EGIPSKA BIBLIA❓ Nauki Amen-em-ope vs biblijna Księga Przysłów
Vložit
- čas přidán 16. 05. 2022
- Drodzy, uruchomiłem Patronite, bo chcę aby wiedza akademicka i nie tylko - była dostępna na CZcams - za darmo. ZAPRASZAM Was do współtworzenia nowej jakości w DOSTĘPIE do nieznanych i niedostępnych treści:
patronite.pl/MarcinMajewski
Opis filmu: Kolejny wykład, w którym zestawiam Biblię z literaturą starożytnego Bliskiego Wschodu - pokazując zaskakujące zbieżności i związki oraz ciekawe, znaczące różnice. Tym razem tematem jest cywilizacja starożytnego Egiptu, a konkretnie dzieło Pouczenia Amenemopeta (Napomnienia Amenemope) zestawione z biblijną Księgą Przysłów.
Tematyka: mądrość, mądrość egipska, mądrość starożytnych, Biblia, Pismo Święte, księgi mądrościowe, Księga Przysłów, Przysłowia Salomona, mądrość Salomona, Imhotep, faraon Dżeser, Echnaton, rewolucja monoteistyczna, Napomnienia Amen-em-ope, wdowa, sierota, goel, mściciel krwi, mądrość Achikara, teksty babilońskie, Egipt, faraon, Izrael, egipska Biblia, księga Mądrości, ksiega przyslow, przypowieści Salomona.
Wykładowca: prof. uniw. dr hab. Marcin Majewski
Wykład on-line dla doktorantów UPJP II nagrywany na platformie Teams
Źródła:
Biblia internetowa: www.biblia-internetowa.pl/1Moj...
Biblia Tysiąclecia: biblia.deon.pl
Sebayt: pl.wikipedia.org/wiki/Sebayt
Zdjęcia:
2,18 to 3,18min: by Hu Totya - Own work, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org/w/index...
3,33 to 4,06min: by tutincommon (John Campana) - www.flickr.com/photos/1064702..., CC BY 2.0, commons.wikimedia.org/w/index...
![Prawdziwa historia zdobycia Kanaanu - PIEŚŃ DEBORY [Sdz 5]](http://i.ytimg.com/vi/Z0bSWIslmI8/mqdefault.jpg)
![Prawdziwa historia zdobycia Kanaanu - PIEŚŃ DEBORY [Sdz 5]](/img/tr.png)
![Czy Żydzi faktycznie wyszli z Egiptu? | DEKALOG [Tora 10] ✔️](/img/n.gif)
Drodzy, dzięki za fajne reakcje! :) Kilka osób zwróciło mi uwagę, że ten wykład nagrał się b. CICHO - sam to zauważyłem. Pierwszy raz użyłem do nagrania wykładu popularnego programu OBS STUDIO, do tego mikrofonik przewodowy podłączony do laptopa i przypięty do koszuli. CZY KTOŚ MOŻE wie, jak ustawić dźwięk w tym programie, by nagrywało się normalnie? głośno? Wcześniej, gdy nagrywałem na platformę Teams z tym samym mikrofonem, dźwięk był głośny.
Jedno rozwiązanie, jakie znalazłem przypadkowo: w laptopie w ustawieniach dźwięku przełączyłem na mono i znów na stereo i nagle zrobiło się głośno - polecam spróbować, może pomoże:)
@@Marcin.Majewski
Proszę:
1. W prawym dolnym rogu klikamy na głośniczek prawym przyciskiem myszy i wybieramy opcję "Dzwięki"
2. Pojawia się nowe okno - na samej górze klikamy zakładkę '"Nagrywanie"
3. Wybieramy nasz mikrofon (klikamy na niego 2 razy). Pojawia się nowe okno
4. Wchodzimy w zakładkę "Poziomy". Tam mamy suwak odpowiedzialny właśnie za czułość mikrofonu. Przesuwamy gdzieś tak na 90. Powinno być ok :)
@@isovv Dziękuję, sprawdzę przy następnym nagraniu:)
Fakt jest cicho ale za to dźwięk jest o wiele lepszej jakości. Proszę podążać tą drogą :-)
@@Ponuryzniwiarz777 🤣🤣 "Oczerniasz Biblię..."
