Prosto z labu - historyczne źródła światła, część pierwsza

Sdílet
Vložit
  • čas přidán 4. 01. 2023
  • Oto pierwszy odcinek z cyklu o historycznych źródłach światła. Przedstawimy te, które wykorzystują płomień, a są nimi: ognisko, pochodnia, lampa oliwna, świeczka, lampa naftowa z knotem, lampa ciśnieniowa (jako pochodna pospolitego prymusa) oraz lampa gazowa acetylenowa.
  • Věda a technologie

Komentáře • 71

  • @piotrbieranowski9471
    @piotrbieranowski9471 Před 8 měsíci +2

    Nowa Sonda się nam rodzi ☺. Oby tak dalej Panowie!!! Świetna robota!!!

  • @Marecheck1978
    @Marecheck1978 Před rokem +57

    Gdyby to nie dr Rożek, a Wy prowadzilibyście wznowienie "Sondy", to wróżyłbym temu programowi świetlaną (nomen omen) przyszłość 🙂

    • @elektrodatv
      @elektrodatv Před rokem +7

      Super pomysł, obaj prowadzący mogą zrobić nowy odcinek w klimacie Sondy "z marszu", może uda się zrobić obok serii "prosto z labu" odcinki stylizowane na Sondę? Czekamy na odcinek o źródłach światła zasilanych energią elektryczną :)

    • @mwitbrot
      @mwitbrot Před rokem +6

      Przypominam, że Kurek i Kamiński w Sondzie zawsze się w jakiś sposób sprzeczali, co było charakterystyczne dla tego programu. Panowie Aleksander i Marcin nigdy się nie sprzeczają - niestety ;)

    • @elektrodatv
      @elektrodatv Před rokem

      @@mwitbrot 18:40 dadzą radę 😉a tak przy okazji przy latarni "optycznej" Rozwie chyba jest też radiolatarnia?

    • @mwitbrot
      @mwitbrot Před rokem +1

      @@elektrodatv radiolatarni już się nie używa. Oczywiście ogólna dostępność satelitarnych systemów nawigacyjnych miała na to wpływ.

    • @Marecheck1978
      @Marecheck1978 Před rokem +10

      @@mwitbrot Tak też napisałem na czacie, ale już pod koniec retransmisji i nie zapisało się; "Sonda miała trochę inną konwencję; Była to (reżyserowana, ale zawsze) konfrontacja wiecznego malkontenta i sceptyka z niepoprawnym entuzjastą", ale biorąc pod uwagę specyficzny klimat i narrację "Prosto z labu", to już na tym forum poczyniłem powyższy wpis. PS. Posiadam WSZYSTKIE zachowane odcinki "Sondy" (z mat. "pobocznymi" TVP w których przewijał się wątek tego programu) wraz ze szczegółowymi opisami w XLS użytych ścieżek dźwiękowych (dyskografia "Somatonu" używana namiętnie w produkcjach TVP z tamtego okresu - parę lat temu wznowiona przez GAD Records), książkę z autografem Marka Siudyma (współtwórcy tego programu - wystąpił w paru odcinkach wraz z kolejnym, śp.Tomaszem Pyciem, w zastępstwie Kurka i Danka) oraz liczne artefakty (wycinki gazet, wspomnienia, ciekawostki). Jestem byłym pracownikiem technicznym TVP i zagorzałym fanem tego magicznego programu. Nie dane mi było pracować w tamtych czasach w telewizji ze względu na wiek. Moje archiwum, to pokłosie wieloletniej pracy; Pierwsze materiały zacząłem kolekcjonować w 2004 roku - jeszcze przed erą YT, zasysając godzinami pierwotnie skompresowane do mpeg pliki od tajemniczego LED'a, z przekonaniem, że powinny się znaleźć w domenie publicznej. W najwyższej jakości, bez żadnych logotypów. Ewidentnie, wprost z maszyn U-Matic, Ampex Quadruplex i BetaCam, ale to temat na cały elaborat, a nie na i tak już przydługą dygresję. Pozdrawiam!

  • @MRSerwis
    @MRSerwis Před 8 měsíci +1

    Świetny odcinek. Pozdrawiam obu Panów. 👍👌💪🏻

  • @twardysiusiak
    @twardysiusiak Před rokem +6

    Zajebisty kanał. Krótko, konkretnie i na temat.

