Baskijski amulet - Amatorzy leczą depresję poporodową - Przepalony dysk | Czytamy naturę

Sdílet
Vložit
  • čas přidán 7. 08. 2024
  • W 199. odcinku "Czytamy naturę" opowiadam o:
    1) 01:11 psychoterapii depresji poporodowej, przeprowadzanej przez szybko przeszkolonych ochotników;
    2) 09:54 wiatrach słonecznych od olbrzymich gwiazd, które rozganiają dyski protoplanetarne;
    3) 16:42 amulecie sprzed 2000 lat, na którym znaleziono inskrypcję, będącą chyba najstarszym zabytkiem języka baskijskiego.
    Źródła:
    1) Surkan, P. J., Malik, A., Perin, J., Atif, N., Rowther, A., Zaidi, A., & Rahman, A. (2024). Anxiety-focused cognitive behavioral therapy delivered by non-specialists to prevent postnatal depression: a randomized, phase 3 trial. Nature Medicine, 1-8. www.nature.com/articles/s4159...
    2) Berné, O., Habart, E., Peeters, E., Schroetter, I., Canin, A., Sidhu, A., ... & Zhen, J. (2024). A far-ultraviolet-driven photoevaporation flow observed in a protoplanetary disk. Science, 383(6686), 988-992. www.science.org/doi/10.1126/s...
    3) Aiestaran, M., Velaza, J., Gorrochategui, J., Usúa, C., Pujol, P., Alonso, E., ... & Agirre-Mauleon, J. (2024). A Vasconic inscription on a bronze hand: writing and rituality in the Iron Age Irulegi settlement in the Ebro Valley. Antiquity, 98(397), 66-84. doi.org/10.15184/aqy.2023.199
    Materiał powstał dzięki dofinansowaniu ze środków Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim.
    Link do mojego artykułu, o którym pisałem w komentarzach: www.tygodnikpowszechny.pl/roz...
    Wesprzyj kanał Copernicus:
    / @copernicuscenter
    00:00 Powitanie
    01:11 Depresja poporodowa
    09:54 Dyski protoplanetarne
    16:42 Baskijski amulet
  • Věda a technologie

Komentáře • 146

  • @LukaszLamza
    @LukaszLamza Před 4 měsíci +35

    Może kogoś to zainteresuje: opublikowałem właśnie dłuższy tekst o rozmaitych "niedokończonych wątkach" kowidowych. Mam przeczucie, że może Was zaciekawić, bo to są tematy, które tutaj też poruszałem. Spróbuję zaraz oszukać algorytmy i jakoś Was do tego tekstu skierować. YT nie znosi linków, więc to odpada, ale przy odrobinie pomysłowości może się udać. :)

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Před 4 měsíci +8

      No to spróbuję najpierw bezpośrednio. Artykuł jest dla "Tygodnika Powszechnego" i można go aktualnie znaleźć na ich głównej stronie. [edit: Dodałem link do opisu odcinka. Sprytnie, uranoweuszy!]

    • @uraniumears
      @uraniumears Před 4 měsíci +3

      Jakbyś znał kogoś z kanału Copernicus to mógłby podrzucić link w opisie ;)

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Před 4 měsíci +3

      @@uraniumears Noo, ja mam nawet dane do logowania się, tylko jestem, jak widać, za durny, żeby na to samemu wpaść. :) Momencik.

    • @lynxlynx1985
      @lynxlynx1985 Před 4 měsíci +3

      Ale bym poczytał, tylko że artykuł płatny :(

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Před 4 měsíci

      @@lynxlynx1985 No wiem, niestety tak to działa. Ale po założeniu konta, nawet bez żadnej subskrypcji, jest kilka artykułów za darmo. ;) Więc wystarczy poświęcić maila i jakoś to będzie.

  • @uraniumears
    @uraniumears Před 4 měsíci +64

    Też mam depresję poporodową juz prawie 30 lat. We wrześniu moje 30 urodziny.

    • @BeataBookworm
      @BeataBookworm Před 4 měsíci +6

      Depresja to nie jest temat do żartów. Nieleczona może kompletnie rozwalić życie na poziomie emocjonalnym, społecznym, zawodowym, zdrowotnym. Realnie zagraża samobójstwem. Śmieszkuj na inny temat plz

