Plebiscyt i rok 1921 na Górnym Śląsku/Plebiszit mit Folgen-Das turbulente Jahr 1921 in Oberschlesien
Vložit
- čas přidán 6. 09. 2024
- Po pierwszej wojnie światowej, zgodnie z ideą samostanowienia narodów, w Europie powstał
szereg nowych państw. Organizacja plebiscytu na Górnym Śląsku w 1921 roku zdawała się być
zwycięstwem demokracji - pierwszy raz w historii, zgodnie z modelem państwa narodowego, to
mieszkańców zapytano o to, w granicach którego państwa chcą zamieszkać: czy to w nowo
powstałej Polsce, czy też w Republice Weimarskiej.
Górny Śląsk, ze względu m.in. na swoje bogactwo przemysłowe, dla obu zainteresowanych
państw był terenem niezwykle atrakcyjnym. Użyto więc wszelkich dostępnych wówczas
środków propagandowych, by przekonać tych, którzy cały czas byli niezdecydowani.
W plebiscycie wzięło udział aż 98% uprawnionych; konsekwencje jego wyników okazały się
dalekosiężne dla obu stron.
Pomysł realizacji filmu „Plebiscyt i rok 1921 na Górnym Śląsku” powstał w setną rocznicę
tamtych wydarzeń. Realizacja skupia się nie tylko na rzetelnym przedstawieniu faktów
historycznych; w oszczędnych słowach przedstawia również punkt widzenia zwykłych ludzi,
których wydarzenia związane z plebiscytem, późniejszymi III Powstaniem Śląskim i będącym
jego konsekwencją podziałem Górnego Śląska dotknęły najbardziej.
W filmie o wydarzeniach roku 1921 opowiedzą zaproszeni eksperci:
Waldemar Gielzok, przewodniczący Niemieckiego Towarzystwa Oświatowego, tłumacz języka niemieckiego
oraz badacze dziejów Śląska:
prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek, historyk, Katowice
Matthias Lempart, historyk, Berlin
Produkcja: Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce 2022
Wykonawca: Media VdG
Materiał zrealizowano dzięki wsparciu finansowemu:
Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego
100 rocznica III Powstania Śląskiego
Konsulat Republiki Federalnej Niemiec
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nach dem Ersten Weltkrieg wurden, gemäß der Idee der Selbstbestimmung der Nationen, eine Reihe neuer Staaten in Europa geschaffen. Die Durchführung des Plebiszits in Oberschlesien 1921 schien ein Sieg der Demokratie zu sein, denn zum ersten Mal in der Geschichte wurden − nach dem Vorbild des Nationalstaates − die Bewohner danach gefragt, in welchem Staat sie leben möchten: Ob im neu geschaffenen Polen oder in der Weimarer Republik.
Oberschlesien war für beide Länder aufgrund u. a. seines industriellen Reichtums ein äußerst attraktives Gebiet. So wurden alle damals verfügbaren Propagandamittel eingesetzt, um diejenigen zu überzeugen, die immer noch unentschlossen waren. Nicht weniger als 98 % der berechtigten Personen nahmen am Plebiszit teil; die Folgen der Ergebnisse erwiesen sich für beide Seiten als weitreichend.
Die Idee, den Film "Plebiszit mit Folgen. Das turbulente Jahr 1921 in Oberschlesien" zu schaffen, entstand zum hundertsten Jahrestag dieser Ereignisse. Im Film wurden nicht nur historische Fakten zuverlässig dargestellt; in sparsamen Worten wird auch der Standpunkt der einfachen Menschen geschildert, die von den Ereignissen des Plebiszits, des späteren Dritten Schlesischen Aufstandes und der daraus resultierenden Teilung Oberschlesiens am stärksten betroffen waren.
Über die Ereignisse des Jahres 1921 erzählen im Film eingeladene Experten:
Waldemar Gielzok, Vorsitzender der Deutschen Bildungsgesellschaft, Übersetzer der deutschen Sprache
sowie Forscher der Geschichte Schlesiens:
Dr. Hab. Ryszard Kaczmarek, Historiker, Kattowitz;
Matthias Lempart, Historiker, Berlin.
Der Film ist untertitelt (PL / DE).
Produktion: Verband der deutschen sozial-kulturellen Gesellschaften in Polen, 2022
Ausführende Produktion: VdG-Medien
Das Projekt wurde realisiert dank finanzieller Unterstützung von:
Marschallamt der Woiwodschaft Oppeln
Jahrestag des Dritten Schlesischen Aufstandes
Konsulat der Bundesrepublik Deutschland in Oppeln
Mam rodzinę na Śląsku choć ja gorol spod Krakowa...
