłacić podatki... nie widzisz tej kasy)

    • @pan_dreptak
      @pan_dreptak Před 8 měsíci +8

      @@JM-mh1pp ale możesz próbować to zmienić, chłop nie mógł

    • @januszlepionko
      @januszlepionko Před 7 měsíci

      ​@@pan_dreptak„Liber chamorum” dowodem, że jednak mógł. Nieprawnie, nie każdy, ale jednak mógł.

    • @pan_dreptak
      @pan_dreptak Před 7 měsíci +7

      @@januszlepionko skoro nie prawnie to nie mógł. Ty możesz kogoś zabić ale nieprawnie więc mówi się że nie możesz.

  • @imiejego40i4
    @imiejego40i4 Před 8 měsíci +1

    Fajna ta wesola muzyczka w tle, pasuje do tresci 👌

  • @KrzysztofPaduch-yb8ge
    @KrzysztofPaduch-yb8ge Před 7 měsíci +1

    Nie da się tego słuchać

    • @mirosawjarosz968
      @mirosawjarosz968 Před 7 měsíci

      Słuchanie tego nie wchodzi w zakres pańszczyźnianych powinności, więc można nie słuchać ;-)

  • @wandastasiak5053
    @wandastasiak5053 Před 9 měsíci +2

    Każdy ma swojego pana...do dziś !

  • @hshdudhshduduxubes1162
    @hshdudhshduduxubes1162 Před 4 měsíci +3

    Nie wiem co jest bardziej szokujace: to jaka jest nasza prawdziwa historia czy to ze o takich waznych rzeczach ani razu nie mowilo sie w szkole.

  • @wbfwbl8434
    @wbfwbl8434 Před 9 měsíci +5

    Na tym kanale jest sporo wartosciowych treści jednak
    ... Ten stanowi mocne i daleko idące uproszczenie. Sytuacja chłopów była zróżnicowana na przestrzeni wieków i regionów krajów oraz tego w jakich dobrach byli. Nie twierdzę, że chłopom było lekko, ale autor materiału kompletnie ignoruje prawa wówczas obowiazujace. Nie jest to wartościowy materiał, a raczej taki przedstawiający jedną perspektywę ze szczytowego okresu pańszczyzny w dobrach szlacheckich na dalekim wschodzie ziem polskich. Przedstawienie odmiennej perspektywy i argumentów mogłoby obejmować wiele ksiąg. Roztrzasanie takich ważkich kwestii w krótkim filmie na YT, czy, w miarę skondensowanych, komentarzach nie jest możliwe. Na Historii Prawa, wykładach trwających pół roku, temat był ledwie dotknięty w porównaniu do ogromu materialow zgromadzonych w tych sprawach: akty prawne, wyroki, księgi skarg etc.

  • @Bugslick
    @Bugslick Před 7 měsíci +20

    Dlatego ja, jako Slazak jestem dumny z historii mojego regionu i faktu, ze przez wiekszosc historii bylismy wolnymi ludzi. A to dzieki byciu poza granicami Polski i zaden polski Pan nie mial tu nic do powiedzenia.

    • @mirosawjarosz968
      @mirosawjarosz968 Před 7 měsíci +12

      Polski pan nie, ale niemiecki lub czeski tak. Pańszczyznę w Prusach zniesiono na początku w ck Austrii w połowie XIX w.

    • @Bugslick
      @Bugslick Před 7 měsíci +6

      @@mirosawjarosz968 No i zobacz jaka roznica, byc pod polskim panem a niemieckim- Poza tym wielu ludzi jako kolonosci byli wolni znacznie wczesniej a ogolna sytuacja ekonomiczna byla znacznie lepsza.

