Rekordowa energia uzyskana w tokamaku JET - AstroSzort
Vložit
- čas přidán 21. 03. 2024
- Naukowcy należący do konsorcjum EUROfusion, w tym zespół z Instytutu Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy w Warszawie, osiągnęli rekordowy wynik uzyskanej energii z reakcji syntezy jądrowej w tokamaku JET zlokalizowanym w Wielkiej Brytanii. To fundamentalny krok naprzód w dążeniu do zrozumienia i opanowania fuzji jądrowej jako źródła energii, które będzie zarazem bezpieczne, uzasadnione ekonomiczne i ekologiczne. Jak daleko posunęliśmy się w rozwoju tej technologii na przestrzeni ostatnich lat?
www.ifpilm.pl/kpk/17-news/kra...
www.ifpilm.pl/kpk/17-news/kra...
dzienniknaukowy.pl/nowe-techn...
dzienniknaukowy.pl/nowe-techn...
👑 Dołącz do ZAŁOGI Astrofazy! ⤵️
Załoganci w postaci 👑 Patronów i 👑 Wspierających na CZcams pomagają nam w tworzeniu jeszcze lepszych treści i publikowaniu ich częściej. Jeśli również chcesz pomagać nam w tworzeniu najlepszej wersji Astrofazy, możesz to zrobić na kilka sposobów:
❤️ Zostań Patronem i dołącz do zamkniętej grupy na Facebooku, z szybszym dostępem do niektórych treści i wieloma dodatkowymi bonusami.
✔️ Patroni zyskują również dostęp do dodatkowych treści dla wspierających z progu Starszy Oficer (9.99 zł).
🔔PATRONITE - patronite.pl/astrofaza
Więcej szczegółów na profilu w linku.
❤️ Dołącz do Wspierających na CZcams. W specjalnej sekcji dla wspierających znajdziesz dodatkowe materiały dostępne tylko dla nich:
✔️ rozwinięcia odcinków,
✔️ dodatkowe streamy na żywo,
✔️ materiały zza kulis i ukryte posty.
✔️ A jako wisienka na torcie: plakietka z logo Astrofazy przy Twoim nicku w komentarzach i możliwość używania specjalnych emoji Astrofazy!
🔔 / @astrofaza
❤️ KOSZULKI, BLUZY, PODUSZKI, KUBKI i inne gadżety Astrofazy w AstroSzopie. Jeśli chcesz mieć astrofazowy gadżet, to również pomoże nam to w rozwijaniu naszego kanału
🔔 astroszop.pl
🦾 Wciąż mało Astrofazy? Koniecznie zajrzyj na nasze media społecznościowe! 🦾
✔️ INSTAGRAM - Więcej materiałów zza kulis i Astrofaza bardziej na prywatnie
➡️ / astrofaza.pl
✔️ FACEBOOK - Informacje o naszych działaniach dodawane na bieżąco.
➡️ / astrofazapl
✔️ DISCORD - Astrofazowe miejsce dla kosmicznie zakręconych ludzi. Nie można nie zajrzeć!
➡️ / discord
✔️ Grupa ASTROMISIE - Pogadaj z resztą załogi
➡️ / astromisie
✔️ Centrum dowodzenia - astrofaza.pl
✔️ DRUGI KANAŁ ASTROFAZY - / astrochillout
⚠️ Jeśli się spodoba, nie zapomnij dać lajka i zostawić suba, jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś. ⚠️
A jeśli już subskrybujesz i nie chcesz przegapić nowych filmów, to kliknij dzwonek obok przycisku subskrypcji. Możesz też kliknąć niżej:
➡️ czcams.com/users/astrofaza?sub_co...
DZIĘKI I MIŁEGO LOTU!👽
🎥 EKIPA 🎥
- prowadzenie: Piotr Kosek
- montaż: Kamil Ziółkowski
- opracowanie: Dawid Kułakowski
🎵 MUZYKA 🎵
Kanał Astrofaza to największy w Polsce kanał, którego tematyką jest kosmos, astronomia i technologie przyszłości. Tutaj obejrzysz też nasz program popularnonaukowy POP Science z dr hab. Leszkiem Błaszkiewiczem, w którym poruszamy takie tematy jak: Kosmici i obce cywilizacje, paradoks dziadka i podróże w czasie, podróże szybsze od światła itp. Zapraszamy! - Věda a technologie
Dziękuję tobie za kanał Astrofaza. To prawdziwa perełka w CZcams. Twoje materiały są świetnie skomponowane wraz z piękną muzyką ! Pozdrawiam
To może być ciekawa alternatywa dla palenia oponami w piecach.
Musisz mi pokazać, jak wsadzić oponę do pieca. Chyba że z hulajnogi.
Dla ciebie też niedługo powstanie ciekawa alternatywa, żebyś sobą i swoją działalnością nie rujnował Internetu🤣
@@piotrbiy8712 Mało wiesz 🤗
Ludzie tna je pilami przed wsadzeniem do pieca. I to nawet takiego kuchennego-weglowego starego typu. Mam kogos takiego w rodzinie 🤣
@@Borg746W takim razie muszą mieć znaczny zapas tych pił🪚🪚🪚🪚🪚🪚🪚🪚, w opnach są stalowe druty, całe mnóstwo.
@@piotrbiy8712 piła do metalu (albo gumówka) zapewne by sobie z taką oponą poradziła
Dziękuję i pozdrawiam serdecznie 😊
Parę tygodni temu pojawiła się informacja o tym ze Chińczycy dostali pozwolenie na użytkowanie komercyjne reaktora z cyklu Torowego. Ma napędzać kontenerowiec. Poczytałem. Tor jest wielokrotnie wydajniejszy niż uran. Dodatkowo jest go kilka razy więcej. Do czasu dopracowania fuzji jest wielki potencjał w elektrowniach MSR. Warto by zrobić program o tych reaktorach. Chińczycy znacznie przyśpieszyli z pracami.
Teoretycznie można by było zrobić już reaktor atomowy fali postępującej który by miał fest większą wydajność od obecnych reaktorów
@@maciek3349 No tak. To jest teoria. Natomiast reaktory pracujące na torze istnieją od lat 50 siątych. Wydawać się może że jedyny mankament to to że nie produkują materiałów z których można wyprodukować jakąś bombę. :) A tak poważniej to żeby doprowadzić do komercyjnego wykorzystania tych urządzeń należało dopracować technologie materiałowe. Chińczycy wpompowali w ten projekt ponad miliard usd i stworzyli duży zespół badaczy. No i udało się zrealizować projekt przed zapowiadanymi terminami. Plany były że pierwszy ruszy w 2030. Udało się szybciej.
