Śmierć w Babilonie. Jak umarł Aleksander Wielki? - Starożytna Macedonia
Vložit
- čas přidán 16. 06. 2024
- 28 dnia miesiąca znanego starożytnym Macedończykom jako Daisios w Babilonie, stolicy gigantycznego imperium zrodzonego w efekcie jedenastu lat nieustannych wojen umierał w sile wieku król Azji. Według naszej rachuby czasu byłby to 9 lub 10 czerwca. Nad Eufratem panowały wtedy nieznośne upały, za dnia temperatura sięgała nawet 40 stopni, w nocy było nieco lepiej, ale wciąż znacznie powyżej 20 stopni, do tego dochodziła wysoka wilgotność powietrza. Ciało króla w takich warunkach powinno ulec błyskawicznemu rozkładowi jaki pisany jest każdemu człowiekowi bez względu na zasługi i osiągnięcia uzyskane za życia. Aleksander jednak znany z przekraczania wszelkich znanych ludziom granic za życia nawet w tej chwili chciał podważyć swą przyziemną, ludzką naturę. Jeżeli wierzyć starożytnym kronikarzom jego ciało opierało się rozkładowi z niewiarygodnym wręcz oporem...
Wesprzyj nas na:
patronite.pl/mrocznewieki
buycoffee.to/mrocznewieki
0:00 Śmierć w Babilonie
3:50 Kim był Aleksander?
8:32 Ostatnia kampania Aleksandra
10:09 Śmierć i pogrzeb Hefajstiona
22:15 Inspekcja kanałów
30:12 Ostatni zły omen
33:55 Choroba
40:43 Śmierć
45:54 Przyczyny śmierci
Mroczne Wieki to podcast historyczny prowadzony przez Michała Kuźniara. Mój podcast historyczny jest w całości oparty na publikacjach (naukowych i popularnonaukowych), tekstach źródłowych oraz własnych wnioskach. Nie przepisuję wikipedii :D
Źródła:
"The Quest for the Tomb of Alexander the Great" - Andrew Michael Chugg, Third Edition, s. 15-45.
"Wyprawa Aleksandra Wielkiego" - Flawiusz Arrian
"Żywoty sławnych mężów" - Plutarch
"Aleksander Wielki" - Krzysztof Nawotka
Słuchaj również na:
Spotify - tinyurl.com/yws22rpe
Apple Podcasts - tinyurl.com/2rzv8hkc
Google Podcasts - tinyurl.com/2k2db7xy
Muzyka w tle:
audiojungle.net/item/dark-mys...
audiojungle.net/item/requiem-...
audiojungle.net/item/high-ten...
audiojungle.net/item/dark-eth...
To jest nowa wersja odcinka sprzed paru miesięcy, tym razem z mapami, grafikami.
Teoria podróżujących w czasie agentów Mossadu też jest bardzo możliwa 😂
Świetne opracowanie. Jestem pod wrażeniem. To nie jakiś tam zwykły filmik. Wyważony głos, piękna polszczyzna.
Pański punkt widzenia jest dla mnie niezwykle interesujący. Dziękuję i pozdrawiam.😀
Jak zwykle wyśmienita robota, wiem co mówię, przeczytałem to i owo, stary jestem i wiem od czego muchy zdychają. Pozdrawiam Autorze!!!
Bardzo ciekawy podcast. Dzieki
Jestem przy 19 minucie materiału i zdaje sobie sprawę z tego, że jest to opowieść o człowieku najpotężniejszej miłości!.
Te wplecione uwagi i porównania do wspoczesności, typu nowa Astra w podstawowej wersji, są rewelacyjne. Sprawiają, że materiał jest ciekawszy i bez akademickiego zadęcia.
Dzięki ci chłopie za te podcasty 🙏🏼Wiedzą, profesjonalność.Super zrobione.
👍👏👏👏👏👏
Dzięki!
Rewelacyjny kanal! Na moim osobistym podium na 1 miejscu wraz z Podcast historyczny.
Podcast historyczny sra do brodzika w porównaniu z tym co tu mamy
Słucham na Spotify i łapkę w górę na YT.! Bardzo lubię historię a Twoje materiały tak wciągają, że robota leży i...ja leżę i słucham 😄 Bardzo bardzo dziękuję za Twoją/ Waszą pracę!🙏🌻
Dziękuję za interesujący materiał i z niecierpliwością oczekuję na następny.