No wujek przyjechał i siostrę mojej babci porwał...
Teraz babcia ma dwa problemy... Rodzinę na Śląsku i mnie, który Śląsk kocham...
Vielen Dank für diesen informativen Bericht. Mein Großvater hatte in Königshütte gut verdient. Das war nach 1921 vorbei. Mein Vater durfte ab den frühen 1930er Jahren nicht mehr in die deutsche Schule gehen, sondern musste für ein Jahr in ein polnisches Seminar (Internat), um richtig polnisch zu lernen. Er war erst zehn Jahre alt und hatte furchtbares Heimweh. Ein Pole ist er dadurch auch nicht geworden. Er blieb Oberschlesier!
Die Volksabstimmung war vorher angesetzt. Ich komme aus Königshütte und kämpfe für die Autonomie Schlesiens.
@@wozny71 czujesz się bardziej Niemcem czy Polakiem??
Richtig solcher Schicksale haben Tausende Familien in Oberschlesien!!
@@matmat9184 To moze ja odpowiem. Jestem z okolic Opola, moi przodkowie to glownie slazacy, niemcy i czesi, wiec nie widze powodow aby czuc sie polakiem. Slask do 1945 roku w granicach polski byl chyba niecale 150lat. Nie licze w to okresy gdy panowali tutaj ksiazeta slascy, oni tez nie trzymali jakos z polska. Tak samo wiekszosc rozwoju slask zawdziecza albo sobie albo niemcom. Dla mnie najlepsza opcja byla by autonomia.
Przecież ten teren od wieków przechodzi z rąk do rąk, po prostu okres przed pierwszą wojną światową - to okres w którym Śląsk należał do Niemiec i nigdy wcześniej nie był w ich posiadaniu. Mówicie z jednej strony o tym że jesteście Ślązakami i autonomii, a z drugiej strony gdzieś wysyp komentarzy że Śląsk jest Niemiecki. Starałem się zrozumieć wasze podejście, ale jedni czują się Polakami i Ślazakami, drudzy mówią o niezależności i Autonomii, trzeci o tym że Śląsk jest Niemiecki i jeszcze co jest rzadkością czwarci wspominają że tak naprawdę jest Czeski.
Teren od XIV w należał do Królestwa Czech, od 1526 Habsburgów i, poza Śląskiem Cieszyńskim, od 1763 do Królestwa Prus, potem II Rzeszy.II RP na skutek wojny, arbitralnego wsparcia Francji zajęła część Niemiec
Ryssko@ Czesc z tych ludzi sama nie wie czego chce a sprawe haselka o " autonomii " Slaska trzeba monitorowac. Rowniez po to aby sie nieraz dobrze usmiac.
Oberschlesien ist deutsch und bleibt Deutsch!! Ewig bei Preussen und Deutschen Reich!
@@anitahons Najpierw Slask nalezal do Czech i to z nimi przyjelismy chrzest. Niestety szybko stalismy sie celem najazdow polskich i mieszko nawet na jakis okres oderwal Slask od Czech.
Ja w ten sam sposob nie rozumiem argumentow o polskosci Slaska. Przeciez zdecydowana wiekszosc polakow przybyla tutaj jako imigranci zarobkowi a kosciol byl najwiekszym agitatorem polskosci tego regionu. Bylo to spowodowane walka o zachowanie wplywu na tym terenie, poniewaz wygrana Niemiec lub Czech oznaczalaby utrate wladzy przez czarna mafie.
Chcę kiedyś obejrzeć rzetelny materiał omawiający zbrodnie których dopuscili się powstańcy śląscy na niemieckiej ludności cywilnej w tym okresie. Z opowiadań lokalnych świadków tego okresu wiele się nasłuchałem (oczywiście są to opowiadania przekazywane z pokolenia na pokolenie, bo świadkowie tamtych czasów już w większości nie żyją, albo mieli wtedy po 1-2 lata). Ale chciałbym aby ktoś kiedyś oficjalnie poruszył ten temat. Myślę, że sytuację można porównać do obecnej sytuacji w Donbasie czy na Krymie. Polacy kiedyś to Rosjanie dziś, którzy uważają, że tam mieszka ludność posługująca się ich językiem i ta ziemia im się należy, a Niemcy to Ukraincy, którzy chcą żyć w swoim kraju.
Chcesz, to masz:
czcams.com/video/9VyZJlcnHKA/video.html
czcams.com/video/vTx5Bdp276I/video.html
czcams.com/video/w69maaCPl5I/video.html
trzy linki z 10 filmów o "powstaniu" i "powstańcach". Materiały w głównej mierze oparte na dokumentach Centralnego Archiwum WP.
