Czego nie wolno kompostować? Mity o liściach, cytrusach, tujach, chwastach itd - Kompost 7

Sdílet
Vložit
  • čas přidán 29. 10. 2022
  • Dziękuję za oglądanie i wspieranie kanału "W Szumilesie".
    Pamiętaj że filmy udostępniane tutaj sa bezpłatne i można je zobaczyć za darmo. Jeśli jednak masz ochotę wesprzeć ten projekt, jest na to kilka możliwości. Możesz:
    1. Polubić i skomentować film
    2. Udostępnić go i polecić swoim znajomym na innym portalu
    3. Wcisnąć subskrypcję i dzwoneczek, aby na bieżąco być informowanym o nowych filmach
    4. Obejrzeć reklamy, które pojawiają się przed, po lub w trakcie filmu. Dzięki nim twórcy działający na YT dostają wsparcie finansowe.
    5. Odwiedzić i polubić stronę "W Szumilesie" na Facebooku. Tam zamieszczam poza filmami również zdjęcia z opisem. Link do strony poniżej
    / wszumilesie
    6. Wpłacić na poniższy numer konta dowolną darowiznę:
    Konto bankowe
    Grzegorz Dominiak
    Bank Millenium
    nr konta 50 1160 2202 0000 0002 1435 6712
    koniecznie z dopiskiem "darowizna"
    Przypominam że aby oglądać ten kanał nie musisz tego robić. Wspieraj tylko jeśli czujesz, że chcesz :) Z góry dziękuję :)
    Dla zainteresowanych współpracą kontakt mailowy
    wszumilesie@o2.pl
    Zapraszam również na kanał Agnieszki, gdzie pojawia się więcej tematów o dzieciach i gotowaniu.
    Link do kanału na You Tube
    / szumimama
    Link do strony na Facebooku
    / szumimama
    Do miłego ;)

Komentáře • 1,1K

  • @ZielonePogotowie
    @ZielonePogotowie Před rokem +17

    Pięknie powiedziane o kompoście dziękuję

  • @ewas3118
    @ewas3118 Před rokem +258

    Oj człowieku! Żeby każdy człowiek miał tyle oleju w głowie co Ty, to życie byłoby dużo prostsze. Wielki szacun!!!

    • @ogrodowaogrodowa3556
      @ogrodowaogrodowa3556 Před rokem

      wiadomo gdzie olej znika :)

    • @ola-em5334
      @ola-em5334 Před rokem

      @Ewa S- witam serdecznie masz 💯% racji, trzeba podziwiać ,, Leśnego szumisia,, nie tylko za wiedzę ale i za cierpliwość i stalowe nerwy za wkładanie łopatą w te ,,zakute, niby myślące, wykształcone głowy,, które po 10 min i tak ,,G,, z tego zapamiętają i wyciągną wnioski czytając te komentarze, brak słów, ręce opadają na takie ,, głowy i myślenie,,! - a apropo kruszyny tj.krzew, którego korę wykorzystuje się w medycynie na zaparcia lub biegunki w zależności w którą stronę zeskrobywana jest kora z gałązki./czy od wierzchołka w dół, czy od dołu do wierzchołka/ - pozdrawiam serdecznie Wszystkich Polaków i życzę bardzo dużo zdrowia.

  • @sabinayamamoto1138
    @sabinayamamoto1138 Před rokem +129

    Świetnie mówisz...jestem pod wrażeniem. Ja DZIEWCZYNA drugi rok mam kompostownik--- wszystko robię na opak i z wielka miłością--- pierwszy raz w życiu przeżyłam czarna piękna ,mięciutką ziemie z ODPADOW.

    • @krzysiekkrzysiek8234
      @krzysiekkrzysiek8234 Před 7 měsíci +4

      Brawo też mam zrobiony kompostownik , jak będzie gotowy myślę o sitku żeby przepuścić samo drobniutkie

  • @futus13
    @futus13 Před rokem +237

    Ten film powinien być obowiązkowy dla każdego kto robi kompost

    • @witowojtowski6833
      @witowojtowski6833 Před rokem

      powiem tak mamy czasy ekspertow, ktorzy maja wiedze z duopy, trzeba ich zlewac cieplym moczem bo to glupy, srandemia udowodnila jak duzo jest podatnych na oglupianie, cvi oglupiali teraz nie moga sie pogodzic ze zostali oszukani ale sady juz ministra zdrowia miela bo w sumie 400 poslow zrobilo prawo ktore zabilo 200tys polakow czyli kwota porownywalna z woj... na krainie

    • @user-ih4ch5ww7x
      @user-ih4ch5ww7x Před 3 měsíci +1

      Banany myjemy przed obieraniem więc jest ok.

  • @mrbag3326
    @mrbag3326 Před rokem +182

    Zagazdzam się w 100% Najważniejszej jest zdroworozsądkowe podejście do tematu. Pozdrawiam

  • @hannakoodziejska7869
    @hannakoodziejska7869 Před rokem +111

    Złośliwość nie zna granic a koszulka jest fajna. Ten kanał zawsze oglądam z przyjemnością . Pozdrawiam całą waszą rodzinkę.

    • @smogpodwawelski444
      @smogpodwawelski444 Před rokem +4

      Ja też się stopniowo uzależniam...

    • @kuroimushi9421
      @kuroimushi9421 Před 3 měsíci +2

      Widać niektórzy boją się różu...a prawdziwy facet różu się nie boi 😉

  • @magosiaem5655
    @magosiaem5655 Před rokem +44

    W tym roku zabrałam się za mój ugór kompostowałam pokrzywy kłącza,perz,nawłoć wszystko co wykopałam na kupę rozłożyło się popiołem posypałam grządki sąsiedzi z uśmiechem co ta wariatka robi . Piękne dynie urosły. Co z ziemi wyrosło w ziemię się zamieni i ok. 😜Pozdrawiam!