A ty ośmieszasz rozum, racjonalność i cały rodzaj ludzki pisząc takie kocopoły w XXI wieku w środku Europy.
Jak dobrze, że pomimo, iż powoli kończy się semestr akademicki i zdalna nauka, a jednak Pan umieszcza swoje wykłady dla szerszego grona🙂 Wszystko o czym Pan mówi jest arcyciekawe, brakuje na YT takiej rzetelnej wiedzy. Dziękuję za Pana pracę!
Naprawde każdy wykład Pana Marcina to super materiał. Kawał wiedzy... Nic tylko słuchac i czerpać
szkoda, ze nauka mieszana jest z katolickimi interpretacjami, a to nie ma nic wspolnego z rzetelna wiedza, mowi co ma mowic, kierownikiiem katedry na tej uczelni jest darek oko, cos jeszcze potrzeba dodawac? ;)
@@lobowazniak4653 To jest rzetelna wiedza. Jestem zdziwiona wogóle, że na katolickich uczelniach jest takie naukowe i niezakłamane podejście.
Takie było i 25 lat temu na UJ. na religioznawstwie@@magorzatak4037
@@lobowazniak4653 a jakiś konkret? Co ma jedno do drugiego? Czy jeżeli szef jest "nie teges", to i pracownicy?
Taką wiedzę i Pana pasję należy głosić na" dachach i placach ", jestem pod wielkim wrażeniem, że trafiłam na te wykłady , to fantastyczne, dziękuję bardzo🤭😃
To prawda.
Bardzo lubię słuchać Pana wykładów ❤
Fascynujący wykład. Dziękuję.
Szkoda, że dźwięk słaby,..
I to jest właśnie interesujące!!! Cieszę się że odkryłam ten kanał, pozdrawiam Egiptomaniaków!❣✌
Dzięki! 🙂 Widzę ciekawy kanał o Egipcie, chętnie będę zaglądał :)
@@Marcin.Majewski Dziękuję, zapraszam 🥰
Co do stosunków z maniakami (namiętnymi) byłbym akurat ostrożny, ale też pozdrawiam ;-)
Moja wiedza znowu się powiększyła, dzięki wykladom Pana Doktora. Jakie to szczęście że Pan udostępnia seije wyklady dla innych słuchaczy. Dziękuję i pozdrawiam❤
Tworzę konstrukcje, projektuję równolegle słucham podcastów technicznych, geopolitycznych i nagle pojawia się wykład o Egipcie... szczerze, nie wiem jakim przypadkiem algorytm youtube'a podsunął mi tę prelekcję...nieważne. Chciałbym powiedzieć tylko Dziękuję, że mogę to oglądać i słuchać.
Dziękuję za kolejny wspaniały wykład słucham pana Profesora z wielką przyjemnością
Rewelacja! Dziękuję bardzo i pozdrawiam. Driszat Szalom. Toda raba.
Bardzo Panu dziękuję za arcyciekawy wykład ! Z niecierpliwością czekam na ciąg dalszy. Pozdrawiam serdecznie
Dziękuję za podzielenie się swoją wiedzą. Jak widać wiele osób jest zainteresowanych tą tematyką, jednak niewielu posiada umiejętności i wiedzę, żeby samodzielnie studiować starożytne księgi. Dzięki Panu łatwiej zrozumieć kulturę i religię, do której przystąpiła Polska tysiąc lat temu.
Dziękuję
Niezwykle ciekawy wykład.
Już nie mogę się doczekać kolejnego wykładu :) Pozdrawiam i dziękuję za to, że dzieli się Pan z nami swoją wiedzą.
Dziękuję za materiał, to bardzo miłe z Pana strony, że dzieli się Pan swoją wiedzą w otwartych źródłach.
Starożytnym Egiptem oraz Biblią interesuję się od ponad czterech dekad. Moje wiadomości są niczym w porównaniu z pańskimi . Jestem pod wielkim wrażeniem pana programów. Kanał odkryłem kilka dni temu i z wielkim zainteresowaniem zacząłem je oglądać . Wielkie dzięki i szacunek dla pana pracy.
To slabšie interesujesz. W Piśmie Święteym niema nic tajemnego. To czyste słowo Boże.