    • @user-th1om3un4q
      @user-th1om3un4q Před 7 měsíci +7

      Bo u nas była na Śląsku cywilizacja a w Polsce wiemy jak było

    • @user-th1om3un4q
      @user-th1om3un4q Před 7 měsíci

      ​​@@mirosawjarosz968wiesz tylko taki niemiecki zły pan jak Hugon von Donesmasck do którego w połowie XIX wieku należała jedna trzecia Górnego Śląska posiadał huty kopalnie i majątki ziemskie ubezpieczał swoich pracowników i wypłacał im coś na kształt emerytur poza tym budował całe osiedla familoków, budował też szkoły i szpitale i takich jak on na Śląsku było dość sporo . Więc chyba jest różnica pomiędzy takimi jak Donesmasckowie a jakimś tam polskim ziemianinem który swoje psy traktował lepiej niż ludzi

    • @mattfitkovsky1756
      @mattfitkovsky1756 Před 7 měsíci +10

      @@mirosawjarosz968 warunki zycia na sląsku nawet u niemieckiego czy czeskiego pana byly niewyobrazalnie lepsze niz w polsce

  • @pputerko
    @pputerko Před 6 měsíci +2

    Kłamstwa i brak elementarnej wiedzy historycznej. Materiał nie wytrzyma konfrontacji z Prof A. Nowakiem. Nawet komunistyczne podręczniki Historii Państwa i Prawa Polskiego (studia prawnicze) lepiej ukazywały realia stanu chłopskiego.

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Na zachodzie nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce.. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota.. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski

  • @patrykzatorski2909
    @patrykzatorski2909 Před 8 měsíci +6

    argument drugi : pańszczyzna była płatna a dokłądnie była ona opłatą za użytkownaie gruntu. Dzisiaj jeśli wynajmuję mieszkanie też muszę isć do pracy aby za nie zapłacić.
    W teorii do pańszczyzny nie byli zobowiazani wszyscy mieskzańcy wsi - a "tylko" użytkownicy gruntu.
    Pańszczyzna 9 dni w tygodniu to był raczej eksces i gorna granica ale jak najbardziej przypadki takie wystepowaly. Pomyślmy o małżeństwie z dwójką dzieci. Pracujący rodzice po 5 dni w tygodniu. Sytuacja jakich wiele a wynosiło by to 10 dni panszczyzny tygodniowo.
    Argument trzeci: gdyby tak było nie powstała by chociażby księga chamów. Juz nie wpsominając o tej to jak najbardziej mógł i wiele znanych jest przypadków że chłopi zbiegali do innych folwarków gdzie było lepiej - a sciganie takiego procederu do 18 wieku było raczej tylko na papierze jak wynika z źródeł.
    Kazdego odbijac nie bede jednak pełno tutaj luk, brania przypadków skrajnych jak i zwyczajnych "kłamstw" (ciezko mowic o kłamstwie w historii gdzie opieramy sie na autorytetach źródłach i logice bo niestety dowodów 1:1 brak z przyczyn oczywistych)
    czcams.com/video/gb94SBLP0gE/video.html
    czcams.com/video/0dqwkA38Q44/video.html
    plus.gazetakrakowska.pl/prof-andrzej-nowak-dzieje-i-rp-nie-skladaja-sie-wylacznie-z-ucisku-ludnosci-wiejskiej-przez-polskich-panow/ar/c15-15888017

  • @nopasaran6410
    @nopasaran6410 Před 10 měsíci +1

    Bzdura. Chłop był wolny bo mógł się wyłajnić za stodołą i dupę podetrzeć liściem łopianu lub chrzanu.

  • @Goldberg1234
    @Goldberg1234 Před 6 měsíci +7

    Jakub Szela był mądrym i wrażliwym na krzywdę innych człowiekiem.

  • @slawomirjozwik9293
    @slawomirjozwik9293 Před 11 měsíci +43

    Chłopi nie byli niewolnikami. Niewolnik zarówno w starożytności jak w czasach nowożytnych i w XIX wieku był przedmiotem, a nie podmiotem prawa. Niewolnik nie mógł zawrzeć małżeństwa, nie mógł być stroną umowy, nie mógł nic dziedziczyć ani zostawić w spadku, nie miał też żadnego prawa do decydowania o swoich dzieciach. Chłop pańszczyźniany mógł zawierać umowy, zawierać małżeństwa i dziedziczyć. Był osobą a nie przedmiotem.