TMSR-LF1 "A ten-year operating license was issued in June 2023". Tor nie jest wydajniejszy niz uran. Uranu zuzywa sie niewiele z paliwa i takie paliwo podlega reprocessingowi po wyciagnieciu z reaktora. Tor zuzywa sie w wiekszosci i nic nie trzeba reprocesowac.
Moja wypowiedź o większej wydajności była skrótem. Tor jako materiał paliworodny w prawie 100% może zostać przetworzony w U233 stąd tekst o większej wydajności. Ale masz racje warto być precyzyjnym.@@rjcork
@@maciek3349 raczej jako ludzkość możemy zrobić więcej i moglibyśmy sprawdzać różne teorie w praktyce, ale jak np takie stany zjednoczone miały problem wydać 4 mld na teleskop james webb przez lata, a już na wojnę w UA czy Afryce od tak dać 50mld w miesiąc problemu nie było,czy utrzymanie arsenału jądrowego jest tak drogie że można by było wyżywić całą Afrykę za to, puki ludzkość się nie zjednoczy a raczej jest to mało możliwe przez pewne państwa na świecie, to postęp będzie o wiele wolniejszy.
Tak jak mówisz w filmie - problemem nie jest to jak taki proces przeprowadzić, bo teoria fuzji jądrowej powstała w czasach gdy Oppenheimer konstruował amerykanom "gadżet."
Problem jest taki, że na Słońcu panują inne warunki niż tutaj na ziemi (ciśnienie, grawitacja, ect.) i my próbując to odtworzyć tutaj na Ziemi mierzymy się nie na polu fizyki teoretycznej, a na polu inżynierii materiałowej - drugi stopień trudności każdego wynalazku...
Tylko, że jest pewien problem - Koncept elektrowni termojądrowej spisali już w podręcznikach z lat 50s, 60s i wtedy też panował taki optymizm, że za 10-15 lat zbudują pierwszą sprawną elektrownie termojądrową.
Patrząc realistycznie na rozwój inżynierii materiałowej mam wrażenie, że jeszcze drugie tyle bedziemy musieli poczekać, mimo że ostatnio coś tam sie posunęli w dziedzinie nadprzewodnictwa 😢
a nie przyszło ci do głowy że jest pewna bardzo wpływowa grupa ludzi która nie chce takiej czystej taniej energii?
@@andrzejczumarek2777 ży-
@@Piesolesy żyto
Ile fantastycznych rzeczy potrafią naukowcy stworzyć
Dziękuję 😉
Dzieki
Super słyszeć że w końcu na starym kontynencie są osiągnięcia w tej dziedzinie
Świetny materiał.
Jeden z najlepszych kanałów na YT
smacznej KAWUSI życzę każdej osobie, która to czyta ;)
Eee co ty nie o tej porze jutro rano przeczytam xd
Dzięki
A monsterek
@@kaisairl a.mozna jak najbardziej
..moze i godzina nie ta ale dziekuje.
A może usprawnić palenie oponami ?
Z fuzji jądrowej już korzystamy cały czas :-) To energia docierająca do nas ze Słońca. Większość znanych obecnie źródeł energii to pochodne energii słonecznej.
Oprócz fuzji opisanych w tym odcinku i energii z elektrowni atomowych to każda inna energia to energia ze słońca.
No chyba, że się mylę i jest jeszcze jakaś energia pochodzenia innego niż słońce ? 🤔
@@arkadiuszguscin3046 Jest jeszcze energia geotermalna, z tego co pamiętam to mniejsza jej część pochodzi jeszcze z okresu formowania się Ziemii, a większa część z rozpadu radioaktywnego izotopów.
Odpowiadając na pytanie... W mojej opinii, im więcej różnych źródeł energii, tym lepiej. To tak, jak z bioróżnorodnością.
Rewolucja przemysłowa rozpoczęła się po wynalezieniu maszyny parowej nie elektryczności. Co do energii fuzji … to jest przyszłość. To co teraz mamy, czyli ten dziki pęd w kierunku odnawialnych źródeł energii to w pewnym sensie ślepa uliczka. Ale spełni zadanie jako rozwiązanie dla etapu przejściowego.
Rewolucja przemysłowa była zarówno po wynalezieniu maszyny parowej jak i elektryczności.
Fuzja jądrowa to raczej zabawa. Do wytwarzania więcej energii w wyniku fuzji niż potrzebne do jej wywołania zajmie jeszcze bardzo dużo czasu.
Drugim problemem z samą fuzją jest dostępność izotopów pierwiastków które ulegają fuzji.
Według mnie lepszym pomysłem byłoby skupienie się na rozwijaniu reaktorów atomowych fali postępującej.
OZE nie może być podstawą żadnego systemu elektroenergetycznego gdyż jest niestabilne. Wymagałoby to tworzenia ogromnych magazynów energii co mija się z celem. Energetyka powinna być oparta o atom a OZE powinno jedynie stanowić dodatek do miksu energetycznego kraju.
@@dzikidzik1131 sama „zielona” energia to zły pomysł. Ale jako składnik miksu … to inna kwestia. Puki co atom nie ma alternatywy. A co do rewolucji przemysłowe to było ich kilka i któraś tam chyba była związana z prądem. Ale ta pierwsza, pierwsza. To była parowa. Jakiś czas temu tłumaczyłem zagadnienie maszyny parowej córce. Historia, rozwój i takie tam. Swoją drogą ciekawy temat. Wiem to trochę szepialskie z mojej strony. Ale tylko trochę.
@@dzikidzik1131 ? Opanowanie fuzji jądrowej to jest pierwszy krok do stania się cywilizacją typu drugiego. To jest dosłownie droga do gwiazd. Spłycanie tego do "prądu w gniazdku" to trochę ignorancja.
@@munin3036 akurat nie jest to czepialskie bo każdy słysząc rewolucja przemysłowa ma właśnie na myśli tą rewolucję opartą o maszynę parową. Ja natomiast zwróciłem uwagę autorowi komentarza wyżej że nie jest błędem określanie rewolucji przemysłowej jako rewolucji związanej z elektrycznością
@@TuTukan-ho2lv fuzja jądrowa w tym filmie była przedstawiana jako sposób na generowanie energii dla potrzeb komercyjnych. Stąd też moja wypowiedź że jest to bardziej zabawa.
