Dlaczego współpracujemy. O ewolucyjnym i psychologicznym podłożu niezwykłej cechy ludzkiej natury
Vložit
- čas přidán 25. 08. 2020
- Choć kooperacja nie jest zjawiskiem ograniczonym wyłącznie do człowieka, obserwacje i eksperymenty wskazują, że ludzie współpracują na poziomie niespotykanym u innych zwierząt. Większość rzeczy, które robimy w ciągu dnia, opiera się na jakichś formach współpracy. Niektóre z nich obciążone są olbrzymim bagażem norm instytucjonalnych, które powstały na drodze trwającej tysiące lat ewolucji kulturowej. Inne opierają się na luźniejszych normach społecznych. Niemniej - współpraca głęboko wyryła się w naszej naturze.
Jak do tego doszło? Jakie mechanizmy psychologiczne leżą u podłoża ludzkiej współpracy? W jakich wymiarach ludzka kooperacja różni się od współpracy występującej u innych gatunków? Jak ewolucja ukształtowała nasze kooperatywne motywacje? Między innymi na te pytania odpowiadamy w kolejnym filmie poświęconym współczesnemu naukowemu obrazowi człowieka.
Scenariusz i prezentacja: Łukasz Kwiatek
Kamera i montaż: Piotr Urbańczyk
Polecana literatura:
Michael Tomasello, Dlaczego współpracujemy, tłum. Ł. Kwiatek, CCPress 2016
Nagranie zrealizowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą "DIALOG" w latach 2016-2019.
Jak zwykle super wykład
No właśnie! Świetny wykład! Jak zawsze! Miło się słucha i ogląda!
Aleksandra Talacha to prawda ten cykl wykładów jest nie samowity !!💪👍
Dziękuję za bardzo ciekawy wykład. Tło na którym Pan Kwiatek występuje powinno być intensywne kolorem, ruchem i dzianiem się. W takim kierunku podąża ale jeszcze bardziej musi kontrastować się z wykładowcą.
Najlepszy kanał na polskim CZcams!
0:53 i rzecz jasna w nauce 👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍😁
super, dzięki!
Kiedyś podczas pobytu za granicą miałem okazję opiekować się potężną kolonią jaszczurek - małych, jak nasze zwinki. Przez trzy miesiące codziennej obserwacji rozpoznałem różne funkcje poszczególnych osobników, dzielenie się zadaniami - a nawet różne charaktery każdej samicy i samca. Też są tak stworzone, żeby razem pracować na sukces. Jak mrówki. Tylko duże koty są zbliżone w zachowaniu do współczesnego człowieka Zachodu. Inne zwierzęta w większości współpracują. Każdy człowiek jest inny właśnie w tym celu, żeby wykonywać dedykowane zadania w stadzie. A to, że zaczynamy rywalizować, to jest kompletnie bez sensu, bo do niczego nie prowadzi, na pewno nie do postępu, jak by niektórzy myśleli. Rywalizacja to schodzenie w dół, zabójczy niejednokrotnie "trening", nie tylko w sporcie (zajęcia pozalekcyjne itp). Wyrównywanie szans zamieniło się w szalony pościg ku rzekomej równości, aż w końcu chcemy być jak sam Bóg. Nie tędy droga. Bóg składa się z nas, a my z Boga, jesteśmy jednym, nie możemy się rozdzielać na jednostki, które działają na własną rękę i walczą. Ewolucja też temu przeczy, choć na pierwszy rzut oka wydaje się, że silniejszy i sprytniejszy odniesie sukces. U zwierząt to jest rodzaj gry, etap przejściowy. Nic nie wiemy o zwierzętach, nasze obserwacje są malutkim wycinkiem rzeczywistości.
Świetny odcinek!
Lubię Pana wykłady. Pozdrawiam.
Super wykład. Jak zwykle 🤩
Ale ten ideologiczny zamach na logikę całego wykładu w ostatniej minucie działa jak łyżka dziegciu w beczce miodu
Jesteśmy stworzeni do współpracy, nie wiem kto i kiedy w naszej zachodniej cywilizacji ustalił, że ma być inaczej. Błąd.
20:15 Jak dobrze wiemy, nierówności społeczne narastają? Czyżby?
np.: ruch żółtych kamizelek we Francji?
