ฟ้อนธงชัยยะ มังคละมิ่งมงคล ฟ้อนเจิงกลปัดปิดป้อง สืบครรลองล้านนา ฟ้อนเภรีระบัดฟ้า กำปนาทก้องพสุธาไหว

การแสดงชุด
“ฟ้อนธงชัยยะ มังคละมิ่งมงคล
ฟ้อนเจิงกลปัดปิดป้อง สืบครรลองล้านนา
ฟ้อนเภรีระบัดฟ้า กำปนาทก้องพสุธาไหว”
นำโดย ศรัณ สุวรรณโชติ (ครูนิก)
สำนักภูมิปัญญา บ้านสล่าเจิงล้านนา จ.เชียงใหม่
เป็นชื่อการแสดงที่ ดร.ดอยธิเบศร์ ดัชนี ตั้งให้เนื่องในงาน "วัน ถวัลย์ ดัชนี ครบรอบ 9 ปี พ.ศ.2566" ณ มหาวิหาร พิพิธภัณฑ์บ้านดำ จ.เชียงราย
ผมต้องขอกราบขอบพระคุณ ดร.ดอยธิเบศร์ เป็นอย่างสูงที่เล็งเห็นคุณค่าในการทำงานสืบสานด้านเจิงของผมมาอย่างยาวนานกระทั่งนำมาสู่ความไว้วางใจการสนับสนุนศิลปะการแสดงของผมในครั้งนี้ครับ
การได้รับเกียรตินำคณะศิษย์นักแสดงแห่งบ้านสล่าเจิงล้านนามาทำการแสดงแด่ดวงจิตวิญญาณของท่านอาจารย์ถวัลย์ ดัชนี และมอบให้แก่ผู้ชมให้เป็นที่ประจักษ์ ณ มหาวิหารแห่งบ้านดำ แก่นของหัวใจแห่งศิลปะไทยร่วมสมัยในครั้งนี้นับเป็นเกียรติประวัติสูงสุดครั้งหนึ่งในชีวิตนักแสดงครับ
การแสดงครั้งนี้มีความเป็นมาที่ค่อนข้างละเอียดอ่อน ผมอาจจะขอเล่าเก็บเป็นบันทึกไว้อีกสักโพสหนึ่งสำหรับการระลึกนึกถึง ในส่วนโพสนี้จะได้อธิบายเนื้อหาพอสังเขปของตัวชิ้นงานการแสดง เพื่อตนเองไว้ใช้ศึกษาพัฒนาต่อยอดขยายผลสืบไป
การแสดงชุดนี้เกิดจากการพัฒนาศิลปะการแสดงในงานบวงสรวงไหว้ครูประจำปี 2566 ณ บ้านสุขสถาน จ.ลำพูน เมื่อสิงหาคมที่ผ่านมา ซึ่งอันที่จริงได้สร้างสรรค์ชุดการแสดงขึ้นมาเป็นลำดับในช่วงปี 2566 นี้
การฝึกฝนนักแสดงชุดนี้เป็นระยะเวลากว่าสิบเดือนมาแล้ว เสมือนการฝนทั่งให้เป็นเข็ม เพราะทั้งหมดเป็นนักแสดงใหม่ บางคนถึงจะฝีมือดีแต่ประสบการณ์การแสดงยังน้อย บางคนเป็นครูสอนฟ้อนแต่เมื่อเปลี่ยนสายมาแสดงเจิงก็ต้องปรับพื้นฐานใหม่เพราะคนละศาสตร์ บางคนยังเด็กเกินไป บางคนใกล้วัยเกษียณ บางคนมีโรคประจำตัวรุมเร้า ส่วนตัวแสดงหลักที่มีฝีมือฝึกมานานที่วางตัวไว้กลับไม่ได้เข้าร่วมกิจกรรมพัฒนาการแสดงในปีนี้ ต่างทยอยแยกย้ายกันออกไปตามวาระหรือภาระหน้าที่ที่จำเป็น เหลือตัวสำรองที่แต่เดิมเข้ามาฝึกเพราะใจรักไม่เน้นจริงจังมาซ้อมเพื่อพอไปวัดไปวาได้ แต่เมื่อไม่เหลือใครตัวสำรองจึงขึ้นมาเป็นตัวจริง ความยากของงานจึงบังเกิดเมื่อทักษะกับแนวทางสร้างสรรค์ผลงานไม่สอดคล้องกัน อุปสรรคปัญหาจึงเกิดขึ้นทุกฝีก้าว จนกระทั่งผมตัดสินใจยกเลิกภารกิจการแสดงชุดใหญ่ปลายปีนี้เพราะคำนวนดูแล้วไม่สามารถทำการแสดงให้บรรลุได้ จึงถอยกลับมาหนึ่งก้าวด้วยการสรรหาประสบการณ์จากชีวิตจริงให้กับนักแสดง การออกงานต่างๆ การทำภารกิจที่ได้รับมอบหมายเข้ามา แต่ต้องยอมรับว่างานไม่มีเข้ามาง่ายๆ เพราะทีมของเรายังใหม่ในวงการผลงานยังไม่ประจักษ์ชัด ส่วนใหญ่จึงเป็นงานช่วยงานฮอม ส่วนงานว่าจ้างจะเป็นงานที่เจ้าภาพพอจะเข้าใจแนวทางส่วนตัวของผมในการทำทีมมีความเชื่อมั่นและคอยสนับสนุนเมื่อมีโอกาส ซึ่งก็รวมถึงงานครั้งนี้ด้วยที่ได้รับโอกาสจาก ดร.ดอยธิเบศร์ให้ปฏิบัติภารกิจที่สำคัญอย่างยิ่งนี้
