วัดปงสนุก จ.ลำปาง วิหารพระเจ้าพันองค์เก่าแก่ได้รับรางวัลยูเนสโก Ep28
Vložit
- čas přidán 16. 07. 2024
- #วัดปงสนุก#วิหารพระเจ้าพันองค์#ลำปาง วัดปงสนุก เหนือเป็นวัดโบราณวัดหนึ่งในลำปาง สันนิษฐานว่าสร้างร่วมสมัย พระเจ้าอนันตยศเสร็จมาทรงสร้างเมืองเขลางค์นคร เมื่อ พ.ศ. 1223 วัดปงสนุก เดิมมีชื่อเรียกอยู่หลายชื่อ ตามหลักฐานในจารึกที่พบในที่ต่าง ๆ มีอยู่ 4 ชื่อ คือ วัดศรีจอมไคล วัดศรีเชียงภูมิ วัดดอนแก้ว วัดพะยาว(พะเยา) ชุมชนเดิมบริเวณวัดปงสนุกเป็นผู้คนที่อพยพมาจาก 2 ที่ด้วยกัน คือจากการกวาดต้อนครั้งที่ลำปางไปรบกับเมืองเชียงแสน ราว พ.ศ. 2364 และจากเมืองพะเยาเมื่อชาวเมืองคราวหนีศึกพม่า ด้วยเหตุนี้ชาวเมืองเชียงแสนและเมืองพะเยา แม้เมื่อมาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่ใหม่ ก็ยังรำลึกถึงบ้านเกิดเมืองนอนเดิม จึงได้เอานามชื่อวัดและชื่อบ้านมาเรียก โดยชาวพะเยาก็เรียกวัดพะยาว(พะเยา) ชาวเชียงแสนก็เรียกวัดปงสนุก ซึ่งเป็นชื่อบ้านเดิมของตนในเชียงแสน ซึ่งปัจจุบันวัดปงสนุก ใน อ.เชียงแสน ก็ยังมีอยู่ ปัจจุบันวัดปงสนุก แยกเป็น 2 วัด ทั้งที่อาณาเขตก็ไม่กว้างขวางเท่าใด คือ วัดปงสนุกเหนือ และวัดปงสนุกใต้ สาเหตุที่แยกเนื่องมาจากพระสงฆ์ สามเณร ในอดีต มีจำนวนมาก จึงแบ่งกันช่วยดูแลรักษาวัด แต่ถึงอย่างไรทั้งสองวัดก็นับถือกันว่าเป็นวัดพี่วัดน้องอาศัยช่วยเหลือกัน มาโดยตลอด วัดปงสนุกในอดีตถือว่าเป็นวัดที่มีสำคัญและมีประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวพันกับ เมืองลำปาง อาทิ เป็นสถานที่ดำน้ำชิงเมืองบริเวณหน้าวัดระหว่างเจ้าฟ้าชายแก้วและเจ้าลิ้น ก่าน ราวปี พ.ศ. 2302 และยังเป็นสถานที่ฝังเสาอินทขิลหรือเสาหลักเมือง หลักแรก เมื่อ พ.ศ. 2400 สมัยเจ้าหลวงเจ้าวรญาณรังษีราชธรรม เสาหลักเมืองดังกล่าว ถูกย้ายไปฝังไว้ที่ศาลเจ้าพ่อหลักเมืองในปัจจุบัน สิ่งที่แปลกแตกต่างไปจากวัดทั่วๆ ไป ของวัดปงสนุก คือ ม่อนดอย เนินเขาพระสุเมรุจำลอง อันเป็นที่ตั้งของวิหารพระเจ้าพันองค์ สร้างด้วยไม้ในลักษณะมณฑปหลังคาซ้อนสามชั้น บนสันหลังคาเหนือมุขทั้งสี่สร้างปราสาทไม้จำลองขนาดเล็กหุ้มด้วยสังกะสีฉลุ ลาย สื่อความหมายถึงทวีปทั้งสี่รอบเขาพระสุเมรุ ลักษณะตัวอาคารผสมผสานระหว่างศิลปกรรมล้านนา พม่าและจีน หลงเหลือเพียงอยู่แห่งเดียวในประเทศไทย ห้องกลางวิหารประดิษฐานพระพุทธรูปสี่องค์หันพระพักตร์ออกสี่ทิศ ประทับนั่งใต้โพธิพฤกษ์ทำด้วยตะกั่ว ด้านล่างของฐานชุกชีประดับลวดลายรูปช้าง นาค สิงห์ นกอินทรี มีความเชื่อสืบกันมาว่า วิหารหลังนี้สร้างโดยช่างเชียงแสน เลียนแบบหอคำเมืองเชียงเกี๋ยง (เชียงเจิ๋ง) ในสิบสองปันนา ประเทศจีน ซึ่งไม่หลงเหลืออยู่แล้วในปัจจุบัน ด้วยความงดงามของวิหารแห่งนี้ทำให้กลายเป็นแรงบันดาลในการสร้างสถาปัตยกรรม ในสมัยหลัง อาทิ หอคำ ไร่แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย และวิหารสี่ครูบา วัดเจดีย์หลวง จ.