Oʻzbek tilining taqdiri bugun kimlarning qoʻlida?
Vložit
- čas přidán 13. 07. 2024
- Qurultoyning oldingi sonlarida oʻzbek tili tarixi haqida, uning oʻtmishi va buguni haqida koʻp gaplashganmiz. Bugun esa biz oʻzbek tilining oʻrganilishi haqida gaplashmoqchimiz. Oʻzbek tili maktabda, universitetlarda oʻrgatiladi. Chet elliklar uchun oʻzbek tili kurslari bor, turli davlatlarda oʻzbek tili kafedralari mavjud. Ona tilimizni boshqalarga oʻrgatish, umuman tilni rivojlantirish borasida doimo tadqiqotlar oʻtkaziladi, ularning natijalari darsliklarda aks etadi. Bugun oʻsha darsliklarda aks etgan bilimlarni kimlar shakllantirayotgani, bu ishdagi yutuqlar va muammolar haqida gaplashamiz.
Mehmonimiz tilshunos olim, filologiya fanlari doktori, professor Baxtiyor Mengliyev.
00:00 Tizer
01:40 Kirish
03:50 Rus tilidan andoza olinishi
09:06 Milliy tilshunoslik
15:17 Oʻzbek tilining fidoiysi-mi?
18:02 “Ц” va “V”
23:13 Ijtimoiy buyurtma, sanoatlashuv va adabiy til
26:42 Milliy grammatika - milliy madaniyat
30:39 Adabiy til va xalq tili, energiya sarfi kam shevalar
35:45 Til iqtisodiy samaradorlik vositasi
42:08 Til, media va sheva
45:21 Tilni takomillashtirish omillari
57:52 Atamalarni milliylashtirish va tovushlar
1:00:13 Til bu fonetika va grammatika
1:02:01 Negativ kayfiyat va betoqatlik
1:07:00 Oʻzbek tili taqdiri va til taraqqiyoti
1:17:47 Adabiy til meʼyorlari, yangi uslublar
1:20:44 Lingvomaʼnaviyatshunoslik
1:22:46 Eksperimental fonetika
1:26:29 “Grammatika bilan shugʻullanadigan ahmoq boʻladi”
1:30:02 Yangi alifbo muhokamalari
1:37:03 Bolta haqida latifa
1:38:39 Oʻzbek tilida va xulosalar
1:44:50 Yakun
Loyiha “Profsoyuz” PR-agentligi tomonidan yaratilgan
Mavzu: Oʻzbek tilining taqdiri bugun kimlarning qoʻlida?
Muallif va boshlovchi: Nodir Nishonov (@dervish_nod)
Bosh ekspert va maslahatchi: Eldar Asanov
Montaj ustasi: Odilbek Fayzullaev
Ijrochi prodyuser: Mirdiyor Ayubov
Dizayner: Muhammadsulton Yusuf
Motion boʻyicha dizayner: Sarbon Rustamov
Mazkur podkast montaj jarayoni sunʼiy intellekt koʻmagida amalga oshirildi. - Zábava
Sizningcha oʻzbek tilining taqdiri bugun kimlarning qoʻlida?
Узбек тилининг келажаги хакикатни айта биладиган, миллатпарвар, билимли тилшунос, адабиётшунослар кулида!
Миллий тикланиш партиясини рахбарини алмаштириш керак
Ўзбек тили изоҳли луғатини қайтадан кўриб чиқиш керак.
Тилимизни араб, форс, рус сўзларидан тозалаш керак. Тилимизни эски туркий сўзлар билан бойитиб, амалда қўллашни ўрганишимиз керак.
Биринчи уринда хукумат идорларида факат ватанпарвар узбеклар ишлаши шарт.бу тил хакидаги конунлар кабулида,ижросида, назоратида яхши курсаткичларга олиб келади.Атрофимиздаги барча давлатлар давлат идорларида факат уша миллат вакиллари ишлашади. Бизда эса халигача хаттоки президент карорлари рус тилида кабул килиниб кейин узбек тилига таржима билан берилади.Сув бошидан лойка.