    • @leszekwalinowicz5795
      @leszekwalinowicz5795 Před 4 měsíci +4

      @@magdalenaparszewska6088 Depresja, to taki dziwny stan umysłu. Skąd się bierze ? Nie wiem. Czasami też popadam w stan depresji np. związany z pogodą (!). Obecnie żyję w środowisku ludzi, z którymi ciężko nawiązać mi bliższy kontakt intelektualny. To też jest depresjotwórcze (nie ma takiego słowa, ale dobrze odzwierciedla moją myśl). Natomiast mam kolegę-przyjaciela (bez niepotrzebnych domysłów !), z którym czasami spotkamy się np. w barze (jak to meżczyźni). Nigdy nie brak nam tematów. Raz o sporcie, raz o polityce. Czasami o kosmosie, albo tecchnice. Potrafimy rozmawiać godzinami. Gdy on, lub ja, musimy już wracać do domu (obaj mamy rodziny), zawsze pozostaje nam sto tysięcy tematów jeszcze nie poruszonych. Po takim spotkaniu wszelkie depresje zanikają. Taki jest mój sposób. Myślę, że nie tylko mój...

    • @BeataBookworm
      @BeataBookworm Před 4 měsíci +2

      ​@@leszekwalinowicz5795 Z całym szacunkiem dla ciebie - tzw. depresja sezonowa (SAD) to nie kliniczna depresja. I "depresyjne" nastroje, które znikają po rozmowie z przyjacielem, to nie jest depresja. To fajnie, że radzisz sobie z okresami obniżonego nastroju - ale nie utożsamiaj tego depresją. Wiem, co piszę - na depresję choruję od 40 lat i tylko leczeniu farmakologicznemu oraz trwającej od lat psychoterapii zawdzięczam to, że... to piszę. Pozdrawiam

    • @leszekwalinowicz5795
      @leszekwalinowicz5795 Před 4 měsíci +1

      @@BeataBookworm W poprzednim poście, może mój temat uprościłem. Mam depresje "pogodowe", ale mam permanentną depresję środowiskową. Czuję się wyalienowany w środowisku, w którym muszę żyć. Nie sięgałem jeszcze porad psychologów. Jestem męższczyzną i w mojej psychice tkwi jedno: "radź sobie sam". Przyjaciel, o którym wcześniej wspomniałem, to taki mój "nieświadomy psychoterapeuta". Miałem krytyczne napady depresji (nie chcę rozwijać tematu). Dałem sobie radę odwracając swoją świadomość w innym kierunku. Kocham zwierzęta i np. dokarmiałem bardzo "upierdliwą" mysz, do czasu, aż okoliczny kot mi ją zjadł. Miałem kiedyś duże akwarium. W stanach depresyjnuch patrzyłem na rybki... Dziś, rozumiem Cię. Miałaś kiedyś psa, albo kota ? Wierz mi, te zwierzeta działają na nas "antydepresyjnie" bardziej niż leki !!!

    • @leszekwalinowicz5795
      @leszekwalinowicz5795 Před 4 měsíci

      Wprawdzie urodziłeś się w czasach "pokomunistycznych", ale rozumiem Cię. Jak odcięto Ci pępowinę, to otworzyłeś oczy i zacząłeś płakać patrząc na ten świat, który cię czeka...

  • @GromKuba
    @GromKuba Před 4 měsíci +8

    W Austrii prowadzona jest taka akcja uczenia ludzi Kursu Pierwszej Pomocy Psychologicznej. Pomysł jest taki, aby 5-10% społeczeństwa przeszło taki kurs aby wiedzieć na przykład, jak rozpoznać objawy depresyjne i co komuś takiemu doradzić, jak reagować na załamanie psychiczne, ataki paniki czy jak podchodzić do ludzi autystycznych. Ale też jak samemu sobie radzić z lękiem czy stresem. Podobno już widać korzyści w grupie wiekowej w której wiele osób przeszło kurs.

    • @katogoria
      @katogoria Před 4 měsíci +1

      Depresja/kryzys jest jednym z etapów rozwojowych człowieka. Człowiek rozwija się przez kryzysy.
      Proszę zapoznać się z teorią Kazimierza Dąbrowskiego, a najlepiej naukami benedyktynów z Tyńca którzy mają niezastąpiona teorię Ewagriusza z Pontu.

  • @lynxlynx1985
    @lynxlynx1985 Před 4 měsíci +4

    Kącik archeo

  • @aleksanderchylinski3947
    @aleksanderchylinski3947 Před 4 měsíci +3

    Siostry z Archeo są zadowolone z dzisiejszego odcinka. ;)

  • @mymindmakesnoises
    @mymindmakesnoises Před 4 měsíci +13

    18:28 Jedna, mała plamka? CAŁA GALIA? Jedna, maleńka wioska wciąż opiera się najeźdźcom... xD

    • @skrzydlata11
      @skrzydlata11 Před 4 měsíci

      łoo matko bosko , ; )) To wróżenie z reki 3 główne linie , szczęścia , życie i coś tam jeszcze . Takie czary zmary od zmartwienia i
      zmarszczek : )) czek na zmarcie i wymarcie ; )) ?