Super kanał, tak trzymaj !! Jestem pod wrażeniem. Dziękuję za profesjonalność, swadę, i styl, który odpowiada mi w 100 procentach
Wielkie dzięki :)
Jestem dumny z tego że jestem Macedończykiem, pozdrawiam was z Macedonii! 👌👌👌
Tylko że dzisiejsza Macedonia nie ma nic spulnego z Macedonią Aleksandra
@@sebastianlewandowski4304 Idź opowiedz te historie Afrykaninowi, najwyraźniej nic nie wiesz o Macedonii i Macedończykach.
@@duskojowcewski643 Nie twierdzę że wiem dużo o macedończykach, ale państwo Aleksandra było bardziej na północ od dziejszej Macedonii
@@sebastianlewandowski4304 Więc proszę, nie mów nienawistnych rzeczy, o których nie masz pojęcia, zanim nie przeprowadzisz dobrego badania na temat ludzi, jeśli oczywiście jesteś zainteresowany.
@@duskojowcewski643 skąd ci przyszło do głowy że to nienawistne gadanie, ja nie do ciebie nie mam ani do Macedończyków, tylko z moich informacji to dziejsza Macedonia nie ma nic wspólnego z tą Aleksandra, pozdrawiam cię 😁😄
Świetny odcinek i fascynujący temat. Słuchałem wiele razy.
Miło mi to słyszeć :)
Ogólnie bajka dla pospulstwa, a bajek każdy lubi słuchać 😁
Ciekawy materiał, bardzo dobrze się słucha plus ten delikatny sarkazm który lubię.
Dziękuję i pozdrawiam
Pozdrawiam!
Też lubię, to mówi o umyśle człowieka 👍🙋
Swietne przekazane. Dziekuje
Świetny kanał, dopiero odkryty.
Moj pierwszy oglad odcinka na tym kanale. Fascynuujaca historia (bo tylko taka jest historia!) przedstawiona w sposob ciekawy i przystepny. Ambitna praca, dziekuje!
Bylobu dobrze dodac tlumaczenie na j ang. - uczta dla tych wszystkich glodnych wiedzy!
Bardzo dobry film i kanał wspaniały
Zgadzam się ciekawie przedstawione tematy z różnych epok. Wielkie brawa 🙌
Bardzo przyjemnie słucha się Twojego głosu. Świetny kanał.
Arcyciekawa narracja piwszechnie znanej historii, dziekuję bardzo 😀 😃 🙂
Dzięki
⁰⁰⁰⁰⁰⁰⁰
Podcast super gratuluje niesamowitych wiadomosci i wiedzy pozdrawiam z Londynu ❤❤❤❤❤❤
Świetny materiał
super material, bardzo dziękuję
Świetnie się Pana słucha ja stawiam na malarię i komara widliszka
ale te podcasty są zajebiste
Dziękuje.
Świetny odcinek.
Wow! Ma Pan bardzo podobny głos do prowadzącego "Kryminatorium". Subik leci. Super kontent!
Podoba mi się 😉
Robisz super filmiki :) Dzięki tobie mogę się dowiedzieć wiele o historii :)
Absolutnie REWELACYJNY materiał
Dzięki!
wielka praca włożona w ten film 👍 dowiedziałem się rzeczy ciekawych. Dziękuję autorowi
Witam serdecznie, a zarazem dziekuje za Twoja wspaniała prace .Przenikliwą analize,sympatyczny miły i spokojny głos.Ciesze sie,ze jestes .Zycze Tobie samych sukcesow .Jestes super .Ogromne dzieki😘🤗
Dziękuję również, chociaż w tym odcinku opierałem się na analizie cytowanego naukowca.
Wspaniały odcinek.
Bardzo ciekawe. Dziękuję.
Przefantastyczny podcast! Dziękuję bardzo za Pana pracę!
Fantastyczny odcinek.
Śmierć młodego człowieka jest zawsze zaskoczeniem dla otoczenia a cóż dopiero takiego wodza z sukcesami militarnymi jakim był Aleksander. Dziękuję za wspaniały odcinek.
Jak zwykle łapka w ciemno i zabieram się do słuchania:)
Miłego wieczoru:)
Pozdrawiam
Gdyby tak pomyśleć sobie, to "zabójstwo Aleksandra przez komara" byłoby wspaniałym przykładem tego, że wrogiem wielkiego jest zawsze mały ! :D
Wspaniały materiał, dzięki ! 😊
Może raczej zwycięzcą wielkiego może być mały, którego się lekceważy.