Jeżeli film był by o naukowych aspektach pracy nad tym zagadnieniem nigdy nie pojawiła by się wypowiedź w tym tonie. Każdy sposób na pozyskiwanie wiedzy o otaczającym nas świecie jest niezwykle cenny.
BTW w jaki sposób fuzja jądrowa miałaby być pierwszym krokiem do stania się cywilizacją drugiego typu?
A co z reaktorami postępujące fali? Może się mylę, ale wydaje mi się że zbudowanie takiego reaktora byłoby prostsze i tańsze niż komercyjne uzyskanie energii z fuzji.
Bardziej praktyczny jest reaktor wysokotemperaturowy/szybki itp. Może spalać odpady z dzisiejszych elektrowni atomowych, sam produkując inne odpady o drastycznie mniejszym czasie rozpadu
Dobrze to powiedz to im i noble’a dostaniesz ekspercie
Zgadzam się w 100%. Przy dzisiejszym zapotrzebowaniu na energię wykorzystanie materiałów paliworodnych takich jak naturalny uran 235 lub właśnie odpady radioaktywne poryłoby zapotrzebowanie na tysiące lat. Siły i środki przeznaczane na rozwój reaktorów fuzyjnych przekierowane w stronę reaktorów IV generacji spłaciłyby się o wiele szybciej, Jednak... cena paliwa niezmienna, paliwo ogólnie dostępne... politycznie klapa :-( W ogóle o czym my tu mówimy, kiedy nasi zachodni sąsiedzi wyłączyli już prawie wszystkie swoje bloki atomowe. Pozdro
@@fahomenhera2820 dobra powie
Tylko nadal trzeba zainwestować grube dolary w badania nad tymi reaktorami jak i nad chłodziwami do nich. To fakt, ich sprawność jest dużo wyższa, tylko problem jest taki, że główną ceną w energii atomowej nie jest paliwo, tylko infrastruktura i technologia. Także, w ogólnym rozrachunku lepiej używać już dostępnej technologii, co prawda dużo mniej wydajnej ale już sprawdzonej. No chyba, że zaraz uran 235 znacząco podrożeje to może ktoś się tym zajmie. Ale wcale się na to nie zanosi.
@@adamdz3747 Ok, ale zobacz jakie pieniądze wydaje się dzisiaj na rozwój technologii ekologicznych, które albo wcale ekologiczne nie są, albo tak jak reaktory fuzyjne są odległą przyszłością (i nie są ekologiczne, bo obudowy tych reaktorów zostaną potężnie napromieniowane i będą stanowiły kolejny odpad atomowy). Co do fuzji, to z tego ci mi wiadomo trytu, który mógłby być paliwem w takich elektrowniach też są bardzo ograniczone ilości. Decydenci chcą paliwa, którego ceną można łatwo sterować. Zielona energia jest darmowa w pozyskaniu, ale infrastruktura w postaci paneli i czy turbin wiatrowych kosztuje, trzeba ją serwisować szybko się zużywa. Dzięki za odpowiedź, im więcej myślących ludzi tym lepiej:-) Pozdro
Astrofaza Zawsze :)
Jak to się ma do filmu z kanału smartgsm o fuzji? Z każdym rodzajem paliwa jest jakiś problem czy to z dostępnością czy też z temperaturą reakcji czy wytrzymałością materiałów poddanych promieniowaniu z środka. Ogólnie fuzja daleka jest od kolorowej sielanki i ma masę wad.
Też się nad tym zastanawiam. Gdyby te pieniądze, które inwestują w fuzje jądrowa przekierować na rozwój nowoczesnych elektrowni jądrowych na thor czy też odpady nuklearne, zubozony uran itp. To miało by to więcej sensu 🤷
Ma się tak że mamy 9 minut życia stracone,słuchając tych życzeń i bajań .No ale najbardziej ważna jest kaska dla Koska.
@@KNquest To tak jakby wymyślać coraz lepsze podkowy dla konia, żeby ten biegał szybciej, zamiast po prostu wymyślić koło i samochód.
Dla niekumatych: koń to elektrownie jądrowe, a samochód to tokamak.
@@mateuszkowalski9229słaba analogia biorąc pod uwagę wciąż niewykorzystany potencjał atomu który pozwoliłby na zrobienie z energii jądrowej energii odnawialnej. Obecnie wykorzystywany jest ledwie ułamek procenta możliwości energetycznych Uranu a większość obecnie składowanych odpadów z elektrowni jądrowej można wykorzystać do produkcji energii.
Polecam poszukać i posłuchać wykładów i wywiadów profesora Krzysztofa Meissnera na ten temat
Ostatnio wygrzebałem nowy technik z 1959 roku patrzę , a tam fuzja termo i tokomaki , nie ogarnęli tej technologi do dziś ....
jednak postęp jaki się dokonał tej dziedzinie od tego czasu i tak jest imponujący :)
@@TomaszSot-do6gvNie w dziedzinie ekonomicznej, tu imponujący jest ale regres.
@@TomaszSot-do6gvdokonany postęp nie zmienia faktu że wytwarzanie energii w sposób komercyjny z fuzji jądrowej najprawdopodobniej nigdy nie dojdzie do skutku.
Bo cała technologia z której dziś korzystamy jes z lat 50-60 tylko ulepszona. Dziś nie ma czegoś nowego co jeszcze świat nie widział.
@@dzikidzik1131 "Jeśli Bóg chciałby żeby człowiek latał to by dał mu skrzydła "
A tak mi się jakoś skojarzyło.
Ciekawostka: Stabilność Helu-3 jest porównywalna ze stabilnością domku z kart. Ma bardzo słabą energię wiązania w jądrze wystarczy tylko jeden kwant gamma aby ten przeszedł przemianę Beta+ czyli proton w jądrze zmienia się w neutron i emituje antyelektron (pozytron) tworząc Tryt a Tryt ma dwie opcje rozpadu z powrotem do Helu-3 albo emitując neutron przemieniając się w Deuter a więc Hel-3 ostatecznie zmienia się w Deuter to stan najbardziej stabilny.
Odnawialne źródła energii sprawdzą się tylko na Ziemi, a potencjał fuzji jest niezbędny do eksploracji kosmosu.