    • @kamilmikoajczuk5833
      @kamilmikoajczuk5833 Před 11 měsíci +12

      Dokladnie, autorzy kanalu sa nastawieni bardzo "chlopo-centrycznie" i "anty-szlacgecko" co bardzo wypacza prawde.

    • @slawomirjozwik9293
      @slawomirjozwik9293 Před 11 měsíci +9

      Tu nie chodzi o żadne "anty-szlachectwo". Życie chłopów pańszczyźnianych nie było wcale przyjemne. Chodzi tylko o to że obecnie często nadużywa się słowa "niewolnik", pisząc o chłopach. Gdy pojęcie te ma zupełnie inne znaczenie.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 11 měsíci +39

      @slawomirjozwik9293 Panie Sławomirze, chłopi zawsze podlegali władzy konkretnego pana, która nie była formalnie ograniczona. Dlatego w różnych dobrach ich kondycja mogła być bardzo różna. Zmieniała się tez z upływem wieków. Nie wszędzie spełniała wszelkie kryteria systemu niewolniczego. Ale po potopie była to w mojej ocenie raczej norma, niż wyjątek. Co do wymienionych przez pana konkretnych aspektów:
      - "Niewolnik nie mógł zawrzeć małżeństwa" - w XVIII wieku było norma, że chłopi nie mogli zawierać małżeństw bez zgody pana i że panowie przymuszali chłopów do szybkich ponownych małżeństw. Jeśli np. gospodyni nie wyszła za mąż ponownie w ciągu dwóch miesięcy to była pozbawiana domu i gospodarstwa. Szczegóły np. w pracach C. Kuklo.
      - "nie mógł być stroną umowy" - umowy chłopskie w dobrach prywatnych podlegały, zwłaszcza u schyłku epoki, kontroli gromady, były ważne np. tylko pod warunkiem litkupu. A gromada to faktycznie organ władzy szlacheckiej. Czyli bez zgody szlachcica chłop nie mógł być stroną umowy.
      - " nie mógł nic dziedziczyć ani zostawić w spadku" - w systemie załogi chłop nie posiadał swojej chaty, gospodarstwa, ani inwentarza. Nie mógł nic dziedziczyć bez zgody szlachcica, do którego formalnie wszystko należało. Oczywiście tak było dopiero po potopie, nie w XVI wieku.
      - "nie miał też żadnego prawa do decydowania o swoich dzieciach" - każde dziecko rodziło się w poddaństwie. Są znane przypadki gdy np. szlachcic sprzedawał chłopskie dziecko innemu szlachcicowi, nawet bez zgody rodziców. Odsyłam np. do książki J. Deresiewicza.

    • @slawomirjozwik9293
      @slawomirjozwik9293 Před 11 měsíci +8

      Owszem chłopi mieli ograniczenia i na wiele czynności potrzebowali zgody Pana, ale co do zasady zgodnie z prawem byli osobą nie rzeczą. Na zawarcie ślubu potrzebnabyła zgoda Pana, ale niewolnik w ogóle nie mógł zawierać małżeństw. Pomiędzy chłopem pańszczyźnianym a niewolnikiem była jedna zasadnicza różnica. Jeden był osobą, a drugi rzeczą.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 11 měsíci +26

      Ale w świetle jakiego prawa? Tylko chłopi z dóbr królewskich mieli osobowość prawną w nowożytnej Rzeczpospolitej.
      Żadne prawo obowiązujące w Polsce nie definiowało statusu innych chłopów jako ludzi lub rzeczy, bo też żadne prawo nie zajmowało się w ogóle statusem chłopów żyjących w majątkach prywatnych. Ci podlegali wyłącznie pod władzę szlachcica i to on był jedynym źródłem prawa w granicach prywatnych włości.
      A w zachowanych dokumentach potwierdzających sprzedaż chłopów ci byli wprost określani często jako mancipia - a więc część inwentarza, własność. I mowa o dokumentach, które były w obrocie formalnym, wpisywano je do ksiąg sądowych. Do dzisiaj zachowały się ich tysiące.