Fajny wykład + komentuję dla "zasięgów" :)
Dziękuję za wykład i przekaz tak prosty i zrozumiały
Dzięki za wykład. Pozdrawiam
Rewelacyjny wykład
Super ciekawy kanał, widzę, że przybywa oglądających, tak trzymać!
Bardzo lubię Pana słuchać, szczególnie że mówi Pan w bardzo ciekawy sposób i na tematy, które mnie od zawsze interesują :)
Bardzo pouczające mądre słowa 🌟🌞♊🇵🇱pozdrawiam serdecznie
Dobra religioznawcza robota :)
Wychodzi na to, że uważający się za naród wybrany nie posiadają monopolu na mądrość.
Dla mnie ta prawda świadczy o czymś więcej.
Dziękuje ślicznie za nauczanie.❤️🙏💗
Nie zazdrośc. Ciesz się że JHWH nie wybrał sobie Polaków 😁
@@ZdzichaJedziesz
Raczej nie ma czego zazdrościć, gdyż jhwh albo ten, który za niego się podaje to psychopata.
Dziekuje 🙂
Komentarz zostawiam głównie dla zasięgów, bo to tak wspaniale treści, że jak najwięcej osób powinno je usłyszeć. Ja cieszę się bardzo, że odkryłam ten kanał.
@Obalam mity ateistów i nie tylko Pod jakim względem "inne stanowiska"? Bardziej doktrynalne? fundamentalistyczne?
Nota bene:
Raczej nie da się obalić "mitów ateistów", bo punktem wyjścia takiej ideologii jest nieakceptowanie realności świata nieempiricznego.
Ciekawe, a co najważniejsze, klarownie wyłożone.
WSPANIAŁY WYKŁAD.
I przypadku zacząłem poznawać Biblię. Dziękuję za bardzo ciekawy wykład.
Publikujmy jak najwięcej takich wykładów po to by prawda ujrzała światło dzienne a kłamstwo i fałsz zostało zdemaskowane. Niech wszyscy nie świadomi poznają prawdę.
Bardzo ciekawe
Czekam z niecierpliwością coraz bardziej 😉na kolejną część dotyczącą Echnatona i monoteistycznego przewrotu w Egipcie. Bardzo się cieszę z takiej perspektywy. Pozdrawiam bardzo serdecznie.
Jak zwykle świetny wykład. Dzięki!
Kolejny świetny wykład, unikatowy jak na warunki polskie. Ciekawostki bardzo cenne, o których nie słyszałem na żadnych kursach biblijnych. Chętnie kupiłbym kolejną Pana książkę, w której tym razem szeroko byłyby omówione wzmiankowane tutaj powiązania z tekstami egipskimi i babilońskimi.
Bardzo ciekawe wykłady.
Super i dziękuję .
Pięknie dziękuję.
Postuluję o wprowadzenie religioznawstwa do polskich szkół
Dobry postulat. Przydały by się jeszcze elementy prawa i podstawy psychologii.
Niesamowite! Niesamowite jak potrafi pan podsumowywać materiały pozostając obiektywnym na tyle ile jest to możliwe. Coś pięknego! I to wszystko nasz rodak czyli materiały polskojęzyczne! Jestem niesamowicie wdzięczny za radość czerpania z pana mądrości! To zaszczyt pana słuchać! Pozdrawiam!
Mojzesz przecież był wykształcony wszechstronnie w naukach egipskich
Dziękuję bardzo za wspaniałe wykłady chętnie je słucham są bardzo pouczające
Dziękuję za niezwykle interesujący wykład. Aż człowiek chciałby to wszystko zobaczyć jak te dzieła powstawały, w jakim dokładnie kontekście. Dziękuję za te wszystkie "smaczki" porównujące dwa dzieła. Rzeczywiście musiało być szliszim czyli 30. Rashi wyjaśnia ten werset (w odniesieniu do liczby trzy), że chodzi o Torę, Proroków i Pisma. Ciekawe jak poradziłby sobie z takim odkryciem. Pozdrawiam serdecznie.
Bardzo ciekawe tematy!
Obejrzałem wszystkie wykłady, mógłbym już zdawać egzamin u pana doktora 😂
Tylko czy byłoby zaliczenie? 🙄
Zawsze wiedziałem, że jeżeli gdzieś jest odpowiedź na pytanie o istnienie Boga, to w historii starożytnej właśnie. Oto wiedzę, którą latami zbierałem z różnych źródeł, znalazłem ponownie w jednym miejscu. Z wpływów egipskich na religię starożytnych Izraelitów można wskazać jeszcze 42 przykazania bogini Maat.
