POLONIZMY w innych językach | Innymi Słowy #3

Sdílet
Vložit
  • čas přidán 2. 10. 2019
  • Linki:
    bit.ly/innymislowy3
    Wszelkie uwagi, propozycje: podcastinnymislowy (at) gmail.com
    Facebook: podcastinnymislowy
    Instagram: / podcast_innymi_slowy
    Spotify: spoti.fi/2n7PNqP
    Apple Podcasts: apple.co/2o6atjr
    #InnymiSlowy #polski #jezyk

Komentáře • 750

  • @jasiumuzykant7695
    @jasiumuzykant7695 Před 4 lety +338

    czy słowo podcast nie zastąpiło niepotrzebnie słowa: słuchowisko?

    • @hakade5846
      @hakade5846 Před 4 lety +40

      Swoją drogą - ktoś coś wie o etymologii tego dziwadła (podcastu)?
      A może lepszym odpowiednikiem byłaby 'audycja' (nieco "mniej" polskie słowo).
      Przy okazji - bo to mnie też uwiera: czy audycja może być telewizyjna? "Audycja" to przecież coś do słuchania. A do patrzenia? Jak by to przez analogię miało brzmieć: "widycja"? Audiowidycja (żeby było ściślej)?

    • @metsolainenpov8771
      @metsolainenpov8771 Před 4 lety +36

      Słuchowisko to chyba jednak trochę co innego jest.

    • @VotanLoad
      @VotanLoad Před 4 lety +20

      @@metsolainenpov8771 moze lepiej zamiast podcast to audiowyklad?

    • @Lechoslaw8546
      @Lechoslaw8546 Před 4 lety +5

      Oczywiście, ale to pierwsze związane było z radiem, można by je przenieść do internetu.

    • @mati90110
      @mati90110 Před 4 lety +29

      Słuchowisko to bardziej forma fabularna, podcast to forma luźna. Innymi słowy, podcast może być słuchowiskiem, felietonem, audiowykładem itd.

  • @kiwak87
    @kiwak87 Před 4 lety +16

    W języku angielskim jest też znajomo brzmiące słowo rendzina oznaczające glebę bielicową czyli rędzinę

  • @nanotech_republika
    @nanotech_republika Před 4 lety +24

    9:05, o przepraszam bardzo, mam "hard copy" wydanie Webster's Universal Encyclopedic Dictionary, wydanie 2002 Barnes & Noble Books, strona 1785, pod haslem: 2 spruce czytamy w etymologii, cytuje: [perhaps from obsolete English Spruce leather, leather imported from Prussia] (1599). A pod haslem: 3 spruce czytamy w etymologii, cytuje: [obsolete Spruce Prussia ...], i dodana pod haslem jest krotka historia slowa, cytuje: WORD HISTORY, spruce Between 14th and 17th centuries Prussia was called Pruce or Spruce in English, and hence Spruce was used attributively to characterize goods imported from Prussia, as spruce canvas, spruce iron, and spruce leather. Perhaps the most important of these Prussian products was a tall straight conifer, called the spruce trees or spruce, that was especially desirable for use as the mast of a ship. By the middle of the 17th century Spruce as a name for the country had largely been supplanted by Prussia. By that time, however, spruce had become well established as the name for the tree. The particular species (Picea babies) that was originally called spruce is not limited to Prussia. Another of its native countries gave it its present common name, Norway spruce, which is something of an etymological paradox. Spruce is now the common name applied to any member of the genus Picea.

    • @abstrakt2003
      @abstrakt2003 Před 4 lety +8

      No ale to nie wyklucza zapożyczenia z języka polskiego.

    • @Curovicky
      @Curovicky Před 2 lety

      @@abstrakt2003 no chyba jednak wyklucza. Wiedziałbyś gdybyś to przeczytał.

  • @woojtylaa3933
    @woojtylaa3933 Před rokem +5

    przyznam, ze słucham pierwszy raz Twojego materiału i przez pierwsze 10minut dygresje historyczne mi przeszkadzały, bo z tytułu liczyłem na więcej przykładów. w miarę słuchania zaczęło mi się to bardziej podobać. dzięki, miło się słuchało

  • @Defragmentyka004
    @Defragmentyka004 Před rokem +6

    1:32 w języku litewskim nazwy miesięcy (grudnia i lipca) [Gruodis i Liėpa] są świetnymi przykładami polonizmów.

  • @perarubin6041
    @perarubin6041 Před 4 lety +6

    Dzięki za podcasty, miło się słucha podczas biegania na orbitreku :D ale zapomnianego czasu z odcinka 2 w ogóle nie pojęłam

  • @antoninamrowka
    @antoninamrowka Před 3 lety +11

    Panie Autorze Podcastu, słyszę w Pańskim miłym głosie pewną miękkość spółgłosek i zaokrąglenie samogłosek, kojarzące mi się z akcentem ze wschodnich rubieży. Ponieważ jestem miłośniczką gwar, dialektów, regionalizmów i związanej z nimi specyficznej wymowy, co traktuję jako dziedzictwo narodowe i kulturowe, byłabym przeszczęśliwa, gdyby ucho mnie nie zawiodło, a Pan nie maskował akcentu. Świetny kanał i wartościowa wiedza. Pozdrawiam serdecznie.

  • @Antoni13061953
    @Antoni13061953 Před 4 lety +5

    Świetny podcast, można się wiele dowiedzieć o swojej mowie i języku, które wydają się przecież być znanymi. Oczywiście podcast wyrażany w dobrej polszczyźnie, co jest bardzo rzadkie. Rażą jednak niewłaściwie wypowiadane nosówki w wygłosach. Przypomina mi się nieodżałowanej pamięci Jasio Burda, redaktor RMFu, który prowadził w nim komunikaty o stanie przejezdności dróg robiąc z nich oczekiwaną przez kierowców rozrywkę. Czystą poezję :-). Janek, już będąc, jakiś czas redaktorem antenowym, zapisał się na kurs dykcji w Szkole Teatralnej i wtedy stwierdził, że... do tej pory nie umiał mówić po polsku! Szkoda, że już go nie ma.

  • @marsmann4370
    @marsmann4370 Před 4 lety +62

    To nieprawda, że do Hanzy należały tylko miasta nadmorskie.
    Do Hanzy należały też np. Toruń, Wrocław, Kraków,...

    • @kociewiak208
      @kociewiak208 Před 4 lety +3

      Jo, masz ty jeno prawdę.

    • @arkadiuszzakrzewski8645
      @arkadiuszzakrzewski8645 Před 4 lety

      Kraków? Szczecinek też.

    • @marsmann4370
      @marsmann4370 Před 4 lety +6

      @@arkadiuszzakrzewski8645 żaden Szczecinek nie należał do Hanzy.
      Należał natomiast nie tylko np. Kraków, Wrocław, Toruń, Szczecin, itd. ale także np. Kowno, Psków, Nowogród, Frankfurt nad Odrą, Berlin, Erfurt, czy Londyn. Turku, Sztokholm, itd.
      www.wiatrak.nl/sites/default/files/2020-01/Od-Hanzy-do-Unii-Europejskiej-2.jpg

    • @arkadiuszzakrzewski8645
      @arkadiuszzakrzewski8645 Před 4 lety +1

      @@marsmann4370 zabawne źródło. Bez odbioru.

    • @RovanRS
      @RovanRS Před 4 lety +8

      @@arkadiuszzakrzewski8645 Skoro to źródło budzi Twoje wątpliwości, polecam książkę "Dzieje Hanzy (XII-XVII wiek)" autorstwa Philippe Dollingera (wydana w Polsce w 1975 r).
      Autor wśród miast hanzeatyckich wymienia m. in. Kraków i Wrocław.

  • @PristinusMilesTG
    @PristinusMilesTG Před 4 lety +11

    Ciekawy podcast.
    W kontekście omawianych tajnych spotkań polskiej inteligencji nasunęło mi się, że angielskie słowo "intelligence" oznacza również wywiad (jako tajne służby). Tłumaczyłby to również częściowo pochodzenie tego słowa z języka polskiego w języku angielskim

  • @pasza_dem
    @pasza_dem Před 4 lety +17

    Szuflada to zapożyczenie z niemieckiego, trafiło do języka białoruskiego z Polski, a z języka białoruskiego przeszło do języka rosyjskiego używanego przez Białorusinów. W Rosji praktycznie nieznane, i Białorusini bardzo się dziwią że Rosjanie nie rozumieją tego słowa. Także niektóre nazwy narzędzi, szufla czy rydel mają swoje pokrewne nazwy w Białorusi.