  • @pawelnentwich5069
    @pawelnentwich5069 Před 6 měsíci +13

    Dziękujcie zaborcom głównie Rosji za to że były zabory i utrata niepodległości. Gdyby polską rządzili polacy to pańszczyźnianymi chłopami bylibyście do dziś.

    • @Waldi.M..
      @Waldi.M.. Před 6 měsíci +5

      Takie teorie żeby dziękować Rosji to możesz opowiadać ale swojej babci

    • @pawelnentwich5069
      @pawelnentwich5069 Před 6 měsíci

      @@Waldi.M.. To Rosja i inni zaborcy znieśli polakom pańszczyznę. Gdyby nie zabory to byłbyś dzisiaj niewolnikiem u polaka. Zresztą i tak jesteś.

    • @Baronex174
      @Baronex174 Před 6 měsíci +13

      Tak, pańszczyzna byłaby po dziś dzień! Podziękujmy zaborcom! Dlatego chłopi nie rwali się do powstań niepodległościowych bo się bali że jak wróci Rzeczpospolita to wróci pańszczyzna!

    • @Waldi.M..
      @Waldi.M.. Před 6 měsíci

      Zaborcom dziękować nie ma za co..!kto tak twierdzi jest idiotą.A nawet wrogiem Polski!.A twierdzenie że pańszczyzna byłaby do dziś to głupota dla naiwnych.

    • @panpogo
      @panpogo Před 18 dny

      ​@@Waldi.M..Pod zaborami mieliśmy też jeden z największych wzrostów gospodarczych.

  • @tylkoprawdajestciekawaii
    @tylkoprawdajestciekawaii Před 8 měsíci +1

    W królewszczyznach chłopi mieli sporo lżej

    • @panpogo
      @panpogo Před 7 měsíci +1

      Nie mieli bo wyzyskiwali ich dzierżawcy.

  • @krzysiek_815
    @krzysiek_815 Před 6 měsíci +1

    Niestety filmy na kanale jawnie tendencyjne i antypolskie. Polski od dawna nie ma, tak że i naszej historii nie ma, tylko ploty jak te powtarzane za okupantami.

  • @redeemedical8486
    @redeemedical8486 Před 11 měsíci +11

    Niestety materiał zmanipulowany.

    • @TowarzyszJakub
      @TowarzyszJakub Před 9 měsíci +1

      W jaki sposób ?

    • @panpoqo
      @panpoqo Před 7 měsíci +1

      ​@@TowarzyszJakub W lewacki sposób.

    • @coelka
      @coelka Před 7 měsíci

      Takie są fakty,jak się fakty prawicowców nie podoba to są zmanipulowane,to są fakty i co z faktami się nie dyskutuje

    • @panpoqo
      @panpoqo Před 7 měsíci +1

      @@coelka To nie są żadne fakty tylko bajki na poziomie mitów o "Wielkiej Lechii", a o bajkach nie chce mi się dyskutować i nie jestem żadnym "prawicowcem".