    • @mamuszkabis9444
      @mamuszkabis9444 Před rokem +3

      Perzu nie wrzucam ale sie zastanowie czy po przesuszeniu teraz go wrzucac.Mieszkam przy lesie jak dotäd perz i wysuszone,chore pedy röz wywozilam do lasu

  • @annakautz9152
    @annakautz9152 Před rokem +30

    O matko, nareszcie mądry Człowiek ❤

  • @bolciaswit736
    @bolciaswit736 Před rokem +45

    Też wszystko wrzucam na kompostownik, czyli: liście, chwasty, warzywa, owoce, skorupki jajek, pozostałości żywności, trawę itp❤️

  • @07annah
    @07annah Před rokem +22

    Kompostujmy wszystko. Czekajmy cierpliwie. Kompost można przesiać przez plastikowa skrzynkę i nie ma wtedy żadnych nieprzerobionych materiałów ani kamieni. Nawet kwiatki w doniczce pięknie rosną i mamy ziemię za darmo😉😘

  • @annawojcik6038
    @annawojcik6038 Před rokem +47

    Niesamowite, przyznaję rację we wszystkim; z mojego kilkunastoletniego doświadczenia wynika, że tak właśnie jest z kompostowaniem: wymieszać wszystko ze wszystkim i z umiarem 🙂

  • @justynakonieczna2790
    @justynakonieczna2790 Před rokem +49

    Wreszcie ktoś obala te chore mity o kompostowaniu!¡!!!!
    Wielkie brawa !!!
    Ja też kompostuję wszystko i nie mam problemów.
    Ten film powinni obejrzeć wszyscy, nie tylko żeby się czegoś dowiedzieć,ale żeby się zastanowić, przemyśleć bo poruszono tu bardzo dużo ważnych kwestii.
    Znalazłam ten kanał przypadkowo i zostaję.
    Pozdrawiam😀

  • @WSzumilesie
    @WSzumilesie  Před rokem +319

    Sporo komentarzy o tym że koszulka fajna i jeden że wygląda jak kupa kota. Cóż.....można tylko pozazdrościć kota, bo mój, którego kiedyś miałem robił dużo gorsze. Jednak był to taki zwykły bury kotek. Może ten to jakiś prezesowy ;) Na koszulkę wydałem majątek. To jedna z najdroższych części mojej garderoby. 10 zł w żulandii ;)

  • @agakola1251
    @agakola1251 Před rokem +25

    zawsze znajdą się osoby coś negujące, to źle kompostujesz, to źle, że nie kopiesz ziemi itp, itd. a ja uważam, że wolnoć Tomku w swoim domku. zrobimy coś źle to następnym razem po wyciągnięciu wniosków tego nie zrobimy.

  • @telesforka5044
    @telesforka5044 Před rokem +81

    Ja kompostuję liście dębu, orzecha włoskiego, herbatę w torebkach papierowych (nie z tworzywa), cytrusy, resztki ugotowanych warzyw, trochę chleba jak czasami zostanie, tuje jak mam, zrębki z jałowca , liście drzew owocowych, chore krzewy pomidorów, ogórków, karton, papier niezadrukowany. Od lat tak robię i moje rośliny mniej chorują jak rośliny moich sąsiadów opryskiwane i sztucznie nawożone. Pozdrawiam i nie mogę nie dodać, że fajna koszulka☺️

    • @joanka34
      @joanka34 Před rokem +5

      no z chlebem bym nie próbowała

    • @katarzynao6072
      @katarzynao6072 Před rokem +7

      @@joanka34 Kiedyś przeczytałam, że torebki herbaciane robione są z włókien bananowca i też ich nie wyrzucam, mój kompost jest bardzo urozmaicony, jest tam prawie wszystko, no może z wyłączeniem szkła i cegieł 😆

    • @radek7918
      @radek7918 Před rokem +4

      I tak trzymaj 👍.Para porady z neta na zasadzie kopiuj wklej z różnych portali o których Szumi-Grzegorz wspomniał to porażka.Kiedyś w każdym gospodarstwie przy oborniku był oczywiście wychodek ,a teraz to łłorety 😁 tragedia,gronkowiec,bakterie szkodliwe,sucha toaleta na dziełeczce jedynka do butelki a dwójka do trocin i sezonowanie przez 12 miesięcy 🤣🤣🤣(w zakręconym szczelnie pojemniku ...)

    • @adamank2042
      @adamank2042 Před rokem +11

      Liści orzecha włoskiego nie wrzucam

    • @mamuszkabis9444
      @mamuszkabis9444 Před rokem +6

      Kompostuje wszystko nawet zdechlä mysz

  • @zz-oq4fe
    @zz-oq4fe Před rokem +42

    Jak zwykle dobrze Pan mówi.Z tymi doradcami to dziadostwo ,oni nawet nas chcieli uczyć jak się ręce myje przecież.

    • @riesling5771
      @riesling5771 Před 8 měsíci +1

      Mycie rąk ma być skuteczne, a wielu tego nie potrafi. NIe mówiąc już o tych co w ogóle nie myją rąk dopóki nie mają ich widocznie upapranych,

  • @Marija898
    @Marija898 Před rokem +89

    Dziękuję za cenne informavje Panie Grzegorzu,jest Pan bardzo rozsądnym człowiekiem😉

    • @mariamaria772
      @mariamaria772 Před rokem +4

      Dzień dobry😀 pierwszy raz trafiłam na osobę z takim samym "nikiem". Serdecznie Panią pozdrawiam. Jestem z suwalszczyzny ,a Pani skąd, jeśli mogę wiedzieć?🤗 podzielam Pani zdanie na temat Pana Grzegorza. Bardzo rozsądny człowiek!

    • @jolakazmierczak8884
      @jolakazmierczak8884 Před rokem +1

      Dzięki za super informacje prawidłowe podejście do tematu brawo dla pana też tak uważam i kompostuje podobnie dziękuję i pozdrawiam serdecznie

    • @Marija898
      @Marija898 Před rokem

      Jestem z warmii-koło Szczytna -blisko😉 pozdrawiam

  • @joannapaczkowska2304
    @joannapaczkowska2304 Před rokem +21

    Wczoraj pierwszy raz mąż dał się namówić do przerzucania kompostu. Ja przesypywałam trocinami i mieszałam.
    Nasionami w kompoście nie przejmuję się.
    Najwyżej powstanie nowa materia organiczna do kompostowania, a nadmiar skrzypu można wykorzystać na gnojówki.
    Pozdrawiam

  • @lucasslawianin8169
    @lucasslawianin8169 Před rokem +96

    Wielkie dzięki i wdzięczność za Twoją pracę i informacje zawarte w filmie. Ja również kompostuję wszystko , co mam w danym okresie dostępne i nie szukam " dziury w całym". Pozdrawiam serdecznie!

