พระมหากษัตริย์ไทย สมัยอยุธยา ลำดับที่ 8 สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
Vložit
- čas přidán 12. 09. 2024
- สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ หรือ สมเด็จพระราเมศวรบรมไตรโลกนาถบพิตร
มีพระนามเดิมว่า สมเด็จพระราเมศวร เป็นพระมหากษัตริย์พระองค์ที่ 8 ของกรุงศรีอยุธยา พระองค์ทรงครองราชย์เป็นเวลานานที่สุดในบรรดาพระมหากษัตริย์ของกรุงศรีอยุธยาคือ 40 ปี
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถปฏิรูปการปกครอง มีพระประสงค์ที่จะดึงอำนาจเข้าสู่ศูนย์กลางหรือราชธานี เกิดการทำกฎหมายศักดินา
![ep.110 เล่าเหตุการณ์หลังเสียกรุง จากเอกสารพม่า [รุ่นเก๋า...เล่าเกร็ด]](http://i.ytimg.com/vi/pdr8Dp2r494/mqdefault.jpg)
วีดีโอนี้เป็นวีดีโอเกี่ยวกับการศึกษาเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ ซึ่งเป็นการตีความจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ เพื่อให้เข้าใจประวัติศาสตร์ ทางทีมงานหวังว่าทุกท่านจะแสดงความคิดเห็นกันอย่างสุภาพและมีเหตุผล ขอบคุณค่ะ
(1) ตลอด 46 ปีของรัชกาลพระเจ้าติโลกราช มีการทำสงครามขยายพระเดชานุภาพนับได้ หลายครั้ง ดังนี้
ปราบหัวเมืองฝางที่แข็งเมืองเจ้าเมืองหนีไปพึ่งบารมีเจ้าเมืองเทิง (อ.เทิง จ.เชียงราย) แต่ถูกประหารชีวิตต่อหน้าเจ้าเมืองเทิง เป็นการกระทำที่ไม่ไว้หน้าเจ้าเมืองเทิง จึงส่งสารลับแจ้งให้อยุธยายกทัพมาตีเชียงใหม่ นับว่าเป็นปฐมเหตุแห่งศึกสิงห์เหนือ เสือใต้ (เชียงใหม่ -อยุธยา) ยืดเยื้อยาวนาน ถึง 18 ปีจนสิ้นรัชกาลทั้งพระเจ้าติโลกราชกับพระเจ้าสามพระยาและพระเจ้าบรมไตรโลกนาถ
อยุธยามาตีเมืองเชียงใหม่ ตามที่เจ้าเมืองเทิงแปรพักตร์แจ้งให้ยกทัพมาชิงเมือง ผล อยุธยาถูกกลศึกตอบโต้โดนโจมตีแตกพ่าย ส่วนเจ้าเมืองเทิงถูกประหารชีวิต ตัดคอใส่แพหยวกกล้วยล่องนำปิง โดยมีนัยว่าเพื่อให้ไปถึงพระเจ้าอยุธยา (พระบรมราชาที่ 2 หรือเจ้าสามพระยา)
ปราบเมืองน่านที่แข็งเมือง พระญาเมืองน่านหนีไปพึ่งบารมีเจ้าเมืองเชลียงของอยุธยา
ขับไล่เมืองหลวงพระบางที่ยกทัพลอบโจมตีเมืองน่าน
ปราบเมืองยอง ไทลื้อ (รัฐฉาน พม่า)
ปราบเมืองหลวงพระบาง เมืองขรองหลวง เมืองขรองน้อย
ปราบเมืองเชียงรุ่ง หรือ เชอหลี่ใหญ่ หรือจิ่งหง- Jinghong (12 ปันนา มณฑลยูนนาน ประเทศจีน) เมืองลอง เมืองตุ่น เมืองแช่