ความยากของการทำทีมคือนักแสดงต้องเป็นศิษย์บ้านสล่าเจิงล้านนาเท่านั้นเพราะจะถูกปูพื้นฐานท่วงท่าลีลามาอย่างเดียวกัน ต้องเป็นคนที่พร้อมฝึกหนักและยาวนานเพราะการแสดงจะถูกสร้างสรรค์อย่างซับซ้อน เป็นภารกิจหวังผลระยะยาว
ก่อนจะยาวไปเรื่อยๆ ขอตัดบทมาที่กลวิธีการแสดงที่ได้สร้างสรรค์
การแสดงใช้เวลา 27 นาที แบ่งออกเป็น 9 ข้อต่อ ดังนี้
ชุดที่ 1: "ขบวนทิพย์"
หมายถึง: นับจากที่ส่งดวงจิตวิญญาณของท่านอาจารย์ถวัลย์ ดัชนี สู่แดนทิพย์วิมาน
ชุดที่ 2: "เทวดาฟ้อนมีดกรีดเกษร"
หมายถึง: การอำนวยอวยพรต้อนรับด้วยตบะเดชะบารมี
ชุดที่ 3: "เภรีระบัดฟ้า"
หมายถึง: การประกาศศักดาให้โลกประจักษ์ถึงคุณงามความดีและการจุติใหม่
ชุดที่ 4: "ฟ้อนเจิงกลปัดปิดป้อง"
หมายถึง: การเพาะบ่มชีวิตด้วยทักษะร่างกาย จิตใจ จิตวิญญาณ ท่วงทำนองฟ้อนเจิงเป็นบาทเป็นบ้วงเป็นดอกเป็นดวงเป็นลวงลาย
ชุดที่ 5: "ฟ้อนดาบถวายศาสตรา"
หมายถึง: การแสวงหาอุดมการณ์อันก่อเกิดประสบการณ์โชกโชนเสมือนการติดเขี้ยวเล็บให้กล้าแข็ง
ชุดที่ 6: "ธงชัยะมังคละมิ่งมงคล"
หมายถึง: การรวมพลทัพเกิดพลวัตทางวัฒนธรรมสนั่นก้องกังวาลไกล
ชุดที่ 7: "พญาธงไชย"
หมายถึง: การขึ้นนำทัพของขุนศึกเทพศาสตราเพื่อกำชัยชนะเหนือหมู่มาร
ชุดที่ 8: "จักรวาลเจิง"
หมายถึง: การเข้าสู่สภาวะหยั่งรู้ การสำรวจตรวจสอบภูมิธรรมกรรมฐานแห่งชีวิตตน
ชุดที่ 9: "สืบครรลอง"
หมายถึง: การกลับสู่สภาวะตั้งต้นอีกครั้ง
ภารกิจในครั้งนี้โดยส่วนตัวประเมินว่าประสบความสำเร็จอย่างยิ่งในด้าน Performance นักแสดงสามารถปฏิบัติการแสดงได้อย่างสมบูรณ์แบบที่สุดเท่าที่เคยทำมาสำหรับทีมชุดนี้ แม้ทีมจะไม่ครบตามแผนงาน (เกิดป่วยกระทันหันสองคน) ทั้งนี้เกิดจากการเก็บเกี่ยวประสบการณ์ที่ผ่านมาและนำมาปรับปรุงอย่างไม่ลดละ การรับฟังเสียงวิพากษ์วิจารณ์และนำมาปรับปรุงโดยใส่ใจ ความไม่ยอมแพ้ต่อความยากลำบาก ความทุ่มเทอดทนในการฝึกซ้อมของนักแสดง ความสมัครสมานสามัคคีในหมู่คณะ เป็นต้น
เราจะไม่หยุดในการพัฒนาฝีมือและการสร้างสรรค์ผลงานการแสดง ฝากติดตามผลงานและได้โปรดสนับสนุนผลงานเมื่อมีโอกาสด้วยครับ
กราบขอบพระคุณ ดร.ดอยธิเบศร์ ดัชนี อีกครั้งด้วยหัวใจด้วยความรักและเคารพครับ
ศรัณ สุวรรณโชติ
สำนักภูมิปัญญา บ้านสล่าเจิงล้านนา จ.เชียงใหม่
นักแสดง: ครูนิก, ครูอ๋อง, ตี๋, เจ๋ง, นิวตั้น, พ่อโหน่ง, วิ, ข้าวฟ่าง, ต้นกล้า, อ.อ้อย
สร้างสรรค์การแสดง: ศรัณ สุวรรณโชติ
กำกับการแสดง: ครูสิริ
ฝ่ายศิลป์: ครูอ๋อ
สถานที่ฝึกซ้อม: โฮงเฮียนสืบสานภูมิปัญญาล้านนา
ขอกราบขอบพระคุณบ้านสุขสถานที่เป็นสะพานเชื่อมบุญและเอื้อเฟื้อให้อัญเชิญ "ธงชัยยะมัคละคาถา" และ "ธงพระราหู" ในภารกิจครั้งนี้ครับ