  • @jolantawolanowska4303
    @jolantawolanowska4303 Před rokem +21

    Mądrego warto posłuchać!!!To także moja zasada WSZYSTKO, LUB PRAWIE W ROZSADNYCH ILOŚCIACH....A nasze roślinki same później pobiorą co im potrzeba.

  • @aniabocian9036
    @aniabocian9036 Před rokem +21

    co z nami ludźmi się porobiło aby takie filmy trzeba było robić, sam zdrowy rozsądek, odrobina obserwacji i wszystko wiadome. Ale fakt te torebki po herbacie to dla mnie zaskoczenie, susze i spalam . Ale rzadko bo cale lato zbieram wszystko a potem w czajniku zaparzam swoją autorska.Dobry film konkret.

  • @magorzatakress9427
    @magorzatakress9427 Před rokem +57

    chłopie jakie ty masz zjefajne podejscie .uwielbiam twoje filmiki. jak ucierasz nosa depa i czepialskim.
    BRAWO TY

  • @elakwiatek9072
    @elakwiatek9072 Před rokem +39

    Masz Grzegorz rację,ja kompletuje wszystkie odpadki oprócz mięsa mieszanka organiczna jest najlepsza pozdrawiam serdecznie.

  • @grazyna6617
    @grazyna6617 Před rokem +26

    Masz rację . Krótko mówiąc żyjmy w zgodzie ze wszystkim. Nie przesadzajmy. Pozdrawiam ❤

  • @ogrodubabci
    @ogrodubabci Před rokem +32

    Super, dziękuję.😊 Wielu moich sąsiadów w wieku 70+ od zawsze tak robią i mnie tego uczą. Potwierdziłeś wszystkie ich opinie. 😊

  • @EvieWasacz
    @EvieWasacz Před rokem +22

    Szanuje poczucie humoru, kopostownik z samych muchomorów sromotnikowych czy dokarmianie srających gołębi😂 Filmik lepszy niż niejedne stand-upy i do tego mega edukacyjny. Dzięki☺️

  • @wandawanda2636
    @wandawanda2636 Před rokem +36

    Jest Pan kopalnią wiedzy i rozsądnego podejścia do tematu.👍👍👍

  • @mirekj.5715
    @mirekj.5715 Před rokem +52

    Gościu z Szumilasu dobrze mówisz, szacun za podzielenie się wiedzą i nie przejmuj się tym co inni mówią. Pozdrawiam

  • @ziwonyzyciawziete7912
    @ziwonyzyciawziete7912 Před rokem +50

    Dobrze gadasz chłopie👍😆 i dobrze kompostujesz! 👍👍👍

  • @elzbietamalczewska824
    @elzbietamalczewska824 Před rokem +15

    Nareszcie mądry '' wykład ''. ja też robię właśnie tak kompost i nie mam żadnych z nim problemów.
    .

  • @ewakie6692
    @ewakie6692 Před 29 dny +1

    Ten film jest przykładem tego, że najważniejsze w życiu to trzymać się środka. Dzisiaj tego środka brakuje we wszystkich dziedzinach życia. Wszyscy studiują a nie potrafią myśleć zdroworozsądkowo. Dobrze pan to ujmuje, kulturalnie i rzeczowo 😊

    • @WSzumilesie
      @WSzumilesie  Před 29 dny

      Prawda. Dużo skrajności wokoło nas. Albo ktoś wrzuci do kompostu wszystko w ilościach masowych albo wszystkiego się obawia. W ogóle w życiu jest duża polaryzacja. Albo lewo albo prawo. Albo czarne albo białe. Ja staram się obie te strony obserwować i wypośrodkować swoje postępowanie. Niestety trochę to niemodne dziś

  • @dorisylka
    @dorisylka Před rokem +35

    No wreszcie długi film. Robię sobie drinka w wiadrze i zasiadam do oglądania😊

    • @iwanefrete400
      @iwanefrete400 Před rokem +7

      Rozbawiłaś mnie z tym wiadrem 🤣dzięki , a filmik super , robię tak samo , nie mam czasu na przebieranie ,

  • @dariuszsllobodanus7151
    @dariuszsllobodanus7151 Před rokem +57

    Znakomity materiał o kompoście, świetnie przedstawiona, rzetelna wiedza. 👍

  • @mariafitzgerald7071
    @mariafitzgerald7071 Před rokem +31

    Grzesiu jak zwykle, jesteś genialny. Wprawdzie nie mam ogrodu i jestem już bardz0 stara, ale zawsze słucham cie z ogromną uwagą.Ciekawie powiadasz o prostych sprawach.

    • @trzeciaracja4771
      @trzeciaracja4771 Před rokem +4

      Też mam już swoje lata (emerytka), ale Grzesia słucham namiętnie. Niesamowity gość.

  • @halszkak123
    @halszkak123 Před rokem +24

    Uśmiałam się. Super poczucie humoru: pies jak sarenka, co się trzęsie jak od młota pneumatycznego. Świetnie się to ogląda i słucha. Dzięki za informacje.

    • @trzeciaracja4771
      @trzeciaracja4771 Před rokem +5

      Mi też się parsknęło śmiechem przy tym psie trzęsącym się jak młot pneumatyczny. A rzadko mi się to zdarza. :) No ale skojarzenie niebywale! :D Grzesiu to wybitna osobowość, twórcza i inteligentna.

  • @joanka34
    @joanka34 Před rokem +30

    Panie Grzegorzu, perz - ze szkoły (SGGW) pamiętam, że to roślina jednego wroga: koszenia.
    Kłącza zapuszcza na głębokość 1 m więc nie da się go wyrugować od dołu. Za to nie znosi zmiany fryzury. Zatem regularne koszenie przez rok - dwa, aż się dziadzina osłabi i zrezygnuje.