  • @katogoria
    @katogoria Před 4 měsíci +2

    W Krakowie na Salwatorze spotkałam wieczorem tłumaczkę kabinową języka baskijskiego, pasjonatka tego języka, unikat.

  • @mikiradzio2214
    @mikiradzio2214 Před 4 měsíci +1

    Moja ukochana lingwistyka! Jak ja uwielbiam słuchać o tak praktycznej istocie życia naszych przodków jaką jest mowa, to jest po prostu niepojęte

  • @zofiaagnieszkabiernacka826
    @zofiaagnieszkabiernacka826 Před 4 měsíci +1

    Bardzo ciekawe tematy, wszystkie trzy. A co depresji poporodowej, to chyba pomocne jest już samo uświadomienie sobie i otoczeniu, że coś takiego jest, a to nie żadne fochy, i da się przejść przy wsparciu innych i własnej wiedzy. Baskijski - super. 😘

  • @Bob-right.
    @Bob-right. Před 4 měsíci +2

    Apotropaiczne.
    Dziękuję

  • @nikajarzyna2153
    @nikajarzyna2153 Před 4 měsíci +3

    I psycho i archeo! I kawa!!Dziękuję 😊

  • @kamilnowak4329
    @kamilnowak4329 Před 4 měsíci +5

    Muszę przyznać, że to badanie o niespecjalistach otworzyło mi jakąś zapadkę w mózgu w związku z czymś o czym już myślałem, czyli decentralizacja (?) działań terapeutycznych.
    W świetle kryzysu zdrowia psychicznego uważam że masowe edukowanie ludzi na tematy psychologiczne i psychoterapeutyczne mogłoby sprawić że ludzie między sobą mogliby sobie dużo efektywniej pomagać.
    Wiemy przecież że już to robią, pomagają sobie. Ale niekoniecznie są w tym jakkolwiek skuteczni. A gdybyśmy zapewnili szkolenia ?

    • @katogoria
      @katogoria Před 4 měsíci

      A czy psychologia jest skuteczna? Skąd wiadomo że pacjent sam nie wyzdrowiał mimo terapii? I skąd psychologia wie co to jest zdrowie? Sąsiad terapeuta nie umiał odpowiedzieć na te pytania, ani żaden inny pytany psycholog..
      Najlepiej uczy pomagać nauka katolicka która ma 2 tys. lat tradycji. Proszę posłuchać benedyktynów z Tyńca, O. Hiżyckiego np. o acedii.

  • @pawekrasowski8060
    @pawekrasowski8060 Před 4 měsíci +3

    A ja wiem, że to są trzy tytuły artykułów
    ALe jak się to widzi razem to myślisz, ej czemu amatorzy leczą depresję poporodową baskijskim amuletem?

  • @jacekswiech530
    @jacekswiech530 Před 4 měsíci +3

    Depresja jest obniżeniem nastroju do 0, albo jeszcze niżej.
    Najlepszą terapeutką jest sama zaciążona, jesli ma kontakt z ludzmi, wykonuje pracę wymagajacą swobodnej rozmowy z wielu ludźmi, to nie ma czasu na lęki i depresje.
    Ale mąż, czy kochanek też może odegrać znaczącą rolę, jeśli będzie rozmawiał.

  • @x64Joxer
    @x64Joxer Před 4 měsíci

    Dziękuję

  • @mymindmakesnoises
    @mymindmakesnoises Před 4 měsíci +3

    Fanom baskijskiego i rocka polecam zespół HUNTZA

  • @danielmaslak94
    @danielmaslak94 Před 4 měsíci +4

    Oczywiście, że "nie specjalista" może przeprowadzić terapię. Według mnie zdrowo funkcjonująca rodzina może zastępować psychologa. W najbliższym gronie powinno sie rozwiązywać problemy poprzez rozmowę.

    • @katogoria
      @katogoria Před 4 měsíci +1

      Wiara najlepiej leczy, ale zdobyć wiarę jest trudno.

  • @solester
    @solester Před 4 měsíci +2

    Dzięki

  • @pustygrob5837
    @pustygrob5837 Před 4 měsíci +3

    Bo psychoterapia to jest właśnie rozmowa i tyle. Po prostu terapeuta zawodowy będzie gadał mniej głupot w stylu "nie przejmuj się". Ale sedno terapii jest takie, że człowiek może w końcu się porządnie wygadać, a przez to też coś mu się w głowie klaruje. Sam zaczynam działać jako terapeuta-amator (aczkolwiek moje przygotowanie wynosi setki godzin, a nie 50 xd).