Czekalem na ten temat , i sie zastanawiam [Jestem fanem SciFi] ..jezeli Slonce wydziela promieniowanie i cieplo to tak samo jest w przypadku plazmy w tokamaku..to dlaczego co wydaje sie oczywiste , dalej bazujemy na przemianie ciepla na energie elektryczna przy pomocy np pary wodnej ktora trafia na turbine a ta dalej przetwarza na energie elektryczna? nieda sie zastosowac np radioizotopowym generatorem termoelektrycznym (MMRTG) bazujacym na plazmie? Pisze poniewaz ciezko mi wyobrazic sobie Statek kosmiczny [tak wiem to daleko] z nawet zmniejszonym reaktorem fuzyjnym bazujacym na cieple i wodzie/parze. Tak ostatecznie to radioizotopowym generatorem termoelektrycznym (MMRTG) bazujacy na laserze X-ray ktory bedzie w kontrolowany sposob obstrzeliwywal plazme "doladowujac" ja promieniami gamma , uzyskamy rozpad ktory wydaje mi sie zadziala jak MMRTG. ... Ale tak czy owak do startu takiego MMRTG potrzeba energii atomowej ..co czyni ze znanego nam MMRTG baterie rozruchowe? ...jezeli mnie ponioslo przepraszam , ale chyba lepiej sie takim przemysleniem podzielic.
Nie było, nie ma i nie będzie nic za darmo, nawet gdyby wymyślili Perpetuum mobile :D tak się zastanawiam, co na giełdzie i czy w ogóle reprezentuje ta fuzja jądrowa tzn w jakie "rzeczy" pierwiastki, zainwestować aby, wiadomo, z czasem zyskać ? :D
Tryt i deuter
Ja czekam na reaktory jądrowe postępującej fali. Łatwiejsze w budowie niż reaktory termojadrowe, ale woli polityczno-ekonomiczniej brak. Polecam najnowszy materiał smartgasma na ten temat.
Nasza planeta daje wiele możliwości pozyskania energii niestety nie umiemy jej wykorzystywac zaczynajac od potencjału który się objawia w postaci wyładowań czyli tzw burz przechodząc przez magnetyzm ziemi nie mowiac już o źródłach termicznych czy nawet plywach. Jesteśmy w powijakach wykorzystania energii tworzonej przez naszą rodzicielkę 😉
Problem z wykorzystaniem energii "żywiołów" jest taki sam jak z każdym innym sposobem jej pozyskiwania. W każdym przypadku pozyskiwania energii w jakiś sposób wpływa się na środowisko. Czy to uwalniając do atmosfery pierwiastki, które miliony lat tkwiły w skorupie ziemskiej, czy blokując docieranie energii słonecznej do powierzchni ziemi.
Każda metoda pozyskiwania energii której konsekwencje są nam mniej znane niż w przypadku znanych i wykorzystywanych metod, będzie wydawała się nieporównanie lepsza od nich. Nie znaczy to jednak, że tych konsekwencji nie ma.
I tak energetyka "czysta" (słoneczna, wiatrowa, wodna, geotermalna) również może sprezentować nam lub już prezentuje degradację ekosystemów, a biorąc pod uwagę skalę wykorzystywania tych źródeł. stopień degradacji środowiska wcale nie odbiega od innych "brudnych" źródeł.
Ktoś zaraz może wpaść na pomysł pozyskiwania energii słonecznej za pomocą satelitów rozmieszczonych w taki sposób by nie ograniczać ilości energii słonecznej docierającej do powierzchni Ziemi. Jednak w takiej sytuacji będziemy dostarczać do Ziemi jeszcze więcej energii i jeśli przy okazji nie zadbamy o właściwy bilans energetyczny planety to zwyczajnie wszystko upieczemy.
Musimy zwyczajnie pogodzić się z tym, że sama nasza obecność wpływa na nasze otoczenie.
Tak samo jak Ziemia i pozostałe planety/ciała układu słonecznego istniejąc i orbitując wokół jego barycentrum wpływają w jakimś stopniu na kształt heliosfery.
Energia z fuzji jądrowej będzie miała tylko taki skutek, ze jej wytwórcy znacznie zwiększą swoje zyski, a zwykli ludzie będą za nią płacili jeszcze więcej niż dzisiaj.
Konkurencja nie znosi próżni, energia atomowa jest tańsza dla odbiorców niż energia z węgla. Dlatego nie widzę podstaw dla których miało by być inaczej. Oczywiście nie będzie tak tania jak mogła by być potencjalnie, jednak będzie tańsza napewno.
Każdy jest w stanie sam stworzyć darmową energię
Chcemy koszulek z Amiszami!
energia odnawialna to chwilowa fanaberia w historii ludzkości. Fuzja to przyszłość. Fotowoltaika też znadzie swoje miejsce w wielu zastosowaniach, ale tam gdzie będzie miała przewagi poprzez swoje rozmiary i wagę. No i sprawność będzie większa niż dzisiaj
OZE to nie fanaberia a skuteczne uzupełnienie systemu elektroenergetycznego kraju. Podstawą systemu muszą być źródła stale i w sposób kontrolowany wytwarzające energię
Fanaberią jest wmawianie tego że można polegać całkowicie na OZE.
@@dzikidzik1131 oczywiscie ze fanaberia. Jesli stac cie na to zeby wybudowany atom za miliardy dolcow dzialal na 50% bo akurat wieje to znaczy ze jest to fanaberia.
energia może pochodzić z OZE i być podstawą systemu energetycznego
@maciek3349 @dzikidzik1131 w perspektywie 100 lat już będzie widać że więcej wysiłku kosztuje OZE niż korzyści z tego. A co dopiero jak zaczynamy myśleć o poziomach kardaszewa. Z perspektywy tysięcy lat to fanaberia która potrwa koło 100lat
OZE dynamicznie się rozwija, po nowe technologie PV, rozwiązania mające zapewnić większe ekonomiczne korzyści lub systemy OZE, które będą lepiej się integrować z infrastrukturą budynków bądź innych obiektów. Poczytaj sobie książki Profesora Ryszarda Tytka.
Tyle, że jest jeden (no oby tylko jeden...) najważniejszy problem. Fuzja jest tak ekstremalnie trudna i rzadka, że metr sześcienny Słońca produkuje mniej energii, niż kompost w ogródku. Nawet tam nie udaje się w małej objętości stale produkować dużo energii, a u nas na Ziemi się uda?
