Video není dostupné.
Omlouváme se.
Commander Keen - najważniejsza platformówka DOS-a
Vložit
- čas přidán 28. 05. 2019
- Redakcję wspiera sklep OleOle!: bit.ly/GryiKonsoleOleOle
Oto (mocno streszczona) historia jednej z najważniejszych gier w historii pecetów. Tytuł, który rozpoczął rewolucję i zapoczątkował kariery wielu legend branży. A mimo to dziś mało kto o nim pamięta. Naprawmy to.
Liczby pojawiające się na ekranie odpowiadają źródłom poniżej. Za ich pomocą można łatwiej znaleźć więcej informacji na omawiane tematy i zweryfikować pojawiające się w filmie informacje.
Źródła i przypisy:
(1) Według oficjalnej strony WWW Nintendo Super Mario Bros. 3 trafiło do sprzedaży w Japonii w 1988 roku: web.archive.org/web/201408170...
(2) Informacje na temat mappera MMC3 z datą jego dostępności: wiki.nesdev.com/w/index.php/MMC3
(3) www.wired.com/2008/08/happy-b...
(4) John Romero, "his scrolling engine which only scrolled the EGA screen vertically (a tricky feat in EGA mode involving the CRTC starting address).": web.archive.org/web/2008053109...
(5) "Softdisk didn't want to use the smooth scrolling trick Carmack had discovered (since it didn't also work in CGA)" legacy.3drealms.com/keenhistory/
oraz web.archive.org/web/2008053109... po więcej informacji
(6) Cytat na ekranie pochodzi z CG&W July 1994, str. 22.
(7) Potwierdzenie źródła nazwy "id" z archiwów oficjalnej strony firmy: web.archive.org/web/201101011...
(8) Tak twierdzi John Romero: web.archive.org/web/2008053109...
(9) Masters of Doom: How Two Guys Created an Empire and Transformed Pop Culture. ISBN 978-0-8129-7215-3.
(10) Data premiery epizodu 1: rome.ro/news/2016/2/16/happy-...
(11) Dane wg szacunków Scotta Millera: www.gamasutra.com/view/featur...
(12) Więcej informacji na temat Standardowego Alfabetu Galaktycznego: www.shikadi.net/keenwiki/Stand...
(13) Więcej szczegółów na temat Keen Dreams: www.shikadi.net/keenwiki/Keen_...
(14) Źródło cytatu, "As part of leaving, we agreed to do games": legacy.3drealms.com/keenhistory/
(15) Data startu prac nad Keenem 4, "Work began on the sequel to Commander Keen in June of 1991": legacy.3drealms.com/keenhistor...
(16) "Keen 5, (The Armageddon Machine) is considered by a lot of folks (Tom Hall as well) as the best episode" legacy.3drealms.com/keenhistor...
(17) Demo technologiczne opublikowane wraz z opisem przez Johna Romero: vimeo.com/148926335
(18) Tak było, nie zmyślam! / 958352500431572992
Wspomóż nasz rozwój: arhn.eu/wsparcie
patronite.pl/arhneu
---
Po więcej recenzji, wywiadów i rozpakowań zapraszamy na arhn.eu
Odwiedź nasz serwer Discord na / discord
Dołącz do nas na facebooku: / arhn.eu
Śledź nas na Twitterze: / arhneu
7:47 Tak się narodził język enchantów z minecrafta, moje ziomeczki
to nigdy język nie był, to alfabet, przy czym na początku nie mial sensu bo literki były losowe, dzis chyba jakieśtam znaczenie mają.
@@HidekiShinichi tutaj muszę przyznać błąd, chodź chodziło mi bardziej o alfabet i z tego co wiem to mają znaczenie ale pewnien nie jestem
@@HidekiShinichi znaczenie miały od swojego początku
Oh od teraz kiedy wiem że Keen jest ojcem Doom Guya, to poziom sekretny z Keenami w Doomie jest jeszcze bardziej creepy.
Przypisy tekstowo-linkowe super, głównie tego brakuje we wszelkiego typu materiałach na yt. Profesjonalizm pełną gębą
Mając około 5-6 lat spędziłem dziesiątki godzin nad Keenem 4.