    • @katogoria
      @katogoria Před 4 měsíci

      Człowiek sam sobie musi pomóc stawiać właściwe pytania, szukać odpowiedzi. Psychologia zawiera w sobie fundamentalny błąd, psycholog nie będzie nigdy przyjacielem bo on ''leczy'' za pieniądze, a człowiek potrzebuje drugiego człowieka który go zrozumie i z nim zostanie bezinteresownie.

    • @pustygrob5837
      @pustygrob5837 Před 4 měsíci +1

      @@katogoria Dzisiaj ludzie często nie mają prawdziwych przyjaciół, a jak mają, to ci przyjaciele nie są na tyle przeszkoleni, aby wiedzieć jak rozmawiać, nie bagatelizować itp.

    • @katogoria
      @katogoria Před 4 měsíci

      @@pustygrob5837 Ja mam przyjaciół nieszkolonych i dzięki Bogu. Szkolonych przyjaciół nie chcę.
      Wystarczy że mnie szkoli sumienie formowane w rodzinie i Kościele, można na mnie polegać.
      Kiedy ludzi nie szkoliły puste ideologie przynajmniej wiadomo było co dobro a co zło, człowiek to nie auto ani samolot. Psychologia to nie nauka ale ideologia.

    • @pustygrob5837
      @pustygrob5837 Před 4 měsíci +1

      @@katogoria Oczywiście, że to nie nauka. Ale relacja z terapeutą potrafi być uzdrawiająca.

    • @katogoria
      @katogoria Před 4 měsíci

      @@pustygrob5837 to tylko domniemanie, dowodów nie ma. Jak mam poważny kryzys pytam Boga o przyczynę a jak niepoważny, paplam z przyjaciółkami i narzekamy sobie razem,co jest straconym czasem bo działa chwilowo. Posłuchaj O. Pałysa, zobaczysz wielki owoc.

  • @tadeuszskoczek6266
    @tadeuszskoczek6266 Před 4 měsíci +2

    Język baskijski próbuje się powiązać z językami północnego Kaukazu, te z kolei z językami jenisejskimi i chińsko-tybetańskimi, i na koniec z językami indiańskimi z grupy na-dene (Apacze, Nawacho)

    • @skrzydlata11
      @skrzydlata11 Před 4 měsíci

      To tak od czasów baby łonu , Jesteśmy dziećmi i uczą nas mówić od nowa , każdego niby inaczej , ale zawsze na jedno wychodzi ; )) eugeniusze pociumani ; ))

  • @piotrpolcyn9798
    @piotrpolcyn9798 Před 4 měsíci +3

    2000 lat temu Iberia razem z Galią były już w granicy młodego cesarstwa rzymskiego, fajne znalezisko👍

    • @skrzydlata11
      @skrzydlata11 Před 4 měsíci

      łoo matko bosko ; ))

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Před 4 měsíci

      Dzięki! :) Baardzo bym chciał znać historię, ale braki do nadrobienia są niestety kolosalne.

  • @itakinie7213
    @itakinie7213 Před 4 měsíci +2

    Nie wiedziałam czego się spodziewać - szurskiego gadania czy rzetelnego, naukowego zaprezentowania najnowszych odkryć. Zostaję na dłużej, tak po prostu trzeba :D

  • @pawegorka8589
    @pawegorka8589 Před 4 měsíci +4

    Ten baskijski brzmi jak by jakiś Walijczyk z mocnym akcentem mówił po japońsku 😂

    • @skrzydlata11
      @skrzydlata11 Před 4 měsíci

      To tak od czasów baby łonu , Jesteśmy dziećmi i uczą nas mówić od nowa , każdego niby inaczej , ale zawsze na jedno wychodzi ; )) eugeniusze pociumani ; ))

  • @j7m7f
    @j7m7f Před 4 měsíci +3

    Zarąbisty sweter! Gdzie taki można dostać???😢

    • @lia3133
      @lia3133 Před 4 měsíci

      Poszukaj w google koszulka van Gogh czy sweter van Gogh z reg będzie to aliexpress

  • @tempt6669
    @tempt6669 Před 4 měsíci +1

    AportropEiczny - przez E. O tej dłoni dłuższy materiał u prof. Gościwita Malinowskiego.

  • @alamakota835
    @alamakota835 Před 4 měsíci +5

    powiedziałeś, że nawet linie są krzywe. Czy to jednak nie są linie odwzorowujące te na dłoni ?