Осваиваю, изо всех сил осваиваю этот интереснейший узбекский тили сейчас, надо до B2 до Н.Г. дойти непременно!!! 🙏
Ilmiy chiqishlarni to'xtatmangiz. Ishlaringizga omad. Alloh ishlaringizni hayrli qilsin
Подкаст муаллифлари ва экспертларига ташаккур. Яна бир ўзимга ҳамфикр мутахассис олимни топгандай бўлдим. Бу инсон раҳбарлигида олиб борилаётган тадқиқотлар ҳақида яна подкастлар кутиб қоламан. Амалий тилшунослик, тил корпуси, луғатшунослик, нейролингвистика, лингвистик экспертиза, сунъий онг билан боғлиқ тадқиқотлар каби.
Kayf qildim, rahmat podcast uchun
Juda ajoyib podcast, qimmatli ma'lumotlaringiz un ustoz sizga alohida rahmat!
Рахмат, домла Бахтиёр ака Менглиев бизга дарс берганлар, хурмат чексиз
Oʻzimizni tilimizni mustamlakachilar tuzib bergan tilimizni butun koʻrib chiqib isloh qilishimiz kerak
Эээ, раҳмат. Маза қилдим. Бошида 2 соат экан, деб бошлашга ҳадиксираган эдим. Лекин тугамагунча айрилиш қийин экан. Одам диққатини 2 соат ушлаб туроладиган контент яратиш жудаям қийин иш.
Ижодкорларга катта раҳмат. Устозгаям катта раҳмат. Ҳақиқатта ажойиб суҳбатдош эканлар. Латифалар, юморлар, мисоллар - ҳаммаси гўзал.
Унинг устига фикрларнинг теранлиги ва тиниқлигидан ўрганиш ва қабул қилиш жуда қулай.
Ҳақиқатта шу соҳанинг пири эканлар!
Ustozlar va ijodkorlarga katta rahmat
Juda qizg'in va mazmunli suhbat bo'libdi. O'zimni qiziqtirgan ko'p savollarimga javob topdim. Rahmat.
Juda yaxshi ilmiy suhbat davom etyapti. Rahmat ustozlarga. Fikrlar rang-barangli ilmni rivojlantiradi
Baraka topinglar! Ajoyib suhbat! Rahmat katta!
Ha, bu podkast meni ancha tinchlantirdi. O‘zbek tili o‘lmaydi deb aniq aytilgandan keyin ko‘nglim joyiga tushdi. Suhbat uchun ustozlarga rahmat!
Juda chiroyli podkast boʻlibdi. Domladan olloh rozi boʻlsin
Juda yaxshi, foydali ilmiy suhbat bo'libdi 👍⚡️🔥
Juda foydali va qiziqarli boʻldi. Kattakon rahmat. Juda muhim mavzuni yoritib berganingiz uchun tashakkur
Элдор акага хам гап йук жуда маданиятли ва илмли йигит❤❤❤❤❤
Judayam mazmunli suhbat boʻlibdi.Allohim barchaga manfaʼatli qilsin.
Hozirgi vazifamiz uzbek tili suz boiligini kardosh turk tillariga suyangan holda ortirishimiz, boyitishimiz judaham zarur.
Katta rahmat. Ancha ichimda yiğilib qolgan savollarga javob berdi.
👍🏽👍🏽👍🏽
Рахмат домла! Сухбатингиздан куп нарса олдим. Ёшим 63 да. Шу ёшга чикиб она тилимнинг иш-технологик , молия тили, информатика тили качон хаётга тадбик килинади деган масалани курмаган эдим. Оз булса да жавоб олдим. Аммо, масала жуда огир холода. Качон Энди бу ишлар килинади?
Assalomu aleykum Raxmat kottakan zo'r foydali suxbat uchun.
