Kara Deliklerin Muhteşem Keşif Hikayesi

Sdílet
Vložit
  • čas přidán 21. 06. 2024
  • Kara Deliklerin Teorik ve Deneysel Evrimi Boyunca Matematik. Schwarzschild'tan Kerr'e Kozmik Bilincin Ötesindeki Gizem
    Düzenleyen, kurgulayan ve sunan : Cengiz Çalışkan
    Araştıran ve yazıya döken : Ozan Günyüz

Komentáře • 97

  • @404.Error.Not.Found.
    @404.Error.Not.Found. Před 5 dny +34

    İnsan gözü de tıpkı birer Kara Delik gibi. Ortası olay ufku etrafı çember... Tıpkı Kara Deliklerde olduğu gibi insanın gözünden de ışığın kaçamaması vs vs... Düşündükçe daha da derinleşiyor her şey...

    • @Secmesiirler_1923
      @Secmesiirler_1923 Před 4 dny

      Ve o küçücük gözler 100 milyondan fazla bir hücreye 100 milyondan fazla hücreli bir bedene bağlı beynimizin durduğu
      yer kara delikler

    • @dawn_22
      @dawn_22 Před 3 dny +1

      Bir insanın gözüne bakınca mercekte beliren; kişinin barındırdığı bilincin bilinmezliği, muazzamlığı ve sınırsızlığı kara deliklerin olay ufkunun nitelikleri ile şaşırtıcı derecede örtüşür gibi gelmişti bana.

    • @Promettheuss
      @Promettheuss Před 4 hodinami

      O kadar düşünme reis kafayı yersin

  • @mehmetozdemir5995
    @mehmetozdemir5995 Před 5 dny +39

    Vasiyetimdir, ölünce beni karadeliğe gömün...

  • @isot5357
    @isot5357 Před 5 dny +7

    Şöyle üzücü bir durum var: mesela bir dahi doğuyor, çok büyük şeyler keşfediyor, ya da keşfedilen çok güzel bir şekilde yorumluyor, çok şeyler öğreniyor. Ama bu konuda doğrusal ilerleyemiyoruz, yani 10 milyar insan içinde sadece birkaç milyoncuk insanın bunlarla ilgilenmesi kaynaklı biraz geride kalıyoruz. Aslında insanlar savaşı, kötülüğü, bütün kötü şeyleri bir yana bırakıp sadece bilim üstüne yoğunlaşsa belki daha doğrusal bir gelişim seyredilebilirdi.
    Geçmişten günümüze devasa bir bilgi birikimi var. Bu Belki de bilmemiz gerekenin milyarda biri bile olmayan bir birikimdir hatta. Ama biz insanlar bunlarla ilgilenmiyoruz, bunlara teşvik edilip bunlarla uğraştırılmıyoruz/uğraşmıyoruz. Insanların çoğunluğu olarak hiçbir katkımız olmadan yaşayıp yitip gidiyoruz. Halime ve halimize çok üzülüyorum. Burada popüler bir konuyu bile anlamanın bu kadar zorlayıcı olması çok zoruma gitti. Evet fizik herkes için ilgi çekici bir dal değil, ama sıfırdan formüller yaratmaya gerek yok, Gayet temel ve bize zaten verilmiş olanı öğretilmiş olanı anlamak ve aktarmak bile fazlasıyla yeterli iken bunu Başaramamak çok sorular yaratıyor kafamda
    Aynı zamanda bu gibi kanallara duyulması gereken saygının Bana göre çok büyük bir göstergesi, verdiğiniz çaba için teşekkürler 💗

    • @elnasaraaslan2176
      @elnasaraaslan2176 Před 2 dny +1

      Dünya bilgi okulu değil duygu okuludur.Sadece bilgi edinmek için gelmiş olsaydık ölümün gerekliliği olmazdı.Duyguları yaşayıp dönüştürdükçe evrene hizmet ediyormuşuz

  • @aybesir
    @aybesir Před 4 dny +5

    konunun başka bir yanı sanırım bu durum evrenin dilinin matematik olduğunu gösteriyor