  • @matthhieuuuu
    @matthhieuuuu Před 4 lety +7

    Języki z grupy pruskiej używane były nie tylko na terenach dzisiejszego obwodu kaliningradzkiego, ale także na Mazurach, Warmii i Oberlandzie. Warto dodać, że Prusowie zostali przez krzyżaków praktycznie wyrżnięci, a niedobitki zasymilowały się z mazowieckimi osadnikami, którzy dali początek ludności mazurskiej.

    • @alicjanowak8305
      @alicjanowak8305 Před 3 lety

      Niekoniecznie wybijano lokalnych Prusów. Potrzebni byli do obrabiania ziemii.

    • @jezalb2710
      @jezalb2710 Před rokem

      @@alicjanowak8305 dokladnie

  • @kingaulicka7763
    @kingaulicka7763 Před 4 lety +3

    Super materiał!

  • @ukaszgrzegorek9278
    @ukaszgrzegorek9278 Před 4 lety +7

    10 minut i nie ma ani jednego polonizmu. dziekuje. koncze

  • @kryzys1982
    @kryzys1982 Před 3 lety +8

    Świetna robota... tylko z tych zapożyczeń brakuje mi superciekawego marcepan. Podobno to słowo wróciło do Polski z niemieckiego a pochodzi od dziecięcego podziękowania Merci Pan, francusko-polskiej zbitki słownej. Po niemiecku to Marzipan

  • @annalevosinski254
    @annalevosinski254 Před 3 lety +7

    W Stanach jest kilka polskich wyrazow takich jak pierogi, kielbasa, paczki. Te nazwy sa nawet na opakowaniach tych produktow.

  • @polskiduch9426
    @polskiduch9426 Před 4 lety +11

    W niemieckim i szwedzkim jest jeszcze polonizm: gurken - ogórki (w liczbie pojedynczej "gurke"?). W rosyjskim jest całe mnóstwo, a niektóre ewoluowały w inne znaczenia, np. "hołop" - frajer, osoba wykorzystywana i bezbronna.

    • @JacekJankowskiExOriente
      @JacekJankowskiExOriente Před 11 měsíci +1

      Rosyjski zna nawet polskie makaronizmy. Spina zamiast plieczio.

    • @JacekJankowskiExOriente
      @JacekJankowskiExOriente Před 9 měsíci

      Gurken ostatnio przechodzi do francuskiego via niemiecki jako sort pomiędzy (supetmarketowym wielkim) concombre, a cornichon. Sort średni, polny, polsko-niemiecki.

  • @hannaliziniewicz-kaminska6479

    Trafiony, zatopiony😉 całować od "C", Dziękuję za cykl "Innymi Słowy"🤗

  • @bonanzaboomer
    @bonanzaboomer Před 4 lety +3

    Jeżeli chodzi o narrację odcinka zachodzi pytanie czy wymowa „naturalną” i „zapożyczają” powinna zmieniać się w „naturalnom” i „zapożyczajom”?

  • @hubertk7363
    @hubertk7363 Před 3 lety +1

    super!

  • @janpiotrszczepanowski3610
    @janpiotrszczepanowski3610 Před 4 lety +10

    Kilka lat temu spotkałem ciekawy polonizm w grze okolic Lens, nazwa policjanta KON; konna policja tłumiła bunty górnicze wśród, których liczni byli Polacy. Koń szybciej się krzyczy niż cheval, proste😜

  • @SurMikasMetin2PL
    @SurMikasMetin2PL Před 2 lety +6

    Częściowo z jedzeniem a raczej piciem polonizm jest w wielu językach - miód pitny jest określany podobnie do czystego słowa miód po polsku ;)

  • @rejmons1
    @rejmons1 Před 4 lety +4

    Bawiąc niedawno w Jerozolimie miałem okazję zwiedzić dzielnicę ortodoksów (Me’a Sze’arim) i tam usłyszałem jak jeden Chasyd krzyczy na drugiego (w Jidisz). W potokach słów kilka razy padło na pewno jakże znajome "ścierwo"... Innym razem wdałem się w pogawędkę z angielką "lady" w stylu "keep calm every time, everywhere and in every situation." A kiedy się dowiedziała, że ja "Pole" jestem powiedziała mi, iż zna jedno, polskie słowo. Skupiła się, spojrzała mi głęboko w oczęta i w końcu wydusiła z siebie jakże staropolskie słowo" "kurwa". Znaczy w jej ustach to zabrzmiało jak "qufa or something like that". Ale to raczej nie było używane przez Helen zapożyczenie.

    • @alicjanowak8305
      @alicjanowak8305 Před 3 lety +1

      Shmata jest używane przez Żydów. I w Anglii jest też używane. W sensie handel ubraniami.

    • @katarzynaherman4814
      @katarzynaherman4814 Před rokem

      ​@@alicjanowak8305 w roku 1996, kiefy bylam po raz pierwszy w Londynie, dostała mi sie praca sprzataczki w domu zydowskim . Ram pani poprosila bym wzieła 'szmatu' do sprzatania.

  • @hania4484
    @hania4484 Před 2 lety

    Bardzo ciekawe!!!

  • @toslaw9615
    @toslaw9615 Před 3 lety +7

    Według mnie lepiej by było, by inne języki zapożyczały od polskiego, bo pokazywałoby to nasze wpływy.

  • @irekkozak4832
    @irekkozak4832 Před 3 lety +4

    Jeśli 'cały' oznaczało kiedyś zdrowy, to czy znaczy to że wyrażenie 'cały i zdrowy' jest pleonazmem?

  • @MartinidM
    @MartinidM Před 4 lety +55

    5:23 Nie Prusacy, bo to są niemieckojęzyczni mieszkańcy osiedleni po wybiciu autochtonów, tylko Prusowie.

    • @hrabiahoreszko2123
      @hrabiahoreszko2123 Před 4 lety +4

      Przy czym Prusacy to byli w dużej mierze zniewoleni i zgermanizowani Prusowie, co miało wpływ na charakter tego narodu.

    • @locosinjuicio
      @locosinjuicio Před 4 lety +1

      Autochtoni nigdy nie zostali w Prusach wybici. Straszna głupota. Badania genetyczne dokładnie popierają tezę że z protestanckim czytaniu mszy po niemiecku język psusów stracił na wartości. Autochtonowie przejęli niemiecki jako protestanci i Polski lub litewski jako katolicy. Msze katolickie w królestwie pruskim były czytane po łacinie i po polsku. W Niemczech 20% ludności ma genotyp bałtycki.

    • @TheBartianObserver
      @TheBartianObserver Před 4 lety +2

      Prusak to nie tylko ludność niemieckojęzyczna, choć takiej była moc przeważająca.
      Jednakże to cały tygiel, który tworzą mieszkańcy Prus - przedwojennie jako Prus Wschodnich - świadomość narodowa była postępującym "skokiem do przodu", ale wciąż niepełnym; mieszkańcy bardzo często (najczęściej) określali się jako Prusacy, mieszkańcy swojego regionu. Po wojnie zaś jako Prus polskich (choć tego terminu dalej niepotrzebnie się zaprzecza na rzecz wyszczególniania 2 z 7 krain, które są w Prusach i leżą choćby częściowo w Polsce).
      Ja jestem, regionalnie, polskim Prusakiem.

    • @annakwiatkowska7491
      @annakwiatkowska7491 Před 3 lety +3

      Właśnie. Prusowie a nie Prusacy.

    • @Renuntius_SPQR
      @Renuntius_SPQR Před 3 lety +1

      aha! po-moranie, po-ruski etc.!

  • @PeterVonDanczk
    @PeterVonDanczk Před 3 lety +3

    Z tym komputerem we Francji to chyba nie tak do końca, że im się nie podobało angielskie słowo. We francuskim istnieje słowo "compteur", które wymawia się bardzo podobnie jak angielskie "computer" i oznacza po prostu "licznik". Np. "compteur électrique" to licznik prądu.