Bardzo miło tą grę wspominam ;)
W wieku sporo późniejszym ściągnąłem sobie wszystkie 6 części.
O części 3.5 do tej pory nie wiedziałem - dzięki!
Polecam te gry wszystkim fanom platformówek.
To jest bardzo pomysłowa i dobrze zrobiona gra.
DosBox przychodzi z pomocą ;-)
Najlepiej zacząć od części 1,
ale jeżeli dla kogoś to będzie zbyt duże archeo,
to niech zagra w części 4,5,6 - te są bardziej przystępne i ciekawsze.
Gra mojego dzieciństwa. Nie pamiętam dobrze, ale chyba jest to w ogóle pierwsza w jaką grałem.
Co wy wiecie o dziwnych numeracjach Adam Mickiewicz pobił ich już dawno
Nie grałem. O czym to jest?
;)
@@romanmazur3793 Taka "dziadowska" gra.
@@romanmazur3793 Taki gówniany mecz Polska-Kolumbia...
@Tajny Typ skoro 3 to średniak, to wyjaśnia brak prequela
Jak w niewiele gier grałem z tego kanału tak w Commandera rozegrałem dziesiątki godzin za małolata, szczególnie 4 część. Ach, wspomnienia :)
Moja ulubiona platformówka ery DOSu :) Część 4 przechodziłem z wypiekami na twarzy. Pamiętam radość towarzyszącą odkryciu, jak dostać się do "piramidy z ręką". Obdzwoniłem telefonem (wtedy jeszcze tylko stacjonarnym) wszystkich kolegów, którzy w to grali. Część 5, 6 to już takie "kalki".
Panie jedna z moich ulubionych platformowe szczególnie 4 część.
Dobry materiał. Gratuluję. Zabrakło mi większej wzmianki o serii (a przynajmniej jej początkach) Dangerous Dave'a. Tzn. na początku we wspomnieniu, że póki co nie udało się stworzyć odpowiedniego scrollowania, można było zaprezentować pierwszego Dave'a. Zresztą sam Romero wspominał, że Dave był właśnie jego próbą przeniesienia Mario na PC-ety (1988, jeszcze Softdisk) i rozgryzienia silnika. Aż w końcu na białym koniu ze swoim mega silnikiem wjechał Carmack (jak się miało okazać, zrobi to jeszcze wielokrotnie ;)). No i w międzyczasie prac nad Keenem, wśród innych projektów kończonych dla Softdisku pojawił się Dangerous Dave in the Haunted Mansion. A to gra o tyle ważna, że... była przeciwwagą dla Keena (brutalność, horror) i, no właśnie zaszczepiła miłość przyszłych twórców Dooma do "dwururki", która też miała okazać się rewolucją ;)
Co do wpływu samego Keena na gatunek gier. To oprócz Duke'a warto jeszcze wspomnieć BioMenace i w sumie wszystkie platformery wypuszczane przez Apogee w pierwszej połowie lat 90, które schodziły jak z taśmy produkcyjnej, zmieniając tylko nieznacznie setting. Ale ich historia to w zasadzie materiał na oddzielny film :)
Edit: Ach i może spierałbym się czy jest to aż tak zapomniana seria. Chyba jednak nie, swoje piętno odcisnęła i się przewija tu i ówdzie, nie ryzykowałbym takim stwierdzeniem ;)
Doomguy w grze Doom 2 RPG nazywał się Stan Blazkowicz.
Te gry to moja młodość, patrząc na Keena przychodzi mi na myśl jeszcze gra Secret Agent. Bardzo fajny materiał, dużo szczegółów i ciekawostek. A swoją drogą J. Carmack to prawdziwy geniusz :)
Uwielbiam takie wspominki fragmentów historii gier, które przegapiłem bo mieszkam w PL, a przecież tak bardzo ważne dla całej branży. Dziękuję, Redakcjo, i proszę o więcej.
Liczyłem trochę na wyjaśnienie dlaczego scrollowanie ekranu było tak skomplikowane w czasach dosa, to się zawsze najlepiej słucha. Może jakieś arhn edu?