  • @antakia_artisan
    @antakia_artisan Před 3 dny +1

    Kanalinizdan gunlerdir cikamiyorum, sahanesiniz tesekkurler

  • @baytepedibi6475
    @baytepedibi6475 Před 4 dny +2

    "Schwarzild yarıçapı " çocukluğumda en çok tekrarladigim ifadelerden biri idi. Şimdilerde olay ufku mu ne diyorlar

  • @dehsetsaati
    @dehsetsaati Před 5 dny +6

    Mükemmel anlatım, ağzınıza sağlık

  • @nisasarac3914
    @nisasarac3914 Před 4 dny +3

    Kanada'dan selamlar🖐Harika video tşk.ler👏👏👏👏👏👏👏👍💫🌏

  • @irfo228
    @irfo228 Před 5 dny +8

    Güzel video olmuş ellerinize sağlık hocam

  • @isot5357
    @isot5357 Před 5 dny +3

    of şunları anlamak çok isterdim ya. Sürekli durdurup durdurup her bi cümle üstüne düşünmeme rağmen yine de anlayamıyorum beynim fizik almıyor ağlıcwm

  • @ismail5348
    @ismail5348 Před 5 dny +5

    Böyle güzel videolar için teşekkürler 🎉

  • @ismailonar564
    @ismailonar564 Před 5 dny +7

    Şu kıymetli kanalın az izlenmesi beni cok üzüyor toplumun ne kadar cahil kaldığının ispatıdır.

  • @skylover81
    @skylover81 Před 3 dny

    uzay teknolojisi ve araştırmaları bu hızda giderse insanlık başka evrenler bile bulacak

  • @cankoc708
    @cankoc708 Před 5 dny +2

    Güzel video elinize sağlık ❤

  • @mehmetesen1633
    @mehmetesen1633 Před 4 dny +1

    Teşekkürler. Ellerinize sağlık....

  • @aydnduran278
    @aydnduran278 Před 3 dny

    İyiki varsın güzel insan 🙋‍♂️

  • @oktaymercan
    @oktaymercan Před 3 dny

    08:31 Anılarım canlandı bir an...

  • @Erhan__Kocyigit
    @Erhan__Kocyigit Před 3 dny

    Eline sağlık güzel video 👏👏👏

  • @ismailylmaz5414
    @ismailylmaz5414 Před 4 dny

    tesekkurler bu guzel bilgi için

  • @konuralpa.6697
    @konuralpa.6697 Před 5 dny +3

    Çok teşekkürler 🙏🫡

  • @user-ty5jc9yc1f
    @user-ty5jc9yc1f Před 5 dny +2

    Beğendim👍👍

  • @aliucar5456
    @aliucar5456 Před 5 dny +5

    Özelikle karadelikler hakkındaki bilgiler çok ilgimi çekiyor... Karadelikler evren de elektrikli süpürge görevi görüyor adeta... Bana göre farklı bir boyuta açıldıklarını düşünmek gerçeği yansıtmıyor... Daha çok geri dönüşüm yapıyor.

  • @kamilkocabyk1962
    @kamilkocabyk1962 Před 4 dny +1

    Harika bir video

  • @mehmedgundogdu6880
    @mehmedgundogdu6880 Před 5 dny +4

    Saygı Değer Administer Cengiz Bey Şahsen Pazar Günlerinin Zihni Ayakta Tutan Vitaminli Öğretici Yayınlarınızdan Dolayı Her Daim Minnettarım Sizlere ... Şimdiden Emeklerinize Sağlık Her Daim Bilgilendirici Ve Çarpıcı İçerikli Yayınların Devamını Dört Gözle Bekliyoruz ...

  • @SciExplained-vc5ws
    @SciExplained-vc5ws Před 5 dny +1

    Çok beğendik.

  • @ramazanyesilay7948
    @ramazanyesilay7948 Před 2 dny

    Kara delik çekmiyor uzay zaman içine akıyor buna kapılan madde ve işik uzayzamanla birlikte karadeliğinin içine akar uzayzaman bir dere gibi akar önü kesildiğinde yavaşlar yada durur yani zaman yavaşlar yada durur.