  • @pliedtka
    @pliedtka Před 2 lety +2

    Bo siądę - 'spruce', rzeczywiście z Prus. Będę musiał zapytać sąsiadki, która jak na kanadyjkę ma bardzo duży zasób słów. Do tego jak wspomniałeś, czytała staroangielski który z czasów gdy byli tak Vikingowie, i naprawdę nie brzmi to jak angielski z czasów Shakespeare'a.

  • @filipj.markiewicz7057
    @filipj.markiewicz7057 Před 4 lety +13

    Z tym spruce to jest ciekawa sprawa i bardzo prawdopodobna. Natomiast myślałem, że dotarłeś też do bezdyskusyjnego zapożyczenia w angielskim z polskiego: "ogonek" jako znak diakrytyczny.

    • @artinaam
      @artinaam Před 3 lety +2

      @ewale21 Raczej wszystkie te słowa (do spółki z łacińskim hospes - gość) mają wspólny, praindoeuropejski rodowód. Fonetyczna zamiana h na g w różnych językach jest dość powszechnym zjawiskiem (np. czeskie hospoda - polskie gospoda).

    • @alicjanowak8305
      @alicjanowak8305 Před 3 lety

      Słowo ogórek zapożyczono w niemieckim: ghurken.
      A w angielskim: gherkin.

    • @erichamilton3373
      @erichamilton3373 Před rokem

      Źródło słowa "ogórek" to jednak w językach irańskich.

  • @trzyrazya4737
    @trzyrazya4737 Před 4 lety +16

    Świetny program bez lansu siebie.

    • @margplsr3120
      @margplsr3120 Před 4 lety +3

      nie ma zupęłnie nic złego z promowaniu swojej osoby i wyrabianiu sobie nazwiska/ marki - pod warunkiem,. że idzie za tym treść / merytoryczna wartość

    • @trzyrazya4737
      @trzyrazya4737 Před 4 lety

      @@margplsr3120 oczywiście, ale większość filmow z yutooba, to lans ludzi, ktorzy plota trzy po trzy, para 15. Z lansem siebie, nie wiedzac, jak ma usteczka ukladac.

    • @margplsr3120
      @margplsr3120 Před 4 lety

      @@trzyrazya4737 nie przeczę

    • @margplsr3120
      @margplsr3120 Před 4 lety

      @@trzyrazya4737 naukowy bełkot polecam!

    • @trzyrazya4737
      @trzyrazya4737 Před 4 lety +1

      @@margplsr3120 widocznie nie dla ciebie. Pewno proscizne chwytasz w lot.

  • @1frank100
    @1frank100 Před 3 lety +6

    Not only in French language, in Czech language is said a computer - počítač.

    • @alexj9603
      @alexj9603 Před 2 lety +2

      Also:
      Finnish: tietokone
      Estonian: arvuti
      ... and many more

    • @bartekwarda6599
      @bartekwarda6599 Před 9 měsíci

      pocitac > poczet > spis > spisywacz > licznik > zliczacz

  • @6666600066666
    @6666600066666 Před rokem +4

    Polacy jak dawno temu zdobyli Anglię to do jeńców krzyczeli Leżeć. Dlatego w angielskim do dnia dzisiejszego nazywa się to lay. Potem kazali im Stać, od tego czasu Anglicy mówią stay. Ale nie bierzcie tego zbyt serio ;)

  • @johncarry5902
    @johncarry5902 Před 4 lety +3

    Fajne

  • @bigfinger3690
    @bigfinger3690 Před 4 lety +18

    Podobno niemiecki Quark pochodzi od "twaroga".

  • @tadeuszwyszomirski9328
    @tadeuszwyszomirski9328 Před rokem +3

    Angielskie słowo sir pochodzi jak wiadomo od polskiego sera podobnie jak włoskie buonasera!!! 😊😊😊😊

  • @sp1991pl
    @sp1991pl Před 4 lety +67

    ale podły suchar xdd
    Anglik pokazujący na świerk, pyta: What is this?
    Polak nierozumiejący angielskiego: Z Prus

    • @Dadas0560
      @Dadas0560 Před 3 lety +1

      A monkey pochodzi też z polskiego, od mąki!

    • @Urtica.Urtica
      @Urtica.Urtica Před 2 lety +1

      sp91 Uśmiałam się mimo cierpienia z powodu bólu głowy. Pewnie tak też było.😏

  • @oohfinancials
    @oohfinancials Před 10 měsíci

    Please continue your podcast!

  • @monikabylicka-sumara5664
    @monikabylicka-sumara5664 Před 4 lety +3

    👍👍👍

  • @paabloss9048
    @paabloss9048 Před 4 lety +11

    Ja jednak słyszałem, że słowo "Dali!" nie jest polonizmem, a kaszubizmem, ponieważ słowo "dali" w znaczeniu: "dalej" oraz "prędzej, szybciej" używa się w języku kaszubskim. W języku kaszubskim nie ma końcówki "-ej", a wszędzie zamiast niej jest właśnie "-i", np.: tej - ti, bardziej - barżi, chyżej (szybciej) - chiżi.
    Tak samo z niemieckim słowem "Grenze" słyszałem, że jest kaszubizmem, ponieważ na Kaszubach na granicę mówi się "greńca". Jakieś 1000 lat temu na Pomorzu słowa zawierające "ja" oraz "ra" przeszły w "je" oraz "re", co widać dzisiaj w języku kaszubskim dzisiaj, np.: Jerk - Jarek, Redk - Radek, jestrzib - jastrząb, reno - rano, retowac - ratować, greńca - granica.

    • @marvju209
      @marvju209 Před 4 lety +5

      To jedna z teorii. Inna twierdzi, że pochodzi od mazurskiego dialektu języka polskiego. Prawda jest pewnie taka, że tak mówili słowiańscy sąsiedzi Prusaków. W kaszubskim zachowało się to do dziś, a w polskim nie.

    • @bigfinger3690
      @bigfinger3690 Před 4 lety +1

      Może ta "greńca" powstała później już pod wpływem niemieckiego "Grenze"?
      Zresztą czy Kaszubowie mieli kiedyś jakąś granicę z Niemcami?

    • @paabloss9048
      @paabloss9048 Před 4 lety

      @@bigfinger3690 możliwe, jednak moim zdaniem to nie jest przypadek, że gdyby skaszubić słowa "granica" powstało by wtedy "greńca".
      PS. Kaszubi, nie Kaszubowie

    • @damnedmadman
      @damnedmadman Před 4 lety

      @@bigfinger3690 No pewnie że mieli z nimi granicę, a nawet byli pod niemieckim butem.

    • @rafakrzentowski9549
      @rafakrzentowski9549 Před 4 lety

      Te kilkaset lat temu Kaszubski nie był osobnym językie, a dialektem/gwarą polskiego, więc to polonizmy z kaszubskiej odmiany polskiego

  • @samuan001
    @samuan001 Před 4 lety +3

    W sumie z pozdrawianiem tak zostało, że często się mówi: ucałuj ode mnie mamę

  • @dobrawodazoteciekawostki8161

    Quark w niemieckim to twarog. :)

  • @jacekwidor3306
    @jacekwidor3306 Před 3 lety +1

    W niemieckim dodałbym jeszcze parę specyficznych polonizmów: "panjewagen" = żartobliwie "furmanka" (co z kolei jest germanizmaem w języku polskim!) od potocznego określenia Polaków przez Niemców wielkopolskich "Panje"
    Do tego "tschapska" (czapka, ale tylko w znaczeniu rogatywki ułańskiej) i "der Ulhan" (l.mn. Ulhanen). To ostatnie słowo ma proweniencję turecko-mongolską ale przyjęło się w niemczyźnie w okresie napoleońskim, kiedy różne armie europejskie masowo kopiowały polskich ułanów. W języku niemieckim mają te słowa znaczenie już co prawda historyczne, ale dotyczą wszystkich żołnierzy tego rodzaju, a nie tylko oryginalnie polskich.

  • @oggeeboggee
    @oggeeboggee Před 4 lety +11

    A propos “bryczki”: “dorożka” w języku szwedzkim to “droska”. Ciekawe jaka jest etymologia tego słowa?

    • @bigfinger3690
      @bigfinger3690 Před 4 lety +2

      Może z rosyjskiego "Drożki"?