@@slaska.kronika obejrzałem pierwszy film o brutalnym gwałcie. Do tej pory nie słyszałem o aktach pedofilii, ale jest to ciekawy wątek. Na pewno pedofilii dopuszczali się żołnierze radzieccy gdy przez te tereny przechodził front w 44-45 roku. Ogólnie film bardzo ciekawy i z pewnością obejrzę resztę.
Szkoda tylko, że te argumenty do Polaków nie przemówią. Dla nich powstaniec ciągle będzie bohaterem...
@@djzombek Problem w tym, że to nie byli „powstańcy”, bo to Polacy zaatakowali Niemcy na sposób terrorystyczny. Vide „Wawelberg” T. Puszczyński, którego bojówki wysadziły w Niemczech 50 mostów. Jak zobaczysz moje filmy o tzw. „powstaniu”, to będziesz się dziwić, czemu będąc teraz w Unii Europejskiej; czcimy i gloryfikujemy tych, którzy wywołali niewypowiedzianą wojnę z Niemcami.
Tematy są trudne a w Polsce większość zakłamana. Spróbuj znaleźć w Internecie „obóz w Bieruniu, czy Szopienicach w 1921 r.”. Jeszcze niedawno takie hasła były. Teraz jedynie trzeba się przekopywać przez dokumenty CAW. Staram się zachować historyczną bezstronność i ukazywać fakty oparte o dokumenty, lub relacje świadków, czy ich krewnych. Widziane jest to ze śląskiej perspektywy i tym samym nie wszystkim musi się podobać. Podobnie jak film „Odkłamać gliwickie kłamstwo” czcams.com/video/kVFH4EFPpnA/video.html
@@slaska.kronika dla mnie to powstańcy, bo brali udział w powstaniu. Jestem świadomy tego, że wielu powstańców z Śląskiem mieli niewiele wspólnego, sam znam te historie z różnych opowiadań. Tutaj walczyli ludzie z Lwowa czy z Warszawy, a właściwie byli to polscy żołnierze którzy w ramach "urlopu" przyjechali na Śląsk.
Ktoś kiedyś fajnie to określił: polskie powstanie na Śląsku ;)
Na pewno prześledzę wszystkie Twoje filmy w najbliższym czasie. Fajnie, że są osoby, które pokazują prawdę mimo, iż czasami nie jest to mile odbierane przez "większość"
@@djzombek
Chyba będzie trudno, bo to ponad 80 filmów. W głównej mierze tematy też bywają trudne, choć nie wszystkie.
czcams.com/channels/aQclzK0God25dHPhj6LzWA.html
Szanowny Panie - " Niestety wojska francuskie przyjely postawe propolska a ludnosci proniemieckiej ktora optowala za pozostaniem Gornego Slaska w Republice Weimarskiej nie pozostalo nic innego jak zorganizowac sie samemu w samoobronie....."
19.58-20.15 Dodatek - czy cos czasem Panu sie nie pomylilo ? Czy wie Pan co bojowki niemieckie robily z ludnoscia polska przed plebiscytem w sierpniu 1920r w okregach Olsztyn i Kwidzyn ( Allenstein und Marienwerder ) znanego po stronie polskiej Plebiscytem na Warmii, Mazurach i Powislu ?
@@marekjozwiak5390 A czy panu Korfanciorzowi sie cos nie pomylilo co bojowki Propolskie robily w Niemieckich Kattowitz?? Okradaly i rabowaly mieszkania Inteligencji Niemieckiej!!! Redakcja Gazety Der Oberschlesier!! byla okupowana przez Bandy Korfanciorzy dopiero odzialy Wloskie i Brytyjskie opanowaly Bandy Polskie i przywrocili Porzadek w miescie!! Odzialy Francuzkie przygladfaly sie biernie sytuacji w Kattowitz!! oczywiscie pozwalajac Polakom na wszystko!!
Autonomia dla slazakow
@@malutki88pierwszy87 Zapisz sie " na mniejszosc " - wiesz na pewno jaka i bedziesz mial autonomie...
@@marekjozwiak5390 Tego, co bojówki polskie robiły z Niemcami i Ślązakami już się nie dowiemy. Zostały tylko groby, niszczone przez czas i turbopolaków.
