Samsun VEZİRKÖPRÜ Sadrazamların Şehri - Gez Gez Anadolu #2

Vezirköprü ilçesi, Orta Karadeniz bölümünde, Kuzey Anadolu Dağları'nın ikinci sırasının Aşağı Kızılırmak vadisi çevresine rastlayan kıyı ardı kesiminde yer almaktadır. Vezirköprü Türkiye'de en fazla köye sahiptir. Merkez nüfusu görece düşük olup, nüfusun çoğu kırsal kesimde toplanmıştır. Toplam nüfusu 110 bindir.
Vezirköprü’nün Samsun’a uzaklığı 110 km’dir. İlçe, kuzeyden Alaçam ve Sinop'un Durağan, kuzeydoğuda Bafra, doğuda Havza, güneybatıda Çorum'un Osmancık ve batıda Sinop'un Saraydüzü ilçeleriyle çevrilidir. Tepelerle çevrili bir çanağın içine konuşlanmış olan Vezirköprü’nün, Kızılırmak vadisine bakan yamaçları ormanlarla kaplıdır. Batısındaki Kunduz Yaylası, kuzeyindeki Kabalı Yaylası ile güneybatısında Tavşan Dağı Yaylası, yayla turizmi açısından önemlidir.
SAAT KULESİ İlçe merkezindedir. 1906 yılında Abdülhamit devrinde, Sivas Valisi Reşat Akif paşa tarafından yaptırılmıştır. 1943 depreminde büyük hasar gördüğü için 1959 yılında tamiratı yapılmıştır. Dört tarafında yer alan saatleri çalışır vaziyettedir.
Vezirköprü, iklim koşulları bakımından kıyı kuşağının nemli ılıman iklim tipi ile iç kesimlerin karasal iklim tipi arasında, geçiş kuşağının kendine özgü termik ve nemlilik özellikleriyle ayrılmaktadır. Kışlar kıyıya göre daha soğuk, yazlar da daha sıcak geçer.
İlçenin ekonomisi ağırlıklı tarıma dayalıdır. Vezirköprü'lüler, her çeşit tahıl ile sebze ve meyveyi üretiyorlar. Hayvancılık ve orman ürünleri de önemli yer tutuyor. Heybecilik, özellikle ilçenin girişinde bizi karşılayan semaver yapımı, ip ve urgan yapımı gibi geleneksel el sanatlarını sürdüren zenaatkarlar da karşımıza çıkıyor Vezirköprü’de.
Vezirköprü’de sadece Osmanlı ve Selçuklu değil, Hititlere kadar uzanan bir medeniyet geçmişinin izleri ve birikimleri var. Hitit Krallarının tahta çıkarken kutsandığı yer de Vezirköprü’dedir. Şu an bu bölgede Alman arkeologlar kazı çalışmaları yapıyor. Dolayısıyla gerek Kunduz Dağı gerekse Şahinkaya Kanyonu gelecek yıllar içinde gerçekleşecek adımlarla hatırı sayılır bir çekim yeri olma yoluna girmiştir.
Hititlerin kutsal kenti Nerik. Oymaağaç Höyük Tepe’nin en az 7500 yıllık bir yerleşim alanı olduğu tahmin ediliyor. Höyük Tepe ticaret kervanlarının önemli uğrak yerlerinden biri olmuş ve fırtına tanrısına adanmış diğer adıyla Hatti ve Hititlerin kutsal kenti Nerik olarak adlandırılmıştır.
Vezirköprü ve çevresi tarihte hep önemli bir yerleşim yeri olmuş. Bunun en önemli kanıtı, ilçenin 15 km güneybatısındaki Esenköy’de bulunan ve Paflagon tipi kaya mezarını da içine alan bölgede bulunan mimari ögelerdir.
Vezirköprü’nün merkezi, günümüze kadar ayakta kalmayı başaran ve bir bölümü restore edilimiş tarihi eserler açısından çok zengindir. Bir sokaktan diğerine geçtiğinizde mutlaka eski bir eserle karşılaşıyorsunuz. Bununla birlikte son derece hareketlidir Vezirköprü’nün merkezi. Üç dört katlı binaların altındaki dükkanlarda her türlü ihtiyaca cevap verecek dükkan yer alıyor.
Vezirköprü mutfağında kuru fasulye, nohut, mısır, üzüm yaprağı, yarma-bulgur temel malzemeler. Et, pirinç ve hamurlu yiyecekler de mutfağa hakimdir. Kaz, tavuk, ördek ve hindi gibi kümes hayvanları geleneksel beslenmede önemli bir yer tutuyor. Kaz pilavı, tirit, kaz çevirmesi, tavuk kızartması, kümes hayvanlarından yapılan yemekler. Kaldırayak, madımak, pancar, nünük gibi bitkilerden kavurma ya da çorba yapılır. Katık böreği Vezirköprü’ye özgü bir yemek. Katık, yarma (iri öğütülmüş mısır) ve dere otundan yapılan bu börek son derece lezzetli ve başka bir yerde bulamayacağınız bir tat.
Vezirköprü 1695 yıllarındaki Celali isyanları sırasında sık sık baskına uğramış ve kasaba yağmalanıp yıkılmıştır. Bu nedenle insanlar kalelere sığınma ihtiyacı duymuş Taşkale ve Toprakkale olmak üzere iki kale yapılmıştır. Şimdi bu kale yıkıntıları üzerinde kurulan mahalleler aynı adlarla anılmaktadır. Celali isyanlarından sonra Köprülü Mehmet Paşa ilçedeki yıkılmış yapıları tamir ettirmiş ve ayrıca yeni eserler de yaptırmıştır. İskelet olarak bu günkü durumu o zamandan kalmadır. Mehmet Paşa’nın Vezirliği zamanında da ilçe Vezirköprüsü adını almıştır. İlçenin günümüzdeki adı daha kısaltılmış olarak Vezirköprü dür.
İlçe Merkezindedir. Köprülü Mehmet Paşa'nın eşi Ayşe Hanım'ın babası Yusuf Ağa'nın 1660 yılında yaptırdığı bilinmektedir. İç ve dış bedesten olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Dört giriş kapısı ve içerisinde 110 dükkanı bulunmaktadır. İç bedesten geçmişte kervansaray olarak kullanılmıştır.
Dağ oluşumu ve akarsu aşındırması sonucu meydana gelen, Altınkaya Baraj Gölü’nde bulunan Şahinkaya Kanyonu, Türkiye’nin en büyük 2. Kanyonu olması özelliği ile kente gelen yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı. 3 bin 250 metre uzunluktaki kanyonda su derinliğinin ortalama 106 metre olduğu, kanyon yüksekliğinin ise 340 metreye kadar çıktığı belirtildi. Çeltek köyü mevkii ve Şahinkaya kanyonu, Kültür ve turizm Bakanlığı tarafından 2011 yılında Turizm bölgesi ilan edildi.
Music by Maksym Dudchyk from Pixabay

[@sedatgencay3113]

👍👍

[@AresGordon]

🙋👍

[@kadirdinc6504]

👍👍👏👏

[@AresGordon]

🙋👍