    • @monikaniewiadomska4995
      @monikaniewiadomska4995 Před 4 lety

      A np. w języku rumuńskim jest słowo które brzmi jak ,,briszka" i znaczy scyzoryk, nóż...ale to chyba od rosyjskiego czasownika бриться czyli golić się... ciekawe bo brzmi prawie jak bryczka😆

    • @muravei1818
      @muravei1818 Před 3 lety +1

      @@bigfinger3690 дрожки, что это? Первый раз слышу
      Дорожки , есть такое слово

    • @boresevere
      @boresevere Před 3 lety +1

      @@muravei1818 в русском есть такое слово, хотя сейчас уже устаревшее. Дрожки - это вид конного экипажа, вроде брички.

    • @paweshaggy7914
      @paweshaggy7914 Před 3 lety +2

      A na szablę Szwedzi mówią sabel

  • @JacekJurewicz
    @JacekJurewicz Před 4 lety +3

    EtymOnline podaje, że nie wiadomo, skąd pochodzi słowo "meringue". W Szwajcarii mówi się, że to od miejscowości Meiringen.

  • @BIEDRONfoto
    @BIEDRONfoto Před 4 lety

    Dzień dobry. Czy jest możliwość sprawdzenia w języku chińskim pochodzenia słowa piwo? Nie wiem na ile jest to prawdą, ale z tego co wiem na terenie Chin pierwszy browar wybudowany został przez Polaków.

    • @margplsr3120
      @margplsr3120 Před 4 lety +1

      Mimo iż piwo było warzone w Chinach już 7 tysięcy lat pne. zanikło na rzecz win i alkoholi destylowanych. Dopiero w dwudziestym wieku powstały w Chinach browary założone przez Europejczyków, a picie piwa zyskało na popularności dopiero w ciągu kilku ostatnich dziesięcioleci. W Linku więcej info: polki.pl/przepisy/kuchnie-swiata,burzliwa-historia-piwa-w-chinach,10292726,artykul.html

    • @margplsr3120
      @margplsr3120 Před 4 lety +2

      był Polak, ktory założył w 1900 ale juz 3 lata później Niemcy założyli i to obecnie największy browar tam - Tsingtao (chiń. 青島啤酒; pinyin: Qīngdǎo píjiǔ) - popularna marka chińskiego piwa, również nazwa największego w Chinach browaru (chiń. 青岛啤酒厂; pinyin: Qīngdǎo píjiǔchǎng), posiadającego 15% udziałów w rynku chińskim[1]. Browar został założony w roku 1903 przez niemieckich osadników związanych z bazą marynarki wojennej w Qingdao, po przekazaniu Niemcom koncesji Jiaozhou[2], zaś nazwa marki nawiązuje do nazwy miasta Qingdao w transkrypcji stosowanej niegdyś przez L’École Française d’Extrême-Orient.

    • @BIEDRONfoto
      @BIEDRONfoto Před 4 lety +1

      @@margplsr3120 Dziękuję za odpowiedź :)

  • @push3kpro
    @push3kpro Před 2 lety

    22:00 Czy czasem włoskie "Dai!" też nie ma tego pochodzenia?

  • @hejbowicz
    @hejbowicz Před 4 lety +10

    Zapomniałeś o języku litewskimi np słowo grzyby w litewskimi to grybai ogólnie języki bałtyckie mają sporo zapożyczeń, pracowałem 2 lata. Litwinem i bardzo był zdziwiony ile słów jest zaczerpnięte z polskiego. Problem jest taki że często są dodawane litewskie końcówki itp aby wyglądały bardziej litewsko

    • @bigfinger3690
      @bigfinger3690 Před 4 lety +4

      Ponieważ grybai a nie gžybai to raczej z białoruskiego, chociaż może to jest wspólne słowo bałto-słowiańskie.

    • @hejbowicz
      @hejbowicz Před 4 lety +1

      To jest jedyny przykład który pamiętałem w wymowie był bardzo podobny do naszego słowa a za pisownię przepraszam zaczerpnięte z Google translator

    • @bigfinger3690
      @bigfinger3690 Před 4 lety +3

      "In the IX-X century, northern Slavic words appeared in Lithuanian."
      "Consider the words of Slavonic origin: blogas 'bad‘, agurkas
      'cucumber‘, botagas 'whip‘, batas 'shoe‘, dvaras 'manor‘, grybas 'mushroom‘, knyga 'book‘"
      Knyga, botagas - oczewiste rutenizmy
      Dvaras i grybas mogą być też ruskie
      Agurkas, batas - raczej z polskiego

    • @bigfinger3690
      @bigfinger3690 Před 4 lety +1

      O niewątpliwych polonizmach w litewskim zrobiłem odrębny komentarz.

    • @alicjanowak8305
      @alicjanowak8305 Před 3 lety +2

      Sejmas.

  • @kryokori
    @kryokori Před 4 lety +1

    w języku francuskim coś co na pewno weszło z Polskiego, o czym niedawno słyszałam:
    la mazurka - czyli nasz mazurek, Szopen u nich publikował co chwila nowego mazurka i tak weszło szturmem w ich leksykon, że nikt im nie wymyśli na to innej nazwy
    myślę, że sporo polonizmów mogą mieć także Turcy, tak jak my od nich sporo mamy
    zastanawiam się czy nasza 'szlachta' nie pochodzi z niemieckiego, bądź odwrotnie - ich "Schlacht" od nas, bo albo to jest bitwa albo wiąże się z rzeźnią "Schlachthof"
    może to być związane z tym, że była to kasta wojownicza, która nie raz dała się Niemcom we znaki
    myślę, że jak chodzi o zapożyczenia, to najlepiej je ograniczać do niezbędnych jeśli miałyby zastąpić nasze normalnie funkcjonujące tradycyjne słowa (np. takie "trendy" mnie irytuje, gdy zastępują nim słowo "modne")
    a jak w językach obcych chcą to mogą brać nasze wyrazy, tylko mogą te wyrazy być potem koszmarnie zniekształcone, że ich nie rozpoznamy i nie zrozumiemy

    • @bigfinger3690
      @bigfinger3690 Před 4 lety

      - czy nasza 'szlachta' pochodzi z niemieckiego?
      -Tak

    • @bigfinger3690
      @bigfinger3690 Před 4 lety

      I rycerz też

    • @slawekwankowicz1533
      @slawekwankowicz1533 Před 4 lety

      Modne, to nie jest nasze słowo, albo frankofońskie, albo anglojęzyczne.

    • @kryokori
      @kryokori Před 4 lety

      @@slawekwankowicz1533 może, ale dawno temu weszło do naszego języka i było mocno rozpowszechnione, po co zaciągać wiele nowych rzeczy o mało słowiańskim brzmieniu i identycznym znaczeniu?
      nawet słowo "popularny" jest obce.. czym sugerowałbyś je zastąpić? zwrotem "na czasie"? a może "chodliwy" lub "pokupny"? czy może "moda" mogłaby być zastąpiona słowem "maniera"🤔

  • @grzechgrzes
    @grzechgrzes Před 3 lety +1

    Zapomniałes o słowie BISTRO w rozumieniu bar szybkiej obslugi tu musimy cofnąć się do 1813 gdy france dostały po D od Dziadka Mroza jak uciekali w popłochu to chcieli dostać szybko jedzenie od ludność tubylczej więc używali slowa Bystro ktore do dzisiaj we wszystkich jezykach Słowiańskich oznacza szybko pozdrawiam

  • @maciejszymanski2386
    @maciejszymanski2386 Před 3 lety +7

    Najbardziej znanym polonizmem na świecie (choć utworzonym na bazie łaciny) jest "witamina".

    • @iwaj.g.6936
      @iwaj.g.6936 Před 2 lety +2

      A łacina to na czym bazowała?
      Polecam kanał Prometej Wyzwolony i szczególnie jeden Jego filmik pt.: "Łacina to kpina". 😊

    • @patforbes22
      @patforbes22 Před 2 lety +3

      @@iwaj.g.6936 Na mowie Wielkiej Lechii.

  • @DennisMelentyev
    @DennisMelentyev Před 3 lety +2

    W języku Rosyjskim są cudowne słowa панибратство, обыватель, фрайер, шмотки, плита (как муз. пластинка), зачуханый. I wiele innych

  • @NimrodElTzane
    @NimrodElTzane Před 3 lety

    Mam pytanko a co ze słowem pogrom? Słyszałem je używane w angielskim od czasu do czasu

    • @lothariobazaroff3333
      @lothariobazaroff3333 Před 3 lety +3

      Nie, to z rosyjskiego. Oni to zapoczątkowali w Rosji carskiej.