Ludzie w chatach na wsi mówili jedni po niemiecki, inni po śląsku, a nie tylko po niemiecku, jak tu w tym filmie
Skad ty mozesz wiedziec ?? Babcia mowila
@@peterstrzeletz1207 przecież nie mówię, że nie mówili po niemiecku, w wielu domach mówili, moja oma perfekt po niemiecku mówiła, ale jak opowiadała jak to było to ona zawsze mówiła, że w domu godali po śląsku, każda rodzina wg siebie, w każdej rodzinie inaczej jak kto się tam czuł. Sąsiedzi mojej omy zaś mówili po polsku
@@peterstrzeletz1207 Wiekszosc ludnosci wiejskiel mowila po Slasku , nawet sami autorzy podali ze Uliczce udalo sie przekona 40% polskojezycznej ludnosci do glosowania za Niemcami a mimo to za Polska glosowalo ponad 40%.
@@thomassklorz1737 DYRDYMALY 👌
@@peterstrzeletz1207 Dla Ciebie ciemniaku. Horst Bieniek pisal w " Pierwszej Polce " o Polkach w czerwonych chustach ciagnacych na Gore Swietej Anny. Rozumiem ze tez czegos nie " kumal " a piszacy anonimy rozumieja wszystko.....
Niskobudżetowy Heimkehr :)
Tolle historische Dokumentation!
Zreczna manipulacja , mozna odniesc wrazenie ze wszyscy mowili po niemiecku chociaz w rzeczywistosci tak nie bylo.
Ale nie czuli sie polakami
@@peterskora88 Tym bardziej nie czuli sie Niemcami.
Zas tu Marasis!! Scheiss Polnische Propaganda!!!💩
Jakie 40% mieszkańców polskojęzycznych na Górnym Śląsku, którzy głosowali na centrum? 40% to wynik plebiscytu. Manipulujecie faktami.
Thank you sir for this honest and relevant presentation,about the historical events which nowadays create the opportunity for mostly lies whithout any respect for christian values and truth.I know that the last named aspect,iyou consider to be a duty as a human and democratic journalist,would be grateful to see more materials about Oberschlesin,AP
Yno Górny Śląsk 💛💛💛💙💙💙
Gute, objektive Darstellung der Ereignisse. Mein Großvater und seine Familie haben seinerzeit Kattowitz verlassen und sind nach Oppeln gegangen, um dann später, 1945, wiederum weiter nach Westen zu fliehen.
Finden Sie, dass Schlesien deutsch sein sollte? Polieren ? oder unabhängig?
Vielleicht Deutsch@@kamilkramek9636
10:32 In Polen aufwachen will ja wohl keiner! ;-)
Nie dosyć że propaganda szkopska aż w oczy szczypie to jeszcze REZUREKCJA KOŚCIUSZKOWSKA xD
A może tak Insurekcja
Prawda w oczy kole 😂
@@Matthias_SZL Z głupków śmiać się można ale czasami przez nich trzeba płakać
Ale akcent nie jest jak w Niemczech?
też to zauważyłem, jak ruski akcent
No ślask górny powinien juz dawno otrzymac statut autonomii
Miał ale Polska go odebrała. Górny Śląsk powinien być niepodległy tak jak tego chcieli Ślązacy.
@@michah3956 Gorny Slask posiadal autonomie do 1939r co nie uchronilo Polski przez najazdem Niemiec. Nigdy nie uwazalem ze " historia magistra vitae est " ale jej znajomosc uczy niepopelniania tych samych bledow po raz drugi.....
@@marekjozwiak5390 a co to ma do rzeczy?
@@michah3956 To ze po pewne sprawy nalezy rozpatrywac w szerszym kontekscie historyczno-spolecznym a po drugie ze autonomii z wielu rozmaitych powodow nie dostaniecie. A jezeli Wam w Polsce zle to nikt Was w niej na sile nie trzyma......
@@marekjozwiak5390 właśnie chodzi o to że trzymali (nawet w obozach koncentracyjnych) i trzymają. W 1945 nikt się Ślązaków nie pytał w jakim chcą żyć państwie. Wielu przymusowo pozbawiono majątku i wywieziono do Niemiec.
Oberschleißien war immer Deutsch.
Gowno prawda to tez prawda.
@@thomassklorz1737 wenn ich sage Deutsch,das meine ich auch Deutsch
.😡
@@peterstrzeletz1207 Ist mir sch...egal was Du sagst , Oberschlesien war länger Polnisch als Deutsch also konnte nicht immer Deutsch sein. 😂
@@thomassklorz1737 Bulschitt Junge Bulschitt 👌
@@peterstrzeletz1207 Jetzt hast du mich mit Fakten erledigt. 😂
Dzięki Bogu Śląsk należy do Polski.
Nic gorszego Śląska w ostatnich stu latach nie spotkało jak to że został przyłączony do Polski . Polska doprowadziła ten region do ruiny.