ปราบเมืองเชียงรุ่งที่แข็งเมืองอีกครั้ง และเข้าตีเมืองอิง
ปราบเมืองนาย ไลค่า ล๊อกจ๊อก เชียงทอง เมืองปั่น หนองบอน ยองห้วย เมืองสู่ เมืองจีด เมืองจาง เมืองกิง จำคา เมืองพุย สีป้อ กวาดต้อนผู้คนจำนวน 12,328 คนมาใส่เมืองเชียงใหม่
(2).ยกทัพไปตีเมืองไทใหญ่ ครั้นถึงเมืองหาง ทราบข่าวเวียดนามยกทัพ 400,000 นาย มาตีหลวงพระบาง และมาโจมตีเมืองน่านจึงยกทัพกลับมาช่วยเมืองน่าน เจ้าเมืองน่านต่อสู้อย่างทรหด รบชนะกองทัพมหาศาลของจักรพรรดิเลทันตองแห่งเวียดนาม ตัดศีรษะแม่ทัพ มาถวายเป็นจำนวนมาก พระเจ้าติโลกราชจึงมีพระบรมราชโองการให้อำมาตย์ผู้ใหญ่ควบคุมเชลยศึกเวียดนาม พร้อมศีรษะแม่ทัพ เดินทางไปยังกรุงปักกิ่ง เพื่อถวายแด่จอมจักรพรรดิ์ ในตอนแรกจอมจักรพรรดิจีนไม่เชื่อว่ากองทัพล้านนาจะต่อตีกองทัพจักรพรรดิ๋เลทันตองแห่งเวียดนามได้ เพราะกองทัพจีนเพิ่งรบแพ้แก่กองทัพเวียดนามมาหยก ๆ จอมจักรพรรดิ์จีนจึงมีพระบัญชาสั่งสอบสวนเชลยศึกเวียดนาม ทีเดียวพร้อม ๆ กันโดยแยกสอบสวนคนละห้อง เพื่อป้องกันมิให้เชลยศึกเวียดนาม บอกข้อมูลให้แก่กัน ผลการสอบสวน ตรงกันหมดว่ากองทัพที่ยิ่งใหญ่ของจักรพรรดิ์เลทันตองแห่งเวียดนาม พ่ายแพ้หมดรูปแก่กองทัพพระเจ้าติโลกราช ณ สมรภูมิที่ เมืองน่าน จักรพรรดิ์จีนถึงกับยกพระหัตถ์ทุบพระอุระ ตรัสด้วยพระสุรเสียงดังทั่วท้องพระโรงต่อหน้าเสนา อำมาตย์ ที่ชุมนุม ณ ที่นั้นว่า "เหวย ๆ ข้าคิดว่าในใต้หล้ามีเพียงข้าผู้เดียวที่มีเดชานุภาพมาก แต่บัดเดี๋ยวนี้มี ท้าวล้านนาพระเจ้าติโลกราช มีเดชานุภาพทัดเทียมข้า ข้าจึงแต่งตั้งให้ท้าวล้านนาเป็น "ราชาผู้พิชิตแห่งทิศตะวันตก"ให้เป็นใหญ่รองจากข้า มีอำนาจที่จะปราบปรามกษัตริย์น้อยใหญ่ที่ก่อการแข็งเมืองต่อข้า นับแต่บัดเดี๋ยวนี้เป็นต้นไป" พร้อมกับทรงส่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเครื่องประกอบเกียรติยศ กองทหารพร้อมเสนาบดีผู้ใหญ่ เดินทางมาประกอบพิธีที่เชียงใหม่อย่างยิ่งใหญ่ อลังการโดยทรงยกย่องให้เป็น "รอง" จักรพรรดิจีนแห่งราชวงศ์หมิง เป็น "ราชาผู้พิชิตแห่งทิศตะวันตก" (King of the West) ส่วนจักรพรรดิจีนเป็นจักรพรรดิแห่งทิศตะวันออกZinme Yazawin หรือ ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับภาษาพม่า (พม่าเรียกเชียงใหม่ ว่า "Zinme ") นี้เป็นเอกสารสำคัญที่พม่าขณะเข้าปกครองเชียงใหม่ กว่า ๒๐๐ ปี ตั้งแต่บุเรงนอง ยาตราทัพเข้ายึดครองเชียงใหม่ เมื่อ พ.