    • @alicjanowak8305
      @alicjanowak8305 Před 3 lety

      A angielskim słowa pogrom używa się w kontekście prześladowań Żydów. W naszym języku używa się tego słowa szerzej.

  • @ewalewandowska8813
    @ewalewandowska8813 Před 4 lety +4

    Polecam prześledzić język staroirański, odkopywanie historii Słowian dała ciekawe rezultaty, sama nazwa Iran pochodzi od Arian.

    • @marekkacperski7739
      @marekkacperski7739 Před 4 lety

      A nie Airan?

    • @ewalewandowska8813
      @ewalewandowska8813 Před 4 lety +3

      @@marekkacperski7739 Tak, to ma wspólny źródłosłów, inną wymowę, to tak jak Aryjczycy znaczą to samo, co Arianie, rasa aryjska to my Ukraińcy, Białorusini itp. nie zaś Niemcy oni są przecież Germanami, bo nawet nie Prusakami, od tego plemienia Niemcy zapożyczyli zwyczaje, dyscyplinę, jednak Prusacy bardzo długo opierali się zakusom Zakonu Krzyżackiego i niechętnie poddawali się zniemszczaniu... Jednak zabór niemiecki nazywaliśmy pruskim... Obecnie jest więcej dostępnych materiałów, artykułów na temat historii Słowian, jest ona starsza i ciekawsza niż sądziłam.

    • @ernestwilk3276
      @ernestwilk3276 Před 4 lety +3

      @@ewalewandowska8813 to ciekawe, że Niemcy zapożyczyli dyscyplinę i zwyczaje od Prusów. Wydawało mi się, że zwyczaje i dyscyplina przywędrowały na tereny Warmii, Mazur i Prus z Zakonem Krzyżackim. Z czasem naród Pruski wyginął, ulegli germanizacji, przemieszaniu z napływową ludnością niemiecką, i tak powstali Prusacy (już nie Prusowie) oraz państwo pruskie, składające się w głównej mierze ze zgermanizowanej ludności pochodzenia słowiańskiego i pruskiego oraz napływowych Niemców. W późniejszym czasie do Prus przyłączono Pomorze, Śląsk i Brandenburgię, (nie pamiętam czy Saksonię też) i oczywiście zachodnie rozbiorowe ziemie I Rzeczypospolitej.
      Tak to jest jak odpuszcza się pokonanemu wrogowi. Zygmunt Stary powinien po wygranej wojnie z Zakonem, przyłączyć Prusy w całości do Rzeczypospolitej, a nie ustanowić lennem. Historia Polski inaczej by się potoczyła.

    • @ewalewandowska8813
      @ewalewandowska8813 Před 4 lety +1

      @@ernestwilk3276 Ja czytałam taką wersję tzw. pruskiej dyscypliny, że jakoby Prusowie słynęli z twardych obyczajów, zasad i surowości, rzeczywiście było tam o tym, że to za sprawą Zakonu Krzyżackiego zostało to przeniesione na teren Niemiec, ponieważ Krzyżakom bardzo odpowiadały i imponowały zasady oraz obyczajowość reprezentowana przez Prusów. Jednak, jak wiadomo , całkowite poznanie tego co było, nie jest nam dane, dlatego należy dopuszczać różne przyczyny... Przecież historia świata jest cały czas uzupełniana, chociażby historia Słowian, okazała się starszą i bogatsza... Największą ignorancją byłoby założenie, że wiemy już wszystko i odkryto ślady najstarszych cywilizacji... Myślę, że jeszcze wiele przed nami.

    • @slawekwankowicz1533
      @slawekwankowicz1533 Před 4 lety +2

      Iran podchodzi od Ireny Ochódzkiej, to stara świecka tradycja.

  • @patrickohooliganpl
    @patrickohooliganpl Před 3 lety +1

    Jest jeszcze słowo goofy - od polskiego głupi:
    dictionary.cambridge.org/dictionary/english/goofy
    No i zapożyczenia pośrednie z polskiego przez yiddish do amerykańskiego: schlep (żłób w znaczeniu wyzwiska), schmuck (ćmok) etc.

  • @evikab1879
    @evikab1879 Před 4 lety +3

    Spotkałam się też z amerykańskim-angielskim słowem "kasha" oznaczającym potrawę ze zboża

  • @arturciesla6896
    @arturciesla6896 Před 4 lety +11

    Угорщина - czytamy "uhorszczyna" z dźwięcznym "h", wydaje się że w języku polskim była różnica pomiędzy "h" a "ch" tak jak dziś w ukraińskim między "г" a "х"

    •  Před 4 lety

      Spostrzeżenie jest rzeczywiście trafne, bo dwie samogłoski - y i o - udźwiękowiają „h”, które w polskim jest normalnie bezdźwięczne.

    • @trzyrazya4737
      @trzyrazya4737 Před 4 lety +2

      Kojarzy mi sie z ugorem.

    • @damnedmadman
      @damnedmadman Před 4 lety

      @@trzyrazya4737 Czyżby to była Ugorszczyzna? A może Ungarszczyzna? 🤔

    • @rafakrzentowski9549
      @rafakrzentowski9549 Před 4 lety

      To raczej jest z słowackiego/czeskiego Uhorsko (coś co jest u gór(Karpackich))

    • @JanKowalski-fu8uj
      @JanKowalski-fu8uj Před 4 lety +1

      @
      W Polsce niektórzy też wymawiają ,,h'' inaczej niż ,,ch'' ale brzmi to jak coś pośredniego między ,,ch'', a ukraińską wymową ,,h''.

  • @Urtica.Urtica
    @Urtica.Urtica Před 2 lety

    30:25 Coś w tym jest, bo kojarzy mi się z pytaniem zawartym w poniższym tekście.
    Mężczyzna zarwał krzesło upadając na podłogę. Widząca to zdarzenie kobieta zapytała: "Jesteś cały?".

  • @krokeman
    @krokeman Před 3 lety +1

    Powidl (w niemieckim i angielskim) - od powidła, vodka - wódka (może równie dobrze pochodzić z polskiego), robot (z czeskiego, ale u nas robota to robota tak samo jak w Czeskim), pierogies - pierogi, borscht - barszcz, baggel - bajgiel

    • @barmiro
      @barmiro Před 11 měsíci

      Tyle, że "wódka" jest rusycyzmem, po naszemu była od wieków "gorzałka" :)

  • @iowa406
    @iowa406 Před 3 lety

    Muszę coś napisać.
    Karol Wielki nie był pierwszym cesarzem Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego ( tak brzmiała pełna nazwa tego tworu politycznego). Był jedynym Cesarzem Rzymskim po upadku Cesarstwa Zachodniego. Jednak już jego synowie stworzyli właśnie ŚCRNN.
    Języki bałtyjskie są blisko spokrewnione ze słowiańskimi ( tak jak i sami ludzie). Przypuszcza się że jeszcze około 2-3 wieku protoLitwin z protoPolakiem by się bez problemu dogadał.
    W 8-11 wieku po za polskim, czeskim i słowackim istniały inne języki zachodniosłowiańskie. A były to ( niektóre nadal są): serbo-łużycki ( dziś łużycki dolny i górny), morawski ( przez państwo Wielkomorawskie najbardziej "cywilizowany" ), i języki połabskie ( dziś jedynym przedstawicielem jest kaszubski/słowiński).

    • @RememberTroy2
      @RememberTroy2 Před 3 měsíci

      W ogóle nie było czegoś takiego jak Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego. To neologizm chyba z czasów zaborów, żeby pokazać Polaczkom jacy byli mali przy wielkim narodzie niemieckim. Cesarstwo Rzymskie to był luźny twór, nie mający nic wspólnego z narodowością niemiecką. Na początku przeczytałem o tym w słynnym już artykule "Niemcy, jacy Niemcy". Potem przyznał to również (przez nikogo o to nie pytany konkretnie) Henryk Samsonowicz oraz np Adam Wielomski.