Bardzo bym chciał usłysześ szerzej o tej objetosci fuzyjnej i porownaniu fuzji slina do naszych ziemskich warunków.
inny problem jest taki że lada chwila może się okazac że tam niema żadnej fuzji ....
@@witoldbiay904 Na Słońcu? Oczywiście, że jest, a dla wodoru nazywa się to cykl protonowy. Tak, w innych gwiazdach, powstały wszystkie pierwiastki cięższe od helu, a lżejsze od Kobaltu.
a co ma sie nie udac. W jadrze Slonca jest 15mln K a "JT-60 has the world record for the hottest ion temperature ever achieved (522 million °C)" Jeszcze nad cisnieniem troche popracuja i bedzie.
A ile zostało zużyte energi do uruchomienia i podtrzymania...?
Dla czego w tej maszynie stosowane są magnesy neodymowe? Nie prościej było by używać elektromagnesów? Elektro magnes przez temperaturę sam się nie zdemagnetyzuje o ile będzie zasilanie i można go również chłodzić. Co za problem zbudować małą elektrownię atomową obok do zasilania Elektromagnesów? Mniejsza skala była by też chyba pomocna na starcie.
Zrobiłbyś materiał o reaktorach postępującej fali?
Zdecydowanie większe nadzieje wiążę z projektem Helion Energy - ich reaktor jest prostszy i wydaje się efektywniejszy. Jeśli dobrze pamiętam to nie ogranicza go też wymóg posiadania paneli z wzbogaconego litu, by tworzyć kolejne paliwo, czyli największego problemu dotychczasowych tokamaków. Właśnie, zapomniałem o najważniejszym. W sumie energia wytwarzana przez tokamak i tak daje prąd obracając turbinę, a w Helion wytwarzaną energię inaczej przerabiają na prąd, ale już nie pamiętam dokładnie jak. Polecam na kolejny materiał, a materiał źródłowy jest na kanale Real Engineering z wizyty w Helion Energy
Jakby naukowcy użyli energii z całej europy to pewnie osiągneliby ze 30%,ale zwykli ludzie nie rozumieją jakie to ważne dla naukowców.Cała nadzieja w wiatrakach jak zaczną produkować prąd to będzie można ją marnować dla dobra naukowców i ich grantów.
Gdyby ludzkość szła takim tokiem rozumowania do dziś siedzielibyśmy przy ognisku, w ciepłej, przytulnej jaskini . Po co coś zmieniać , po co badać , przecież jest super.
wspominaliście kiedyś o obłokach Kordylewskiego?
Powiedziane i pokazane ślicznie, wszystko pasuje co do milimetra i właściwie pozostała kosmetyka.
Odnoszę wrażenie że im dalej w las tym więcej drzew i są coraz grubsze i wyższe. :)
Brzmi to jak roSSyjskie wspaniałe plany budowy cudownej roSSji, tyle lat zarabiali setki miliardów dolarów a gdy druga armia świata ruszyła okazała się bandą złodziei sedesów i sprzętu AGD. To odnośnie planowania. Miało być pięknie Fundusz Dobrobytu.
Jeśli dobrze rozumiem ciągle próbujemy zbudować taki rodzaj pieca który zmieni trochę paliwa w dużo ciepła do podgrzania wody?
Ten słowotok opowiada o niewyczerpanych źródłach energii ale ani słowa o prądzie elektrycznym. Żadnych zmian w generowaniu, kręcące się magnesy jak 120 lat temu i system drutów rozwleczonych po planecie. Straty przesyłowe bez zmian w zasadzie, czeka do przebudowy cała infrastruktura przesyłowa która już teraz sypie się gdy zapuszczają ludzie klimatyzatory.
Prądem ma być napędzana cała Ziemia, wszelkie kopalne paliwa są BE. Plotą o zakazie używania gazu, mój Junkers ma moc 18kW a gazowa kuchnia z włączonym palnikiem lub dwoma od 0,5 do 1kW przy 10 milionach gospodarstw domowych i milionach aut akumulatorowych sieci przesyłowe usmażą się błyskawicznie.
Liczył ktoś bilans energetyczny takiej siłowni? Ile będzie ciepła odpadowego?
Może wystarczy tokamak a wystające z niego przewody będą źródłem elektryczności i turbiny z generatorami (prądnicami) będą zbędne?
Pięknie wyglądała ta budowla wśród lasów, nigdzie żadnych innych budowli.
Mógłby ktoś wyjaśnić skąd będzie brał się prąd elektronów w przewodach elektrycznych, proszę?
A i jeszcze jedno ile wydano pieniędzy na na eksperymenty i budowę kilku znaczących "laboratoriów fuzyjnych", bo chyba żaden z budowanych obecnie nie będzie nigdy fragmentem elektrowni?
Może ktoś mnie poprawi i się mylę. Moim zdaniem przez te kilkadziesiąt lat zarabiali na tym dostawcy drogich zabawek, "zaufane" firmy budowlane i stada naukowców oraz tabuny biurokratów.
Energia to prąd w innej postaci, jeśli chodzi o sposób generowania energii to w tym momencie nie mamy innego sposobu efektywnej przemiany energii cieplnej na energię elektrzyczną, do tego turbiny są w miarę efektywne, proste w budowie i tanie. Przesył prądu to problem, tak samo jak straty ale jak wpominal austrofaza- są inne pomysły, promieniowanie mikrofalowe albo lasery ale one mają jeszcze większe straty.
Wcięcia o twoim piecu chyba nikt nie zrozumie więc nawet nie próbuję. Ale zauważ że sieć jest cały czas modernizowana więc nic się nie usmaży. Skąd bierze się prą w elektronach? Tutaj klania się brak znajomości podstaw fizyki. A jeśli chodzi o użycie aktualnych reaktorów w przyszłości, kto wie tak naprawdę, może się uda a w najgorszym wypadku się je zutylizuje.
Podsumowując twój komentarz jest zbiorem myślenia życzeniowego, braku wiedzy, do tego z nutką teorii spiskowych
@@pumcia100011 To weź bystrzaku tą energię plazmy pociągnij z gniazdka w ścianie. Co z tego że masz energię w gazowych rurkach ale nie zasilisz nią telewizora i lodówki. Tak jest z tym tokamakiem to taki rodzaj pieca który podgrzewa wodę zamieniając ją w parę. Czego nie rozumiesz z "wcięcia o piecu"?