  • @emre379
    @emre379 Před 4 dny +2

    Belli yari capta artan kutle uzay zaman dokusunu bükerek o kutlenin uzerini kaplayarak örter . Gördüğümüz sey uzay zaman dokusunun bükülmüş ve küre halini almış bir formudur. Diyen bir teori bir görüş var ise ben onu dogru kabul ediyorum . Yok ise gercek budur buradan da ilan ediyorum .

  • @welsorbrinok
    @welsorbrinok Před 3 dny

    Solar Explosion 2024 ile ilgili güncel bilgileri sizin yorumunuzdan dinlemek çok isteriz. Saygılar!

  • @ayildiray
    @ayildiray Před 4 dny +2

    Teorik olarak matematik sayesinde 1915 de böyle bir olgunun olabileceği ortaya atılmış. Peki görsel olarak kara deliğin varlığı ne zaman tespit edilmiş? Videoda kaçırdım galiba?

    • @celik479
      @celik479 Před 4 dny

      Hocam evrende karanlık noktalar yok mu

    • @aapck
      @aapck Před 4 dny

      Hiç bir kara deliği görsel olarak görmedik sadece ipuçlarını bıraktığı izleri bulduk .bu ipuçları ilk ilk ne zaman bulundu bunumu soruyorsun ?

    • @ayildiray
      @ayildiray Před 4 dny

      @@aapck Geçtiğimiz senelerde fotoğrafı çekildi diye biliyorum Hubble tarafından.

    • @aapck
      @aapck Před 4 dny

      @@ayildiray o bir kara deliğin yaydığı elektromanyetik dalgaların veri olarak toplanması ve bu verilerin bilgisayarlara algoritmalar ile işletilmesi ile edilmiş bir görüntü

    • @ayildiray
      @ayildiray Před 3 dny

      @@aapck Teşekkürler

  • @mesutist
    @mesutist Před 3 dny

    Emeğine sağlık

  • @silgisizkalem
    @silgisizkalem Před 5 dny +8

    En sonda sorduğu soru güzel : Gerçekten ne kadar biliyoruz, düşünün insanoğlu var olan bir şey hakkında çok küçük bir bilgiye sahip, hatta ne kadar bildiğini bile bilmiyor, peki bunu bir bütün halinde yaratan Allah'ın kudretini..... "İşte Rabbiniz olan Allah budur. O, her şeyin yaratıcısıdır. O’ndan başka ilâh yoktur. Öyleyse nasıl oluyor da O’ndan yüz çevirip yanlış yollara düşüyorsunuz? (Mümin, 62)

    • @celik479
      @celik479 Před 4 dny +2

      😂

    • @hasan_yaremchuk
      @hasan_yaremchuk Před 4 dny +1

      Bir şeyi bilmemek ona anlam verememek 1 yaratıcının ispatı değil ,senin cehaletinin ispatıdır.

    • @silgisizkalem
      @silgisizkalem Před 4 dny +1

      Kara delik konusu gökyüzü ya da evren diye isimlendirdiğimiz bir yerde olan sadece ufak bir olay. Kaç tane olduğunu nerede olduğunu hatta baştan sona kadar nasıl olduğunu dahi bilmiyoruz. Aklı başında her insan şu soruyu bence sormalı : Bu kadar karmaşık ve muazzam büyüklükte bir şey nasıl var oldu ve nasıl bu kadar muhteşem bir düzene sahip. Kimisi buradan insanın cehaletini çıkarsa da mantıklı düşünen her kişi bir yaratıcının varlığına inanacaktır.