Ajoyib suhbat bo'libdi 👍 👍 👍 👍
Katta rahmat 👏👏👏
Zo'r son mazza qildim raxmat
Ozbelarim men sizlarni yaxshi koraman. Buyuk turkiy tilimiz abadiy bolsin
O'zbek
Rossiya Ukrainaga urush boshlaganidan keyin juda katta tariximiz oʻrgandim oldinlari rusparatroq edim xozir esa qanchagina oʻzligimni bilib oldim. Bu yerda yoshi kattalarni taʼsiri katta ekan ular rus bunday edi rus unday deb rusparat qilib qoʻyishgan edi.
Yashang Endi Ko'ziz ochilgan Bo'lsa Xursandmiz Qolganlarxam Vatanparvarlikka Qaytsa Edi @@mirzokhida7881
Assalomu alaykum yaxshimisizlar Eldor aka charchamangizlar ishlaringiz bardavom bo'lsin ko'rib turibmanki bu ko'rsatuvni ko'ruvchilar kamroq chunki ilmiy sohani tushunadiganlar kam shov shuv ishqibozlari ko'p sizlarga omad charchamangizlar
Podcast uchun rahmat afsus kòruvchilar juda ham kam
Барака топинг
Нодир нишонов маданиятли йигит илмли👍👍👍👍👍👍
Domla o’z o’zidan rohatlanib suhbatlashibdi. Mazza qildim.
O‘ta go‘zal suhbat bo‘libdi mazza qildim mutahasisning fikrlarini eshitib deyarli barcha mavzuga holis fikr bildiribdi 👍🏼👍🏼👍🏼👍🏼👍🏼
Рахмат яхши сухбат
Assalom aleyküm, kattakon rahmat ajoyib suhbat uchun❤
Folklor bo'yicha mutaxassis ustoz Shomirza Turdimovni ham taklif qilsangiz juda qiziqarli ma'lumotlar beradilar. Omad ishlarizda kutib qolamiz yangi suhbatlarni)
Koʻrib mazza qildim ilmli insonlarning suhbati baribir yaxshi
Dasturni tashkil qilganingiz uchun rahmat.
Ko’rsatuvni hali ko’rmasdan turib bitta layk😅
Türkiye Türkü'nden bütün programcılara çok teşekkürler.
Til haqidagi suhbatlar doim qiziq
Shunaqa zoʻr olimlarimiz bor ekan
Oʻzbek tilida singormonizmni joriy qilish shart. Tilning xususiyatlaridan kelib chiqish kerak.
Texnik talablaridan emas.
Ajoyib👍
Тошкент шевасини тўхтаганига сабаб пойтахтга турли вилоятлардан аҳолини кўплаб кўчиб келиб, яшай ва ишлай бошлаганидан кейин содир бўлди. Буни маҳаллийчилик деб қабул қилманг, бу факт. Бу қурултой "айрим муассасалардан бўлган буюртма" асосида ташкил этилмаган, деб яхши гумонда бўламиз ҳамда ўзбек зиёлилари ва олимларига чин дилдан ишонамиз, деб қоламиз. Ижодларингизга ривож ва муваффақият, суҳбат учун катта рахмат.
Shevalarni oʻrganish kerak.
Ассолому алайкум "QURULTOY" ижодкорлари.Видеоподкастиларни кизикиб куриб боряпман.(хаммасини эмас, вактга караб). Сизлардан илтимос Нодирбек илтимос араб халифалиги Моворанахур яъни икки дарё оралигидаги халкларни босиб олинишлигини, бу халкларни исломга кандай утказишганликларини, махаллий халклар бунга каршилик курсатишганми ё йукми, бу даврда шу ерларда кандай халклар яшаган -шу хакда маълумот берсангиз агар Сизларда бу хакда маълумот булса. Ахир араблар "сизларнинг олдингизга бир пела чой ичгани келдик"-деб келишмагандир. Ютубда бу хакда маълумот бор-ку, лекин унга ишонч йук. Олдиндан рахмат.