Czytaj ze zrozumieniem. Napisałem "skąd będzie brał się prąd elektronów" (dlatego się tak nazywa bo to porównanie przepływu elektronów do prądu rzeki lub potoku taka poetycko brzmiąca nazwa, Twoja interpretacja to "Skąd bierze się prą w elektronach? " sam przyznasz że wypisujesz głupoty bo chyba podstawy fizyki jak mniemasz posiadasz. Jeśli chodzi o zdanie które zinterpretowałeś jako troskę o współczesne reaktory, znowu pokiełbasiłeś pojęcia. Chodzi o "laboratoria fuzyjne" czyli budowane lub działające "reaktory fuzyjne" które jako prototypy i to wczesne nie będą raczej użyte do przemysłowego generowania energii elektrycznej.
Podsumowując Twój komentarz absolutnie nic nie zrozumiałeś, może umiesz czytać, spróbuj jeszcze raz i nie sądź że jestem idiotą. Interesuję się tym zagadnieniem parę lat...
@@andrzej4512 a dziwne bo brzmisz jakbys był, gratruluję że odkryłeś że z "rurek gazowych" nie zasilisz lodówki, nawet nie chce mi się z tobą dyskutowac bo czuję że iq mi ucieka
@@andrzej4512 proponuje zaczac od "Direct energy conversion" w wikipedii. Sa projekty reaktorow fuzyjnych wytwarzajacych prad bezposrednio np Helion Energi
Pytanie, jak przerobimy wode na wodor, a wodor na hel w fuzji, to co z tym helem zrobimy? Pojdzie w atmosfere? W jakiej skali to bedzie? Czy przypadkiem nie zaszkodzimy sobie zmieniajac sklad powietrza? A co z cisnieniem atmosferycznym, gaz ma wieksza objetosc niz woda z korej byl pozyskany i przeksztalcony na hel, ja to wplynie na odczuwalny biometr i nasze zdrowie? Fajne jak bys mogl nagrac jakiegos shorta z odpowiedzia. Dziekuje, pozdrawiam
po pierwsze do fuzji uzywa sie w tej chwili deuteru ktorego jest około 0,02 grama w 1 litrze wody. Po drugie hel tez moze byc paliwem w procesie fuzji tylko jest to trudniejsze. Po trzecie hel jest lzejszy od powietrza czyli w atmosferze unosi sie na sama gore a stamtad jest porywany przez wiatr sloneczny.
Wielka energia darmowa dostępna dla każdego może być szybciej niż myślimy jak na samej górze świata nie pogodzą się strefami niewolników
Fajnie jakbyśmy dożyli czegoś takiego
Elektrownia fuzyjna, to czysty marketing. Jedyny plus, to rozwój nauki.
Na Biotad Plus lecimy?💪💪
Wynalazek Bella też był początkowo zabawką
Każdy rozwój nowej technologii jest dla nas dobry. Szkoda, że w naszym kraju nie są prowadzone tego typu badania
Teraz tylko czekać na info ile w tym nieprawdy i naciągania faktów.
No chwała im za te badania 😮
Ludzie na mieście mówią że to super kanał
Litr benzyny zawiera 33MJ. Jak rozumiem sukcesem jest sama kontrola nad procesem oraz uzyskanie wyniku 59MJ (prawie 3 krotnie wyzeszego w stosunku do wczesniejszych prob z 97 roku).
Warunkiem dodatniego bilansu energetycznego jest utrzymanie reakcji wystarczajaco dlugo, na co nie pozwalaja obecne magnesy i materialy tokomaka, tak?
Jakie jest zuzycie energii? Przy jakim teoretycznym czasie reakcji uzyskanoby dodatni bilans energetyczny?
Najpierw niech zrobią wysokotemperaturowe reaktory jądrowe (najlepiej w Polsce). Będą nam oddawać zużyte paliwo i jeszcze dopłacą, a my z tego zrobimy czystą energię bo rozszczepimy do dużo bezpieczniejszych pierwiastków. Będziemy mieli za dużo energii to z wody będzie można robić wodór.
Ujarzmienie fuzji jądrowej to jedna z dwóch rzeczy, które mam nadzieję doczekać za mojego życia. Druga, to odkrycie nadprzewodnika działającego w temperaturze pokojowej.
Czy aby na pewno energia elektryczna z fuzji jądrowej była by tańsza od tej ze zwykłych elektrowni atomowych?
Czyli marnowaniem pieniedzy bedzie budowanie elwktrowni atomowych w Polsce? W takiej sytuacji lepiej budować elektrownie weglowe, a rozwijać na polu naukowym fuzję?
Trzeba zaznaczyć ze fuzja jadrowa nie jest w 100% czysta energia, niestety konstrukcje betonowe sa po kilku latach do wymiany i one również stają sie odpadami radioaktywnymi. Mysle ze fajjie by bylo zebys zrobil film o zjawisku tunelowania gdzie w naszym słońcu ma ono duze znaczenie
Oczywiście, że muszą rozwijać nowe metody produkcji energii takie właśnie jak tokamak. Źródła odnawialne typu fotowoltaika czy wiatraki są zbyt "niestabilne" i muszą być uzupełniane właśnie stałymi źródłami energii
Dziękuje za film. Moim zdaniem. Technologie fuzji jądrowej jest warte rozwijania. Moim zdaniem. Jest teoria spiskowa która mówi że przemysł wydobywczy blokuje technologie fuzji jądrowej żeby zarabiać na wydobywaniu paliw kopalnych.
Taki reaktor byłby super tylko tak jak w przypadku gwiazd konstrukcja takiego reaktora będzie bardzo skomplikowana, dlatego moim zdaniem zamiast tracić czas i siłę na tworzenie ekonomicznie opłacalnego urządzenia, które będzie generować więcej prądu niż zużywać to może lepiej poczekać, aż sam taki reaktor powstanie, tak jak to się wydarzyło w przypadku gwiazd.
Druga rzecz co sie w słońcu dzieje to są czyste teorie - zastanówmy sie, jak w warunkach 'akwaryjnych' stworzyć piorun ? myślę że to łatwe pytanie
Czekam na przeskalowanie uzyskanych efektów. Stawką jest możliwość korzystania z potężnego źródła energii - jak to zmieni nas i naszą cywilizację? pewnie w sposób dziś niewyobrażalny. Chciałabym tego doczekać.