  • @wielkizderzaczandronow2869

    Fajnie opowiedziane z prezentacją działania eksponatów. Tak jak zostało wspomniane, główną wadą wszelkich źródeł światła opartych na spalaniu jest to, że zużywają tlen, więc ich użycie w pomieszczeniach o słabej wentylacji, gdzie przebywają ludzie jest problematyczne, może być niebezpieczne. Pełne spalenie litra nafty wymaga tlenu z około 8 m sześciennych powietrza. Dlatego jednak elektryczne źródła światła we wszelkich schronach są jedynymi dopuszczalnymi. Warto dodać, że lampa naftowa daje max 400 lumenów, czyli tyle ile żarówka żarnikowa 40W albo 5W LED. Akumulator samochodowy 45Ah pozwoli świecić żarówce żarnikowej 10 godz. a LEDowej 100 godz. także na czas W elektryka jest bezkonkurencyjna.

  • @frycz66
    @frycz66 Před rokem +3

    No super!! Jak zwykle wysoki poziom! Ja miałem kiedyś taką fazę - jako nastolatek - że używałem karbidówkę. Karbid brało się od Pana z warsztatu blacharskiego... Można było ją dobrze wyregulować gdy się już opanowało temat. Dziadek mówił że karbidówki używali "za okupacji".... Teraz bierze się ze sklepu ogrodniczego - służy do tępienia kretów. Pozdrawiam serdecznie w nowym roku! :))

  • @dariusz_k._ladziak
    @dariusz_k._ladziak Před rokem +3

    1:14 Gazy, które się spalają, świecą kiepsko. W płomieniu ogniska świecą głównie cząsteczki stałe (węgla, popiołu) podgrzane przez te gazy.

  • @melon0909
    @melon0909 Před rokem +5

    Nie wiem czemu tak późno dotarłem na ten kanał, ale po minucie dałem suba :)

  • @jacekszychowski4919
    @jacekszychowski4919 Před rokem +16

    Można Was, Panowie, słuchać godzinami. Może jakiś podcast przy okazji?

    • @elektrodatv
      @elektrodatv Před rokem +1

      Z Panem Aleksandrem nagraliśmy podcast elektrodowy odcinek #05 trzeba przyznać, że gdy gość ma naturalną zdolność do swobodnego odpowiadania to mało montażu jest później :)

  • @darkubarku
    @darkubarku Před rokem +2

    Wyjątkowo klimatyczna opowieść i już nie mogę się doczekać kolejnej części. W ogień, mogę się godzinami gapić ale to chyba każdy tak ma. Lampy naftowe także uwielbiam i sam posiadam kilka egzemplarzy. Wszystkie sprawne i gotowe do użycia :) Tą kolejową, kanciastą także mam ale bez wkładu niestety.

  • @tomaszkarlinski591
    @tomaszkarlinski591 Před rokem +2

    Super program, i przychylam się do komentarzy przedmówców że wprowadzenie elementu polemicznego zachęcało by entuzjastów jak i sceptyków do myślenia czy wyrobienia sobie zdania na dany temat, a myślenie ma chyba przyszłość? A może nie.....?🤔
    Marcin ma Łeb-jak Sklep,nie? 🤭🤭🤭👍

  • @heniuszczesliwy9711
    @heniuszczesliwy9711 Před rokem +1

    Dobre, chce się więcej !!!

  • @rafaokulicz-kozaryn5881
    @rafaokulicz-kozaryn5881 Před rokem +1

    Kocham takie materiały i zdobywaną tam wiedze.

  • @aztekiumbot5189
    @aztekiumbot5189 Před rokem +1

    Dawka solidnej wiedzy!

  • @drewnianelesnemoczydo6295

    Nadajecie się prowadzić SONDĘ!!! Niech to ktoś kto ma chody naświetli w telewizji!!!! BRAWO!!!!

    • @pokrec
      @pokrec Před rokem +8

      A po co Ci w TV jak masz kanał na YT? Abonament chciałbyś płacić? TV zostaw dla diskopolo, sylwestrów marzeń, i filmów o d...e Maryni. Tego medium nie ma już po co ratować. Jego czas już minął dawno. Pokolenie dzisiejszych 50-ciolatków i młodsze już TV nie ogląda. A wielu z nas nigdy nie kupiło w ogóle telewizora.