5:42 Robotnice pszczół miodnych nie mogą posiadać córek ze względu na inną niż matka pszczela budowę układu płciowego (prymitywna, niefunkcjonalna spermateka, brak narządów płciowych, służących matce do kopulacji), a tym samym brak możliwości złożenia zapłodnionych jaj, z których powstają samice. Natomiast w pewnych sytuacjach mogą składać niezapłodnione jaja, z których rozwijają się ich synowie - trutnie. I rzeczywiście pokrewieństwo robotnicy z siostrą (mającą tego samego ojca) wynosi 75%, a z własnym synem tylko 50%. Jednocześnie sprawa jest bardziej skomplikowana - dla zainteresowanych przesyłam link do polskiego artykułu na ten temat: kosmos.icm.edu.pl/PDF/2013/37.pdf
dla zasięgu
Ostatnie słowa mogą wprowadzać ludzi w błędne przekonanie, że wzrastanie nierówności społecznych jest faktem naukowym, podczas gdy to w rzeczywistości przynajmniej kontrowersyjna teza. czcams.com/video/xq9p0RXajvA/video.html
Proszę popracować nad dykcją 🙂
Reguły grupy
szympansy chyba po prostu nie potrafią wskazywać palcem
oj, ziewanie, które jego uboczny efekt pewnego doświadczenia (z opornością skóry), zbadałem i wiem, że wniosek który przedstawił prelegent mówiąc o tym zjawisku jest chybiony. dodam, że rybka w akwarium i człowiek, też się zarażają ziewaniem. w latach siedemdziesiątych lub osiemdziesiątych miesięcznik "Problemy" opisał bonobo, było to fascynujące, ale widzę, że teraz to one już trafiły do panteonu świętych i są wzorem dla człowieka.
to z twardówką, też naciągnięte się wydaje, bo rasa żółta, której oczy są bardziej zakryte, akurat na ich wyraz bardziej zwraca uwagę niż rasa biała; no a najlepiej bała widać u murzynów. oczywiście, to nie falsyfikuje tezy o ewolucji oczy z tego powodu, ale chyba są ważniejsze przyczyny takowej.
Święty Bonobo, módl się za nami!
ale, kombinu prelegencie, bo ciekawe, choć tendencyjne, to zawsze coś można dla własnego rozumienia świata wyłuskać.
KDS
Kiedyż to nierówności między ludźmi były mniejsze niż dziś? Wtedy, gdy na stojący po dziś dzień grób jednej osoby harowały tysiące ludzi przez kilkadziesiąt lat? Może wtedy gdy jedni mieszkali w zamkach i pałacach robiących wrażenie do dziś, a drudzy żyli obok w lepiankach i chatach krytych słomą? A może wtedy, gdy Zachód cieszył się dobrodziejstwami cywilizacji przemysłowej, a reszta świata żyła podobnie jak ich przodkowie setki lat wcześniej? Tak się składa, że właśnie dziś na skutek rozwoju gospodarki miliardy ludzi podniosły swój status. Ciekaw jestem wyjaśnienia, czemuż to obecne nierówności są gorsze od tych sprzed 100,1000 czy 5000 lat.
Oczywiście, trochę lewicowej ideologii równościowej musiało się pojawić.
No bo to straszna sprawa, że ja posiadam male mieszkanie i tani samochód, a mój sąsiad posiada 4 domy , i 3 luksusowe fury. Wiadomo, sąsiad jest zapewne złodziejem.
Albo odziedziczył :)
@@ggrzegorz Przedstawianie nierówności ekonomicznych jako coś złego, to lewicowa narracja. Ci sami którzy demonizują nierówności, często twierdzą, że bogaci wyzyskują biednych albo nie płacą podatków.
@@ggrzegorz Kiedy nierówności są zbyt duże? Kto o tym decyduje? Jakie badania i jakie konkretnie negatywne skutki uboczne?
Oczywiście, że prowadzący nie mówi o przyczynach nierówności, bo nie jest to wykład na ten temat. Gdyby był, słowo wyzysk i unikanie podatków , byłoby dominującym wątkiem.