5:25 na podłodze są tzw 'mniamniamniaczki' - wmówiliśmy koledze że musi do nich wskoczyć sle odpowiednio bo inaczej zginie. Próbował z 10 razy
Ah, te wspomnienia. Jedna z fajniejszych gierek za dzieciaka :D
Matko, ile się wygrałem w poszczególne części CK... Piękne czasy.
Bardzo piękne :D
0:02 - chyba na odwrót, sklep OleOle wspiera arhn :). Sam materiał fajny, a gra genialna - grałem na premierę w Goodbye Galaxy :). To był sztos!
Ale się w to ograłem... Dzięki za materiał!
Filmik trzeci dzień z rzędu? Czuję się rozpieszczony 😍
Świetny materiał! Dzięki!
Super pomysł z tymi adnotacjami do opisu. Na pewno jak będziesz opisywał w uproszczeniu jakieś bardziej skomplikowane algorytmicznie rzeczy, to chętnie doczytam z adnotacji
Jestem rozczarowany tym filmikiem :( Zupełnie pominięta kwestia społeczności i modderów - oraz wspaniałej kolejnej trylogii wraz z nową oprawą graficzną i muzyczną (ale wciąż w tym samym stylu)!
Slordax!
Myślałem, że nigdy nie znajdę, jak się nazywała ta gierka z mojego dzieciństwa...
Dzięki!
W obrażam sobie ( 16:43 ) aktualnie grę w której Wszyscy Blazkowicze
mam tu na myśli
- William "B.J." Blazkowicz
- Córki B.J.'a
- Commander Keen (w wersji dorosłej)
- Doom Guy
- Oraz paru innych orginalnych członków familly wymyślonych specjalnie dla tej gry jak nie wiem Ojciec Blazkowicza :)
w jednej grze w której wszyscy walczą z Kosmitami/Demonami/Nazistami/Nieumarłymi zagrażającymi światu.
Ale nostalgłem :))) Spędziłem nad przygodami Keena setki godzin za dzieciaka. Świetne gierki
Niech Bóg Ci w dzieciach wynagrodzi za ten materiał filmowy. Wspaniała robota. Wróciły wspomnienia z młodości. Grało się w Keen,a jeszcze będąc w podstawówce. Stare, dobre czasy. Lubię wracać do gier ze szczenięcych lat, choć znikają możliwości ich zasysania :( Łapa w górę !
O kurde ale dzieciństwo mi przypomnieliscie
Świetny materiał !
Kolejny świetny materiał!
Jedna z pierwszych gier w które grałem i jakie pamiętam, coś pięknego :) do tego jeszcze ukochana gierka UGH i Prehistorik, to były gierki :)
Mógł by coś nakręcić kiedyś o ugh
Ugh! jest mega. :D The Lost Vikings też sprawdź. :)) I Supaplex.
Uwielbiam tę serię :)
Dopefish żyje!
Super znam wszystkie gry , które wrzucasz naprawdę zajebisty kanał ! pzdro
szkoda, że porzucili ostatnią trylogię keen'a... a w czwartą część ograłem się naprawdę dużo, grubo ponad 200h :D
Film o ulubionej platformówce z Dos'a w dzień urodzin :D
Wszystkiego najlepszego :D Dużo zdrowia i oczywiście szczęścia
@@retronek907 dziękuję :D
@@niewy6264 :D Nie ma za co
a ja ci zycze zebys sie w koncu wyspal. wszystkiego najlepszego
najlepszego staruszku
Piękne wspomnienia
Jedna z najlepszych serii gier na pc ever. Może to nostalgia ale kocham. Jedynkę kiedyś próbowałem nawet speedrunowac aczkolwiek z 1.5 minuty byłem od ówczesnego WR. Szkoda ze id software nie wyda remastera albo sprzeda praw Tomowi Halalowi
Świetny pomysł ze źródłami w filmie. Od lat dziwię się, że żaden z jutuberów tego nie robi. Mogą być bardziej subtelne - widoczne dla tego który szuka źródeł, ale niewybijające z oglądania.
