Λεμόνα, Άμαραντίδης Γιῶργος
Vložit
- čas přidán 5. 08. 2011
- Παραδοσιακό ἀπὸ τὴν Τραπεζούντα τοῦ Πόντου.
«Σιτ' επέγνα ομάλια-ομάλια, είδα ορμάνια και λιβάδια
είδα ορμάνια και λιβάδια και σην άκραν τρέχ' πεγάδι
και ση πεγαδί' την άκραν έστεκεν δέντρον και μέγαν,
έστεκεν δέντρον και μέγαν, τα νεράντζια φορτωμένον
Έπλωσα να παίρω έναν κι εχολιάστεν η Λέμόνα.
Και τη ήλ' η μάνα εκούξεν: - Ντο λαλείς ναι Μεληδόνα;
-Ντο χολιάσκεσαι Λεμόνα; Πάσκ' ετσάκωσα κλαδόπον;
Πάσκ' ετσάκωσα κλαδόπον, για εμάραινα φυλλόπον;
Κι αν ετσάκωσα κλαδόπον, να τσακούται το χερόπο μ'
Κι αν εμάραινα φυλλόπον, να μαραίνεται το ψόπο μ'.
Ο Ήλεν μαραίν' φυλλόπα κι αέρα τσακών' κλαδόπα.»
Ἡ Λεμόνα Πόντου.
Παμπάλαιο τραγούδι ἀπὸ τὴν Τραπεζούντα, σὲ ρυθμὸ διπάτ, στὸ ὁποῖο σύμφωνα μὲ τὸν Στ. Εὐσταθιάδη, ὑπάρχει ἐπιβίωση τῶν προχριστιανικῶν στοιχείων. Ἡ Λεμόνα, σύμφωνα μὲ ὑπόθεση τοῦ ἰδίου εἶναι ἡ μητέρα τοῦ Ἥλιου ποὺ στενοχωριέται γιὰ κάθε καταστροφὴ στὴ φύση. Τὸ τραγοῦδι αὐτὸ τὸ βρίσκουμε σὲ ὅλες σχεδὸν τὶς καταγραφὲς ποντιακῶν τραγουδιῶν τῶν ἀρχῶν τοῦ αἰώνα μας. Ἡ Τραπεζούντα εἶναι ἀπὸ τὶς ἀρχαιότερες Ἑλληνικὲς πόλεις τοῦ Εὐξείνου Πόντου. Διεδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο, ἱδρύοντας μέχρι καὶ αὐτοκρατορία ποὺ κατελύθη ἀπὸ τοὺς Τούρκους τὸ 1461. Ἀπετέλεσε σπουδαῖο κέντρο γραμμάτων καὶ ἐπιστημῶν. Στὶς ἀρχὲς τοῦ 20ου αἰώνα ὁλόκληρη ἡ περιοχὴ τῆς Τραπεζούντος ἀριθμοῦσε περὶ τοὺς 80.000 Ἕλληνες κατοίκους, τὸ ἕνα τέταρτο τῶν ὁποίων ζοῦσαν στὴν κυρίως πόλη. - Hudba
υπέροχο τραγούδι, από τα βάθη του Χρόνου
(ση λεβαδί την ακραν...)
παραδοσιακο τραγουδι που το ελεγε η μαννα μου Λεμονα( Ηλεμανα), που ηρθε 10 ετων απο την Χακαξα Αργυρουπολης ,ο Σιουμούλτς τα απέδωσε τέλεια και όπως ακριβως το γνωριζα απ΄τη μαννα μου
το τραγουδουσε η γιαγια μου στο Ουζμπεκισταν το 1965 και το εμαθα και τωρα το βρηκα εδω ευχαριστω πολυ
Κι αν ετσάκωσα κλαδόπον, να τσεκούται το χερόπο μ’
κι αν εμάραινα φυλλόπον, να μαραίνεται το ψόπο μ’.
Ο Ήλεν μαραίν’ φυλλόπα κι αέρα τσακών’ κλαδόπα.
Διέγραψα ἕνα σχόλιο (SOCRATES ALEXANDRINOS).
Παρακαλῶ, τὰ σχόλια νὰ εἶναι εὐπρεπῆ καὶ νὰ μὴν θίγουν ἐθνικὰ θέματα καὶ θρησκευτικὲς πεποιθήσεις.