    • @WaldemarFrąckiewicz
      @WaldemarFrąckiewicz Před rokem +3

      nie widziałem perzu głębiej niż 20 cm (likwiduję go skutecznie motyką) koszony odrasta jak inne rośliny kłączowe, natomiast skrzyp ma do kilku m w głąb

  • @janbiskup1529
    @janbiskup1529 Před rokem +188

    Ja wszystko kompostuję co mam razem do kupy: zrębki tuj, czereśni, leszczyny, cisa, świerka, liście orzecha i odpodadki kuchenne.Jeszcze nie wiem jak będą na tym rosły warzywa ale dżdżownice polubiły mój kompost. Pozdro

    • @maciejdziechciowski1
      @maciejdziechciowski1 Před rokem +30

      Miałem jeden kompostownik z cytrusami. Nie dość że pachniał nimi to najwięcej dzdzownic w nim bylo

    • @maciejdziechciowski1
      @maciejdziechciowski1 Před rokem +31

      Myślę że najważniejsze to eksperymentować. Obserwować i wyciągać wnioski. A eksperci mogliby się naszymi wnioskami zdziwic;-)

    • @magdalenajaksa3522
      @magdalenajaksa3522 Před rokem +37

      Kompostuje wszystko oprócz mięsa i rośliny rosną jak szalone.Pozdrawiam❤

    • @maciejdziechciowski1
      @maciejdziechciowski1 Před rokem +16

      @@magdalenajaksa3522 i o to chodzi:-) Pozdr

    • @karolina1759
      @karolina1759 Před rokem +17

      u mnie też wszystko :)

  • @ryszardwadolowski2992
    @ryszardwadolowski2992 Před 3 měsíci +6

    Od lat robie komposty tak jak mowisz,nie ma ograniczen.Efekt znakomity.Bardzo dobry wyklad.

  • @reaflor2248
    @reaflor2248 Před rokem +57

    Odpadkami mięsnymi z kuchni dokarmiam bezdomne koty a zbędny chleb suszę i daję właścicielom kur. Odpadki kuchenne w wiaderku przesypuję zrębkami ( mam własną maszynkę do rozdrabniania drobnych gałazek). Pozdrawiam Pana serdecznie ♥♥♥ i Wszystkich sympatyków kanału. Wszystkiego dobrego. ps. Bardzo cenna wiedza. 👍Będę przekazywać dalej.

    • @maertseuw2452
      @maertseuw2452 Před rokem +7

      Koty to gatunek inwazyjny, niszczący polską faunę i przez takie dokarmianie dzikich kotów jeszcze bardziej sie one rozprzestrzeniają!

    • @reaflor2248
      @reaflor2248 Před rokem +19

      @@maertseuw2452 Napisałam "bezdomne" koty a nie dzikie. Ten kot (nazywamy go Kubuś) jest kastrowany więc ma lub miał właściciela. Często odwiedza naszą posesję od kilku lat.Może po prostu ma dwa domy? Często na mrozie spał pod balkonem. Ostatnio jest czysty i zadbany i ma domek na wszelki wypadek. Mój kot zawsze wracał na noc do domu.Pozbyłam się za to myszy. Zimą dokarmiam również ptaki ziarnem. W zamian wiosną wyjadają szkodniki z ziemi i pięknie śpiewają. Wszystko w granicach rozsądku. Pozdrawiam serdecznie.

    • @monikakf6563
      @monikakf6563 Před rokem +13

      @@joanka34 i widzisz tu co piszesz tak wygląda życie dzikich kotów i to jest właśnie naturalny sposób ograniczania ich populacji. Po akcjach masowych kastrowań kotów we Wrocławiu i walki z bezdomnością kotów miasto jest chyba jednym z najbardziej zaszczurzonych miast w Polsce.
      Człowiek często chce ulepszyć naturę a okazuje się że ktoś to to planował i układał miał jednak szerszy pogląd i te nasze ulepszenia często kończą się katastrofa na jakimś polu. Ludzie ciągle walczą z naturą uważając że ją ratują.
      Człowiek nie jest bogiem i powinien podchodzić z większą ostrożnością do działań jakie podejmuję. Chińczykom przeszkadzały wróble to potem walczyli z szarańczą. Problem zdziczałych zwierząt nie jest tak jednoznacznie oczywisty.

    • @monikakf6563
      @monikakf6563 Před rokem +6

      @@maertseuw2452 ok faktycznie ma zły wpływ na żbika a na jakie inne zwierząta ma też taki zły wpływ? Ptaki? Podstawowym pokarmem kotów są gryzonie. Których populację skutecznie ograniczają. To trochę tak jak by powiedzieć że jeże są szkodnikami bo żywią się dżdżownicami....

    • @maertseuw2452
      @maertseuw2452 Před rokem +1

      @@monikakf6563 na wszystkie zwierzęta mają negatywny wplyw. Koty polują na wszystko, nie tylko gryzonie. Ptaki, jaszczurki, zaby czy nawet węże. Zmniejszają znacznie populacje gryzoni, przez co inne drapieżniki głodują i padają z głodu.
      Jeże nie są szkodnikami i zjadają chocby ślimaki nagie, które tez sa gatunkiem inwazyjnym. Poza tym jeze nie są sztucznie dokarmiane jak koty i trzymane w ciepełku i puszczane na mordowanie niewinnych stworzeń, ktorych nawet nke zjedzą.

  • @Nosttre
    @Nosttre Před měsícem +2

    Najlepszy film o kompoście w polskim internecie ever!

  • @ThePessimistGuy
    @ThePessimistGuy Před 2 měsíci +5

    Najważniejsze trzy zasady:
    1. wszystko rozdrabniać
    2. zachowywać proporcje (zielone/brązowe)
    3. mieszać (napowietrzać)
    trawa i trociny to jeden z lepszych "starterów",
    liście - wysuszyć, rozdrobnić z trawą i na gorąco pójdzie wszystko,
    kurzy obornik (ja stosuje granulowany) to dobry starter (trzeba zachować umiar i rozcieńczyć w wodzie),
    co do mięsa - zdarza się ze mój Hrabia (kot) nie raczy zjeść wątróbki - leci na kompost
    Co wychodzi przy przesiewaniu:
    szyszki świerkowe i sosnowe - kompostuje na dwa razy bo nie mam jak rozdrobnić - po pierwszym kompostowaniu rozpadają się w rękach,
    korzenie sosnowe , świerkowe (>1cm) - na dwa razy
    ścinki róży ogrodowej - na dwa razy --lepiej zamienić na popiół bo niestety kolce
    gałęzie sosnowe, świerkowe - teraz zamieniam na popiół drzewny (można zrobić oprysk, sypnąć na trawnik, dodać do kompostu lub pod drzewka owocowe)
    torebki po herbacie - nie rozkładają się, - rozrywam i wyrzucam
    nie rozdrobnione liście dębowe
    przeoczone naklejki z bananów, taśmy z kartonów
    skorupki jajek - po pierwszym kompostowaniu rozpadają się w pył w rękach
    skorupki ślimaków - na dwa razy - trzeba zgnieść
    Nie kompostuje:
    oleju, kup zwierzęcych, sklejki, drewna lakierowanego lub malowanego, dykty ani płyt meblowych,
    kości, tuji, cisów i innych ozdobnych drzewek iglastych - (zamieniam na popiół)