Idealny odcinek na urodziny ^^
Bardzo fajny pomysł z wyświetlającymi się numerami odnoszącymi się do pozycji bibliograficznych. Może warto by było przy okazji przyjąć konwencję znaną z publikacji naukowych i podawać owe numery w nawiasach kwadratowych (zarówno w opisie, jak i na ekranie)?
swietny material ;)
Przypominają mi się dziecięce lata :)
16:03 Chwila. Racja bez keena nie było by id fakt, ale bez nich mogło nigdy nie być Valve. Przecież to właśnie id zainspirowało Gabena i Mike do założenia Valve. To silnik quake zainspirował "Zawór" jak stworzyć i jak poprowadzić half life które to (możemy się chyba zgodzić) ukształtowało gatunek gier fps. A to właśnie valve stworzyło stema.
Pamiętam że w Wolfenstein RPG, Blazko był dziadkiem Doomguya o nazwisku Blazkowicz w Doom RPG. Ale fajnie wiedzieć o takich ciekawostkach genealogicznych xD
Super jedna z moich ulubionych gier na pc w pierwsze części czyli 4-6 grałem u wujka na komputerze 6 ate alien in baby sister i 4 goodbay to Galaxy i przez pewien czas miałem dyskietki z commander keen
Dangerous Dave to moja pierwsza na komputerze ,grałem w szkole podst.
Huh, Keen nawet dzisiaj wygląda całkiem nieźle graficznie
Mylisz się, ale to akurat nic nowego Rafale.
Mi tam bardziej w pamięci utkwił Electro Body (Electro Man) na DOS.
Dziękuję!!! :D Pojęcia nie miałem, jak się to nazywało. :D // The Lost Vikings też polecam, jakby co. :))
Może Dyna Blaster i Bomberman?
Świetna gra. Nie wiedziałem że istnieją inne części niż "goodbye Galaxy". Dzięki za fajny materiał.
w mojej szkole były komputery i tam był RAYMAN 1 COMANDER KEEN 4 SNAKE I DSJ DELUX SKI JUMPING
Jedna z moich ulubionych gier do dzisiaj
0:45 "Robi wrażenie"
Fajnienby bylo jakbys opisal od strony technicznej dlaczego przewijanie w poziomie bylo takim wyzwaniem i jakich trikow uzyto zeby to uzyskac
17:04 moment, Doom Guy jest z Amerykańskiej Polonii? Czyżby sekret jego niezniszczalności został odkryty?
Secret of the Oracle jest SUPER!
liczyłem na jump scare z dope fishem na koniec
Grało się w podstawówce na 486 dx. PIĘKNA GRA
4ka to taka nostalgia. grałem w to jak miałem 6 lat na jakimś kompie ktory miał czarnobiały monitor XD
dajcie jakiś dzwięk jak są te adnotacje. łatwo je przegapić. dziękuję.
Jak przesuwać od lewej do prawej?
Obrócić monitor o 90 stopni
Hej Arhon! Ostatnio na rynku pojawiła się nowa kieszonsolka do emulacji retro systemów (ldk game). Zastanawiałem się czy macie w planach nagrać jej test bo wydaje się naprawdę przyzwoita.
Ja się cieszę na zapowiedz Biedesdy.
Fight me.
Wolałem amibo ze skrótem bibliograficznej wiedzy lub jakieś dookreślenie. Może by tak jednak połączyć jedno z drugim i sprawić, że nintendowy archon będzie trzymał konkretny numer
Ja to bym bardzo chciał dowiedzieć jak powstawała moja pierwsza odpalona gra. Lezac gra była u nas tak kultowa że do tej pory gdzieś mam jej kopie ale na nowych systemach ciężko ją odpalić. Może zainteresujecie się tą grą? Dla mnie to szansa na wspominki dla innych może odkrycie nowej gry retro.
Commander Keen 4 był pierwszą grą jaką przeszedłem 🙂
Super pomysł z przypisami, ale może spróbujcie umieszczać tekst na ekranie tak jak cytaty, a linki w opisie? Dużo łatwiej się będzie to przyswajać :)
Jest też dostępna nieoficjalna trylogia stworzona przez fanów: Keen 7/8/9, która jest oparta na motywach fabularnych niezrealizowanych przed Id.
