Lidia Zonn | Nie miałam pojęcia, że matka jest Żydówką

Lidia Zonn urodziła się w 1934 roku w Wilnie. Jej ojciec pochodził z protestanckiej rodziny; z zawodu był astronomem, w Wilnie pracował jako asystent przy uniwersyteckim Obserwatorium Astronomicznym. Matka (Rachela z d. Zarecka) studiowała historię, ale była oddana przede wszystkim karierze naukowej ojca. Zmarła w 1948 roku. W 1939 roku ojciec Lidii Zonn otrzymał propozycję pracy z warszawskiego obserwatorium, w związku z czym cała rodzina przeniosła się do Warszawy. Początkowo mieszkali w obserwatorium astronomicznym. W 1943 r. Lidia Zonn wraz z matką przeniosły się do Instytutu Fizyki Doświadczalnej na ul. Hożej, następnie na ul. Malczewskiego (19/21) do willi Jerzego Sołtana, skąd podczas powstania zostały przeniesione do obozu przejściowego na Okęciu. Stamtąd zostały przetransportowane do Pruszkowa, a później do wsi pod Krakowem. W Krakowie w 1945 r. nastąpiło połączenie rodziny (ojciec od 1939 r. przebywał w Oflagu). Po wojnie zamieszkali w suterenie na ul. Grażyny w Warszawie, a ojciec podjął pracę w Instytucie Fizyki UW. Lidia Zonn ukończyła liceum im. Mikołaja Reja w Warszawie i studia w Szkole Filmowej w Łodzi. Zawodowo zajmowała się filmem dokumentalnym (montaż), jej mąż był reżyserem.
NAZWISKO ROZMÓWCZYNI: Lidia Zonn
WYWIAD PRZEPROWADZIŁ: Józef Markiewicz
NAGRANIE: Józef Markiewicz
DATA NAGRANIA: 18 stycznia 2019 r.
PRAWA AUTORSKIE DO NAGRANIA: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
00:01:03 - Praca zawodowa ojca rozmówczyni, oferta stanowiska w Warszawie; przeprowadzka do Warszawy.
00:03:50 - Informacje o matce rozmówczyni, jej oddanie karierze naukowej ojca.
00:05:48 - Mieszkanie w obserwatorium astronomicznym; przyczyny przeprowadzki do Instytutu Fizyki; przeprowadzka na ul. Malczewskiego.
00:08:40 - Powstanie warszawskie na Mokotowie, zajęcie willi przez wojsko niemieckie; umieszczenie rozmówczyni i jej matki w obozie na Okęciu, stamtąd przeniesienie do Pruszkowa, następnie do podkrakowskiej wsi.
00:10:43 - Wyzwolenie; przyjazd z matką do Krakowa i spotkanie z ojcem.
00:11:13 - Powrót do Polski i praca na Uniwersytecie Warszawskim ojca rozmówczyni; przyjazd z matką do Warszawy.
00:12:32 - Choroba i śmierć matki.
00:13:25 - Edukacja szkolna rozmówczyni w Warszawie; studia w Szkole Filmowej w Łodzi.
00:14:40 - Brak informacji o rodzinie matki; ukrywanie żydowskiego pochodzenia; brak rozmów o losach rodzin rodziców rozmówczyni.
00:17:47 - Informacje o rodzinie matki.
00:21:50 - Okoliczności poznania się rodziców rozmówczyni; informacje o rodzinie ojca; losy rodzeństwa ojca.
00:25:22 - Konwersja matki; tożsamość religijna rozmówczyni; relacje z matką i nauka domowa w czasie wojny, rozmowy o religii.
00:32:05 - Tożsamość religijna rodziców rozmówczyni.
00:33:39 - Chrzest w Wilnie; przyjęcie konfirmacji; stosunek do kościoła protestanckiego; poczucie przynależności religijnej.
00:38:27 - Żydowska społeczność w Szkole Filmowej; refleksja nad swoją postawą wobec żydowskiego pochodzenia w młodości.
00:40:50 - Relacje z ojcem i rozmowy o pochodzeniu matki.
00:43:55 - Mieszkanie na Mokotowie po wojnie; przeniesienie chorej matki do Instytutu Fizyki; organizacja życia w sytuacji powojennej.
00:47:47 - Wyparcie wiedzy o żydowskim pochodzeniu matki; rozmowy z ojcem - o matce, Oflagu; brak zdjęć rodziny matki i zainteresowania jej losami w młodości.
00:53:40 - Dokumenty matki (kenkarta); ludzie wspierający rodzinę rozmówczyni podczas wojny.
00:57:12 - Losy rodzeństwa matki; przypuszczenia dotyczące liczności rodziny matki.
01:00:58 - Świadomość żydowskiego pochodzenia w 1968 roku; poczucie niesprawiedliwości; brak osobistych doświadczeń antysemityzmu.
01:08:06 - Film „Moja ulica”.
01:11:33 - Poczucie uprzywilejowanej sytuacji i bezpieczeństwa podczas wojny.
01:15:30 - Sytuacja rodzinna rozmówczyni współcześnie; brak rozmów o pochodzeniu.
01:18:38 - Tożsamość narodowo-religijna; uczucie obcości wobec tradycji żydowskiej.
01:26:59 - Miejsce pochówku rodziców.
01:28:51 - Przynależność ojca rozmówczyni do masonerii; jego znajomość z Bronisławem Krzyżanowskim.
01:32:25 - Drugie małżeństwo ojca.
01:34:35 - Przedmioty należące do matki rozmówczyni.
01:37:45 - Wykształcenie matki; utrata pracy magisterskiej w czasie powstania.
01:50:49 - Motywacja przekazania przedmiotów po matce do Muzeum POLIN.
Poznaj kolekcję historii mówionej Muzeum POLIN: sztetl.org.pl/pl/historia-mow...
Subskrybuj nasz kanał: / @historiamowionapolin
Oglądaj kanały Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN:
POLIN (zapowiedzi i relacje z wydarzeń w Muzeum): / mhzp2013
Wirtualny Sztetl (historia i kultura polskich Żydów): / wirtualnysztetl
Polscy Sprawiedliwi (historie pomocy udzielanej Żydom podczas Zagłady): / polscysprawiedliwi
Kontakt w sprawie udostępnienia wywiadu: [e-mail]
#MuzeumPolin #HistoriaMówiona #PowstanieWarszawskie