เชียงใหม่ ราวปี 2548 ที่ผ่านมา ทางชุมชนปงสนุกร่วมกับผู้เชี่ยวชาญด้านศิลปะและโบราณคดี และนักวิชาการท้องถิ่น ได้หารือและร่วมกันก่อตั้งโครงการบูรณะวิหารพระเจ้าพันองค์ขึ้น หลังจากนั้นทางวัดและชุมชนจึงตื่นตัวในการอนุรักษ์และรักษามรดกท้องถิ่น เพิ่มขึ้นเป็นลำดับ ห้องแสดงศิลปวัตถุ วัดปงสนุก ได้รับการจัดตั้งด้านข้างวิหารพระเจ้าพันองค์ เป็นศาลาชั้นเดียวขนานไปกับกำแพงบนม่อนดอย จัดแสดงโบราณวัตถุดั้งเดิมของวัดราว 4-5 ชิ้น ได้แก่ อาสนะ สัตตภัณฑ์ ขันดอก แผงพระไม้ ติดกันเป็นห้องแสดงภาพถ่ายของวัดปงสนุก ฝีมือการถ่ายภาพโดยคุณแอนเจลา ศรีสมวงศ์วัฒนา แต่ปัจจุบันนิทรรศการดังกล่าวได้ถูกเก็บออกไปแล้ว หากแต่ภาพถ่ายดังกล่าวได้นำมาจัดพิมพ์เป็นชุดโปสการ์ด ออกขายเมื่อหารายได้เข้ามาบูรณะวิหารของวัด การเกิดขึ้นของโครงการบูรณะวิหารพระเจ้าพันองค์ ทำให้ชาวบ้านเริ่มเข้ามาสนใจประวัติศาสตร์ท้องถิ่นของตนเองมากขึ้น นำมาซึ่งโครงการและกิจกรรมอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง อาทิ โครงการปรับปรุงภูมิทัศน์วัดปงสนุกเหนือและใต้ โครงการค้นคว้าศึกษาคัมภีร์ใบลาน และล่าสุดเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2549 คือ นิทรรศการภาพพระบฏ ตุงค่าว จาวเขลางค์ ที่จัดแสดงตุงค่าวอายุราว 100 ปี ที่ถูกค้นพบโดยบังเอิญในหอไตรของวัดระหว่างการทำงานบูรณะวิหาร เป็นตุงที่ทำด้วยผ้าเนื้อละเอียดและบางส่วนเป็นตุงกระดาษสา จำนวนหลายสิบชิ้น แต่ละชิ้นเขียนเรื่องราวเกี่ยวกับพระเวสสันดรชาดกด้วยลวดลายวิจิตรสวยงาม ในอดีตใช้ประกอบพิธีเทศน์มหาชาติของวัด อย่างไรก็ดีการที่ชุมชนและวัดร่วมมือกันบูรณะวิหารพระเจ้าพันองค์จนสำเร็จภายใต้โครงการอนุรักษ์มรดกทางศิลปกรรม สถาปัตยกรรม วิหารพระเจ้าพันองค์ วัดปงสนุก จ.ลำปาง ทำให้ได้รับรางวัล “Award of Merit” จากยูเนสโก (UNESCO) ในปี 2551
สาธุ
สาธุค่ะ
ดีจังค่ะ ใกล้บ้านญาติ กำลังจะไปทำบุญปลายปีนี้พอดีค่ะ ถ่ายภาพสวย นิ่ง บรรยายดีค่ะ ขอบคุณมากค่ะ รอชมตอนต่อไปนะคะ
ขอบคุณค่ะมีกำลังใจมากๆค่า
คนสมัยโบราณ จะเรียกทิศตะวันออกว่าเป็น"ทิศเหนือ" ทิศตะวันตกเป็นทิศใต้ และปัจจุบันนี้ก็ยังมีคนบางท้องถิ่นของลำปาง ก็ยังเรียกกันอยู่ อุตรทิศ (อุดร) ก็แปลว่าเหนือ จังหวัดที่มีความหมายว่า"เมืองเหนือ" ก็คือจังหวัด"อุดรธานี" ส่วนทิศทั้งแปดจะมี ๑ ปุริมทิศ ทิศตะวันออก ๒ ปัจฉิมทิศ ทิศตะวันตก ๓ อุตรทิศ(อุดร) ทิศเหนือ ๔ ทักษิณทิศ ทิศใต้ ๕ อีสานทิศ ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ๖ พายัพทิศ ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ๗ อาคเนย์ทิศ ทิศตะวันออกเฉียงใต้ และ ๘ หรดีทิศ คือทิศตะวันตกเฉียงใต้ จึงเรียกว่า "อัฏฐธรณี" แปลว่า ธรณีทั้ง ๘ ทิศ จากคำแผ่เมตตาที่ปรากฏ ในคำแผ่เมตตาของ วัดไหล่หินหลวง อ.เกาะคา ลำปาง อาทิที่ขึ้นต้นว่า "ปุญญัง อันว่าบุญตานัง" อันข้าได้ไหว้และปู่จา เป็นต้น คัดจากประวัติของ วัดไหล่หินหลวง วัดปงยางคก ห้างฉัตร และประวัติ ครูบาพระมหาป่าเจ้าเกสรปัญโญ แห่งวัดไหล่หินหลวง ของสามเณรดวงจันทร์ ครุขยัน (๔ กันยายน ๒๕๑๒) ขอกราบอนุโมทนาสาธุ
🙏🙏🙏
🙏🙏🙏👍👍👍🥰🥰💜💚🧡💙💛❤️💚💜