ศ ๒๑๐๑ - ๒๓๑๗ และในรัชกาลต่อๆมาได้นำเอาเอกสารในราชสำนักราชวงค์มังรายไปคัดลอกเป็นภาษาพม่า และนำกลับพม่า ต่อมาด้วยความร่วมมือของ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ กับมหาวิทยาลัยย่างกุ้ง ได้แปลเป็นภาษาอังกฤษ ในชื่อว่า Zinme yazawin เมื่อ คศ. ๒๐๐๔ เอกสารฉบับนี้ทราบกันในหมู่นักวิชาการแคบๆเพียงไม่กี่คน ทราบว่ามีอยู่เพียง ๒๐ เล่มในขณะนั้น ปัจจุบันยังไม่มีการแปลเป็นภาษาไทย เนื่องจากข้อจำกัดทางด้านลิขสิทธิ์
ตีกำแพงเพชร (ชากังราว) แตก ส่งทัพหน้ามากวาดครัวถึงเมืองชัยนาท เข้าตีสุโขทัยมิได้ จึงถอยทัพกลับ
เจ้าเมืองเชลียงแห่งสุโขทัย มาสวามิภักดิ์
เจ้าเมืองพิษณุโลก หัวเมืองเหนือของอยุธยา มาสวามิภักดิ์ พร้อมนำไพร่พลเมือง ทหารกว่า 1 หมื่นคน มาอยู่ในเชียงใหม่แม่แบบ:Zinme Yazawin
(3).ยกทัพไปล้อมเมืองพิษณุโลก พระบรมไตรโลกนาถ ใช้กลศึกหลบหนีออกจากเมืองพิษณุโลกเวลาเที่ยงคืนและเดือนมืดสนิท ทางลำน้ำน่านกลับอยุธยา พระเจ้าติโลกราชทรงพระพิโรธ รับสั่ง ให้"ควักลูกตา "ทหารทุกนายที่ซุ่มล้อม ณ พื้นที่ลำน้ำน่าน "หมื่นด้งนคร"แม่ทัพใหญ่รุดเข้าเฝ้า กราบบังคลทูลถวายรายงานว่า พระบรมไตรโลกนาถ ใช้ "กลศึก" ตีสัญญาณ ฆ้อง กลองล่องเรือหนีมาตามลำน้ำน่านโดยให้จังหวะเคาะสัญญาณ เลียนแบบสัญญาณ ของ "มหาราชเชียงใหม่" ทุกประการ ประกอบกับเดือนมืด มองเห็นไม่ถนัด ทหารที่ซุ่มเฝ้าระวัง จึงไม่เฉลียวใจ ต่างคิดว่า เป็นเรือพระที่นั่งของพระเจ้าติโลกราช เสด็จ จึงไม่ยับยั้ง และข้าในฐานะแม่ทัพ ขอรับโทษแทนทหารชั้นผู้น้อยทั้งหมด หากจะควักลูกตาทหารผู้น้อย ก็ขอให้ควักลูกตาของข้าแต่เพียงผู้เดียว พระเจ้าติโลกราช ได้ฟังทหารเอกผู้ภักดี ยอมสละแม้กระทั่งลูกนัยตาของตัวเองเพื่อแสดงความรับผิดชอบ ปกป้อง รับแทนทหารลูกน้อง อีกทั้ง ความจงรักภักดีของหมื่นด้งนคร ที่มีต่อ มหาราชเชียงใหม่ รุกรบไปทั่วดินแดนใกล้ ไกล เคียงบ่า เคียงไหล่ ร่วมเป็น ร่วมตาย มาด้วยกัน นับครั้งไม่ถ้วน ทรงตรึกตรอง แล้วนิ่งเสีย ไม่ตรัสถึงอีกต่อไป ต่อมากองทหารม้าทัพหน้าไล่ตาม เรือพระที่นั่งของพระบรมไตรโลกนาถ ขณะยั้งพักที่ปากยม และกองทัพม้าได้รายล้อมทัพสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถไว้แล้ว จึงได้ส่งม้าเร็วรีบแจ้งขอรับพระบรมราชโองการจากพระเจ้าติโลกราช พระองค์ตรัสว่า "มันก็พญา (กษัตริย์) กู ก็ พญา กูแป้ (ชนะ) มัน มันก็ละอายแก่ใจแล้ว หมื่นด้ง มึงอย่าทำเลย" ต่อมากองทัพหน้าไปตีเมืองปากยม (พิจิตร)