Menimcha, tilimizdagi arab, fors-tojik, rus va rus tili orqali bizga kirib kelgan yevropa so'zlarining o'rniga o'zimizning shevalardan so'z olishimiz, borlarini ommalashtirishimiz, so'zlarga qo'shimcha qo'shish, ikki so'zni bir-biriga qo'shish orqali yangi so'z hosil qilishimiz kerak. Misol uchun: "sartarosh" so'zining o'rniga "sochkesar" "dron" emas "uchqich" "samalyot" emas "uchoq" so'zini ishlatishimiz va ommalashtirishimiz kerak
Шева бу форсча , асл бизни тилимизда лахча деб айтилар экан
❤❤
6-асрдаги Турк хоқонлиги битиктошлари Ўзбек тилининг қадимги ёзма манбасидир намунасидир..
Турк хоконлиги битиктошлари Турк тилининг кадимий езма манбасидир
@@user-ju5ws8ee9f ўша ёзувларда тил услуби айнан энг яқин ўхшашлик Ўзбекча экан дўстим.
Зўр суҳбатга ўхшаяпти
"Qurultoy"dek bo'lish hammagamas! Podkastlar ko'payapdi, ammo saviyalisi kamroq. Anchadan buyun bunaqa zo'r podkast ko'rmagandim. Omad barchaga!
👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌
Oʻzbek tilini saqlab qolish uchun sovetlargacha muomalada boʻlgan asl oʻzbek tilini va arab alifbosini muomalaga qaytarish kerak.
Oʻshanda ajdodimiz qoldirgan merosni anglab tushunib yuksalishimiz mumkin.
Assalomu alaykum! Tibbiyot tarixi Ibn Sino asarlari haqida, Harbiy taktikalar, Harbiy tarix masalalari, Yaqin asrimizda paydo boʻlgan Oʻzbek kinosi tarixi haqida, yana tadqiqot olib borishda foydalaniladigan tadqiqot metodlari toʻgʻrisida ham maxsus son tayyorlansa ancha foydali boʻlardi
Baxtiyor Mengliyev, Eldor Asanov eng kuchli tilshunos mutaxassislar
👍👍👍👍👍👍👍👍👍
Yakunlovchi musiqa ham chiroyli ekan
НИМА УЧУН ТОШКЕНТЛИКЛАРНИ АКСАРИЯТИ УЗАРО ГАПЛАШНАНДА УЗБЕК ТИЛИДА ЭМАС, РУС ТИЛИДА МУЛОКОТ КИЛАДИ ? НИМА УЧУН ТЕЛЕВИЗОРГА ЧИКАЁТКАНЛАРНИ КУПИ ШЕВАЛАРДА СУЗЛЕЙДИ?
O'quv yoʻqligi deb bilaman.
Qaysidir maʼnoda "rus tili ishlatish bilimdon qilib koʻrsatadi deyishadi"
Bizning xatolarimizdan biri ; vatandoshlik jamiyatini quraolmayapmiz irqchilik sen shaharlik sen qilishlik vhz...
Ссср пайти узбекистон тарихи деярли утишмасди устозлар вахоланки китоби буларди узбекистон тарихи😢😢😢😢
Òzbek tili taqdiri hozir òzbek zamonaviy yozuvchilari qòlida
Zyur
🔥🔥🔥👍👍👍qoyil
juda qiziqarli podkast, respect!