    • @mpuchatek
      @mpuchatek Před 9 měsíci +1

      TV jest już passe. Wartość tworzy się teraz i prezentuje w Internecie.

  • @krzysztofbednarek9485

    Super wykład i ta atmosfera . Kocham takie lekcje ;)

  • @SierraEcho
    @SierraEcho Před rokem +1

    Świetny materiał!

  • @KeritechElectronics
    @KeritechElectronics Před rokem +1

    Coś o innych lampach niż elektronowe :)
    Bardzo ciekawy odcinek!

  • @krzysztofwaleska
    @krzysztofwaleska Před rokem +5

    Doszło do pomieszania pojęć. ,,Lampa ciśnieniowa potocznie nazywana prymus'' to ciśnieniowa kuchenka na naftę, później benzynę. Do grzania potraw i wody. Lampa ciśnieniowa (coś co daje sensowne światło) to np. niemieckie petromax i amerykańskie lampy colemana oraz engielskie lampy tilley'a. Typowo o mocy 125..500W i więcej odpowiednika liczonego względem żarówki wolframowej. Mogę się tu gdzieś mylić, ale krótko: prymus to kuchenka, nie lampa.

    • @Marcin_Marciniak
      @Marcin_Marciniak  Před rokem

      Lampa ciśnieniowa różni się minimalnie konstrukcją palnika (mniejsza moc, inaczej kierowany płomień), dodaniem koszulki Auera oraz zabudowaniem jej w szklany klosz. Po założeniu koszulki Auera na palnik prymusa i zabudowaniu go w szklanym kloszu dostaniemy całkiem fajne źródło światła. Część lamp posiada także ramki, nad nimi można postawić garnek i gotować coś w terenie. Dlatego wolałem pokazać zasadę działania takiej lampy prezentując kuchenkę, z której nota bene powstała.

  • @krzysztofporadzinski9183

    bardzo ciekawe i świetnie podane. Pojawia się i Bliński gdzieś w tle.

  • @cobra7374
    @cobra7374 Před rokem

    Dziękuję za materiał

  • @mecenasd3984
    @mecenasd3984 Před rokem

    Dzięki za ten odcinek. Pozdrawiam

  • @TheApokalipsa88
    @TheApokalipsa88 Před rokem

    Pozdrawiam serdecznie i życzę zdrowia.

  • @darek3141
    @darek3141 Před rokem

    Wspaniały odcinek . Pozdrawiam ;)

  • @scianaman1822
    @scianaman1822 Před 11 měsíci

    panowie taka uwaga, wy te lampy naftowe nieprawidłowo użytkujecie, dlatego spalają się wam knoty, macie okopcone klosze i musicie co jakiś czas korygować płomień. Knot powinien się delikatnie stlić jak paliwo się kończy. Dajcie jakiś kontakt to wam napiszę o co chodzi.

  • @metalhead4017
    @metalhead4017 Před rokem +6

    Powinniście na poważnie zacząć robić filmy na CZcams brakuje programu podobnego do kultowej Sondy widzę że posiadacie potencjał aby taki program stworzyć.

  • @WaldekDudzinski
    @WaldekDudzinski Před rokem

    Cześć oglądam pozdrawiam

  • @janf.1240
    @janf.1240 Před rokem

    super materiał, pozdrawiam :)

  • @dariuszk8126
    @dariuszk8126 Před rokem

    Kolejny cudny odcinek! :D

  • @SP3VSS
    @SP3VSS Před 10 měsíci

    dla ścisłości to latarnia Rozewie II. Rozewie I jest kawałek dalej.

  • @Lechoslowianin
    @Lechoslowianin Před rokem

    Ciekawie opowiedziane

  • @sp3sfzslawek555
    @sp3sfzslawek555 Před rokem +2

    Czy ja dobrze pamiętam- świece Jabłoczkowa? Nie były to lampy łukowe? Dziękuję za kolejny ciekawy film.