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Před 4 měsíci +1

      Chodzi Ci o "linię życia", "linię serca" itd.? Problem polega na tym, że napis jest zrobiony na grzbiecie ręki, można to poznać po położeniu paznokci. :)

    • @skrzydlata11
      @skrzydlata11 Před 4 měsíci

      @@LukaszLamzałoo matko bosko , ; )) To wróżenie z reki 3 główne linie , szczęścia , życie i coś tam jeszcze . Takie czary zmary od zmartwienia i
      zmarszczek : )) czek na zmarcie i wymarcie ; )) ? Oni byli źle skrojeni , mieli dwie lewe i jedną krótszą nogę , tak dla zmyły ,żeby ich nie zabić tylko osłabić . Później się tłumaczył ten od świętych , że tak krawiec kraje jak mu materii staje . a że staje coraz słabiej , to nas kroi coraz bardziej . teraz już przy samej doopie ; ))

  • @srebrnykruk
    @srebrnykruk Před 4 měsíci +3

    Może wystarczy ogłosić o której będzie nagrywane i kto będzie mógł przyjdzie na kawę?

    • @chemianapiatke05
      @chemianapiatke05 Před 4 měsíci +2

      Dawno, dawno temu, copernicus center robił spotkania w jakiejś kawiarni-bibliotece koło rynku w Krakowie. Sporo ludzi wtedy się tam zbierało, a Pan Łukasz wtedy nosił się na łyso.

  • @Mufafa89
    @Mufafa89 Před 4 měsíci +1

    "Vaskonowie"może się brać stąd, że Hiszpanie V czytają jak B, stąd mogłyby to brzmieć "Baskonowie"

  • @handekweda6815
    @handekweda6815 Před 4 měsíci

    Witam , prawdę mówiąc wygląda to na karzącą rękę boga i jeśli jest to dobrze przełożone , to mniej więcej pisze tam tak ,, światło tego , wielkie uderzy Tirtana , jeśli bezkarnie wejdzie - bez pozwolenie ,, , Tirtana - ,, boga ,, . Pozdrawiam .

  • @slawek277
    @slawek277 Před 4 měsíci +1

    Witam serdecznie wszystkich witam serdecznie wszystkich witam serdecznie wszystkich witam serdecznie wszystkich

  • @j.3378
    @j.3378 Před 4 měsíci

    No, linie na tej ręce nie są jakoś "dziecinnie pokrzywione" tylko takie akuratnie są właśnie na lewej dłoni anatomicznie - popatrz se dobry człowieku. ✋ A kto wie, może właśnie poszczególne napisy są związane też jakoś z tymi konkretnymi znaczeniowo liniami (na ręce od serca ❣), ale to już trzeba pytać baskijskich chiromantów. 🤗

  • @Gebbeth
    @Gebbeth Před 4 měsíci +1

    24:30 czyli taka podkowa

  • @dominikpacocha7680
    @dominikpacocha7680 Před měsícem

    Prowadzący nawet się ubiera pod odcinek, hehe :) Pozdrawiam.

  • @pawegorka8589
    @pawegorka8589 Před 4 měsíci +1

    Na logikę z tą historią Rzymu, Jezus powiedział do swoich uczniów: oddajcie Cezarowi co cesarskie a Bogu to co boskie, czyli cesarstwem byli już przed dwoma tysiącami lat 😊

  • @genowefaj270
    @genowefaj270 Před 4 měsíci

    O, Kraków jak mnie wzrok nie myli , super

  • @Potimus_Ripme
    @Potimus_Ripme Před 4 měsíci

    "Nadolbrzym czyli takie konkretne świecidełko" Łukasz Lamża 2024

  • @blecznkinsan
    @blecznkinsan Před 4 měsíci

    git

  • @saraswati999
    @saraswati999 Před 4 měsíci

    Ciekawe apropo Baskijesko języka czy myslisz ze jest to powiązanie z Etruskami ? I Carthage ?

  • @adamganski2012
    @adamganski2012 Před 4 měsíci

    👍

  • @creation123
    @creation123 Před 4 měsíci

    🙂

  • @niki3979
    @niki3979 Před 4 měsíci

    😀

  • @robojb17
    @robojb17 Před 4 měsíci +1

    To może z okazji 200 -go odcinka 4 artykuły. Zaszalejmy, a co😂

  • @ptr_strzk
    @ptr_strzk Před 4 měsíci

    A może to jest mapa linii dłoni?

