Szkoła eleacka i Heraklit z Efezu - Historia filozofii od początku #2
Vložit
- čas přidán 24. 11. 2022
- Historia filozofii od początku: odsłona druga. Tym razem referuję spór pomiędzy Parmenidesem i innymi przedstawicielami szkoły eleackiej a Heraklitem z Efezu. Jak się okazuje, dyskusje te wykraczają daleko poza granice problemów, które zajmowały żyjących wcześniej jońskich filozofów przyrody! PS. Na końcu zamieszczam poprawne odpowiedzi do poprzedniego quizu. Mam nadzieję, że pomogą Wam one w utrwaleniu materiału!
Quiz znajduje się pod adresem: forms.gle/46TwK9Gm26rm3c4aA.
Jeśli uważasz, że moja twórczość jest tego warta, rozważ wsparcie mnie na Patronite! Mój profil to: patronite.pl/panodfilozofii.
Źródła i dalsza literatura:
Literatura, z której korzystam, jest stała i obejmuje: (1) W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, Tom 1; (2) F. Copleston, Historia filozofii, Tom 1; (3) B. Russell, Dzieje filozofii Zachodu, (4) Ottfried Hoffe, Mała historia filozofii.
Dla tych, którzy chcą pogłębić omówione tu treści polecam: (1) G. Reale, Historia filozofii starożytnej, Tom 1.
W filmie wykorzystano:
Ścieżka dźwiękowa: Kubbi - Up In My Jam z płyty Gas Powered EP. Utwór dostępny na licencji Creative Commons na stronie / up-in-my-jam-all-of-a-...
Podoba Ci się filmik? Daj kciuk w górę i zasubskrybuj kanał!
Pytania lub uwagi? Zapraszam do ich zgłaszania w komentarzach!
Znajdziesz mnie na:
Facebooku: / pan-od-filozofii-10889...
Instagramie: / panodfilozofii
Academii.edu: kul.academia.edu/JacekJarocki - Věda a technologie
Czekam na dalsze odcinki! Zbliża się sesja, a te filmiki to jak miód na moje serce! Proszę o całą historię filozofii🥺
Boję się, że nim przerobię historię filozofii aż do czasów współczesnych, to skończysz studia :P Niemniej, na moim kanale jest trochę treści, które zapewne pomogą Ci się przygotować do egzaminu. Czego zatem życzyć? Oczywiście piąteczki! :D
Cieszę się z powrotu tej serii :D
Dobrze, że ta seria wróciła :D
Dziękuję za to co pan robi.
7/8 :P uwielbiam to w filozofii że pytanie podstawowe w żaden sposób się nie starzeją. nie umiem być ani empirystą ani racjonalistą. to bardzo ciężki wybór. ale też dualizm nie jest czymś co mnie przekonuje. Jakie mam jeszcze możliwości mój Drogi Panie od Filozofii? serdecznie pozdrawiam, uwielbiam historię filozofii i bardzo za nią dziękuję. nigdzie na jutubie nie ma jej przedstawionej.
a zaznaczyłem heraklit z miletu:P
Gratuluję wyniku, bo jest świetny, błąd zaś - zapewne zrobiony z pośpiechu :P Zawsze, kiedy widzę taki błąd na kolokwium, mam ochotę poprawić studentowi taką odpowiedź... :D Co do sporu racjonalizm-empiryzm: masz jeszcze do dyspozycji dwa stanowiska pośrednie, tzn. umiarkowany empiryzm, który głosi, że istnieje wiedza rozumowa, mianowicie sądy a priori ("Kwadrat ma cztery boki", "Brat to krewny płci męskiej"), ale nie powiększa ona tego, co wiemy, a także umiarkowany racjonalizm, który głosi, że istnieje wiedza rozumowa, tj. sądy a priori, ale niekiedy powiększa ona naszą wiedzę o świecie. (Ich przykłady znajdziemy głównie w matematyce). Możesz także odrzucić opozycję racjonalizm metodologiczny - empiryzm metodologiczny i opowiedzieć się po stronie irracjonalizmu (np. intuicjonizmu). Nie wiem, czy Cię to satysfakcjonuje, z pewnością masz jednak rację, iż to wielowiekowy spór: jedno z centralnych zagadnień filozofii. Najserdeczniej i zapraszam na kolejne odcinki!
To nawiązanie do kina przypomina rozumowania Deleuze zaprzęgnięte do teorii filmu.
Zenek z Elei jest moim ulubionym Grekiem. Każdego domorosłego erudytę, który usiłuje udowodnić dowolną bzdurę za pomocą prymitywnych sofizmatów, nazywamy Zenonem.
Niebytu nie ma? Czyli nicość jednak nie nicuje? 😔(Komentarz niepoważny)
Jak do tego odnieść Gorgiasza czyli to, że Byt nie istnieje, a nawet gdyby istniał itd.
Czy stawał po którejś ze stron w tym sporze czy też jest poza tym sporem?
Nie wiadomo. Gorgiasz to jeden z najbardziej frustrujących filozofów starożytnych, używa on bowiem tak wielu metafor i ironii, że nie sposób powiedzieć, co naprawdę ma na myśli. Jeżeli uznać Gorgiasza za nihilistę, który głosi, że bytu nie ma, wówczas jest on po przeciwnej stronie, co Parmenides. Jeżeli uznać go za sceptyka, wtedy stoi on ponad tym sporem, bo uważa, iż nie da się go poznawczo rozstrzygnąć. Jeżeli uznać go za antyrealistę, co z kolei nasuwa się mnie, wówczas także stoi ponad tą dyskusją, ale z innych względów: po prostu nauka o bycie to ludzka konwencja czy przyzwyczajenie. Która z tych interpretacji jest poprawna? No cóż, myślę, że nie uda nam się już odpowiedzieć na to pytanie... Najserdeczniej!
Czadowo💪
Czyli w pewnym sensie można powiedzieć, że postmodernizm (brak stałości, relatywizm co do płci i prawdy) ma podstawę w myśli Heraklita?
Nie do końca, choć to dobry trop. Dlaczego? Otóż zdaniem Heraklita rzeczywistość istotnie jest płynna, ale jednak jest czymś całkowicie realnym, czyli można o niej orzec coś obiektywnie prawdziwego lub fałszywego. Natomiast postmoderniści twierdzą najczęściej, iż rzeczywistość jest płynna, bo to konstrukcja społeczna, tzn. nie istnieje ona realnie, ale egzystuje wyłącznie w naszym języku, który - naturalnie się zmieniając - zmienia również rzeczywistość. Ba! Trudno nawet nazwać postmodernistów relatywistami, bowiem relatywizm zakłada, że prawda i fałsz ISTNIEJĄ (choć są uzależnione od jednostek/grup/społeczeństw), postmodernistom zaś zdarza się odrzucać także to twierdzenie, co wyraźnie popycha ich w stronę antyrealizmu. A zatem na poziomie obserwacji o zmienności świata między Heraklitem i postmodernistami jest zgodność. Jednak u Heraklita teza ta wynika z rozpoznania natury obiektywnie istniejącego świata, u postmodernistów ma zaś źródło w specyficznym widzeniu kreacyjnej funkcji naszego języka. Mam nadzieję ,że jest to zrozumiałe. Jeżeli nie do końca, to daj znać - rozwinę tę kwestię w Q&A :)
jeszcze 9 lat i 353 dni do Jurka Fryderyka Hegla
PS trzymam są słowo i czekam
Tylko Heraklit z Efezu kto twierdzi inaczej niech udowodni na FAME MMA
Nie ma bytu ale jest odbyt