Ja już nie wiem czy bym chcial... Patrzac na tą całą unie i inne rzeczy....
A może trzeba by było pomyśleć nad stworzeniem i zastosowaniem zupełnie nowego pierwiastka, który wewnątrz Tokamaka nie tylko wytrzymywałby te warunki, ale nawet pod ich wpływem stawałby się jeszcze bardziej wytrzymały i stabilny niż bez tych warunków.
Może to sci-fic, a może nie?
Jak chcesz stworzyć nowy pierwiastek ??
@@Rolkowy_Podroznikchłop do wiaderka wrzuci jeden pierwiasek, dosypie drugiego, wszystko wymiesza i otrzyma inny pierwiastek 😊
@@Rolkowy_Podroznik W akceleratorze cząstek w CERN tworzą nowe pierwiastki, tylko, że są one bardzo niestabilne i trwają ułamki milisekund.
Nagrajcie proszę pop science o tej tematyce ;)
Tokamak dla każdego. Tokamak w każdym domu. I oczywiście, trzeba modernizować sieć elektryczną. Bo wszystko jest potrzebne.
👍👍👍
Za syntezę w słońcu jest odpowiedzialny efekt tunelowania. W tomakach i innych trzeba zbliżyć do siebie jądra przez ciśnienie i temperaturę.
Ja mam pytanie trochę z innej beczki... ale nie do końca. Mianowicie: kiedy gwiazda przetworzy cały dostępny w jądrze wodór w hel, wówczas helowe jądro ulega kontrakcji. Kontrakcja tego jądra powoduje, że zwiększa ono swoją temperaturę oraz ciśnienie. Wiemy jednak, że zewnętrzne powłoki gwiazdy zaczynają się wtedy rozszerzać. Jak rozumiem, dzieje się tak, gdyż zaczynają w nich zachodzić reakcje termojądrowe, co powstrzymuje te warstwy przed zapadaniem się pod wpływem własnej masy. Nie rozumiem jednak dla czego tak się dzieje. Jaki wpływ ma kurczenie się jądra na te zewnętrzne warstwy gwiazdy? Jaka jest zależność między kurczeniem się jądra, a tymi warstwami, że zwiększa się w nich temperatura i ciśnienie co prowadzi do ww. reakcji termojądrowej?
do fuzji helu potrzebna jest wyzsza temperatura czyli jak sie jadro skurczy po wyczerpaniu wodoru to odpala sie fuzja helu. Energia wytwarzana z fuzji helu (Triple-alpha process) daje bardziej energetyczne promieniowanie i zakladam ze to wlasnie to promieniowanie powoduje wieksze cisnienie (grawitacja sciska, promieniowanie rozpycha) na wyzsze warstwy. Reakcje termojadrowe zachodza tylko w jadrze gwiazdy.
@@rjcork Znaczy bardziej chodziło mi o to, w jaki sposób zmiany w jądrze wywołują zmiany w wyższych warstwach, ale dzięki za fajną ciekawostkę.
Pozdrawiam! :)
Jeszcze 20 lat i będziemy mieć tanią, czystą energię z fuzji jądrowej! Tak mówiono w latach 1980, 2000, 2020. Tak będzie mówiono w latach 2030, 2040. Niestety...
Czekałem kiedy powiesz "darmowa energia" hehehe.
Mieszkam w wietrznym kraju w którym wiatrakow jest więcej niż znaków drogowych na polskich drogach, od dekady nam wciskają hasła , zielona , DARMOWA energia. A teraz płace dwa razy więcej niż jeszcze trzy lata temu i mówią że tak działa rynek 👍
fuzja raz do roku strzela sama, dziękuję
🚀🚀🚀
Jest to przrzyszlosc, ale za jakieś 40-50 lat. Nie wiem czemu rządy przestały rozwijać program tak zwanego "reaktora postępującej fali". Mógłbyś kiedyś o tym nagrać jakiś odcinek.
Odpowiedz na to pytanie jest dość prosta.
1. Polityka, reaktory fali postępującej wymagają pracy zakładów chemicznych specjalizującej się w wyodrębnianiu pierwiastków z mieszaniny różnych pierwiastków. W takich zakładach można produkować wysoko wzbogacony Uran czy pluton z którego można zrobić bombę. Każdy blokuje możliwość powstawania takich zakładów w obawie o to że broń atomowa stanie się jeszcze bardziej powszechna
2. Koszty, aby rozpocząć reakcje w reaktorach fali postępującej na uran zubożony wymagany jest uran wysoko wzbogacony (do około 20%). Jest to drogi proces przez co aktualnie nie opłacalny i zwykle reaktory są na ten moment wystarczające
Czy walka ze zmianami klimatu, a więc z prawami astrofizyki itd, stosując wiatraki (oze) nie jest czasem walką z… wiatrakami? 🤔
poza tym, polecam książkę prof. Kowalczaka „Zmiany Klimatu”.
spoko temat, tylko nie zgodzę się z tezą, że raz podniesione ceny energii już nie będą obniżane.., Energia to nie Platforma Obywatelska, że mówi jedno a robi drugie i podatków nie obniża. W każdym razie ceny energii w 2012 lub 2011 (bo tak dokładnie nie pamiętam) były wyższe niż np 2017 roku, teraz taryfowe ceny są absurdalnie wysokie, ale myślę, że tylko z powodu tarczy, bo jak się spojrzy na giełdowe, to już to tak ze 3 krotnie niżej wygląda. Poza tym, dla konsumentów cena taryfowa już została obniżona, tylko tego nikt nie widzi, bo są te ustawowe ceny. Ale nie zmienia to faktu, że jednak energia przynajmniej w 1 sektorze (w sensie domowym) poszła w dół w porównaniu do 2023 roku :)
przy inflacji jesli ceny energii sie nie zmieniaja to realnie spadaja.
Lepiej zajęliby się dopracowaniem i komercjalizacją Reaktora Postępującej Fali ta technologia wydaje sie być bardziej realna . Fuzja to piesń dalekiej przyszłości przy czym dalekiej to nie kilkadziesiąt a raczej kilkaset lat.
"zajeli by się"
Kolejny nie bieski...
@@dienicyz całego tego komentarza tylko to zwróciło twoją uwagę? Brawo ty😂
Jak oni to nagrywają w tokamaku?