แต่งให้หมื่นด้งนครไปตีเมืองเชลียง
(4).อยุธยาถูกกลศึกผ่านสายลับที่ถูกจับได้ ให้เห็นกองทัพเชียงใหม่จะยกทัพไปทำศึกทางเหนือ จึงแจ้งให้อยุธยายกทัพมาชิงเอาเชียงใหม่ โดยเชียงใหม่รอซุ่มโจมตีที่ดอยขุนตาล (รอยต่อ ลำพูนกับลำปาง) ตีกองทัพอยุธยาแตกพ่าย ถูกไล่ติดตามตลอดทั้งคืนผ่านห้างฉัตร ลำปาง เด่นชัย จนถึงเขาพลึง (เขตต่อแดน แพร่กับอุตรดิตถ์) ครั้งนั้นพระอินทราชา พระราชโอรสในพระบรมไตรโลกนาถต้องปืนที่พระพักตร์
อยุธยา สบโอกาส กองทัพเชียงใหม่ยกขึ้นขึ้นเหนือไปตี เมืองพง ไทลื้อ (มณฑลยูนนาน ประเทศจีน) จึงยกทัพเข้าตีเมืองแพร่ ฝ่ายหมื่นด้งนคร ผู้รักษาเมืองเชียงใหม่ ยกทัพไปช่วยเมืองแพร่ป้องกันเมือง ครั้นกองทัพพระเจ้าติโลกราชแผด็จศึกเมืองพงไทลื้อ เสร็จแล้วจึงกลับยังไม่ทันถึงเชียงใหม่ ทราบข่าวจึงยกทัพหลวงไปช่วยเมืองแพร่ พระบรมไตรโลกนาถ ทรงเห็นกองทัพเชียงใหม่ใหญ่เกินกำลังจะต้านทานได้จึง ถอยทัพกลับ โดยทัพหลวงมหาราชเชียงใหม่ไล่ติดตามไปแต่ไม่ทัน จึงไม่ได้รบกัน ทัพหลวงผ่านเมืองเชลียงกลัวหายนะภัยจึงขอเป็นข้าราชบริภาร จากนั้นทัพมหาราชเชียงใหม่เข้าตีเมืองพิษณุโลกสองแคว แต่ไม่สำเร็จ จึงถอยทัพไปตีเมืองปางพล แล้วกลับผ่านเมืองเชลียง ลำปาง เชียงใหม่
ต่อมาเจ้าเมืองเชลียงเป็นกบถจึงให้หมื่นด้งนครยกทัพไปจับกุมตัวเจ้าเมืองเชลียงมายังเชียงใหม่ และเนรเทศไปอยู่เมืองหาง พร้อมกับแต่งตั้งให้หมื่นด้งนคร ครองเมืองเชลียง (สวรรคโลก) เพิ่มขึ้นอีกเมืองหนึ่ง
(5)ต่อมาเชียงใหม่ถูกพระเถระพุกามที่รับจ้างจากอยุธยา มาเชียงใหม่ หลอกให้ตัดต้นไม้นิโครธ ไม้แห่ง "เดชเมือง" ซึ่งชาวเชียงใหม่สักการบูชาที่แจ่งศรีภูมิ จนบ้านเมืองปั่นป่วน ต่อมามีเหตุการณ์ไม่คาดคิด คือ พระเจ้าติโลกราช สั่งประหารท้าวบุญเรือง พระราชโอรสองค์เดียวที่ถูกท้าวหอมุก (นางสนม) ใส่ความว่าจะชิงราชบัลลังก์ ภายหลังทราบว่าพระโอรสบริสุทธิ์ ก็ทรงเสียพระทัย อีกทั้งทรงกริ้วและหวาดระแวงว่าหมื่นด้งนคร ทหารเอกคู่บัลลังก์ ที่ส่งให้ไปต้านทานกองทัพอยุธยาที่ชายแดนเมืองเชลียง เชียงชื่น (สวรรคโลก จ.