Ὁ χρήστης (SOCRATES ALEXANDRINOS), διατύπωσε τὴν ἄποψη του γιὰ τὴν ἑρμηνεία τοῦ τραγουδιοῦ:
«Ἡ ΛΕΜΟΝΑ δέν εἶναι τοῦ .. ἤλιου ἡ μάνα! ("τοῦ ἤλ'ἡ μάνα"). Εἶναι ΤΟ Δένδρο τῆς ζωῆς τοῦ Παραδείσου. Σέ πιό ἁπλῆ ἀνάγνωση,, εἶναι ἡ φρόνιμη γυναίκα, τήν ὁποία ἐπιθυμεῖ ἀλλά καί θέλει νά τήν σέβεται, ὁ ἁγνός Πόντιος πού τό τραγουδάει [……ἀφαιρέθηκαν λέξεις…….] κατά τά λοιπά ἀξιοσέβαστων γιά τήν ἐρευνητική δουλειά τους).»
Κι ἐπανῆλθε μὲ νἐα του σχόλια ἐπὶ τοῦ θέματος, διαμαρτυρόμενος γιὰ τὴν ἀφαίρεση τοῦ σχολίου του.
Καταλαβαίνω τὴν πατριωτική ἀγωνία τοῦ κ. Σωκράτη τὴν ὁποία συμμερίζομαι · ἀλλά
Τὸ κανάλι μου ΔΕΝ εἶναι forum συζητήσεων κι ἀνταλλαγῆς ἀπόψεων.
Λειτουργῶ μὲ κανόνες κι ἀφαιρῶ ὅ,τι κρίνω ἀκατάλληλο.
Παρακαλῶ τὸ θέμα νὰ κλείσει ἐδῶ. (Δὲν λέγομαι Πολατίδης)
Το ίδιο έκανε και σε δικό μου ένα βίντεο, που ερμηνεύω το τραγούδι, γιατί μ' αρέσει! Γιατί είναι το πιο όμορφο τραγούδι οικολογίας, μεταμφυτευμένη η δημοκρατία της αρχαίας Αθήνας, μέσα στον Πόντο! Που βρήκε αυτός τα λεμόνια, το δέντρο; Δε λέει το τραγούδι, Λεμόν', ποντιακά, Λεμόνα λέει και νεραντζιά το δέντρο κ' ήταν μεγάλο, μέγα, γιατί δίπλα είχε πηγάδι κι όπως πιο πάνω γραφει κι φίλος η μάνα του στο Πόντο το έλεγε, Ηλεμάνα, δηλ. η μόνα, η μάνα και το τραγούδι έχει κι άλλες παραλλαγές...Και τη Ήλ' η μάνα εκούξεν - ντο λαλείς νε Μεληδόνα; Πάντα αυτό συμβαίνει, θέλουν με τις γνώσεις τους, να δένουν όπως τους βολεύει ερμηνείες και πάντα κάνουν κακό...στα θρησκευτικά μας πιστεύω...και μας απομακρύνουν...
czcams.com/video/NDcF2G8ziRI/video.html
'Ηλε Μόνα, δηλαδη η μάνα του 'Ηλιου. Hilae mona = Sun's Mother.
Ετσι πιστεύω κι΄εγώ,ότι είναι του ήλιου η μάννα.
Δεν. Κανει. Να. Σχολιαζις. Τους. Αλους🎬🎬🎬🎬🎬🎬🎬
Δεν ευσταθεί κάτι τέτοιο
@@stathisorfanidis6987 Ηλεμανα->Λεμανα->Λεμόνα. Έτσι βγαίνει να ξέρεις.
@@giorgoskotsos9665 δεν υπάρχει νόημα στο να αλλάξει το δεύτερο συνθετικό, μάνα, σε μόνα. Δεν υπήρξε ποτέ στα χρονικά της λαϊκής ποιητικής του Πόντου η λέξη μόνα για να χαρακτηρίσει την μητέρα, την μάνα. Στη προκειμένη περίπτωση αυτό που ανέφερα στηρίζεται ακόμη περισσότερο από το γεγονός πως δεν επιδιώκεται ομοιοκαταληξία με την λεμόνα κατά το επόμενο ημιστήχιο. Δηλαδή δεν επιδιώκεται καν ομοιοκαταληξία για την οποία ο λαϊκός ποιητής θα χρειαζόταν να θυσίαζε την λέξη μάνα για την λέξη μόνα.
ΤΕΛΕΙΟ ΛΕΜΕ ΚΑΙ ΤΟ ΕΨΑΧΝΑ ΤΟΣΟ ΚΑΙΡΟ ΑΠΟ ΤΟ 1967