    • @Mario-zt5rw
      @Mario-zt5rw Před 12 dny

      Nazwa Słowianie stała się synonimem słowa niewolnik ponieważ tereny pol. Słowian były kopalnią niewolników podobnie jak wiele wieków później Afryka dla Anglosasów
      Jedyne co dali światu Słowianie zamieszkujący Polskę to NIEWOLNIKÓW. I tak jest do dziś
      Na terenie Pol. łowiono ludzi jak zwierzynę podobnie jak w Afryce. Również Piastowie nie bawili się w ceregiele bo to była żyła złota. Sobie zostawiali tylko potrzebnych do budowy grodów i innych prac
      -
      Najgorsze, że Piastowie nie sprzedawali w niewolę Sasów, Czechów czy Rusów (pozyskiwanych w wyniku wojen), ale "swoich" ludzi - co stało się podstawą potęgi Piastów
      Dlaczego Piastowie nie traktowali Polaków jako swoich? Bo uważali nas za podludzi i obcą im nację, dlatego rozwinęli na niespotykaną skalę handel pol. niewolnikami dojąc niemiłosiernie tę żyłę złota
      Przed Piastami łowieniem niewolników z terenów Pol. zajmowali się ż. handlarze, ale za Piastów musieli już dzielić się zyskami z władcami Polski

  • @mikenowy6306
    @mikenowy6306 Před 11 měsíci +7

    Bardzo ciekawy materiał

  • @arbr2644
    @arbr2644 Před 11 měsíci +35

    Chłopi pańszczyźniani nie byli niewolnikami w klasycznym, starożytnym rozumieniu niewolnictwa, ponieważ system ten już w Europie nie obowiązywał. To że byli traktowani jak niewolnicy to inna sprawa.
    Cały spór to jedynie kwestia retoryki, równie dobrze można powiedzieć, że Amazon stosuje pewne formy niewolnictwa, bo ludzie na magazynie mają ściśle odmierzany czas na korzystanie z toalety.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 11 měsíci +15

      No tak, tyle że niewolnictwo klasyczne nie było jedyną formą niewolnictwa. Jeśli w nowożytnej Polsce o chłopach pisano, mówiono i myślano, że są niewolnikami, to w mojej ocenie taka etykieta jest słuszna. Zwłaszcza jeśli sytuacja chłopów była zbieżna z kryteriami jakie przyjmuje się też dla innych systemów niewolniczych.
      Ale oczywiście zgadzam się, że jest to głównie kwestia etykiety, określenia, a nie samych faktów. A więc "retoryka" :)

    • @graziagrazyna9947
      @graziagrazyna9947 Před 11 měsíci +27

      Byli niewolnikami i nie ma co rozdzielać wlosa na czworo.

    • @maciekprochniak9539
      @maciekprochniak9539 Před 10 měsíci

      Nie rozśmieszaj mnie..nikt w Amazonie nie leje batem ludzi, nie sprzedaje razem z miejscem zamieszkania, nie daje w zastaw, nie wybiera kto z kim ma się żenić i przede wszystkim za zabicie kogoś poszedłby siedzieć. Szlachcicowi wystarczyło tylko zapłacić pogłówne.i to nie rodzinie zabitego tylko właścicielowi. Następnym razem pomyśl, zanim użyjesz jakiegoś porównania..

    • @slonikbaloniktru
      @slonikbaloniktru Před 9 měsíci +2

      Nie byli

    • @maciekprochniak9539
      @maciekprochniak9539 Před 9 měsíci +7

      @@slonikbaloniktru Byli.

  • @SerafinowiczTomasz
    @SerafinowiczTomasz Před 11 měsíci +4

    A jak nazwałbyś dzisiejszych Polaków? Wolnymi ludźmi?

    • @ziomekzmiasta9292
      @ziomekzmiasta9292 Před 11 měsíci +5

      A co, jesteś przywiązany do ziemi?

    • @jaabnegat
      @jaabnegat Před 10 měsíci +5

      Jedno jest pewne, żaden szlachciura nie ma nad twoją żoną prawa pierwszej nocy ;) A to już coś :)

    • @maciekprochniak9539
      @maciekprochniak9539 Před 10 měsíci +4

      Tak, mogą się przeprowadzać, żenić z kim chcą, wyjechać za granicę, nie chodzić do kościoła , mogą mówić co myślą , a za zabicie któregokolwiek grozi więzienie, a nie opłata

    • @kresybliskie9888
      @kresybliskie9888 Před 10 měsíci +1

      @@jaabnegat W Polsce czegoś takiego jak ius primae noctis nie było.