สุโขทัย) จะแปรพักตร์ไปเข้าอยุธยา จึงเรียกตัวไปเชียงใหม่และถูกประหารชีวิต เมื่อทหารเอกคู่บัลลังก์หมื่นด้งนครถึงแก่อนิจกรรมแล้ว พระเจ้าติโลกราชจึงให้หมื่นแคว่นผู้ครองเมืองแจ้ห่ม (อ.แจ้ห่ม จ.ลำปาง) ไปครองเมืองเชียงชื่น (สวรรคโลก) แต่ถูกพระยาสุโขทัยยกทัพเข้าตี จนหมื่นแคว่นตายในที่รบ เมืองสุโขทัยจึงได้เมืองเชียงชื่นกลับคืน หลังจากอยู่ใต้ธงมหาราชเชียงใหม่ มายาวนาน 23 ปี อันเป็นต้นเรื่องและเป็นประเด็นหลักใน ลิลิตยวนพ่ายที่เทิดพระเกียรติสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ที่ตีเมืองเชลียง เมืองเชียงชื่นหรือเมืองสวรรคโลก (อดีตเมืองลูกหลวงของสุโขทัย) กลับคืนมาอยู่ใต้พระบรมโพธิสมภารได้อีกครั้งในปี พ.ศ. 2017
ศักราช 837 มะแมศก (พ.ศ. 2018) มหาราช (เชียงใหม่) ขอมาเป็นไมตรี...พงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์
นับจากนี้เป็นเวลา 12 ปีที่อาณาจักรทั้งสองเป็นมิตรมีไมตรีต่อกัน และมหาราชทั้งสองพระองค์ล่วงเข้าสู่วัยชรา มหาราชเชียงใหม่สวรรคตในปี 2030 ขณะพระชนมายุได้ 78 พรรษาครองราชย์ 46 ปีและตามติดกันในปีต่อมา มหาราชอยุธยา สวรรคตในปี 2031 ขณะพระชนมายุได้ 57 พรรษา ครองราชย์ 40 ปี.
ขอบคุณมากครับที่ได้ลงมือทำบทนี้ โดยให้ข้อมูลมากมายเป็นระบบที่ชัดเจนเข้าใจและจำไว้ได้ง่าย แม้แต่เป็นชาวต่างชาติก็ตาม ขอขอบคุณอีกครั้งครับ
ผมเชื่ออีกอย่างหนึ่ง ผมคนพิโล ผมสัญนิฐานว่าพระองผค์นำอักษรไทยมาเเทนอักษรขอม เพราะพ่อของท่านคือเจ้าสามพระยา สมบัติยังจาลึกเป็นภาษาขอม ในอยุธยา ถึงไม่ติดมหาราช แต่ผมให้ กษัตริย์อยู่หัวเมืองไม่ธรรมดาด้านการปกครอง เพราะมีหลากหลายภาษา หลากหลายเชื้อชาติไม่รู้เขารู้เรา คงทำการใดยาก
อ่านได้ค่อนข้างดี แต่ขอแนะนำเพิ่มตรงตรงคำที่ผู้เล่าอ่านผิด คือ คำว่า ความ ผู้เล่าอ่าน ฟาม สองแคว ผู้เล่า อ่านว่า สองแฟ ปรับปรุงตรงนี้ ภาพรวมอื่นก็โอเคหมดค่ะ
ดีครับ ผมชอบมากเลย สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเนี่ย อยากศึกษามานานแล้ว
ผมชอบฟังประวัติศาสตร์ครับ ทําเยอะๆน่ะครับ 👍
คุณเภสัชเก่งมากๆเลยครับ ชอบเสียงมากครับ
เยี่ยมมากแอต จะติดตามจบครบทุกพระองค์นะ
เพ ลา ! นี้เสียงผู้บรรยาย ช่างน่ารัก น่าชัง เสียยิ่งแล้ว 😂😂😍😍😍
ผมจำเสียงคุณได้ คุณเภสัช คนเก่ง
ดูมาหลายคลิปแล้ว
เห็นว่าใช้ใด้จริง เข้าใจว่า เรียนสายประวัติศาสตร์มา เลยกดติดตาม...