  • @porys
    @porys Před 4 měsíci

    Akurat dokoładnie w dniu dzsiejszym film na YT a propos tej baskijskiej ręki opublikował też prof. Gościwit Malinowski: czcams.com/video/Xj2Fk8C6xTQ/video.html

  • @over-kill8778
    @over-kill8778 Před 4 měsíci +1

    #199

  • @andrzejwodynski
    @andrzejwodynski Před 4 měsíci +1

    19:25 ten język ma hiszpański akcent, albo hiszpański ma akcent baskijski, sam bym uznał że po hiszpańsku mówi gdybym musiał zgadywać

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Před 4 měsíci +2

      To raczej jest tak, że wielu mówców baskijskiego "podłapuje" akcent hiszpański, trochę jak wielu mówców walijskiego podłapuje angielski. Są rekonstruktorzy, którzy próbują mówić po baskijsku bez naleciałości hiszpańskich (podobnie jak są rekonstruktorzy, którzy próbują wymyślić, jak się mówiło po łacinie 2000 lat temu) - to brzmi jeszcze kosmiczniej. Pozdrawiam!

    • @andrzejwodynski
      @andrzejwodynski Před 4 měsíci

      @@LukaszLamza a skąd wiadomo czy hiszpański to nie jest język francuski z baskijskim akcentem I wpływem? Skoro oni byli pierwsi to bardziej prawdopodobne moim zdaniem jest że ludy które przyszły przyjęły lokalny akcent niż autochtoni przyjęli akcent osób które napłynęły.

    • @andrzejwodynski
      @andrzejwodynski Před 4 měsíci

      @@LukaszLamza jestem przedstawicielem Polonii i wydaje mi się że to ja przyjmuję lokalny akcent niż wpływam na lokalny język, tylko jedno polskie przekleństwo stało się tu powszechnie używane ale jego wymowa liter W i R jest w lokalnym akcencie.

    • @mikiradzio2214
      @mikiradzio2214 Před 4 měsíci

      @@andrzejwodynski wiadomo to stąd, że urzędnicy rzymski nie integrowali się z lokalną ludnością, tylko to lokalna ludność się romanizowała. Wszędzie gdzie się pojawił Rzym, tam ludzie przejmowali z roku na rok wzorce rzymskie (Galia, Brytania, Dacja, Illyria, Panonia itd), więc nie ma powodu by w Iberii miało się stać inaczej. Poza tym co do pierwszeństwa to zauważ, że języki Indoeuropejskie nie pochodzą ze środka Europy, to znaczy że tam wcześniej żyli inni ludzie (któryś odcinek temu w CN pan Łukasz wspominał o rolnikach z Anatolii, którzy mieszkali w Europie przed zbieraczami ze stepów, to właśnie oni). Na próżno jednak szukać słów w naszych językach, które _mogłyby_ pochodzić z języków przed-indoeuropejskich, gdyż rzeczy te (asymilacja najeźdźców lub wymarcie lokalnych) działy się ponad 3500 lat temu, a i tak podstawowe wyrazy są podobne (np. brat, brother, bruder, frère, brawd, bhaee*, yeghbayr) co świadczy o małej woli zapożyczania wyrazów przez późnych indoeuropejczyków. Historię Basków można porównać do historii Połabian - byli uciskani praktycznie do niedawna od zamierzchłych czasów, ale części udało się zachować odrębność, pomimo dominującej pozycji państwa, które ten lud podbiło. W takich warunkach to Baskowie tracą ludzi, a nie rzymianie czy hiszpanie
      *transliteracja z języków hindi i ormiańskiego od tłumacza google

    • @andrzejwodynski
      @andrzejwodynski Před 4 měsíci

      @@mikiradzio2214 w piśmie i tradycjach się zgodzę, ale nie w akcencie, akcent przejmuje się od miejscowych. Zobacz np. Polonię Brazylijską mówią z portugalskim akcentem ale Portugalczycy nie przejęli akcentu polskiego ale przejęli akcent Indian dlatego mają inny niż mieszkańcy Portugalii mimo zachowania tego samego pisma, wydaje mi się że tam było podobnie i Hiszpanie to łacina z baskijskim akcentem a Francuzi to łacina z ich lokalnym akcentem, dlatego te języki hiszpański i francuski są tak podobne do siebie i łatwe wzajemnie do nauczenia w ok 800 godzin.

  • @buzzroggat2236
    @buzzroggat2236 Před 4 měsíci

    przyjmuje się, że Cesarstwo Rzymskie zaczęło się 27 r. p. n.e. czyli 2050 lat temu

  • @TheMrFredi
    @TheMrFredi Před 4 měsíci

    historia pokażę

  • @skrzydlata11
    @skrzydlata11 Před 4 měsíci +2

    łoo matko bosko , ; )) To wróżenie z reki 3 główne linie , szczęścia , życie i coś tam jeszcze . Takie czary zmary od zmartwienia i
    zmarszczek : )) czek na zmarcie i wymarcie ; )) ?