    • @grzegorzszyszo7548
      @grzegorzszyszo7548 Před měsícem

      Z tego jedynie materiały drewnopochodne typu sklejka, płyta meblowa, OSB i podobne się nie nadają. To samo wióry z takich materiałów. Reszta się nada

  • @w-a-r-m-i-a-k
    @w-a-r-m-i-a-k Před rokem +11

    No ja robie kompost w trzech beczkach tam chyba po 120litrów i mam je nawiercone z każdej strony tak aby było tam powietrze i był kontakt z glebą. Czas kompostowania biorąc pod uwage, że przekładam go średnio co 3tygodnie zajmuje mi około 7miesięcy. Kompostuje wszystkie odpadki domowe plus zielsko, liście (wszystkie) i jeszcze to co mi gdzieś się trafi po drodze ale cegieł i szyn kolejowych nie dodaje. Mam dwa wiadra obornika od byków, które pasą się nie daleko mojej pracy i co jakiś czas dodaje tam troche tego aby dżdżownice zachęcić do współpracy. Przy każdym przekładaniu dodaje kartonu porwanego na mniejsze kawałki. Wody dodaje tylko latem gdy długo nie pada. Obecnie mam dwie beczki już no prawie gotowe, których już nie będe ruszał do czasu gdy zawartość trafi na rabaty wiosną. Kompost wychodzi mi bardzo fajny i nie mam chwastów mimo świeżego bydlęcego obornika, który dodaje.

  • @grzegorzslask2849
    @grzegorzslask2849 Před rokem +15

    Odnośnie liści orzecha włoskiego. Mam ich więcej niż jakichkolwiek innych (6 dużych drzew a orzechy mają sporo liści ) kompostuje je z innymi materiałami by kompost porządnie pracował i nie ma z nimi żadnego problemu. Rośliny rosną - warzywa w tym pomidory, ogórki, dynie, buraki... Jak ktoś ma je w ogrodzie warto z nich korzystać. Pozdrowienia z Jury.

    • @wiesawarak4024
      @wiesawarak4024 Před rokem +3

      To prawda moj maz wlozyl liscie orzecha do worka z zamiarem wyniesienia do lasu izapomnial o nich przez 2 lata lezakowaly w tym worku po czym wlozylismy do kompostownika. W tym roku ten kompost poszedl na dzialke, bylam w szoku jak wszystko roslo, pomidory musialam oglawiac bo dochodzily do 3 metrow.

  • @ola-em5334
    @ola-em5334 Před rokem +30

    Witam Grześ Leśny Szumisiu - podziwiam Cię, za anielską cierpliwość /do ludzi zadawajacych te bzdurne pytania/ w przekazywaniu tak cennych, wartościowych wiadomości, A żebyś tłumaczył jeszcze ten temat z 80 x/razy dla ,,myślących,,/ to i tak będą tacy, ,,rozgarnięci,,, że i tak będą pytać w nieskończoność, bo myślenie ludziom stwarza ból.- pozdrawiam serdecznie i cieplutko całą Twoją rodzinkę i życzę Wam Szumisie bardzo dużo zdrówka.😺

    • @rawa5457
      @rawa5457 Před rokem +4

      👍

    • @danielwosek5791
      @danielwosek5791 Před rokem +2

      Super odcinek pozdrawiam serdecznie oglądam często Pana odcinki często w|ręcz słucham nieoglondam koszulek ale koszulka jest ok dużo mondrych podpowiedzi nie czytam głupich komentarzy bo zawsze jakiś cwaniak bez wiedzy się pojawi i będzie pisał głupie komętarze a czasem w łasnie z takich filmików jak ktoś czegoś nie wie morzna się dowiedzieć czegoś oczym się nie wie przepraszam za błędy ortograficzne ale piszę w pracy szybko na przysłowiowym kolanie jeszcze raz pozdrawiam i czekam na nowe odcinki z niecierpliwością...?

  • @sav2236
    @sav2236 Před rokem +19

    Šwietny odcinek! Brawo. Popieram również podejście do "współczesności". Niestety plagą we współczesnych mediach staje się "odradzanie" robienia wielu absurdalnych rzeczy np. kompostowanie gruzu, stali, siadanie na tylnym siedzeniu samochodu gdy chcemy go prowadzić, picie kwasu solnego, wyskakiwanie z okna itp. Patrzę z pewnej perspektywy czasu i ze zgrozą obserwuję, że współczesny człowiek cofnął się o wieki w stosunku do pokolenia urodzonego w latach 50, 60, 70 czy nawet 80 tych. Wtedy KAŻDY wiedział co wolno, a czego nie, co można, czego nie, a obecnie ... ? Pozdrawiam.

    • @pumaTe
      @pumaTe Před rokem +3

      Wcale się nie dziwię, że odradzają. Niestety są ludzie, którym trzeba to powiedzieć.
      Widzialam ekspedientkę w sklepie, która nie umiała wydać reszty z 2 zł, a jakiś cukierek kosztował 1zł 🙈. Ilu było młodych ludzi skaczących na główkę do rzeki, nie sprawdzając co jest na dnie. Kończyło się na wózku. Są nawet filmiki na youtubie o różnych głupotach, że mi coś takiego nie przyszłoby do głowy.
      Z rok temu był modny challenge w podstawówkach, żeby się samemu dusić, do momentu, kiedy nie łapie się oddechu. Jedna dziewczynka we Włoszch zmarła. Trafiło to nawet do przedszkola, bo dziecko zobaczyło u starszego brata, czy siostry.
      Dlatego moim 'credo' życiowym jest - lepiej z mądrym stracić, niż z głupim zyskać
      Pozdrawiam

  • @marzenaszpejda4301
    @marzenaszpejda4301 Před rokem +11

    💚!!!!!!! tyle w temacie. Pozdrawiam serdecznie NORMALNEGO człowieka 🤩

  • @dorisylka
    @dorisylka Před rokem +13

    W zeszłym roku po sezonie wrzuciłam do kompostu krzaki pomidorów porażone zarazą ziemniaczaną. W tym roku podsypałam tym kompostem wszystkie grządki. Pomidorki i inne warzywa zdrowe bez zarazy😊

    • @lucynawalek5355
      @lucynawalek5355 Před rokem

      Myślę, że zaraza atakuje w deszczowej pogodzie,w tym roku raczej było sucho

  • @janinakrawczyk9384
    @janinakrawczyk9384 Před rokem +7

    Ja też postępuję z kompostem podobnie i nie szukam problemów gdzie ich nie ma. Dziękuję za ciekawy wykład chociaż ciut przydługi .