Generalnie, empiria i moje osobiste doświadczenia pokazują, że jeszcze nigdy biedni nie mieli takich możliwości jak w ostatnich latach. A też w ostatnich latach nierówności się znacząco pogłębiają. I jest to dowód na to, że bogaci kreują dodatkowa wartość, która później jest dzielona również pomiędzy biedniejszymi.
@@ggrzegorz Może Pan wymienić te ludzkie cywilizacje, które dzięki panującej w nich powszechnej równości pchnęły nas do przodu? Względna równość panowała pewnie w jakiś prymitywnych społecznościach zbieracko-łowieckich. Niektóre z nich żyją jeszcze w niezmienionej formie w "jądrach ciemności" w Ameryce Południowej lub Azji. Tak się dziwnie składa, że wielkie cywilizacje oparte były na nierównościach przy których obecne czasy to nic. Sam prowadzący mówił, że rozwój ludzi zapoczątkowany przez osiadły tryb życia zapoczątkował rozwarstwienie, więc to nierówność a nie równość związana jest z rozwojem. Tak się składa, że dzięki kapitalizmowi w kilka ostatnich dziesięcioleci miliard Chińczyków dogonił tak zwany pierwszy świat, a Afryka i reszta Azji też się bogaci. Jeśli obecne nierówności są takie straszne i zagrażają ludzkości, to kiedy w takim razie było lepiej? Sto czy dwieście lat temu była większa równość? A skoro nie była, to po co narzekać, jeśli ewidentnie się poprawia? Z tego powodu trudno uznać narzekania pod koniec materiału za coś więcej niż lewacką mantrę - be, bee, nierówności złe, be, be równość dobra beeee!
Współczuję zafiksowana na punkcie polityki.
....jednak brakuje mi u Prelegenta, przy tej marynarce i tym tiszorcie czegoś pod szyją. Jakiejś gustownej nieco szalonej i łamiącej ciemną plamę kreacji oprawy... Coś jak kropka nad "i". Może korale?
Niestety w naszym gatunku zaczyna ta współpraca kuleć.
(Na poziomie społeczeństwa.)
Wojny, wyzysk, psychopaci itd...
@@ggrzegorz Gdyby nie cov to bym uznał że jesteśmy w historycznie w najwyższym punkcie.
Technologia ułatwia egzekwowanie prawa. Nikt nie czuje się niezauważony.
Nie wiem ile ma Pan lat, ale Pana dziadek, pradziadek lub prapradziadek żyli w czasach, gdy doświadczyli dwóch wojen światowych i epidemii hiszpanki, w fabrykach pracowało się kilkanaście godzin dziennie, a na roli wsztstko wykonywało się ręcznie. W jakich wojnach Pan brał udział i ofiarą jakiego wyzysku się Pan czuje, że tak Pan ubolewa nad słabą kondycją lydzkości dnia dzisiejszego?
@@sopor11081981 Użyłem słowa zaczyna. ( Uważam że jest tendencja spadkowa.)
Społecznie się izolujemy bo cov.
Od tej izolacji tracimy ważne relacje.
To się odbija na osłabieniu.
Nasi dziadkowie byli w bardzo mocnych grupach społecznych dzięki temu sobie poradzili. Nasi ojcowie pokonali komunę dzięki społecznej współpracy. A my takowe relacje tracimy bo każdy się izoluje bo cov. My dajemy sobą manipulować. (Wiem parę zdań w wypowiedź wygląda jak typowego Sebiksa, który nie będzie nosił maski poza stadionem.) Te zjawisko objawiało się lata wcześniej kiedy to każda osoba walczy tylko o siebie. Jesteśmy tego uczelni od małego takiego zachowania. Więc nie ma takich relacji.
Dalej:
1)Mamy FB YT ... umawiasz się na spotkanie z dziewczyną a ta w telefonie. To jest przejaw ignorancji.
2) Media drylują podział na Polskę A i B
3) Wartości przekazywane przez naszych przodków są podważane i traktowane jako słabe.
Współczesna nauka to dno totalne, tylko panstwowe etaty i służba u oligarchów, świrus rządzi ...
@@ggrzegorz na czym polega groza swirusa? statystyki śmiertelności bez zmian od kilku lat, pamiętam takie hasło na UMCS-ie Nauka,w służbie ludu, buhaha.