  • @pokrec
    @pokrec Před rokem +2

    Pierwszym elektrycznym źródłem światła była bańka szklana z parami rtęci (kropelką rtęci i z odpompowanym powietrzem). Pocieranie dłonią takiej bańki obracanej w jakims "kręciołku" powodowało niebieskawo-fioletowe świecenie wzbudzanych elektrycznością statyczną par rtęci. Gdyby wewnętrzną stronę takiej bańki pokryć luminoforem, byłaby... świetlówka. Zresztą, weźcie plastikową reklamówkę w rękę i spróbujcie tym potrzeć po świetlówce liniowej w ciemności. Zaświeci. Nawet na tyle, żeby coś tam słabiutko oświetlić lokalnie.
    To źródło światła skonstruował laborant samego Newtona i stało się ono ciekawostką dla jarmarcznej gawiedzi. Oczywiście, wyjaśnienie działania to czasy o ponad dwa wieki późniejsze.

    • @wojteksmag8286
      @wojteksmag8286 Před rokem

      O! A o tym nie wiedziałem! Całkiem ciekawa informacja.

  • @piotrfedyk74
    @piotrfedyk74 Před rokem

    Panowie!!! więcej odcinków - Proszę!

  • @piotrowicki_7903
    @piotrowicki_7903 Před rokem

    Zajebiste!

  • @crazydoc4194
    @crazydoc4194 Před rokem

    Czekam na następne części. A tak z ciekawości czy pan Marcin nie został pogoniony spod bramki?😃

  • @pan_kat1083
    @pan_kat1083 Před rokem

    a może kiedys coś o rf heating ? o ogrzewaniu falami radiowymi, spotkałem sie z triodą 3CW20000H3 i jej datasheet mówi o "industrial radio frequency heating services" do 90MHz. na jakiej zasadzie jak co i czemu? kiedyś slyszałem że używało się ogrzewania takim sposobem w szpitalach na fizjoterapiach.

  • @kamilsp7fll
    @kamilsp7fll Před rokem

    O nieee, oglądasz Uniwersum Starosielskie :O

  • @JanJan-fs8mw
    @JanJan-fs8mw Před rokem

    Prośba do prowadzących, mianowicie może zrobicie odcinek jak zrobić solidną lampę solarną, czyli jaki panel, jaki sterownik, jakie ogniwa, no i jakie jasne znaczy superjasne ledy,

    • @Marcin_Marciniak
      @Marcin_Marciniak  Před rokem

      Nie wiem czy taki odcinek miałby sens. Zastanowię się, bo nie mam na czym pokazywać. Uważam, że należy podejść do tego trochę inaczej, niż reklamują to dostawcy.

  • @arturlewinski4510
    @arturlewinski4510 Před rokem

    w drugim odcinku nie zapomnijcie powiedzieć o "lampie Nersta"

    • @Marcin_Marciniak
      @Marcin_Marciniak  Před rokem

      Nie będziemy zdradzać szczegółów, ale o tej lampie też będzie co nieco.

  • @terminus_666
    @terminus_666 Před rokem

    Ok.

  • @93arnii
    @93arnii Před rokem

    No nie wierzę, nawet Pan Aleksander jest fanem szkolnej :D

    • @amalgamat1
      @amalgamat1 Před rokem

      To stwierdzenie jest co najmniej znacznym nadużyciem...

    • @93arnii
      @93arnii Před 3 měsíci

      @@amalgamat1 Już wiadomo kto wysyła chłopskie lub dziecięce 😄

  • @robert12160
    @robert12160 Před rokem +1

    Nie ma jak karbid

  • @mateuszmalczyk5180
    @mateuszmalczyk5180 Před 10 měsíci +1

    Kiedy kolejny odcinek?

    • @Marcin_Marciniak
      @Marcin_Marciniak  Před 10 měsíci +1

      Powoli pracuję nad nim. Odcinek o żarówce wymaga dość dużo komentarzy, nie mam jeszcze lektora do nich.

    • @mateuszmalczyk5180
      @mateuszmalczyk5180 Před 10 měsíci

      @@Marcin_Marciniak dziękuję, nie mogę się doczekać;-) Pozdrawiam

  • @konradwilk3874
    @konradwilk3874 Před 10 měsíci

    Nie 2/3 a 5/7:))

  • @wilklesny8107
    @wilklesny8107 Před rokem

    KDS