Nie prościej podlecieć pod słońce wykroić mały kawałek i podrzucić na ziemię ? 🤔
Nie wolno się skupiać tylko na jednej rzeczy prowadzenie nawet idiotycznych badań może prowadzić do nieoczekiwanych rezultatów
A gdyby tak wyposażyć statek kosmiczny w taki generator? Było by wspaniale. Tyle możliwości
I jak to zamieni energię ciepła na elektryczną? Stara, dobra maszyna parowa?
Tak samo jak przy elektrowniach atomowych czy innych.
@@munin3036 czyli para buch koła w ruch :) James Watt wiecznie żywy.
@@marekswirkowicz7548 nie inaczej.
Tony Stark coś podobnego już wymyślił będąc więzionym w jaskini :p
"4 jadra wodoru łączą się w jedno jadro helu"
Z 4 protonów powstaje pierwiastek z dwoma protonami? To co sie dzieje z pozostalymi dwoma?
zamieniają się w neutrony
Olać odnawialne źródła, cały świat powinen się skupić jak ujarzmić fuzje - to był by cywilizacyjny skok.
By uregulować wiedzę o energii za darmo, bo tak czasem się mówi o energii z fuzji. Żadna energia dostarczona z urządzenia zbudowanego przez człowieka nie będzie za darmo. O ile możemy mówić o energii pierwotnej jako darmowej, wynikającej z wykorzystania naturalnych zjawisk jak energia wody, wiatru, słońca tak by przekształcić jedną formę energii w elektryczną, należy zbudować instalację do jej przetwarzania. Koszt jednostkowy energii elektrycznej w tym przypadku to sumaryczny koszt nakładów poniesionych na budowę instalacji, utrzymanie obiektu, planowane remonty etc w odniesieniu do ustalonej stopy zwrotu inwestycji. Dla przykładu w uproszczeniu 365 zł to wartość zawierająca koszt mojej instalacji z utrzymaniem przez zakładany czas oraz zyskiem w tym czasie a czas jaki zakładam na zwrot inwestycji i uzyskanie danego zysku to 365 dni, z tego wynika że koszt jednostkowy energii jakim obciążę kupującego w skali dnia wynosi 1 zł. Zakładając że instalacja w ciągu dnia produkuje 1kWh koszt 1kWh wyniesie złotówkę.
Ten bardzo uproszczony przykład pokazuje że mimo energii za darmo wcale darmowa nie będzie.
dokładnie w takie technologie powinno się inwestować a nie dopłacać do paneli fotowoltaicznych a później mamy efekty w cenie prądu, myślę że jeszcze pojawi się technologia która przebije fuzję jądrową, coś wymyślili w Izraelu dlatego tam wybuchła wojna
To jest właśnie odnawialne źródło energii
Nie jest odnawialne, bo zużywa paliwo, ale wodór to najpowszechniej występujący pierwiastek.
👍
Co pierwsze będzie użyte: bomba termojądrowa, czy reaktor termojądrowy ?!!!
zgodził bym się na nowy europejski podatek na fuzje, potrzebujemy energii fuzji a nie paneli czy wiatraczków
Jest taki gość na insta, ktory twierdzi, ze "Człowiek nigdy w zyciu nie bedzie w stanie przebic sie przez firmament, aby znalezc sie w kosmosie" i ze ludzkie mozliwosci koncza sie na tym co mozna zrobic pod firmamentem i nigdy tego czlowiek nie przeskoczy, tak samo jak lądowanie na księżycu, ze byl to jeden wielki troll nagrany w studio :D ciekawi mnie Twoje zdanie na ten temat :P
Nauka i technologia da nam rozwój i poszerzy horyzonty. Energia odnawialna jest w porządku ale ona też w pewnym sensie oddziałuje na przyrodę więc czy jest taka też eko? We wszystkim trzeba równowagi. Były kopalnie na węgiel, później atom, a teraz czas na coś nowszego, może właśnie to jest to? 😁
Czy Słonce jest gazową kulą,czy ma powierzchnie? Raczej to drugie.
Plazmową, a nie gazową. I ma powierzchnię plazmową. Gdy cała Ziemia była pokryta roztopioną magmą to nie miała powierzchni?
A reaktory jądrowe fali stojącej?
Niech to za trybi to moze w koncu ludzkość osiagnie nowy lvl samodoskonalenia zanim oczywiscie sie sami zaoramy. ..
To mi brzmi jak kolejny oczywisty krok w ewolucji naszej cywilizacjii... 👍
Jak na razie dzięki Putinowi to mamy regres cywilizacji 😁
Czy w jądrze ziemi nie zachodnich owa reakcja ?
nie
No ale skoro taka fuzja cały czas się dzieje 8 minut świetlnych od nas, i ciagle zalewa nas ogromna darmowa energia, to dlaczego nie jest łatwiej korzystać z niej ??
🤔🤔
Widze ogromna zmiane na plus w sposobie wypowiadania sie jaki aktualnie prezentujesz.
Myślałem, że "atom" był w miarę czysty i opłacalny. Trochę kłopotliwe odpady, ale podobno są reaktory na paliwo odpadowe. Poza tym tych odpadów wcale nie tak dużo, jak ze zwykłej elektrowni węglowej.
Niech się zajmą stworzeniem reaktorów postępującej fali.
A kiedy zaczniemy korzystać z energii próżni? 😛
Co?
Co?
@@AstrumDeusGwiezdne wrota Atlantyda serial 🙂
Q > 1 z fuzji nie jest i nie będzie możliwe na ziemi. W gwiazdach głównym "paliwem" jest grawitacja.
Grawitację można zastąpić wysoką temperaturą
@@maciek3349czego byś nie musiał zrobić musisz włożyć wiecej zeby wyjąć mniej wiec wracamy do punktu wyjścia
@@gehog1619 perpetuum mobile nie zrobisz
@@maciek3349 a gdzie napisałem cokolwiek o perpetuum mobile
@@gehog1619 tak zinterpretowałem te słowa "czego byś nie musiał zrobić musisz włożyć więcej żeby wyciągnąć mniej" natomiast już obecnie udaje się wyciągać więcej energii z fuzji niż wkłada się do jej podtrzymania, tylko to są małe wartości, ale jednak
Witam. W latach 30-tych 21 wieku nastąpi przełom w badaniu fuzji i rozpowszechnienie tej technologi . Myślę że za kilka lat dojdzie do przełomu a jak powiedziałem za 10-15 lat powstanie pierwsza elektrownia zapamiętajcie te słowa !!!