Super
Commander Keen 4 kojarzy mi się z czasami podstawówki, na przerwach chodziło się wówczas do pedagoga szkolnego u którego w pokoju stał stary komputer z Norton Commanderem a wśród gier prócz Summer Challenge, Home Alone, Wolfensteina 3D (choć w to akurat pedagog zabraniał nam grać bo wiadomo że to bardzo "niepedagogiczna" gra :P i w ogóle słabo tam chodziła) był właśnie Commander Keen 4 :D Ciekawe ilu widzów arhn.eu usłyszało o tej serii dopiero z tego materiału, aż boję się myśleć...
Fajne te numerki. Nie przeszkadzają a jak ktoś jest zainteresowany to może doczytać.
Jedna z pierwszych gier w która grałem na swoim nowiutkim 386dx 40Mhz 😁
Szkoda, ze tak malo powiedziane o tym przewijaniu ekranu. Dlaczego to bylo takie trudne? Moze soobny material?
W skrócie - pecetowe układy graficzne nie miały wsparcia sprzętowego dla scrolla, bo były od początku robione z myślą raczej o zastosowaniach biznesowych a nie o grach, a taki PPU NESa to w zasadzie sprzętowy chip do wyświetlania side-scrollerów (tak jak Atari 2600 miał sprzętowy chip do Ponga i Combat) - wystarczyło załadować tło i sprajty na dwa ekrany, ustawić czy ma być w poziomie czy w pionie i się scrollowało. Na NESa trudniej jest zrobić grę, która nie jest platformówką niż platformówkę ze scrollem;) Ukośnie było sporo trudniej, trzeba było dokładnie celować timingi i nadużywać nieudokumentowanych zależności czasowych w PPU, dlatego pierwsze gry co to miały się tym strasznie chwaliły :D Nie to, żeby w ogóle NES był jakoś szczególnie oficjalnie udokumentowany, Nintento jak zezwoliło innym firmom na produkcję gier na NESa to w ramach supportu dla programisty nie oferowało praktycznie nic poza jakimiś bardzo podstawowymi kserówkami dokumentacji, nawet developerskie kartridże najczęściej były po prostu jakimiś płytkami z podstawkami pod EPROMy wytrawionymi w piwnicy u producenta gier.
ale fajny materiał
Uwielbiałem. Keen i Prince of Persia. Gry dzieciństwa.
mega mega mega !
O! I pradziadek Wormsów 2 też jest postacią w Commander Keen.
Serio te uniwersa są połączone?
Tydzień retro!
Gra mojego dzieciństwa
Pierwsza prawdziwa giera jaką miałam 😍
Można gdzieś jeszcze pobrać ten kod źródłowy?
5:42 jakiej sieci kablowka ?
Coś wiadomo o inspirowaniu się Commandorem Keenem przy projektowaniu PipBoya w Falloucie?
👍
Dopefish lives
1:21 "ale we wszystkich kierunkach jednocześnie?"
Pogo było już standardowym wyposażeniem Keena. Ciekawe zatem gdzie najbardziej XD
Bardzo smutne jest to, że nigdy nie słyszałem o tej grze dopóki nie zrobiłeś tego filmu. Grałeś w jakąś z tych części?
0:30 - 0:45 Dobra robota.
ID Software to w pewnej mierze celebryci. Przypisuje się im trochę zbyt dużo zasług. Fakt, tworzyli pierwszorzędną technologię i świetne gry, ale konkurencja wcale nie była gorsza!
Jak niegdyś ktoś napisał na forum Vogons, to nie zasługa ID Software, że stworzono platformówkę z płynnym przesuwaniem ekranu, ale inżynierów w IBM, którzy do biznesowej karty graficznej EGA przemycili funkcje sprzętowe z salonów arcade i domowych konsol. Te funkcje były po prostu bardzo słabo udokumentowane, a jak już wiemy jak działają, to ich użycie jest proste. Czego dowodem jest zalanie rynku grami 2D z płynnym scrollem dla PC z kartami EGA w latach 1990-1993.