    • @hasan_yaremchuk
      @hasan_yaremchuk Před 4 dny

      @@silgisizkalem bu dediğinin aynısını 5000 yıl önce seninle aynı zekada olan insanlar da güneşe bakıp diyorlardı..Ne muhteşem bir şey bu güneş.Bu Tanrı olmalı😆.Güneşe ilk doğan çocuklarını kurban ediyorlar dı..Ay a da Tanrıça mız diyorlardı..Güneşe ve aya tapıp dua ediyorlardı.Tam senin kafadan bu insanlar öylece ölüp gittiler.😆😆

    • @silgisizkalem
      @silgisizkalem Před 4 dny

      5000 yıl önce Güneş ne muhteşem diyip gizemi hala çözülemeyen ve benzeri hala yapılamayan Mısır piramitlerini yaptılar. 5000 yıl önce yaşayan insanların zekasını şimdiden çok da farklı olduğunu düşünmüyorum. Şimdiki insanların sadece bilgi seviyesi fazla. Hatta geçmişteki insanların zeka seviyesi daha fazla. Ama maalesef senin gibi düşünenler kendilerini zeki görüp birilerini cahil görme konusunda maharetliler fakat somut hiç bir dayanakları yok.

  • @fogyyislands11
    @fogyyislands11 Před 3 dny

    Biz böyle videolar istiyoruz

  • @hsnileri
    @hsnileri Před 4 dny

    Matematik muhteşem bir keşif aracı❤

  • @mustafaozturk5565
    @mustafaozturk5565 Před 4 dny +1

    Acaba cevap verebilir misiniz bilmiyorum. Zaman ve ışık konusunda her zaman bir paralellik var ama asla zaman = ışık hızı neden demiyoruz ? Yada zamanla ışığın bağlantılı olduğuna dair bir konu bile yok. Işık hızını geçersek zamanda geri gidiyoruz bu yüzden bu mümkün değil diyorsunuz ama ışık ile zamanın bağlantısı ne yine bahsedilmiyor. Kara delikler ve zaman ilişkisi yine çok karışık. Diğer bir yandan hiç ışık olmayan karanlık bir yerde durulsa zaman gerçekten 2 metre ötedeki ışık alan bir yerde daha farklı mı gelişir. Son olarak dünyanın sonra güneş sisteminin ve son olarak galaksimizin dönüş hızlarına bakınca durduğumuz yerde bile ışık hızından daha hızlı hareket ediyoruz bu nasıl oluyor? Bilimin hala kendi içinde büyük çelişkileri var bu konularda yada ben bazı noktaları kaçırıyorum. Keşke cevap veren biri olsa.