To nauczka dla współczesnych 'wielkich', nie znacie dnia i godziny....i w tym nadzieja maluczkich...
@@annaznamierowska7651 👍
Ok.pięćdziesiąt lat wstecz mnie uczono legendy że kopyto było końskie i w dodatku ze szpat-em. Podawana była informacja o długim kopycie stąd szpat. Podanych bylo więcej,,informacji" ale teraz zabrzmiało by to dość dziwnie zwlaszcza że przez tyle czasu mógłbym po prostu,, rozmazać obraz".
Kawał bardzo dobrej roboty pozdrawiam i trzymam kciuki za następne odcinki
Dzięki
Absolutnie mój ulubiony odcinek :)
Dzięki. Podchodzę krytycznie do swoich odcinków i wiele bym w niektórych zmienił, ale w tym już bym nie grzebał.
Uwielbiam twój kanał
Bardzo dobry gust :)
Siemka, bardzo ciekawy i dokładny materiał o śmierci Aleksandra 🤔👍
Świetne. Czekałem jeszcze tylko na jakieś luźne rozważania o możliwym miejscu pochówku 😁
Kiedyś chętnie zrobię o tym cały odcinek, to również fascynująca historia.
Dobra robota
Skończyłam właśnie ten odc na Spotify, jak tylko wspomniałeś że "ciało władcy opierało się rozkładowi" pomyślałam "o kurna a co jak żył jak zaczęli go mumifikowac.
Najpotężniejszy człowiek świata zabity przez ugryzienie komara. Tego nie da ci nawet najlepsza fikcja.
Myślę że przez kilka dni leżał w śpiączce a mumifikację zaczęli tuż po śmierci. Ale to jedynie moje przypuszczenia.
Czytałam,że jest taka teoria,że pogrzebali go żywcem,dostał coś,co spowodowało, że wyglądał jak martwy.
@@mrocznewieki Mam nadzieję
obiło mi się o oczy i uszy że część ofiar malarii nie poddaje się przez jakiś czas rozkładowi
Gratuluję kapitalnego odcinka 👍🖐️✌️💪😎
Spotkał się z hipotezą, że Aleksander mógł zostać otruty białą ciemiężycą, która była wykorzystywana w medycynie. Przy tej hipotezie możliwe jest i celowe otrucie, oraz błąd lekarski polegający na podaniu zbyt dużej dawki. Podanie białej ciemiężycy mogło być zatem czynnikiem, który wspólnie z malarią przyczynił się do śmierci króla. Dziękuje za ciekawy materiał.
A wziąłeś pod uwagę możliwego covida 19 ? 🤔
Super kanał👍
Zawsze lubiałam z nim rozmawiać 👍🏾
Mówię jako kompletmy laik historyczny, ale za to z pewną wiedzą w zakresie biologii. Opisaliśmy obecnie 2500 różnych bakterii z grupy enterobacteriaceae(salmonella) powodujących bardzo różne objawy. Myślę, że bez badań nad samym ciałem Aleksandra nie ma szans na wykluczenie, że któraś z nich mogła być przyczyną śmierci. Dodam jeszcze, że gotowanie wody przeznaczonej do picia nie jest wystarczające aby pozbyć się tego patogenu. Niestety czasami wystarczy, że woda którą była podlewana roślina zawierała wspomnianą bakterię aby doszło do zakażenia. Nawet w dzisiejszych czasach zdaża się, że polscy turyści wracają z Afryki czy Azji z objawami tej choroby dlatego, że zjedli np. arbuza z podejrzanego targowiska. Trzeba być bardzo ostrożnym.
To brzmi sensownie. Możliwości wytłumaczenia zgonu Aleksandra jest ciągle mnóstwo.
Bardzo lubię Pana/ Państwa serię
Miło mi :)
czekam na więcej starożytnego południa
Będzie wkrótce
Dziękuję za tą opowieść w nowej twojej odsłonie , historię znam lecz są wciąż nowe ciekawostki Dzięki za zdrowe uwagi o seksualności niektórych nowozainteresowanych.🥴 Pracuj tak dale jest warto j 👍💚🙋
Pogratulować 12 tys subów 🙃
Dzięki!
Zaglebiam sie w sluchanie.
Prenumeracja zamowiona.
Dziękuje.