    • @ziomekzmiasta9292
      @ziomekzmiasta9292 Před 8 měsíci +4

      @@kresybliskie9888 w Polsce szlachcic mógł zrobić z chłopami co tylko chciał ponieważ nie mieli prawa złożyć skargi gdziekolwiek, szlachcic był najwyższą instancją

  • @wojteq_t
    @wojteq_t Před 11 měsíci +8

    Warto jeszcze nadmienić że chłopi nie mieszkali w zabudowaniach podobnych do pokazanych w materiale. Mieszkali w ziemiankach lepionych z gliny i gałęzi, przykrywanym z wierzchu słomą. Mieszkali razem ze zwierzętami, żeby w ciężkich warunkach atmosferycznych, korzystać z ciepła jakie wydzielają.

    • @redeemedical8486
      @redeemedical8486 Před 11 měsíci +5

      Może jeszcze Pan napisze, że chłop mieszkał w psiej budzie, a baba na zewnątrz.

    • @wojteq_t
      @wojteq_t Před 11 měsíci +1

      @@redeemedical8486 Wszyscy mieszkali razem, zamiast w pozamerytoryczny sposób wyśmiewać tezy postawione w komentarzu, lepiej użyć siły argumentu. Johan Joseph Kaush w swoich dziełach wspominał że w ówczesnej Polsce, kobiety darzone są nad wyraz większym szacunkiem. :
      „Tkliwość… - zadziwia ona tym bardziej, gdy się widzi, jak ten sam szlachcic, przed którym wszyscy w jego wiosce drżą ze strachu, zachowuje się z pełną czułości galanterią wobec słabszej swojej połowy, wobec małżonki. Nawet kiedy się bardzo rozsroży, gniew jego topnieje natychmiast, gdy tylko umiłowana połowica, która zazwyczaj rządzi nie tylko domem, ale również panem tego domu, serdecznie go o coś poprosi. W ogóle kobietom w Polsce okazuje się cześć graniczącą z ubóstwieniem. Ukłon za ukłonem, ucałowanie rączek za ucałowaniem rączek praktykuje się tutaj znacznie częściej niż gdzie indziej. Łatwo się domyślić, że w znacznie wyższym stopniu przestrzegają tego zwyczaju młodzieńcy zabiegający o względy panien.”
      Proponuję być poważnym i zachowywać się adekwatnie do swojego wieku.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Před 11 měsíci +2

      @wojteq_t Oczywiście ma Pan pełną rację. Od dawna rozglądam się po Polsce za jakimkolwiek skansenem, w którym próbowano by odtwarzać takie prawdziwe, typowe chłopskie ziemianki sprzed rozbiorów. Nie wydaje mi się, żeby taki istniał. Mamy skansensy archeologiczne ze słowiańskimi ziemiankami, mamy piękne XIX-wieczne chaty bogatych chłopów w parkach etnograficznych. Ale nie ma miejsc, które by pokazywały jak NAPRAWDĘ wyglądała wieś sprzed 300 czy 400 lat.

    • @ziomekzmiasta9292
      @ziomekzmiasta9292 Před 11 měsíci +1

      ​@@WielkaHistoria w skansenach jest tylko to, co się zachowało, ewentualnie zrekonstruowane na podstawie relacji ludzi którzy żyli jeszcze niedawno. W skansenie w Lublinie jest chata z lat 80. XVIII wieku, niczego starszego bym się nie spodziewał.

    • @redeemedical8486
      @redeemedical8486 Před 11 měsíci +2

      ​@@WielkaHistoriaTakie domki wiejskie z widocznym tylko dachem ponad powierzchnią ziemi zachowały się w Grecji i do końca lat 80-ch były jeszcze użytkowane.