Brilliant 💎
Trafiłem tu z "Ósmej godziny czytań". Warto było. Pozdrawiam.
Bardzo ciekawy filmik
Pieknie to się słucha rewelacja. Jak na super hiper wykładach!!! Szacunek!!!
Gdyby tak wrócić na takie studia🤔😃😀
Pieniędzy z tego nie będzie.
@@astat1 Wiem.Ale to jest pasjonujace😍
super kanal👍
Dziękuję ❤
Dziękuję za wykład.
Fakt, że w Biblii mamy bezpośrednie odniesienie do twórczości egipskiej, w kontekście faktu, że Izraelici utożsamiają się jako ci, którzy z Egiptu wyszli, dla mnie jest akurat uwiarygodnieniem takiej narracji.
Chciałabym wrócić na uczelnię… znów studiować i mieć wszystkich wykładowców, jak Pan! Co za wiedza i pasja! Moje uszanowanie i ukłony.
Bardzo ciekawy wykład, mimo że tak cicho 😉👍
bardzo ciekawe.
Świetny wykład i niesamowity sposób przekazu. Jestem fanką Pana podcastu, dzięki któremu zdobywam wiedzę na tematy, które dla laika zwykle nie są dostępne. Bardzo Panu dziękuję za kolejny, ciekawie omówiony temat.
Witam wszystkich obecnych.
Genialny wykład !!!
Przechodzę do następnych
Daję łapkę w górę i ściągam turban z głowy i chylę czoła !
Bardzo Panu serdecznie dziękuję 🌹wiedza ogromna moje uszanowanie 😍
Dzięki +++M
Łapka w górę
Szanowny Panie Profesorze dziękuję za wspaniały wykład. Czy jest gdzieś lista kolejnych Pana wykładów? Zależy mi na zapowiedzianym następnym wykładzie stanowiącym niejako ciąg dalszy tego wykładu, a obawiam się, że mogę go przeoczyć na YT - tylko tu mogę słuchać Pana wspaniałych wykładów. To jest prawdziwa uczta dla umysłu. Skarbnica wiedzy. Powinien Pan dostać Nobla za tak wspaniałe dzieło krzewienia wiedzy i kultury, za odkrycia i tłumaczenia. Jest Pan WIELKI
Bardzo ciekawe tematy, będę stałym słuchaczem. Jedna uwaga, żeby nie przegadywać tematu, to znaczy jeśli nasz ostateczny wniosek nie zgadza się z wnioskami "po drodze", to troszkę cierpi spójność materiału, czasami lepiej powiedzieć mniej i żeby było to spójne, niż wszystko co przyjdzie do głowy, a jeśli chcemy wszystko, to powinniśmy odrazy odnosić się do głównego wniosku, starając się uspójnić materiał. Te zapożyczenia z kultury Egipskiej przecież nie występowały, bo były zastąpione lokalnymi elementami, np gęsi i orzeł.
👍🏻
Dziękuję za wykład. Na jakieś ogólne informacje trafiłem w książce Teodora Jeske Choińskiego .
Kolejny wykład przesłuchamy. Nowa wiedza przyswojona choć, posłucham jeszcze raz bo umysł nie działa jak u 20 latka. Dziękuję za bardzo wyważony komentarz w kontekście czy Biblia jest plagiatem czy nie. To pozwala zachować wiarę. Dziękuję za przekazana wiedzę. Serdecznie pozdrawiam👍
Przysłowia są krótką mądrością.
,, Nie kradnij a znajdziesz profit" Amenemope
,, Nie oddzielaj serca od języka, a wszystkie twoje wysiłki zakończą się sukcesem "
Amenemope
Tych mądrości Amenemope uczono w szkolach w starożytnym Egipcie...
W Egipcie bardziej kochano zaświaty niż Zycie ....
PANIE profesorze wszystkie wyklady są mądre i cudowne ,gratuluję ale czy nie mogłoby byc napisów po angielsku ,żeby cały świat mógł je wysłuchac. Pozdrawiam i jeszcze raz dziękuje
Dzień dobry. Już kilka osób to sugerowało. Dużo pracy.. ale pomyślę o tym. Pozdrawiam
Bardzo dziękuję za ciekawy wykład. Z utęsknieniem i niecierpliwością czekam na kolejny z zapowiedzianym tematem.