Nie zgadzam sie mam 58-lat jjestem slazakiem od urodzeniai mam niemieckie pochodzenie choc jestem polakiem gdyby teraz by plebyscyt to ja za 5-c rano stoje pod dzwiami i bym glosowal za przywroceniem ziem slaskich do niemiec napisze tak gdy ziemie obiely pokske wladze to slask caly zostal zniszczony i okradziony przez polskie wladze w tych latach powojennych slask jest kupa nedzy i rozpaczy bieda i ubustwo ,to wszystko nie stety taka jest prawda i zaden zaklinanie ze slask teraz jest leprzy to sie grubo mylicie .
@@RafalPavelek zgadzam sie z toba wystarczy przytoczyc fakt ze w Bytomiu byl 100-u letni ratusz przezyl 1-wojne swiatowa ,2-a tez przezyl a jak weszal ta cholota POLSKO-ROSYJSKA to ratusz spalili tak tez swierklancem i mozna wiele przytoczyc .
@@RafalPavelek No nie wiem. Śląsk po wojnach husyckich czy wojnie trzydziestoletniej był zrujnoway. Również po wojnach śląskich przyłączenie do Prus nie oznaczało od razu podniesienia statusu tego regionu. Nawet fryderyk wielki uznawał Górny Śląsk za mało warty region. Przyłączenie jakiegokolwiek regionu to jest proces. Nikt nie powiedział, że Śląsk nie rozkwitnie na nowo. Już widać miasta jak Gliwice czy Katowice, w których rośnie stopa życiowa w ostatnich latach.
@@probss Polska zniszczyła wszystko co Śląskie, język , kulturę, zabytki i ciągle fałszuje historię. Wspominasz o Gliwicach, to miasto to najlepszy przykład niszczenia śląskiej kultury i fałszowania histori . Zobacz jak wygląda rynek w Gliwicach, ten rynek jest przebudowany na styl rynku w Zamościu kolejne kłamstwo to zamek piastowski w Gliwicach. Ja jestem ciekaw skąd chadzjom przyszedł do głowy zamek piastowski przecież w Gliwicach nigdy takiego zamku nie było a to co oni nazywają zamkiem piastowskim to jest stara zbrojownia miejska a puźniej to było więzienie . Katowice , no tam to rozkwit na całego . Owszem centrum rozkwita za to reszta jeden wielki syf . Zobacz sobie Zabrze albo Bytom, kiedyś Bytom był jednym z piękniejszych miast w Niemczech dziś wygląda jak jeden wieki hasiok tak samo Zabrze , już o Rudzie Śląskiej nie wspomnę bieda aż piszczy . Dobrze że dziś większość Ślązaków mieszka na wsiach bo nie muszą na co dzień oglądać tych Polskich porządków.
Polski 🇵🇱 Śląsk 🇵🇱
Fajny jest też materiał z pereł archiwów. Poprzedziły go dwa powstania śląskie, w których wzięła udział część ludności Górnego Śląska, domagając się przyłączenia tego regionu do Polski. Plebiscyt został z góry przesądzony postanowieniami artykułu 88 Traktatu Wersalskiego, który stanowił, że o przyszłej przynależności państwowej tego regionu ma zadecydować plebiscyt ludności Górnego Śląska czcams.com/video/TSkYk1xdQDU/video.html
Najpierw przewidywano przylaczenie prawie calej rejencji opolskiej do Polski ale Brytyjczycy przepchneli plebiscyt. Podobnie jak zadecydowali o utworzeniu Wolnego Miasta Gdanska i kilku innych sprawach - ZAWSZE na korzysc Niemiec....
@@marekjozwiak5390 No patrz pan, a Francuzi - ZAWSZE na korzyść Polski...
@@Matthias_SZL Akurat w przypadku ustalania zachodniej granicy Polski na Konferencji Pokojowej w Paryzu ( styczen-czerwiec ) 1919 tak. Dlatego ze mieli w tym wlasny polityczny zamysl aby maksymalnie oslabic Niemcy. Poza tym kazdy kraj gra o swoj wlasny interes - vide postanowienia Traktatu w Trianon dotyczacego Wegier z 4 czerwca 1920r.
Mogę polecić wam ciekawy materiał czcams.com/video/TSkYk1xdQDU/video.html
znalazłam również taki archiwalny materiał,może kogoś zainteresuje czcams.com/video/TSkYk1xdQDU/video.html
ten akcent na początku to ruski akcent, dziwne, tak dzisiaj mówią ruscy w Niemczech
Allah was pogodzi w tym waszym Bundeskalifacie.
A jak saf chcom to im to naszkryfrom po naszymu
Ty Kleine schkryflac to se mosch pultoniom !!