  • @bigfinger3690
    @bigfinger3690 Před 4 lety +5

    Oprócz Paryża można jeszcze przypomnieć że Rosjanie wciąż używają polskich nazw dla miast na Białorusi zamiast dawnych nazw wschodniosłowiańskich/białoruskich:
    Минск od Mińsk zamiast Miensk
    Брест od Brześć zamiast Berestia
    Гродно od Grodno zamiast Harodnia
    Także inne słowa, chociaż nie polskie z pochodzenia, ale które język rosyjski zapożyczył z polskiego:
    Обыватель od obywatel, (z czeskiego)
    Рынок, ратуша od rynek, ratusz (z niemieckego).

    • @swetoniuszkorda5737
      @swetoniuszkorda5737 Před 3 lety

      Ratusz nie z niderlandzkiego?

    • @lothariobazaroff3333
      @lothariobazaroff3333 Před 3 lety +2

      @@swetoniuszkorda5737 Nie, ze średnio-wysoko-niemieckiego "rathus" albo średnio-dolno-niemieckiego "râthûs". Nic dziwnego, bo te języki były używane na ziemiach polskich, w przeciwieństwie do niderlandzkiego.

    • @swetoniuszkorda5737
      @swetoniuszkorda5737 Před 3 lety

      @@lothariobazaroff3333 Dzięki. Chociaż zastanawiam się, czy w XIII w. np. niderlandzki różnił się od średnio-dolno-niemieckiego... A jakim narzeczem władali tzw. Olędrowie w dorzeczu Wisły? Takie i inne pytania mnie nurtują;)

    • @bigfinger3690
      @bigfinger3690 Před 3 lety

      @@swetoniuszkorda5737 z niemieckiego (Rathaus)

  • @smogory
    @smogory Před 2 lety

    a jezyki slowianskie poludniowe, i serbskoluzycki oraz kaszubski?

  • @marcinkrzysztof6968
    @marcinkrzysztof6968 Před 4 lety +6

    Ciekawostka: oglądając anglojęzyczny musical "Skrzypek na dachu", mleczarz Tewie używa terminu "pogrom" (w dosłownym znaczeniu tego słowa).

    • @hrabiahoreszko2123
      @hrabiahoreszko2123 Před 4 lety +3

      pogrom, słowo które mogło znaczyć np pogromienie czyli pokonanie kogoś, dziś zostało zarezerwowane na określenie mordu na ludności żydowskiej, dlatego była "niezła" afera jak określono tak niedawno zwycięstwo w jakimś meczu.

    • @perun5984
      @perun5984 Před 4 lety +1

      W angielskiej wersji wiedźmina też jest użyte słowo pogrom w oryginalnej formie

    • @CrazyLeiFeng
      @CrazyLeiFeng Před 3 lety +4

      @@hrabiahoreszko2123 Oni to wzieli z rosyjskiego

    • @monikasochacka6778
      @monikasochacka6778 Před rokem

      Pogrom jako pogrom funkcjonuje w j francuskim i definiuje to co trzeba.....

    • @JacekJankowskiExOriente
      @JacekJankowskiExOriente Před 11 měsíci

      Rusycyzm

  • @KXKeytinho
    @KXKeytinho Před 4 lety +4

    Jeżdżę zapomniałeś o "ogonek" po angielsku jako to co mamy przy ą i ę. Dodatkowo po węgiersku jest wiele słów pochodzenia słowiańskiego w tym polskiego.

  • @IgthornTheDuke
    @IgthornTheDuke Před 2 lety

    Dawno temu budowano wały obronne ktore miały podwaliny czyli fundament , teraz na fundamentach stawia sie ściany .... a jak jest ściana po angielsku?

  • @marcinnik3070
    @marcinnik3070 Před 4 lety +1

    Mógłbyś dodać jakieś mapy lub mapki oglądało by się lepiej ale i tak jest ok .. rób swoje pzd

  • @CrazyLeiFeng
    @CrazyLeiFeng Před 3 lety +1

    Znalazlem jeszcze jeden polonizm w angielskim, wyraz "ogonek" (w literach). Jest to calkiem logiczne bo choc ogonki w literach wystepiuja w kilkunastu jezykach to polski jest z nich najwiekszym.

  • @camponotusalpinus
    @camponotusalpinus Před 4 lety +1

    warto również wspomnieć o języku tureckim

    • @beholder2012
      @beholder2012 Před 4 lety +6

      Język turecki jest szeroko znany - a szczególnie w Turcji.

  • @user-zg9yq5sw4z
    @user-zg9yq5sw4z Před 11 měsíci

    Jest w niemczech dialekt platdeutch i w tym dialekcie wystepuja takie slowa jak swienjack (wym. szwinak i okresla hamskie zachowanie) albo water ktore wymawia sie woote oczywiscie woda

  • @vrain2258
    @vrain2258 Před 4 lety +4

    Chwila, jaki Obwód Kaliningradzki? A wszystko od Elbląga na wschód?

    • @romanogi2082
      @romanogi2082 Před 4 lety

      to są tereny Prusów i Jaćwingów!!

    • @vrain2258
      @vrain2258 Před 3 lety

      @@romanogi2082 Bywało.

    • @Polonus7
      @Polonus7 Před 3 lety

      @@vrain2258 - Wolałbym aby Pan/Pani uzasadnił/a - dlaczego Rosjanie nie odważyli się przywrócić właściwą nazwę tego miasta, chociaż dla ich własnego honoru a nie interesu powinni to zrobić.

    • @vrain2258
      @vrain2258 Před 3 lety

      @@Polonus7 Nie jestem ich rzecznikiem :) Poza tym, specjalnie przypomniałem sobie ten materiał, bo już nawet nie pamiętałem o co mi chodziło... Autor użył takiego określenia. I takie jest w powszechnym użyciu w Polsce. Dobrze, że Pan zwraca uwagę na to, że Królewiec. Tylko my tam nie mamy nic do powiedzenia, więc nie decydujemy o nazwach. Tak samo jak Elbląg to Elbląg, a nie żaden zakichany "Elbing". Chociaż wielu z ludu hitlerowskiego pewnie tak by chciało.

    • @Polonus7
      @Polonus7 Před 3 lety

      @@vrain2258 - Jeszcze gorsze jest to że nazwa Kaliningrad składa się z dwóch członów: Kalinin + Grad. Kalinin to nazwisko sowieckiego ludobójcy, oprawcy etc. i Rosjanie powinni bardzo wstydzić się takiej nazwy ale po 1990 roku nie zmienili tej nazwy prawdopodobnie dlatego żeby tym samym nie zwrócić uwagi - po pierwsze, że to miejsce należało jedynie do Prus i Polski a nigdy do Rosji a po drugie, że mieli takiego łajdaka (Człowieka którego nadal czczą tą nazwą, zamiast odwrotnie).

  • @rafakrzentowski9549
    @rafakrzentowski9549 Před 4 lety

    Co to za melodia pod koniec?

  • @kamilkosowski8357
    @kamilkosowski8357 Před 3 lety +3

    W Zagłębiu Rury niektórzy używają słowo motek, na młotek.

  • @iowa406
    @iowa406 Před 3 lety

    Języki wschodniosłowiańskie. Fascynujący temat. 3 dzisiaj główne ( rosyjski, ukraiński i białoruski) wywodzą się z jednego pnia ( prajęzyka) języka rusińskiego. A pozmieniały sie przez historię. Białoruski się polonizował i litwinizował. Ukraiński polonizował i ( kufa jak nazwać wpływy Chanatu Krymskiego). Rosyjski natomiast poddał się wpływom mongolski i ugro-fińskim ( przez ludy zamieszkujące na wschód od słowian dziś zwanymi Rosjanami- Permowie, Karelowie, Bułgarzy [ no Ci to nie ugro-finowie, ale nie współcześni słowiańscy, a Bułgarzy pochodzenia mongolskiego] itd. Natomiast we wszystkich 3 rdzeń pozostał rusiński, dlatego dość ciężko się nauczyć tych języków. Co w wypadku czeskiego, słowackiego, czy nawet południowosłowiańskich jest łatwiejsze ( znacznie bliższe pokrewieństwo).

  • @enderged3695
    @enderged3695 Před 4 lety +3

    czytałem, że niemiecki Quark pochodzi od twarg - twaróg

  • @peterhunt1939
    @peterhunt1939 Před 4 lety +3

    A co z Rumuńskim ? Oficjalnie 14 procent pochodzi ze słowiańskiego a tylko minimalny procent z polskiego,ale mam wątpliwości . Przecież łączyła nas historia a Mołdawia była jakiś czas polskim protektoratem .Mógłby Pan poświecić podcast temu tematowi?