    • @Kadehtar
      @Kadehtar Před 4 dny

      Bunun için Einstein düşünce deneyinden başla...
      Bir tren hayal et ve trenin tam ortasında alice adında bir gözlemcimiz vardır. Trenin dışında da durgun olan bob adında bir gözlemcimiz var ve tren hareket ediyor... Derken trenin hem önüne hem arkasına iki ucuna Bob'a göre aynı anda yıldırım düşüyor..
      Tren öne doğru hareket ettiği için, ön tarafdan gelen ışık daha kısa zamanda Alice'in gözlerine ulaşır.
      Alice Bob'a derki : trenin önüne yıldırım daha önce düştü...
      Bob alice'e derki ; hayır !!! İkisi aynı anda düştü..
      İşte bu, gözlemcilerin hızına göre değişen zaman algısıdır. Burada ışık hızı sabit olduğu için değişen şey zaman olmalıdır. Yıldırım çarpma olayı bu iki gözlemci için sırf diğeri hareket ediyor diye tamamen farklı algılanmıştır. Buna zamanın izafiyeti denir.
      Bu düşünce deneyini matematiksel olarak açıklamak için Lorentz dönüşümleri kullanılır.. Şimdi beraber basit yollarla bu dönüşümleri türetelim ;
      Aynı düşünce deneyine tekrar bakalım ama bu sefer trenin tabanından tavana çıkan bir lazer ışığı koyalım... Tren V hızı ile sağa doğru giderken iki gözlemci yine birbiriyle şu şekilde çelişir :
      Alice : lazer ışığı tavana dümdüz çıkıyor..
      Bob : ne alakası var ? Tabiki de çapraz çıkıyor. Çünkü lazer trene bağlıdır. Yani ışık kaynağı hareket ettiği için bir önceki ışık tanesine göre bir sonraki öteleniyor. Sen görmüyorsun ama ben trenin hareket ettiğini görüyorum..
      Pisagor Teoremi ;
      İşte tam burada bir dik üçgen oluşur.. Tren bob'a göre sağ tarafa v hızı ile gider.. O halde Bob'un zaman birimine t dersek, trenin katettiği konum v.t kadar olurdu. Bu, dik üçgenin taban uzunluğudur..
      Işık alice'e göre dümdüz yukarı çıkıyor. O halde alice'in zaman birimine t' dersek, üçgenin yükseklik uzunluğu c. t' olurdu. Burada c ışığın hızıdır.
      Geriye dik üçgenin hipotenüsü kalır. Bu da zaten bob tarafından gözlenir. Çünkü bob'a göre ışık tavana düz değil yamuk çıkar. Böylece bu uzunluk da c.t olacaktır. t' olmamasının sebebi yamukluk olayını Bob gözlüyor alice ise düz olduğunu iddaa ediyor. Bu yüzden Bob'un zaman birimini kullandık..
      Şimdi pisagor teoremini uygulayalım :
      ( tabanın karesi) +( yüksekliğin karesi ) = yamuğun karesi
      (v. t)^2 + (c. t')^2 = (c.t)^2
      Uygun zamanları bir tarafda toplayalım ;
      (c. t')^2 = (c.t)^2 - (v.t)^2
      her iki tarafı ışık hızının karesine bölelim ki sadeleşsin ;
      (t')^2 = t^2 . ( c^2- v^2) /c^2
      (t')^2 = t^2 . ( 1- v^2/c^2)
      İki tarafın karekökünü alalım ;
      t' = t. √( 1 - v^2/c^2)
      İşte bu denklem zamanın hızlanma yüzünden nasıl yavaşladığını ve değiştiğini açıklar. Denkleme bakarsan eğer v hızı artarsa, yani alice'in treni daha hızlı hareket ederse karekökün içindeki değer sıfıra yaklaşır. Böylece bob'un zaman birimi olan t değerinin 0 ile 1 arasındaki bir değerle çarpımı bu t değerini küçültür. Denklemin solunda ise alice'in zaman birimi olan t' vardır. Demekki alice bob'a göre hızlanırsa, bob'a göre alice'in saati yavaş çalışır.
      Karadelikleri bir başka yorumda anlatabilirim...

    • @mustafaozturk5565
      @mustafaozturk5565 Před 4 dny

      @@Kadehtar açıklama için gerçekten çok teşekkür ederim izafiyet konusunu anlamaktan ziyade algılama konusunda sıkıntı yaşıyoruz muhtemelen. Kara deliklerde izafiyet geçerliliğini kaybediyordu sanırım tam açıklaması yoktu. Bildiğim şey tamamen çekim ile parçalayıp sıkıştırıp neredeyse yok ettiği