  • @pancerz78
    @pancerz78 Před rokem +16

    Pełne 100% kompostuje wszystko i wczoraj było przekopanie ogrodu na zimę. Na wiosnę glebogryzarka pójdzie i od nowa siejemy. Pozdrawiam 💪🍺 Tuje trujące jak się ich nażremy. Mistrz

  • @GinettaBwabye
    @GinettaBwabye Před rokem +17

    Brawo! Zdrowy rozsądek to obowiązkowy element pracy w ogrodzie.

  • @MartaR865
    @MartaR865 Před rokem +22

    No to druga kawka😉☕ o komposcie to ja mogę słuchać, zwłaszcza przy myciu lodówki.

  • @anetatomala6685
    @anetatomala6685 Před rokem +18

    Wrzucam na kompost wszystko jak leci, z miesnych odpadów cieszą się okoliczne koty.
    Jak zwykle dobrze chłopie prawisz

    • @inkaziolowa
      @inkaziolowa Před rokem

      Ja akurat mięsnych czy rybnych odpadów nie wrzucam właśnie ze względu na koty, jeze i inne zwierzęta. Żeby im nie zaszkodziło.

    • @annatyszka4117
      @annatyszka4117 Před 8 měsíci +2

      A nie lepiej mięsko dać osobno kotkom? Mówię to ja- kochająca koty❤️🐈‍⬛

  • @oqlar
    @oqlar Před rokem +25

    Daję łapkę i komentarz - niech algorytmy promują. Długi materiał ale przyjemnie się słucha, jak zwykle.

  • @barbaraxyz1890
    @barbaraxyz1890 Před rokem +7

    Doświadczonego przyjemnie słuchać.

  • @ellabela3307
    @ellabela3307 Před rokem +14

    Dziękuję za zdrowy rozsądek. W dzisiejszych czasach rzadkość. Pozdrawiam.

  • @szczepankurpisz249
    @szczepankurpisz249 Před rokem +38

    Wielkie dzięki za tak dużą porcję wiedzy (i dzielenie się praktyką). Pozdrowienia!

  • @tomekmiko1841
    @tomekmiko1841 Před rokem +10

    Wszystko dla ludzi, wszystko z umiarem. Pozdrawiam

  • @ewaa-stanek4633
    @ewaa-stanek4633 Před rokem +22

    Godzinny film?? Muszę na raty oglądać zatem.. ☺️

  • @l.k.1562
    @l.k.1562 Před rokem +25

    Ja też kompostuję i liście i odpadki kuchenne, zrębki... Chwasty, skorupki od jajek i mam świetny materiał pod warzywka. Grzesiu, jesteś mega zabawny.. "Pamela Anderson", "... mam to w kompoście...", "... kot prezesa.." 🤣🤣🤣🤣
    Udostępniam, bo masz zdroworozsądkowe podejście i urok osobisty.
    Pozdrawiam Ciebie i całą rodzinkę. Szczególnie Wasze Kwiatki❤️

    • @MayMay-kb5vv
      @MayMay-kb5vv Před měsícem

      Dobre 👏🏻

    • @MayMay-kb5vv
      @MayMay-kb5vv Před měsícem

      Szkoda , że tyle dobrego materiału do kompostowania marnuje się na cmentarzach . Spopielić i oddać roślinkom . Jestem za . Zbyt „późno”trafiłem na ten materiał. Pozdrawiam

  • @patrycjamlesniowska
    @patrycjamlesniowska Před rokem +13

    Mi się podoba taki film. Mimo że długi, to dużoprzydwtnych informacji i nie trzeba skakać po filmach i trącić czasu.
    Pierw co zrobiłam na swojej działce to miejsce na kompost i zbieranie materii organicznej 😁

  • @lubor87
    @lubor87 Před rokem +15

    Hej, mam podobne przemyślenia do Twoich. Uważam, że przez to przesadne mędrkowanie nad kompostem, robieniem z tego jakiegoś mistycznego wręcz doświadczenia ludzie spędzają nad tym albo za dużo czasu albo... nie robią tego wcale :D Najlepszą zasadą przy robieniu kompostu jest przyjęcie, że z kompostem jest jak z zupą: z samej wody czy samych buraków zupy smacznej nie zrobisz. Musi być trochę zielonego paliwa, trochę brązowego. Raz na jakiś czas przyjrzeć się temu co się dzieje, czego potrzeba - może przemieszać, może trochę liści nie zaszkodzi, trochę masy z trawy. Jadę ze wszystkim - zrębki, trociny, kora, liście trawa, resztki jedzenia, pozostałości po uprawach. W 2-3 lata mam kompost jak z podręczników. Jeśli coś potrzebuje więcej czasu to przy pobieraniu kompostu wrzucam do młodszego kompostownika. Nie ma problemu, wręcz przeciwnie. Biorąc pod uwagę, że trawą i liśćmi sciółkuje (oczywiście mulczowanie pomaga) to aż mi brakuje trawy i liści! Jak widzę kiedy sąsiad, narzeka że mu kompost nie idzie (a tam same gałęzie i trawa) a potem grabi liście do worów to aż coś się gotuje we mnie. Przecież to zbrodnia marnotrawstwa. W 2022 już nas na to po prostu nie stać.
    PS: co do torebek po herbacie - część jest z plastiku lub jakiegoś mocno przetworzonego papieru, to te rozłożą się chyba po 200 latach :D Ale te papierowe to szybko. Czasem na opakowaniu jest to oznaczone.