  • @annaanuszka3007
    @annaanuszka3007 Před 4 měsíci

    Mam bardzo duży problem etyczny z badaniem o depresji...
    Mianowicie - grupa kontrolna. Wiemy, że dana kobieta cierpi na depresję poporodową i nie oferujemy jej wsparcia aby tylko była grupą kontrolną w badaniu. Depresja poporodowa w skrajnych przypadkach u dzieci z takich rodzin może skutkować problemami z rozwojem psychicznym, może być dziecka pierwszą traumą. Takie oddziaływania może mieć również na dziecko jeszcze w trakcie ciąży umysł matki. Martwi mnie, że mogła zajść taka sytuacja, że matka z depresją będąca w grupie kontrolnej mogła zranić emocjonalnie dziecko, a gdyby dostała się do badawczej, to tego zranienia moglibyśmy uniknąć.
    Mimo to, wielce potrzebne badanie - bo dzięki rozwojowi nauki w tym obszarze mamy szansę jako ludzkość na to, że takich dzieci czujących od matek z depresją chłód emocjonalny i lęk będzie coraz mniej ☺️

  • @jackpawlak8535
    @jackpawlak8535 Před 4 měsíci

    Może ja jakiś dziwny jestem ale ten język baskoński brzmi bardzo blisko portugalskiego czy hiszpańskiego pewnie słoń mi na ucho usiadł wybaczcie

  • @PrzemysawGrabskiPrem
    @PrzemysawGrabskiPrem Před 4 měsíci +1

    25:24 Te linie na dłoni, to są linie papilarne.

    • @skrzydlata11
      @skrzydlata11 Před 4 měsíci

      łoo matko bosko , ; )) To wróżenie z reki 3 główne linie , szczęścia , życie i coś tam jeszcze . Takie czary zmary od zmartwienia i
      zmarszczek : )) czek na zmarcie i wymarcie ; )) ?

    • @afr0dyzjak
      @afr0dyzjak Před 4 měsíci

      @@skrzydlata11a możesz napisać po polsku? Nie można Cię zrozumieć :)

    • @skrzydlata11
      @skrzydlata11 Před 4 měsíci +1

      @@afr0dyzjak zmar szczek po polskiemu zdechł pies . Przepraszam , to z nudów , nie lubię robić nic, tak sobie siedzę i popycham pierdoły . . Owszem mam swoje przemyślenia w związku z tym , ale to takie z doopy wzięte . Jak to określa moja najmłodsza ," mamo ty i te twoje mongolskie teorie "
      Przyszło mi teraz namyśl , że mogłabym wydać książkę pod tym tytułem ; ))
      Nie przejmuj się ni czym , ten świat to nasze fantazje , fantazje dzieci . My jesteśmy dziećmi , a jakiś uj , albo uje mają pieniądze i nas kupują , a później fundują koszmary ; // . Ot życie ; )) Taka zabawa uji ,życiem w życie ; //

    • @afr0dyzjak
      @afr0dyzjak Před 4 měsíci

      Jezuuu… 🤦‍♀️

    • @PrzemysawGrabskiPrem
      @PrzemysawGrabskiPrem Před 4 měsíci

      @@afr0dyzjak A mogłeś nic nie pisać.... i świat nadal byłby taki sam, a teraz co, głupio, nie?

  • @tadybal
    @tadybal Před 4 měsíci

    "Dobry człowieku" to zwrot w kierunku ludzi klasy niższej, służby - wie Pan o tym?

  • @whateverLDZ
    @whateverLDZ Před 4 měsíci

    Jakieś gastro enterity słyszałem

  • @DarkAinaeL
    @DarkAinaeL Před 4 měsíci +2

    "Typowe lęki tego kręgu kulturowego" Ciekawe określenie na cholernych dzikusów traktujących kobiety jako gorsze stworzenia.

    • @katogoria
      @katogoria Před 4 měsíci

      Powtarza Pani jakieś bzdury z ideologicznej d.... wzięte.

    • @DarkAinaeL
      @DarkAinaeL Před 4 měsíci

      Jakie bzdury? To że kobiety są traktowane jako ludzie drugiej kategorii u muzułmanów?

    • @katogoria
      @katogoria Před 4 měsíci

      @@DarkAinaeL Gdzieś było o muzułmanach? Nie zauwazyłam. Fakt, dzikusy.

  • @adampoponikowski5584
    @adampoponikowski5584 Před 4 měsíci

    Panie Łukaszu, zdaje się że ani Rzymianom ani Hiszpanom nie udało się narzucić swojego języka. Mieszkałem 5lat temu u chłopaka który tylko usiłował sie z nami porozumiewać łamanym hiszpańskim. Można spotkać sporo "imigrantów" z południa Hiszpanii mówiący tylko po hiszpańsku ale rodowici Baskowie rozmawiają między sobą po baskijsku. Agur

  • @kafar0
    @kafar0 Před 4 měsíci

    19:30 Jak dla mnie ten baskijski to prawie zwykły węgierski zalesiony tam pewnie przez jakiś cygańskich Rumunów.