Pozdrawiam serdecznie, ja wolny słuchacz.
👍
Ciekawe mimo, że takie stare.
Podane wyjątkowo przystępnie.
To mój pierwszy "odsłuch ", ale nie ostatni.😊
Cudny film. Ciekawa jestem jak dużo jeszcze tych podobieństw zostanie odkrytych...
Księga Przysłów jest natchniona... przez Egipt 😉
40:20 widać Erazmus to wcale nienowy pomysł ;)
Mądrość pochodzi od Boga a On jest jeden , wiec i Mądrość jest jedna
My ją tylko odkrywamy i stosujemy
💪🏻💪🏻💪🏻👌👍🇵🇱❤🇵🇱
Pierwszy wyklad którego nie dałem rady wysłuchać. Pracuje na budowie i jest tu dość głośno i nawet dobre sluchawki nie dają rady. Szukam wiec kolejnych.
Dzięki za wspaniały wykład! Tylko może na przyszłość można by podgłośnić dźwięk bo strasznie słabo Pana słychać.
Tak, zauważyłem - do zrobienia:)
Tez o slybym glosie napisalam….ale temat super
Chciałbym poznać Pana zdanie na temat wieku słynnych piramid w Gizie i Sfinksa, czy tezy o rzekomych wyraźnych, niepodważalnych śladach erozji na Sfinksie przekonują Pana, że pochodzi z czasów, kiedy w Egipcie występowały intensywne deszcze?
Je-li Písmo vnuknutý text, tak plynutí času v našem světě nic nedokazuje, protože vzor je v metasvětě, kde mají jiný čas, který nemá žádnou souvislost s naším časem.
Glosniej trzeba!
Zagraniczne źródła są bogate w takie analizy i dochodzenia...
"Kiedyś omal nie zostałem zlinczowany w pociągu przez zajadłych pseudoapologetów chrześcijańskich, gdy zwróciłem im uwagę na to, że Pieśń nad Pieśniami, o której właśnie rozprawiali, nie jest wcale „pierwszą znaną w dziejach natchnioną liryką erotyczną” (cytat), a nawet nie jest dziełem w pełni oryginalnym. Zaatakowano mnie natychmiast, iż opowiadam bzdury, gdyż pozostałe ludy bliskowschodnie w ogóle nie mogą być porównywalne z Izraelitami i chrześcijanami jako politeiści i ofiary despotyzmu, pozostające na niskim stopniu rozwoju w dziedzinie etyki i moralności. Replikowałem zaraz mówiąc, że przynajmniej starożytni Egipcjanie posiadali całe tysiąclecia wcześniej spójny system etyczny, wyrażony w piśmie, z którego niejednokrotnie czerpali natchnienie ich następcy - Izraelici i chrześcijanie, mieszając go nieustannie z własną, bardziej surową moralnością.
Wtedy żadne już argumenty nie mogły uspokoić burzy świętego gniewu, jaki spadł na głowę nieszczęśnika, ośmielającego się głosić, iż etyka i moralność nie narodziły się wraz z tablicami Dziesięciu Przykazań (…). A przecież sztywne stanowisko głoszące, iż Biblia jest księgą najdawniejszą, bezpośrednio natchnioną przez Boga, w pełni oryginalną i wolną od wszelkich zapożyczeń i asymilacji dawniejszych idei religijnych, nie ma nic wspólnego nie tylko z obecnym stanem badań, lecz nawet ze zwykła ludzką logiką. " arbormundi.pl/?p=3010
Byłam w podobnej sytuacji. Obecność Pieśni nad pieśniami w tekstach sumeryjskich uzasadniona jest kultem płodności. Teksty i święte akty miały zapewnić dobre plony. W Biblii ten tekst nie przystaje, opisuje miłość cielesną i wychwala kobiece ciało, co katolicy zmuszeni byli tłumaczyć, że oblubienica z Pieśni to Kościół, a oblubieniec z Pieśni to Bóg. Niestety, ale jest to naciągane. Trzeba wiedzieć, co leży u podstaw kultury Sumerów, aby móc zobaczyć, że biblijna Pieśń nad pieśniami musiała zostać skopiowana.