Z grami 3D sytuacja wyglądała równie ciekawie. Wolfenstein 3D i Doom były szalenie popularne, ale to nie jedyne, ani tym bardziej najlepsze technologicznie gry. Sam John Carmack przyznał, że dopiero zagranie w Ultima Underworld dało mu pomysł na Wolfensteina 3D. Ekipa z ID Software wiedziała jednak, że należy celować w mainstreamowy sprzęt. Ultima Underworld była jak Crysis... gdyby wydano go 3 lata przed jego premierą. Silnik Wolfa 3D był prymitywny na tle tego co było w Ultima Underworld. Ba, silnik Dooma nie potrafił wszystkiego co Ultima!
Wolf 3D jednak był grywalny nawet na przeciętnym sprzęcie, a Ultima...
W tym samym czasie Bethesda wydawała swoje pierwsze shootery np. Terminator Rampage, który był bardziej zaawansowany od Wolfa, ale i wymagania miał większe.
Hype wokół ID Software był tak gigantyczny, że DOOM zmiótł całą konkurencję. Najbardziej żal Star Wars: Dark Forces. Gra odniosła co prawda sukces, ale przylgnęła do niej niezasłużona łatka DOOM-klona. Silnik Dark Forces był znacznie bardziej zaawansowany. Znacznie większe mapy i to 3D z pomieszczeniami nad pomieszczeniami. Skakanie, kucanie, większa interakcja i nawet obiekty 3D. Żeby było śmieszniej Dark Forces nie tylko był technologicznie bardziej zaawansowany, ale działał 2-3x szybciej. Mimo iż gra w minimalnych wymaganiach podaje 486DX, a Doom znacznie słabszego 386SX. To właśnie Dark Forces jest w pełni grywalne na 386, a DOOMa bez 486 nie warto ruszać.
I tak świetna gra, będąca udaną adaptacją jednej z największych kinowych marek żyje w świadomości graczy jako "Doomklon". Co prawda uwielbiam gry ID Software, ale w ostatnim czasie przekopałem się przez prawie wszystkie gry 3D, które można odpalić na 386 (wyremontowałem swój pierwszy komputer) i naprawdę gdyby nie ID Software, to inne firmy poprowadziłyby rewolucję. O Terminator: Future Shock od Bethesdy, pierwszego FPSa w pełnym 3D na polygonach i mouse lookiem nawet nie wspominając.
ten renderowany komputerek na poczatku to mozna byloby bardziej dopracowac. Obraz wyswietlany na kineskopie szaleje na stacji dyskow ponizej i wychodzi roznymi dziwnymi dziurami wprost z modelu. Poza tym komputer jest za czysty. Dzis przy texturowaniu jednym z najwazniejszych apektow jest tzw "surface imperfections" czyli wszelkiego rodzaju rysy, plamy czy starte napisy.
Podejrzewam ze takie cos spokojnie bylem w stanie zrobic na blenderze gtrubo ponad 10 lat temu w gimnazjum kiedy jeszcze 3d mnie interesowalo
Super. Na potrzeby takiego materiału to co jest, jest na 100% wystarczające.
I ta ryba na tapecie co zjadła Keena xd
Całe pokolenie dzieli się na: Commander Keen - Wnuk BJ - BJ Blazkowicz - Dziadek Doom Guy`a Rage Guy - Ojciec Doom Guy`a
Co z gra dangerous dave in haunted mansion
Arhn może nagrasz recenzję lub cokolwiek o Five Nights at Freddy's Help Wanted?
@Archon Będzie jeszcze o Neverwinter?
Ech, stare czasy gdy optymalizowało i przycinało się ostro, dzisiaj przeglądarka łyka gigabajty RAMu na otwarcie a do gier wciskają denuvo które kupującym jest potrzebne jak psu rower.
1:35 mnie dziwi jak ID osiągnęło większy sukces z Doomem skoro byli zszokowani (i zainspirowani) Ultimą Underworld, w której gracz mógł więcej...
5:14 a to stąd Ross Scott aka Freeman's Mind ma tego avatara
PS. co powiesz na materiał o Blood - Fresh Supply i coś o samych twórcach i ich silniku?
grało się na świetlicy