    • @RosEla47
      @RosEla47 Před rokem +1

      Lu bor - popieram w 100% więc nie będę pisać,żeby się nie powtarzać.👍😆
      Kończę sezon działkowy,kompostownik pełny,jeszcze go przerzuce.Czesc liści włożę do worka.
      Pozdrawiam

  • @babajaga4860
    @babajaga4860 Před rokem +5

    Zawsze do kompostu daję wszystko, co żyło, nawet kości. Fajnie jest potem pieląc grządki znaleźć kość i używać jak szpikulca, albo zaznaczyć początek rzędu😜 Koty i ptaki też mają ciekawe miejsce do odwiedzin. Pozdrawiam fanów kompostowania😀

  • @moniakowal6017
    @moniakowal6017 Před rokem +7

    Mądre ma Pan przemyślenia. Niektórzy już tak przesadzają i że z każdą głupotą biegliby do profesorów. Lepiej samemu trochę pomyśleć, przypomnieć sobie lekcje biologii (książki)oraz pogadać ze starszymi ludźmi z doświadczeniem. Myślmy i eksperymentujmy. Sami róbmy doświadczenia.
    A co do odchodów mięsożerców to słyszał, że należy oddzielnie kompostować i znacznie dłużej. Ten temat trzeba jeszcze zgłębić.
    Dziękuję I pozdrawiam serdecznie.

  • @jerzymazur8284
    @jerzymazur8284 Před rokem +12

    Panie Grzesiu super odcinek , każdy orze jak może. Ale laików nie brakuje w każdej dziedzinie. Jeśli ktoś chce to się nauczy. Są rzeczy których się nie przeskoczy, ale można ominąć. Ciekaw jestem czy z zadających niektóre pytania myją ręce przed posiłkiem ,jak są tacy delekutaśni. Tak trzymaj.

  • @patapatatai3429
    @patapatatai3429 Před rokem +5

    Może chodzi o złotą zasadę: przede wszystkim nie szkodzić. Ja mam "kompost" na pryzmie, mój ociec się tym zajmuje po swojemu - już mi nasadził chwastów pod korek, ponieważ materia była za słabo rozłożona. Ponoć kompost właśnie układany na pryzmie wymaga prawie dwa razy tyle czasu żeby odpowiednio dojrzał.
    Tej wiosny odpalę prawdziwy kompostownik i zobaczymy co będzie. Wielkie dzięki za ogrom informacji i wsparcie. :)

  • @LunaLeche
    @LunaLeche Před rokem +34

    Film jak zwykle wartościowy, ale co mnie zachwyciło- twoja koszulka Grzesiu ❤

  • @Fabi....
    @Fabi.... Před rokem +27

    Siema, no ogarnąłem po całości, przy ogarnianiu na podwórku, pogoda sprzyja 😎
    Ja tam kompostuje wszystkie rośliny, teraz mam kury, więc sporo odpadków trafia do kur, skorupki z jajek tez kompostowałem, faktycznie długo się rozkładały, ale nie przeszkadzało mi to, że nieprzekompostowane trafiały na grządki, teraz daję je kurom... Długi film, to i komentarz długi, pozdro 👊👍

  • @izabelaczubek3384
    @izabelaczubek3384 Před rokem +10

    Zgadzam się z Panem na 100%. Natomiast co do szczórów w kompoście: po latach kompostowania zdarzył mi się taki incydent, niestety i stety. Otóż, mam kompostownik kupiony (z plastiku, z przykryciem). Jest nie możliwe, by weszła tam myszka, a co dopiero szczur (?). A jednak dał radę i powiem Panu i Panstwu tak: pobyt szczura w moim kompoście nauczył mnie jak prawidłowo dbać o kompost. Szczur tak intensywnie mieszał ten kompost, że przerobił się może nie na gorąco, ale "na ciepło". Przez zimę przemieszał mi to na piękną ziemię. Nigdy kompost nie zrobił mi się tak szybko! Teraz przerzucam kompost tak często jak nigdy przedtem. Może powiecie, że zwariowałam ale gdybym miała pewność, że szczur jest płci męskiej, to pozwoliłabym mu w tym zamkniętym kompostowniku żyć, bo takiej pracy jak szczur człowiek nie zrobi. Ostatecznie pozbyłam się osobnika, bo mogła być to " zaciązona dama", a nie chciałabym rozmnażać. Pozdrawiam Pana z Szumilasu i oglądaczy:)

  • @arturjesioowski4349
    @arturjesioowski4349 Před rokem +8

    Dużo zdrowego roządku, prostoty i praktyczności. Fajny, pomocny wykład. Gratulacje i dzięki. ☀️🌅🌳💪

  • @ewaa-stanek4633
    @ewaa-stanek4633 Před rokem +8

    Dopiero wczoraj założyłam nowa pryzmę, jest b ciepło i kompost bardzo szybko się przerabia..
    We wrześniu zakładałam pryzmę, ale byle jak tzn nie siekalam nic drobno ale było różnorodnie.. I mimo to dzieci aurze jest już prawie gotowy kompost.. A nie przekładałam go nic a nic.. Byłam pewna że dopiero na wiosne cos z tego będzie a tu niespodzianka, zatem to zmieszałam z liśćmi z trawa i kartonem i będzie za chwilę jeśzczd więcej kompostu... 😋

  • @mirelaweidemann5660
    @mirelaweidemann5660 Před 12 dny

    Sposob w jaki pan sie wyslawia i poczucie humoru super, mozna by bylo pana sluchac godzinami.
    Texty ktore juz slucham od dluzszego czasu wskazuja na logiczne i rozsadne myslenie. Pozdrawiam serdecznie z Köln

  • @PatrykR42
    @PatrykR42 Před rokem +9

    Co do marnowania żywności w domu zgadzam się z Panem.
    Jeśli chodzi o kompost to cały czas praktykuje i się uczę 👍😁

  • @agab2524
    @agab2524 Před rokem +26

    Witam - godzinka minęła jak oka mgnienie. Super materiał.

  • @Annie-xi2jg
    @Annie-xi2jg Před rokem +4

    -moje słowa,moja teoria,tylko siła przebicia nie ta 😬sama co u Pana 🌹 🙋❣️

  • @isz3809
    @isz3809 Před rokem +6

    Fajnie powiedziane kiedys nagrywales o komposnie od tamtego czasu nie ma problemu w komposcie

  • @Mariocze1
    @Mariocze1 Před rokem +7

    Ja często wyrzycam odpadki z kuchni bezpośrednio na grzadki przykrywam liscmi słoma zrębkami a nawet całymi krzakami np pomidorów po wyrwaniu itp. Przez zimę się to rozkłada. Jak coś się nie rozłoży to odsuwam lekko na bok a w grządkę normalnie sieje i sądzę. Dodaje kompost, zwykła ziemie, wszystko mieszam. Skorupki od jajek można znalezc u mnie na grządkach wszędzie, również pestki np avocado śliwek itp. Wodę po gotowaniu jajek i innych wylewam na grzadki... Wszystko działa...