Нодир нишоновга гап йук❤❤❤❤❤
Podkastni oxiridagi musiqalarni kim tanlagan bo'lsa ham 5 baho 👏
Ўзбекистонда Сўфийлик дарвешлар, тариқат йўллари ҳақида сухбат қилинглар илтимос
Лекин ўзбек адабий тилининг аввало бузилишига ва кейинчалик йўқолиб(унутилиб) кетилишига сабабчи бўлмоқда бу тошкентча бузуқ дангаса тил. Телевизордан кинолардан ўша бузуқ тил асосида ўзбек адабий тилини шакллантирмоқдамиз. Ҳозир Ўзбекистонда 18-38 ёшдар ўртасида иншо ёздирилса бирор киши беш баҳо ололмаса керак
O'ZBEK TILIDAN FORS JUMLALARINI OLIB TASHLASH KERAK RUSCHANIXAM
Fan, til, tarix o'rganilishi, rivoji va ommalashuvi yo'lida qilayotgan xizmatlaringiz tahsinga loyiq.
30 йил мобайнида бозор тили ўзгарганида кўплаб тилшуносларни иқтисодий муоммолар таъсир асосида ўзини бозорга урганлиги хам сабаб бўлган
YANGI O'ZBEKCHA LUG'AT TUZINGIZLAR TEPADAGILAR
Памидорпуруш ва буғдойпурушни эшитганман.
Суҳбат учун раҳмат
мошинафуруш
фуруш кор сўзлари форсча .
Кор , фуруш су́з эмас су́з ясовчи ку́шимчалар
Кор сўзи , Форсчада иш дегани . фуруш дегани сотувчи дегани сен ўзингни алдайсан сўз ясовчи деб .
@@user-ru9om2xv1u bu sozlar òzbek tilida qòshimcha alohida sòz emas
Man oʻqiganman shu Oʻzbek savet SSSR insiklopediyada bizi ota bobomizi yovvoyi deb tarif berishgan sharafsizlar
😢
Бўт қат- Тошкентча энг дангаса тилга мисол.
Assalomualeykum
Qiziqarli Suhbat
Ishlarizga Omad
Va Qadimgi Turkiy Davlatlar Haqida Ham Suhbat Bo'lsin Turk Xoqonligi va Eftaliylarni Davomi Chiqsa Zo'r B'olardi. Qiziq Ma'lumotlar Topgandim
Va Qang', Davan, Kushan Baqtiya Parfiya Marg'iyona Haqida Ham.
U yerda shevalar ham bilrmikin a
Yaxshi suhbat bo'libdi. Baxtiyor Mengliyev haqiqatdan kuchli mutaxassis
Ссср пайти шундай эди билмайман топасан дейилади😂😂😂😂😂
Mengliev shuncha pahtani qayerdan oldi?
Men bir narsani sezdim, bizning kup uzbek tili gazetalarimizda ish
Layotgan habarn8gor va tahrirchilarimiz biror bir fikirni
Uzbek tilida yozishtan oldin uni
Miyasida uris tilida tarjima kilib
Har bir suzni, va iborani suzma
Suz uzbekchqga ogirishadi.
Masalan, stavit palki v koleso degan uris iborasini huddi uzginasini gildirakka yogoch koy
Di deb uzbekchaga cheviribti.
Yana shunga uhshash misol tari
Kqsida, TORGIZI KULIDAN TUSHIB
HAYRON BULIB KOLDI GAPNI
SLOVNO URONIL.ARBUZ IZ PODMISHKI I NEZNAL.CHTO DELAT.
Assalomu alaykum. Ustozlar, o'zbek tilida yangi so'zlarni yasashda ishlatilanadigan qo'shimcha va yordamchi so'zlarni qardosh turk xalqlaridan olsak qanchalik to'g'ri?