    • @Kadehtar
      @Kadehtar Před 4 dny

      @@mustafaozturk5565 Karadeliklerin içini bilmiyorlar. Burada genel görelilik denklemleri çöküyor. Ancak karadeliklerin nasıl ortaya çıktığı izafiyet ile alakalıdır. Einstein yukarıdaki mesajda yazdığım düşünce deneyini temel aldı ve özel göreliliği geliştirdi. Daha sonra einstein fiziği altüst eden ikinci görüşünü yayınlar. Bu, Genel görelilik'dir. Einstein Genel görelilik'de alice ve bob arasındaki zamanın algısal farklılığını daha ileri götürüp kütleçekimi için geometrik bir yorum yaptı. Kütlenin uzay-zaman dokusunu büktüğünü, bu yüzden de başka bir kütlenin bükülen uzay zamandaki hareketini bizlerin kütleçekimi olarak algıladığımızı söyledi. Bu, o zamanların fiziğine devrim niteliğinde çok cesurca bir darbedir. Daha sonra einstein bu kütleçekiminin geometrisini açıklayan alan denklemlerini tasarladı. Schwarzchild adındaki başka bir fizikci bu alan denklemlerini sıfır vakum koşulu ile çözünce, ortaya ilginç bir nesne çıktı. Çözümlere göre bir uzay-zaman alanında enerji yoğunlaşırsa, o uzay daha fazla eğiliyor, ama eğilince de bu sefer daha fazla yoğunlaşıyor ve işte bu domino etkisi karadeliğe dönüşüyor..
      Bunu basit bir matematikle anlatırsak :
      Bir noktasal parçacık düşünelim ve bu parçacığın hızından dolayı bir kinetik enerjisi vardır. Ama aynı zamanda her parçacığın içine doğru çöktürmeye çalışan bir potansiyel enerji vardır. Schwarzchild çözümüne göre kabaca bu iki enerji eşitlenirse parçacık kendi içine çökecektir..
      Ek = Ep
      1/2.mv^2 = m. M. G/r
      Burada r yanlız bırakılırsa ;
      r = 2.GM /v^2 olur..
      v, ışığa çok yakın bir hızda gittiğinde c alınabilir ve böylece denklem ;
      r = 2GM/c^2
      Buna schwarzchild yarıçapı denir ve denklemdeki M kütlesi bu denklemdeki kadar olan r yarıçapına sıkışabilirse, evrendeki hiç bir kuvvet o parçacığın karadeliğe dönüşmesini engelleyemez. Çözüme göre ışık karadeliğe girer ve karadeliğin merkezindeki tekilliğe iner. Böylece ışığın tekrar oradan kaçmak iççn yeterli bir zamanı yoktur.

  • @agitaktas4554
    @agitaktas4554 Před 4 dny

    Sanki videonun kapak resmi daha farklıydı

  • @ozkanbasat5958
    @ozkanbasat5958 Před 5 dny +4

    "Göğe ve târıka andolsun"

  • @Gereklimi111
    @Gereklimi111 Před 4 dny

    Hocam sanki biraz fazla teknik terim kullanılmış tam anlaşılması zor bir video olmuş

  • @mstfztmz
    @mstfztmz Před 4 dny

    ✔️

  • @seba1435
    @seba1435 Před 4 dny

    Dobry jest 😂

  • @user-is1cz3rh1e
    @user-is1cz3rh1e Před 4 dny

    ✨🎈✨🎈

  • @burakcrak4314
    @burakcrak4314 Před 5 dny +1

    .

  • @statistic_05
    @statistic_05 Před 5 dny +1

    Merhaba

  • @ey2931
    @ey2931 Před 4 dny

    ALLAH razı olsun

  • @Mehmet15151
    @Mehmet15151 Před 4 dny

    Askere noldu

  • @Bilimtarikat
    @Bilimtarikat Před 5 dny +5

    Diamond tema yanlız değildir

  • @NoisebLe
    @NoisebLe Před 3 dny

    Sonunda eski düzene dönmüşsün kendini göstere göstere bide uzata uzata dolandıra dolandıra videolarını yorucu yapmıştın eleştirilere kulak vermene sevindim

  • @emre379
    @emre379 Před 4 dny

    Bilimci ateist : zamansızlik nasil olabilir? Allah zamandan bağımsız nasıl olabilir ki ? Evreni yaratmadan once allah ne yapiyordu . Zaman allah icin yok mu ?
    Karadelikler: zaman neredeyse bende de yok ki

    • @truckyali4396
      @truckyali4396 Před 4 dny

      Fikret Çetin : verasalavalhle verhebalahelke ohara verhalle yale allle versalkali bahale boudukulhul hebele hubul.....

    • @emre379
      @emre379 Před 4 dny

      tematik denyo fanboyu benzer bir cevap vermeye çalışirken ...

  • @AhmetHafzoglu-bo4rh
    @AhmetHafzoglu-bo4rh Před 4 dny

    Evet Kara delik ölçüm gerçeğe yaklaşmış ama 3 parametre hatası da var😅😅😅😅😅