  • @ewaskupien6077
    @ewaskupien6077 Před rokem +14

    Świetny film. Ogrom wiedzy - rewelacyjnie, z humorem przekazanej 😊, i dużo zdrowego rozsądku. Bardzo przydatne. Dzięki.
    A faktycznie- koszulka fajna 😀

  • @janlichwiarski1786
    @janlichwiarski1786 Před rokem +8

    Dzięki Panu dotarło do mnie, że moja wiedza o kompostowaniu była mierna.
    Dziękuję za materiał. Bardzo wartościowy (dla mnie). Świetna robota. Pozdrawiam.

  • @katarzynao6072
    @katarzynao6072 Před rokem +10

    Na prawdę ludzie sądzą, że można kompostować szkło i cegły 😮 Bardzo ciekawy materiał, unikałam zrębków i trocin, bo przeczytałam w internecie😁 Ech, ten internet......

  • @urszula.s-ka0707
    @urszula.s-ka0707 Před rokem +6

    No ja też kompostuję wszystko. Nawet stare bawełniane materiały, bo to przecież też sama natura. Nawet wełniane rzeczy można kompostować. A jeśli chodzi o tuje to wyściółkowałam nimi naprzemian z trawą pod moimi pięknymi cisami. A kompostowniki żyją na całej swej wysokości, bo używam kartonów na przekładki. Sąsiedzi grabili liście i mieli wywieźć to poprosiłam by mi oddali do kompostowania. Liście od winogron latem oddawałam bardzo miłym kozim, a teraz te co spadły to siup do kompostownika. Co kilka dni poleję wodą. Perz kiedyś gdy zakładałam ogródek ułożyłam w pryzmę i sam się rozłożył. Potem z ziemi łąkowej ułożyłam jako ściółkę pod winoroślami i tylko ze 2 razy przełożyłam górą na dół i się rozłożył. Wszystko się kompostuje jeśli jest naturalne. Nic co naturalne ziemi nie zaszkodzi.

  • @evab1188
    @evab1188 Před rokem +24

    Wielka wdzięczność za wspaniały materiał! Zdrowia dla całej rodziny i powodzenia w dalszej pracy!💜💜💜💜💜💜💜💜

  • @andrzejrozek1046
    @andrzejrozek1046 Před rokem +7

    znakomity film,praktycznu,bez przeginania,zgadzam sie z Panem a 100%....to po prostu poradnik dla kompostujących...dobra robota dziękuję i pozdrawiam

  • @ewabryda7781
    @ewabryda7781 Před rokem +8

    Warto tą wiedzę przyswoić. Zawsze należy myśleć i wtedy wiemy co możemy kompostować.

  • @eleonoraszymanska696
    @eleonoraszymanska696 Před rokem +7

    Wreszcie ktoś mądry szacun

  • @JTBJakosToBedzie
    @JTBJakosToBedzie Před rokem +3

    Brawo Ty!
    Ludzie już dawno powinni przestać słuchać tych wszystkich pseudo ekspertów robią nam wodę z mózgów. Pozdrawiam

  • @uszyrobala1249
    @uszyrobala1249 Před rokem +13

    Gościu! Robię tak jak Pan to robi. Szacunek za wiedzę. :)
    Pozdrawiam.

  • @gosiamazur8790
    @gosiamazur8790 Před rokem

    Dzięki, pożyteczny film. Pozdrawiam😊

  • @alicjalipnicka3280
    @alicjalipnicka3280 Před rokem +1

    Super film, dziękuję bardzo

  • @kalinaading9074
    @kalinaading9074 Před rokem +6

    Wspaniała wiedza, przekazana w inteligentny, dowcipny sposób. Z przyjemnością wysłuchałam. Idę grzebać w moim kompoście żeby go napowietrzyć. Ja też kompostuję prawie wszystko. Serdeczności.

  • @tomekwacawski4600
    @tomekwacawski4600 Před rokem +9

    Super film jak dla mnie to kompendium wiedzy. Czegoś takiego szukałem tym bardziej że dopiero zaczynam przygodę z ogrodnictwem. Dzięki i pozdrawiam serdecznie.

  • @dorotaburda2178
    @dorotaburda2178 Před rokem

    Super odcinek. Dzięki wielkie. Pozdrawiam 🙂

  • @barbarawegrzyn5579
    @barbarawegrzyn5579 Před rokem

    Świetny film, dzięki 👍, oglądam do końca 🤗

  • @haneczkahaneczka3091
    @haneczkahaneczka3091 Před rokem +7

    Moja wdzięczność za ten filmik nie ma granic ! Jestem potencjalną ogrodniczką za jakiś czas wracam do Polski ,ziemia już jest siedlisko się buduje a ja zbieram informacje z internetu jak sobie najlepiej z nią radzić . Takie rady jak pana są dla mnie bezcenne bo przyznam się że po zapoznaniu się z informacjami w temacie kompostowania miałam już ,, misz masz ,, w głowie a tu proszę taka perełka ! Dziękuję !

  • @eduardjanusch7745
    @eduardjanusch7745 Před rokem +16

    Dziękuje za ten film ,zrobiłeś dobrą i porzyteczną robote ,rozwiałeś dużo problemów. Pozdrawiam znad jeziora Bodeńskiego.

  • @lidiabogdanowicz1266
    @lidiabogdanowicz1266 Před rokem +1

    Super informacje wielkie dzięki jesteś wielki

  • @beatamielcarek4061
    @beatamielcarek4061 Před rokem +3

    Świetny temat. Dziękuję. 🍀

  • @karolina1759
    @karolina1759 Před rokem +3

    super filmik :) w prostocie całe piękno :)

  • @alicjacelmer6314
    @alicjacelmer6314 Před rokem +8

    Dzięki , mówisz bardzo ciekawie i naprawdę aż trudno uwierzyć ,że filmik trwał ponad godzinę .Pozdrawiam i powodzenia.

  • @jerzykipa8760
    @jerzykipa8760 Před rokem

    Super film logicznie i zgodnie z naturą

  • @reaflor2248
    @reaflor2248 Před rokem +15

    Dziękuję Panie Grzesiu za informacje. 🥀🌺🌻🌹Bardzo przydatne dla mnie. Co do niektórych odpadów miałam wątpliwości, np. co do perzu, skórek z cytusów, chorych liści.