W jakich okolicach urzędujesz?;)
27:03 - oj nie można się zgodzić. Dzisiaj co prawda srebro nie jest zbyt drogim jruuszcem, natomiast w czasach Aleksandra było więcej warte niż złoto.
Jak zwykle super. A może jeszcze o pogrzebie i miejscu jego pochówku?
Kiedyś chętnie się tym zajmę.
@@mrocznewieki fajna historia, z tego co pamiętam to Cezar oglądał jego zwłoki, a któryś z cezarów zwinął pancerz?
@@ArturBiaosiewicz Cezar i Oktawian August oglądali zwłoki Aleksandra, ten drugi miał mu rzekomo złamać nos. Pancerz zabrano podobno na rozkaz Kaliguli, który sam osobiście w Aleksandrii nie był.
@@mrocznewieki o nosie się słyszałem 🙂
26 ton złota koszt ceremonii pogrzebowej . Tylko gdzie znajdowały sie kopalnie złota , wygląda to tak jakby złoto było powszechne i produkowane było na przemysłowa skalę .
super audycja
Dobrze przedstawione dałem 1.25 bo szło wolno.
Super.
"My son, ask for thyself another kingdom, for that which I leave is too small for thee."
Jaka byla przyczyna zgonu?. Trzeba jednak czekac 32 lata
W starożytności Irak, podobnie jak Palestyna i cały region, nie był pustynny tylko zielony. To zupełnie inna kraina niż dzisiaj
Tak było.
Z tą diagnoza związana z malaria też jest jeden problem. Przy tej diagnozie na malarię zachorował by znaczna część jego armii jak i jego towarzyszy . Jakoś o tym nikt nie wspominał ,że coś takiego miało miejsce . Więc tylko Aleksander zachorował na malarię ??? bardzo dziwne
Jego żołnierze przez całą podróż chorowali i umierali na różne, często nieznane choroby. W przypadku wyższych oficerów to notowano, resztą mało kto się przejmował bo przemiał musiał być spory. Malaria to jednak nie ospa wietrzna więc nie musiała się nią nagle zarazić cała armia.
Połączenie starego z nowym !
W jednej postaci ! 😊❤️
43:40 smoki były na pikach partów którzy pojawili się na scenie geopolitycznej kilkadziesiąt lat później :)
Gdyby to był materiał o śmierci Józefa Stalina, na pytanie na co umarł Wódz Narodów, odpowiedź mogłaby być tylko jedna: na szczęście :)
I tym optymistycznym akcentem kończę moją wypowiedź :)
Akurat jak było że Stalinem to wiadom, że go otruto, a na koniec dobito i to są fakty, a ,,historia,, Aleksandra to bajki dla pospulstwa 😂😂😂
Równie dobrze mógłby to być kamienie nerkowe , trzustkowe itp.🤔
👍
1:01:10 może chodzili na różne imprezy?
Dla mnie choroba Aleksandra brzmi jak Zespół Guillaina-Barrégo. Zwłaszcza ten bezgłos, wynikający z osłabienia mięśni, jest dość typowy...
Jak to mówią - nie ma przypadków, są tylko znaki. Najwyższa pora na odświeżenie odcinka.
Kiedy mistrzu wracamy ze Skandynawii na południe?
Wkrótce
Ja jestem Polakiem. Oglądałem w telewizji film o Aleksandrze macedonskim❤
Super
Bardzo dobra rzecz. P.s Co się stało z ciałem A.W?
To jest jeszcze bardziej skomplikowana i naprawdę fascynująca historia. Kiedyś może zrobię epizod o Aleksandra życiu po życiu.
Zainwestuje w ten film , czekam cierpliwie👍🙋
@@mrocznewieki
Byłoby ciekawe. Już sama kradzież jego zwłok na dzień dobry to materiał na scenariusz filmu sensacyjnego.
Zmarl na malarie. Zaoszczedzilem poltorej godziny. Wiec chyba strasznie sie pocil.
dobrze się tego slucha
Dziękuję
Może zatorowość płucna? Ból na plecach, to tak naprawdę od płuc. A reszta to brak tlenu w organizmie.
Od nerek również jest ból na plecach promieniuje az na brzuch Ból jest tak mocny wręcz nie do wytrzymania Wiem bo choruje na nerki Zaczyna się w lędźwiach później przechodzi na brzuch i w górę pleców Także niekoniecznie musiały być to płuca Bardziej pasowałoby na truciznę gdyż ona w pierwszej kolejności atakuje wątrobę i nerki
To wszystko wiemy Artur Lalak o tym opowiadał
Szkoda, że mnie nie będzie, ale z tym browarem to przesadzasz ;)
To moze tera odcinek poswiecony w pelni hannibalowi?