Keyin yana turkiy xalqlar yoki turk xalqlarimi shunga ham keyingi podcastlaringizda javob bersangizlar
Маьлумки хозирги узбек тили сузларнинг тахминан 20фоизи арабий сузлар ва 20 фоизи тожик тилига мансуб сузлар ташкил этади Бу хам етмагандек 1992 йилдаг бошлаб тожик тилига мансуб юздан ортик сузлар киритилмокда масалан Ер урнига Замин Учиш урнига Парвоз Бел боглаш урнига Камарбаста .булмок ва хоказо Бу холат узида пиеласи бору кущни пиеласи Билан чой ичиш а малина ухшаб кетади Ажаб эмас ушбу амал махсус максад Билан а́малга оширилмокда Дарвокеь тожик тили лугавий таркибида жами тахминан 4фоиз туркий сузлар .булса 1992йилдан халигача узбек тилидан кирган янги суз хеч кимга маьлум эмас
Anchadan beri bunaqa saviyali suhbat ko'rmagandim
👍👍👍👍👍🏿👍🏻
Qoyil ustozni bilimiga gap yoʻq ekan
Yudahin bu Yahudahin yahud.
U olimlar barchasi yahud bolgan
Оркангизда ëниб турган кадимги туркий харфларини изохлаб кетсангиз, ëки кадимги туркий харфлари нечта булган.
O'tgan kursatuvlarning birida - orqa devordagi yozuv "TURK "degan suzni anglatadi dep aytgandilar.
Shunchaki respact
Baxtiyor Mengliyev kuchli bilimdonlar.
Keyingi sonlarda, tadqiqot olib borish haqida, metodlar toʻgʻrisida Alisher Doniyorov, Avesto oʻrganilishi, uning tili, tarixdagi ahamiyati haqida Mirsodiq Is'hoqov ustoz bilan suhbat qilsangiz foydadan xoli boʻlmasdi.
Афсуски узбек тили ихтирочи тил эмас, Алишер Навоийни шоирона тилида колиб кетганмиз.
Ona tilini ulimga mahkum kilmaslik
Uchun millatimiz vatanparvar millatchi bulib kichik sonli Gruziya,
Litva, ozarbaijon, va.nihoyat.ukra
Inadan urganish va ornak olish kk.
Узбек тили ярими форс араб тилидан олган сузлар
Ájayıp!
Juda' A'jayip
Nega Mahmudjon Kuchkarov ning kommentlarini yopasizlar, u haqiqiy olim ekanligi uchunmi, nega undan bunchalik qo'rqasizlar ???
Sohtaligiни oshkor qiladi M.K
@@texnobro4635 aslida soxta sizlarku ??? Haqiqiy olimni kommentini yopyapsizlar ?? Facebookida chiqaryapti sizlarni
Soxta bo'lmasangiz , debatga chiqing ilmiy debatga , o'sha Eldor Asanov ham savolimga javob berolmay qolgan , tilshunoslik nazariyasi haqida so'raganda ,qochib ketgan , sizga yo'l bo'lsin
Dalbayopku u
@@Mr.karimof8870 Кимсан УЗИ, куталанг. Асанов б-н бахс киласанми? Кисиб утирсанг-чи? Сани ит хам танимаса. М. Кучкоровинг узинга ухшаш куталанг.
😂unda parhez qilaylik yogʻlarni yoʻqotib mushaklarga ishlaylik
"...Хабарлар "дайжести" демаса ахборот маъно моҳияти йўқоладими?
"""
"Ўзбеклар бошқалар хаетидан "мотивация" олишни ўрганмаса тили бн бирга ўзи ҳам йўқолишга юз тутармиш..." деган гапларга нима дейсиз?
Домла давлат одамлиги билиниб турибди куп ишлар килинаетган эмиш халк миллатга оддий одамга етиб бормаса нимага керак бу мутахассис булиб нега узбек тили учун курашмайди сенатга бормайди президентга айтмайди хозир юрсагиз хар хил тилда овозларни эшитасиз узбекистонда юрибманми еки бошка давлатдами деб уйлаб коласан
Domla zamonaviy bo'laman deb, ko'p hodisalarni asossiz gapirib tashlayapti.
Тарихингдур..минг..асирлар..Узбегим..миллатларни. гавхарисан..Узбегим душманларин..ён..атрофта..Узбегим..пичогингни..кайраб..куйгин..Узбегим..