  • @nowymail
    @nowymail Před 4 měsíci +1

    "Nasze pieniądze są na hipotezie." Co to znaczy? Co to za dziwny twór językowy?
    "trochę raustują(?) autorów, że jest trochę krzywo" A co to ma być? Klingoński?

    • @skrzydlata11
      @skrzydlata11 Před 4 měsíci

      To tak od czasów baby łonu , Jesteśmy dziećmi i uczą nas mówić od nowa , każdego niby inaczej , ale zawsze na jedno wychodzi ; )) eugeniusze pociumani ; ))

  • @sewerynrozanski
    @sewerynrozanski Před 4 měsíci

    Anari - artystka śpiewająca w języku baskijskim ☺️czcams.com/video/AmadQNEF_C0/video.htmlsi=6wiExLqbYBzUUv-5

  • @pawkapawka-yv1np
    @pawkapawka-yv1np Před 4 měsíci +1

    199 jest liczbą pierwszą.

  • @kasper2235
    @kasper2235 Před 4 měsíci

    Ten amulet wygląda jak wykonany przez dziecko.

  • @akta1984
    @akta1984 Před 4 měsíci

    Terapeucii to cywilnu spowiednicy.
    Po co podróba, skoro mozesz mieć oryginał.

  • @Ola_Cetera
    @Ola_Cetera Před 4 měsíci

    Ależ to nie jest amulet, tylko niezbyt udana praca z plastyki jakiegoś dziecka 😜

  • @akta1984
    @akta1984 Před 4 měsíci

    Ale Pakistanie kobiety nie sa zmuszane do pracy.

  • @kazimierzmandragon4717
    @kazimierzmandragon4717 Před 4 měsíci +2

    toć to Hiszpan mówił z hiszpańskim akcentem po węgiersku 🤷‍♂️

  • @cepheus9340
    @cepheus9340 Před 4 měsíci

    Przecież ci wszyscy psycholodzy to jedna wielka amatorka

  • @LukasTorquemada
    @LukasTorquemada Před 4 měsíci

    Łukasz tak bardzo szanuje swoich widzów, że jeszcze nie nauczył się poprawnie wymawiać "r".

    • @malleusmaleficarum9248
      @malleusmaleficarum9248 Před 4 měsíci +1

      Czasami lepiej milczeć i wydać się idiotą, niż otworzyć usta i rozwiać wszelkie wątpliwości.

    • @dzieckochaosu
      @dzieckochaosu Před 4 měsíci +1

      Jako stały widz od jakiś stu kilkudziesięciu odcinku, przestałem w ogóle to słyszeć i tym komentarzem dopiero mi o tym przypomniałeś... Wielka jest siła przyzwyczajenia...ciekawe...

    • @LukasTorquemada
      @LukasTorquemada Před 4 měsíci

      @@dzieckochaosu Nie wątpię. Dla mnie jest to pryncypialnie niepoważne; to tak jakby słuchać faceta, który nie umie, bądź nie chce, zapiać sobie rozporka - niby można, ale wypadałoby się też szanować.

    • @mikiradzio2214
      @mikiradzio2214 Před 4 měsíci +2

      Obawiam się, że to nie jest kwestia nauczenia się, a tym bardziej braku szacunku do widzów. W moim odczuciu to pan Lamża nas praktycznie kocha 😆

  • @SzaryLisc
    @SzaryLisc Před 4 měsíci

    Skoro tak bardzo lubisz naukę, dlaczego dotąd nie nauczyłeś się mówić poprawnie "R"?

    • @dzieckochaosu
      @dzieckochaosu Před 4 měsíci +1

      Może woli naukę w senie całej wiedzy ludzkości, metodologii jej pozyskiwania i całej otoczki wokół niej, niż nauki w sensie procesu przyswajania wiedzy?
      A tak na poważnie naprawdę masz taki z tym problem? 😄

  • @robertzachilski5989
    @robertzachilski5989 Před 4 měsíci

    Panie tlumaczysz manipulntkom jak lepiej manipulować swoim męźem z którego są wyłączeni ze szkolenia jaki to podejście białego do podejścia innych kultur

  • @kundeleczek1
    @kundeleczek1 Před 4 měsíci

    Bardzo fajny program, tylko Pan prezenter jest sztuczny i niszczy przyjemność słuchania.