Będzie i Hannibal
Podobno gdy wieść o śmierci Aleksandra Wielkiego doszła do Aten, któryś z jego wrogów powiedział - "To niemożliwe,że Aleksander nie żyje, ponieważ odór jego trupa czuć by było aż tutaj".
myślę że to stwierdzenie jest dopowiedzeniem romantyzmu albo epoki Napoleona
Powtarzasz bajki dla pospulstwa ...😂😂😂
@@conradconrad1187
10 TV
TV
Jakie kluchy po ang?
Nie zawsze ten co zyskał
Witam. A można zablokować komentarze? Bo tylko wtedy jak scunk. Czyli jak stodoła. To powiedz mi jak a tobie podziękuję. Oi! Na
ziomberki wymiatacie
To jeden z niewielu przykładów, jak zdobycze ojca nie zraziły dziecka, które kontynuowało jego dzieło z jeszcze większą pasją. Z reguły dzieci takich rodziców są słabe i zdziwaczałe, jeśli nie powiedzieć... zdegenerowane, jak syn Marka Aureliusza...
Czy zachowały się jakieś zabytki pisane w języku macedońskim?
Coś go ugryzło tak czy siak , otruty..,..?
Ciekawe i wyczerpujące, ale czy to przypadkiem nie było tak, że mury Babilonu były już zburzone, po kolejnym buncie przeciw Persom? Zatem Macedończycy nie mieli co rozbierać, bo murów nie było, Babilon był miastem otwartym, był też już tylko cieniem dawnej wspaniałości.
Między zburzeniem murów Babilonu przez Kserksesa w 481 p.n.e. a śmiercią Aleksandra w 323 p.n.e. minęło 158 lat. Dali radę odbudować.
@@mrocznewieki z pewnością daliby radę, ale czy Persowie pozwolili...tego nie wiem, trochę nie chce mi się sprawdzać, podejrzewam że raczej nie.
@@adamwilgosz9760 z podejrzeniami dyskutować nie sposób, lepiej zajrzeć do źródeł, które jak byk mówią, że Aleksander nakazał zburzyć część murów pod stos pogrzebowy. Relacje o walce o władzę nad miastem jaka rozegrała się pomiędzy piechotą a jazdą tuż po śmierci króla również uwzględniają fortyfikacje za które przegrani zostali wyparci. Babilon nie był miastem otwartym, był jedną z najważniejszych metropolii imperium perskiego a później macedońskiego.
Po co te podteksty,, mogli inspirować się do spisywania Starego Tedtamentu''. Nie ma Pan prawa podważać Pisma Świętego. Nie tylko prawa ale też podstaw i argumentów.
Rzymianom się poszczęściło że Aleksander umarł przedwcześnie - inaczej być może Imperium Rzymskie by nie powstało
Gdyby udało mu się kontynuować ekspansję na zachód tę część Śródziemnomorza mogłaby zdominować greka jak to miało miejsce na Bliskim Wschodzie gdzie trzymała się przez tysiąc lat do inwazji Arabów. A w Azji Mniejszej jeszcze dłużej.
A ja myślę, że stracił wolę życia po śmierci Hefajstiona. Robił wszystko aby pójść za nim w ślady na pewno pił na umór i nie wykluczam, że brał jakieś zioła na "znieczulenie" się co w konsekwencji go zatruło.
"falciparum" czyta się tak jak się pisze , nie "k" , w łacinie "c" przed "e, i, y" czyta się jak polskie "c" - przepraszam ale to razi , poza tym bardzo ciekawy studium na temat Aleksandra
Ok
Pokonywał wielkich, a sam uległ takim maleńkim nie widocznym gołym okiem mikroorganizmom :)
A Macedonia pierwotnie nie była jednym z państw Greckich?
To jest najbardziej kontrowersyjny temat w historii starożytnej Macedonii. Macedończycy w najlepszym razie posługiwali się dialektem greckiego, ledwo zrozumiałym dla mieszkańca Hellady. Persowie nie odróżniali jednych od drugich ale Grecy przez długi czas uważali Macedończyków za barbarzyńców.
@@mrocznewieki dzięki za odpowiedz
Nie !
To już chyba było zamieszczone kilka miesięcy temu
Tak, to jest wersja z mapami i grafikami.