    • @bigfinger3690
      @bigfinger3690 Před 4 lety +2

      Nie 14 a 40

    • @awbinn3377
      @awbinn3377 Před 3 lety +1

      Akurat znam ten język. I są tam liczne słowiańskie słowa - i raczej bliżej 14%, na pewno nie 40% jak podpowiada komentarz poniżej. I istotnie mniejszość z nich jest z polskiego. Rumuni ''za miedzą'' mieli Bułgarów, Serbów, Słowaków czy Rusinów - a Mołdawia jakiejś silnej polonizacji - pod względem językowym - nie uległa nigdy na szeroką skalę. Dodatkowo duży słowiański wpływ w Rumunii miała cerkiew prawosławna i używany tam SCS. Więc stąd niewielki wpływ polskiego. Poza tym słowiańskie słowa - wraz z cyrylicą - były celowo usuwane w 19 wieku, i skutecznie zastąpione romańskimi. Np słowo 'czas' - częściej usłyszy się 'timp' niż słowiańskie 'vreme'. Podobnie kobieta to niby 'nevesta' ale też 'muiere' czy 'femeie'. Z kolei np. zdanie 'musimy zakończyć wojnę' brzmi 'Trebuie să oprim războiul' - jest w w całości złożone ze słowiańskich słów - choć składnia i gramatyka romańska. I są słowa jak 'Te iubesc' - kocham cię, gdzie 'iubesc' pochodzi od ''lubieć''. Z resztą miłość to 'dragoste' co brzmi jak 'drogi/a' itp. Więc jakieś tam słowa są, ale zmiksowane z romańskimi końcówkami i gramatyką brzmią dziś jak brzmią.

  • @tecugedeon9288
    @tecugedeon9288 Před 2 lety

    jasiu, dobry punkt :))) autor wpadł we własną pułapkę

  • @TheBartianObserver
    @TheBartianObserver Před 4 lety

    Prūsiska Tāliwidāsna na CZcams jest jednym z dowodów na to, że odratowywany pruski niezupełnie pokrywa się z przeszłością swojego użytkowania.

  • @krzysms6a
    @krzysms6a Před 3 lety

    Są jakieś polonizmy w języku hiszpańskim?

  • @1frank100
    @1frank100 Před 3 lety +1

    The Czech language was penetrated with polonismus - ropa - which means crude oil.

  • @tantus79
    @tantus79 Před 4 lety

    Słowo "Czech" oznaczające przymiotnik "czeski" najprawdopodobniej pochodzi ze średniowiecznej łaciny. Skrybowie mieli wtedy problemy z zapisywaniem typowo słowiańskich dźwięków i w ramach ekwilibrystyki stosowali różne dwuznaki i trójznaki. Taką ortografię przejął później język polski oraz czeski. Z tym, że bodajże w XVI w. Czesi postanowili przeprowadzić reformę ortografii i zastąpili w większości dwu- i trójznaki znakami diakrytycznymi.

    • @shroudedindarkness79
      @shroudedindarkness79 Před 4 lety

      To raczej było wiek wcześniej, reforma Jana Husa

    • @tantus79
      @tantus79 Před 4 lety

      @@shroudedindarkness79 Bardzo możliwe, nie pamiętam dokładnie kiedy ta reforma miała miejsce.

  • @ggnagognagoma2462
    @ggnagognagoma2462 Před 3 lety +1

    4"40 Żaden mądry, zwyczajnie w GB i szerzej w zachodniej Europie brakowało łatwo dostępnego drewna na maszty, a do tego używano świerka musiał odpowiadać rygorystycznym normom- bezsęczne i dłuugie. Takie były jeszcze na terenach RP i to blisko portów z dobrymi drogami. Nie z gór jak na Zachodzie

  • @unbelievable1983
    @unbelievable1983 Před 3 lety

    Ang. 'Poolish' to po polsku - zakwas. Etymologia słowa jest niedokońca jasna ale faktem jest, że jesteśmy prekursorami zakwasu, stąd też i chińskie ' 波兰种' (z Polski) gdzie dopiero niedawno rozpowszechniono metodę produkcji pieczywa na zakwasie.

  • @marissia4391
    @marissia4391 Před 6 měsíci

    W języku nowo-hebrajskim było dużo polonizmów. Niestety, z czasem, kiedy zaczęto w Izraelu Polakom dorabiać gębę antysemitów, zaczęto eliminować te słowa, zastępując je innymi. Taki los spotkał słowo :historia, które zapisywano hebrajskim alfabetem, a wymawiano tak, jak po polsku i tak też rozumiano.

  • @KaczuszkaMoon
    @KaczuszkaMoon Před 2 lety +2

    W węgierskim jest sporo polonizmów. :)

  • @bigfinger3690
    @bigfinger3690 Před 4 lety +6

    Polonizmy w języku litewskim:
    "After the formation of Polish-Lithuanian Commonwealth, a large number of words were
    borrowed from Polish. Cf. the following borrowings: rožančius - różaniec (paternoster),
    krikštas - chrzest (baptism), koplyčia - kaplica (chapel), parapija - parafia (parish),
    popiežius - papież (pope), šventos mišios - msza święta (Holy Mass), persižegnoti -
    przeżegnać się (to cross), ponas - pan (sir). Most borrowings from Polish are associated
    with religious practices"

  • @bartoszczyzyk4866
    @bartoszczyzyk4866 Před rokem

    całkiem sporo polonizmów jest też w języku hebrajski, na przykład zamsz זמש, czy bagażnik בגז'.

  • @pitu-pitupitu-pitu8797
    @pitu-pitupitu-pitu8797 Před 4 lety +15

    Panie kolego tytuł ciekawy i oczekiwałem ciekawego wykładu.......niestety trochę pan wykładowca przynudza......a szkoda bo można było ciekawiej to przekazać.

  • @paweszutow7612
    @paweszutow7612 Před 2 lety

    Super odcinek :D
    Chciałem tylko zaznaczyć, że rosyjskie быдло (bydło) nie jest archaizmem, ale zmieniło już swoje znaczenie - obecnie używa się go jako obelgi, określenia na osobę "zbydlaczoną", upodobnioną do zwierzęcia (bydlęcia).

  • @peterkoenecke8527
    @peterkoenecke8527 Před 3 lety

    wiele polskich wyrazow przejela niemczyzna kolonska..., znane sa te zwroty wlasnie w okolicach zaglebia ruhry, oto one; piniudzie - pieniadze, ale w formie chciwca co chce je miec, wschycko-jedno wszystko jedno (w sensie "egal", gurken - ogorki, grenze - granica
    )

  • @bigfinger3690
    @bigfinger3690 Před 4 lety +14

    Wygląda na to że polonizmem jest słowo "Slovák" w języku słowackim.

    • @1frank100
      @1frank100 Před 3 lety +4

      No, the word "Slovák" is bohenismus from 14. century from Prague. It is a derogatory name for a Slav from Hungary in the sense of a wanderer, a beggar.

    • @meszkemeszke6296
      @meszkemeszke6296 Před 2 lety

      @@1frank100 może jestem głupi ale wydaje mi się że ten komentarz był chociaż ciutkę ironiczny

    • @annagaldova2777
      @annagaldova2777 Před rokem

      @@meszkemeszke6296 Najstarsze udokumentowane użycie nazwy „Slovák” pochodzi z XV wieku, w takim samym znaczeniu jak „słowiański”. Jest używany dopiero od XIX wieku do wyłącznego określenia dzisiejszych Słowaków, chociaż istnieją 3 starsze źródła z XVI wieku, kiedy Słowacy są już w ten sposób oznaczani. Więc ten czeski troll (przepraszam za niego) bredzi. Chodzi o to, że w języku czeskim końcówka -ák zaczęła być używana bardziej w znaczeniu pejoratywnym. Nie w 100%, ale często. Czasami jest to raczej wyrażenie ludowe, gdzie zrozumienie jest raczej indywidualne.

  • @ania0067
    @ania0067 Před 4 lety

    Co to za muzyka? День рожденя?