ทำต่อไปเรื่อยๆ น้ะ
เรื่องนี้ทำให้เข้าใจง่ายและยังทำรายงานของประวัติ
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ทำให้ชอบเรื่องประวัติสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถชอบมากค่ะ
ละเอียดดีมากๆชอบๆ
พระนามเพราะมากเลยครับ
ฟังเพลินดี
แอดเป็นคนที่ไหนคับ ชอบพูด ฟาม =ความก็ความสิ สำเนียงไปทางระยองจันทบุรี ทางภาคนั้นเลย
ชอบการวางระบบ. คิดได้น่ะคนสมัยนั้น
แอดมินคนใต้ใช่ม้ายนิ..ยุจ.ไหนค่าบ
เชียงแสน สุโขทัย กรุงศรีอยุธยา กรุงธนบุรี กรุงรัตนโกสิน
ขอลำดับต่อไปเลยครับ
หล่อนเป็นส่วใต้ใช่ไหมคะ
พระองค์นี้แลที่เปลี่ยนชื่อเมืองสองแควเป็นเมืองพระพิษณุโลก .... แต่สมัยต่อๆมาก็ยังเรียกเมืองสองแคว เมืองพระพิษณุโลก
เป็นคนละพระองค์กับพระราเมศวรที่เป็นพระราชบุตรของพระมหาจักรพรรดิ์กับพระศรีสุริโยทัย ใช่มั๊ยครับ
ใช่ค่ะ คนละพระองค์กัน พระนามซ้ำกัน
พระราเมศวรราชโอรสของสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ์ มีศักดิ์เป็นเหลนของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถครับผม
พระราเมศวร เป็นชื่อยศครับ
พระราเมศวร เปรียบได้กับตำแหน่ง พระบรมโอรสาธิราช ในปัจจุบัน
สมัยพระองค์กรุงศรีอยุธยาเป็นเมืองหลวงเพียงเมืองเดียว
อยุธยามีฟามพร้อม
-..-
พระราชสมภพพ.ศ.1974 สวรรคตพ.ศ.2031 40ปี
ชื่อเหมือนกับลำดับที่2เลยคับ
🖒🖒🖒👍👍👍👍👍🖒🖒🖒🖒👌👌👌👌👏👏👏👏👏
คุณคิดอะไรศึกษาเกี่ยวกับพระไตรปิฎกได้ขนาดใหนพระไตรโลกนาดไม่เกี่ยว
กับไตรโลกวิฏาฎตำนานของพระเจ้สสร้างโลกเลยสักนิด
แต่ก่อนล้านช้างอาณาจักรใหญ่มาก
พระราเมศวรเป็นตำแหน่งๆหนึ่งนะครับ...
ไม่ใช่พระนาม
*
แปลกใจ ทำไมองค์นี้ ไม่ได้ขึ้น เป็น มหาราช
อุปราช
ยุคนี้แหละที่ออเจ้าแม่นางการเกดไปบังเกิดครับ เรื่องจริงครับแต่นิยาย555
สรุปกูโง่
จุฬามณี
น่าเป็นแยยเขานะครับ
ไม่ครับผมโกหก
หยอกๆ
ลิลิตพระลอ
😄😄😄😄😄😄😄👿
ไม่.ใช้คุณอย่ามั่ว
สมัยพระองค์สุโขทัยกลายเป็นอาณาจักรเดียวกับกรุงศรีอยุธยา
ใช่ครับตราพระราเมศวรก้อนหินสีแดงเงาตกผลึก
เฮ้ยพระรามเมศวรลูกพระเจ้าอู่ทองกับพระมเหสีอุมาวคีเทวีไม่ใช่รึมึงงง
จิราพันธ์ สวัสดิ์จู ราเมศวรคือตำแหน่ง
คำว่า ราเมศวร บรมราชา อินทราชา 3 คำนี้เป็นคำวิเศษ คือชื่อของตำแหน่งครับ
ดีไม่สับสนกับบุตรองค์โตสมเด็จพระจักรพรรดิด้วย 555