Jesus mial powiedziec "Nie rzucajcie perel przed wieprze".....Mozna uzupelnic Nie dyskutuj z niedouczonym bo zamiast argumentu uzyje piesci
Kiedy pierwszy raz przeczytałem powyższy wpis to wyczułem lewackie dywagacje podkopujące pieśń któla Salomona wystawiają miłość Szulamitki do swojego ukochanego pasterza. Lewactwo nie uznaje nic tylko swoją agresywny atak na rodzinne tradycje promuje zabójstwo aborcyjne 14cie czy 18płci i lasowani mózgów młodzieży!!!!
Z tą zawistną, tępą masą nie da się dyskutować. Oni nadają na innych częstotliwościach. Oni nie przyjmują wiedzy. Szkoda zdrowia.
Dziękuj bogu, że cię nie spalili na stosie.
Ledwo coś można słyszeć.
Wiec
"Biblia madrosci starozytnej "
byloby uczciwiej tak ja nazwac
Panie profesorze, jak zawsze, z przyjemnością wysłuchałam Pana wykładu. Czy przy okazji mogę prosić o wyjaśnienie, o co chodzi w piątym wersie czwartego rozdziału księgi Koheleta?
Bardzo liczę na Pana odpowiedź.
Pozdrawiam serdecznie
😊😊😊
Szacun!!/powodzenia w badaniach przeszłości 🌌👀 zawsze ciekawie i merytorycznie 🤚 zadziwia brak spontan dyskusji z sukienkowymi w prawdzie jedynej prawdziwej?🌚 przy okazji: Karol Fjałkowski/P.Lisicki/T.Terlikowski👀/wszystkim zdrowia i pomyślności w Pokojowej rzeczywistości ❤🤚
Ciekawy wykład, ale proszę poprawić głośność.
A może też być tak że były to przypowieści ogólnie znane i karzące w ówczesnym świecie i każdy autor dokonuje wyboru z tych popularnych przysłów do swoich ksiąg?
Jak wspomniałem, była taka hipoteza, wspólnego źródła... jednak poza tymi dwoma dziełami nigdzie nie ma takiej zbieżności. Więc najbardziej racjonalne jest przyjść że one zależą tylko od siebie. Pozdrawiam
@@Marcin.Majewski witam, mogłyby to być Madras i ogólnie znane i nigdzie nie spisane. Nawet do niedawna wiele powiedzeń czy przysłów nam współczesnych nie było spisanchy
@@dorotas7111 Tylko pytanie jest wtedy takie: dlaczego nie ma tych powiedzeń/przysłów w innych tekstach, a tekstów mądrościowych są setki... Gdyby to były ogólnie znane powiedzenia, spodziewalibyśmy się znaleźć je dużo szerzej reprezentowane w literaturze mądrościowej.
W szkole jak odpisuję się wypracowanie od kolegi powtarzający decha w deche....nauczyciel powiedziałby że ten ktoś jest głupi. A tu proszę w Biblii jest to ciekawe i niesamowite. Szok🤣💪
Czy jest gdzieś dostępna ta księga online? Proszę o link.
Czy może Pan coś nagrać np w ramach Q&A o faraonie z XIV lub XV dynastii o imieniu JakubHer ? Imię jest oczywiście semickie. Czy to może być patriarcha Józef?
Teraz wiem, czemu nie uznana jest za natchnioną księgę 😊.
Bardzo ciekawe. Czy mozna poprawić dzwięk? Koniecznie.
Tak, za cicho się nagrało. Dzieki
dzień dobry, kiedy będzie aktualizacja wykładów na Spotify? ten jest chyba ostatnim z tam dostępnych.
Wkrótce zaktualizuję, na razie brak czasu. Ale dzięki za doping
Super materiał, ale skąd pewność kto od kogo zapożyczał?
Panie profesorze mam pytanie.
Czy królowa Saby mogła mieć jakiś wpływ, np. być nośnikiem inspiracji dla księgi przysłów dla Salomona ? Albo ktoś inny kto dostarczał surowce do Izraela kiedy nie było wojen i była budowana świątynia, mógł zainspirować dzisiaj egipskim Am Salomona ?
Pozdrawiam serdecznie i dziękuję za pasjonujące wykłady :)