    •  Před 4 lety

      Tak, link w opisie

  • @nanotech_republika
    @nanotech_republika Před 4 lety +6

    Warto tutaj zauwazyc ze tysiace lat temu, jak mowisz, nie bylo dzisiejszego polskiego jezyka ale jakis slowianski jezyk. I on mial duzy wplyw na jezyki w Europie bo Slowianie zajmowali ogromna czesc polwyspu europejskiego. Mozna zastanawiac sie czy te inne jezyki nie zapozyczyly slowa z "polskiego". Widac to na przyklad w stwierdzeniu ze slowa w starszym jezyku skladaja sie z mniejszych elementow, ktore nie wystepuja w podobnej funkcji w mlodszym jezyku. W nowszych jezykach (np. grece czy lacinie) nie da sie wytlumaczyc etymologiecznie pewnych slow jak tylko odnoszac sie do tych elementow ze starczego jezyka (w tym wypadku slowianskiego jezyka). Nawet nie do Sanskrytu. Tymi elementami w slowianskim to na przyklad przyimki, takie jak na przyklad dzisiaj wydzimy w polskim jezyku: z, do, na, bez, ze pad, u, w, nad, o, od, po i bardziej zlozone. Na przyklad w tak odleglym slowianszczyznie angielskim sa slowa ktore daja do myslenia czy poprzez francujski/niemiecki/lacine/greke/itp nie przywedrowaly one ze slowianskich jezykow. Dla przykladu: spleen (s+pleen, por. polski "plon"); smile (s+ ml, por. polski/slowianski "milosc/mir"); straw (s+traw (por. polskie "trawa"). Gdzie s, pelni funkcje przyimka z.

    • @And-lj5gb
      @And-lj5gb Před 4 lety +5

      Etymologie wszystkich wymienionych słów są dostępne, wystarczy trochę poszukać.
      Np. smile pochodzi z pragermańskiego *smil-, które wyewoluowało z praindoeuropejskiego *smei-, z tego samego źródła wywodzi się polskie "śmiać się".
      Jeśli zauważacie jakieś podobne słowa pomiędzy polskim a językami zachodnioeuropejskimi, w dużej mierze będą to słowa wywodzące się bezpośrednio z praindoeuropejskiego. Im częściej dane słowo jest używane, tym z reguły mniej ono ewoluuje na przestrzeni wieków, stąd często podobnie brzmią najbardziej podstawowe słowa, np. nie-no, matka-mother, brat-brother, woda-water, słońce-sun, stać- to stand, trzy-three, sześć- six, siedem-seven itp.
      Chociaż czasem podobieństwa wytwarzają się nawet w zupełnie niespokrewnionych i nie mających ze sobą kontaktu językach na zasadzie czystego przypadku- w każdym języku istnieją tysiące słów, więc szansa że któreś będą brzmiały podobnie jest duża, a nasze mózgi lubią się doszukiwać podobieństw: czasem nawet tam, gdzie bywają one wątpliwe. ;)

    • @zbigniewdoczan5916
      @zbigniewdoczan5916 Před 4 lety

      @@And-lj5gb Na przykład w staroegipskim i w językach polinezyjskich słowo ,,ra" znaczy ,,słońce" więc ,,mundrale" od razu stwierdzili,że Polinezyjczycy przybyli na wyspy Pacyfiku znad Nilu.

    • @mm-rz9wr
      @mm-rz9wr Před 4 lety

      @@zbigniewdoczan5916 bardzo dobre :)))

    • @mm-rz9wr
      @mm-rz9wr Před 4 lety +1

      Języki słowiańskie starsze od greki... Dział legend i baśni to nie tutaj :)))

  • @jarekwitkowski
    @jarekwitkowski Před 3 lety +3

    proszę na głos przeczytać HOP SCOTCH a potem znaleźć co to jest :)

    • @pallbitz7294
      @pallbitz7294 Před 2 lety

      Wg wikipedi, nazwa pochodzi z czeskiego

  • @bratovitpierwszy2617
    @bratovitpierwszy2617 Před rokem

    inteligencja jest z łaciny

  • @annabielecki909
    @annabielecki909 Před rokem

    Prusy to nie tylko Okręg Kaliningradzki. To także Mazury i Warmia. A nazwa niemiecka Masuren - wymawiaj Mazuren - pochodzi od Mazowsza. Bo po wytępieniu przez Krzyżakow Prusów, w ich miejsce migrowali ludzie z Mazowsza, po niemiecku - aus Masowiens . Dlatego tych ludzi Niemcy nazywali Masuren - wymawiaj Mazuren. Czyli Mazowszanie, a ci mówili po polsku.
    Więc język polski był językiem wielu ludzi z Prus. Też tych trudniących się morskim handlem. Dlatego to pewnie głównie ludzie z Mazur mówiący po polsku handlowali drewnem z Anglikami. Więc zprus pochodzi z j. polskiego.
    Nie wspomniano, że pierwotnie w Angli, dokładnie na Wyspach Brytyjskich mówiono w języku celtyckim. Dopiero potem przyszedł anglosaski, nordycki, na koniec francuski z Normanami.

  • @dobrawodazoteciekawostki8161

    Piotrus Pan i Wanda.

  • @Na_Kole_Lub_Bez
    @Na_Kole_Lub_Bez Před 4 lety +3

    Ja bym dorzucił słowo write, które jakoś bardzo przypomina słowo wyryte/wryte, a na początku słowa były wyryte/wryte np na kawałku drewna

    • @artinaam
      @artinaam Před 3 lety +1

      Przypomina całkiem słusznie bo polskie "ryć/wyryć" ma tego samego przodka co "write" (od staroangielskiego "writan"), sanskryckie "rikh" czy greckie "glyphein". To słowo o praindoeuropejskim rodowodzie, w wielu językach oryginalnie oznaczające "wydrapać/ryć/dłubać".

    • @Na_Kole_Lub_Bez
      @Na_Kole_Lub_Bez Před 3 lety

      @@artinaam Ja zawsze uważałem, że Słowianie to ludzie sławiący słowo :-)

    • @artinaam
      @artinaam Před 3 lety

      @@Na_Kole_Lub_Bez W sumie racja, bo nazwa "Słowianie" oznacza "ludzi, którzy rozumieją słowo / mówią tym samym językiem" i po prostu była określeniem własnym na członków grupy, która potrafi się porozumieć. Dla kontrastu "Niemcy" to ci, którzy "nie mówią/są niemi" - nie da się z nimi porozumieć słowami, czyli rodzimą mową.

    • @Na_Kole_Lub_Bez
      @Na_Kole_Lub_Bez Před 3 lety

      @@artinaam Już o tych Niemcach nie chciałem pisać, bo to oczywiste. Tak samo, jak moja żona ma na imię. Bogusława, osoba, która chwali słowo boże. Jak już tak rozmawiamy, to proponuje poszukać, czemu flagi "Słowiańskie" mają trzy barwy, Niebieską, Białą i Czerwoną, już od razu podpowiem, że mówienie, że w Polsce, Biel to honor, a czerwony to krew, to bzdura. Mała podpowiedź, flaga Ukraina to niebiesko-żółta :-)

  • @bigfinger3690
    @bigfinger3690 Před 4 lety

    Niemieckie Pulk (gromada) pochodzi od polskiego "pułk".
    Swoją drogą pułk najprawdopodobniej wywodzi się od gockiego "fulk" spokrewnionego z niemieckim Volk. Tak germańskie słowo zatoczyło koło i wróciło do Germanów.
    Przypomina to słowiańskie "gospodzin" zapożyczone przez Węgrów które wróciło do Słowian w formie "gazda".

    • @Lechoslaw8546
      @Lechoslaw8546 Před 4 lety

      FUCK to polskie "puk", jeszcze teraz w Polacy mówią "pukać" na te akcję. RAPE to to samo co polskie "rypać" i znaczy to samo.

  • @krzysztof-ratajczyk
    @krzysztof-ratajczyk Před 3 lety +1

    anglosasy mają mnóstwo zapożyczeń z języków słowiańskich.
    dzień- day
    wir- whirl
    wiedźma- witch
    kraj- kreis
    tak- doch
    buk- buch

  • @zbigniewleicht8565
    @zbigniewleicht8565 Před rokem

    czy pan wie że francki nie tak dawno zabronili nazywać ciastko z czekolady murzynem A dokładniej " głową murzyna" ?