TANNENBERG 1914 cz. VI - Wielbark - zamknięcie okrążenia

Kilkanaście dni po wybuchu I wojny światowej na terenie Warmii i Mazur (ówczesnych Prus Wschodnich) rozegrała się jedna z najważniejszych bitew tego okresu - bitwa pod Tannenbergiem.
Po początkowych sukcesach, zajęciu Nidzicy, Działdowa, Szczytna, Olsztynka, Biskupca, Olsztyna, Rosyjskie natarcie zostało wyhamowane przez kontratakujących Niemców. 26 sierpnia na północnym skrzydle VI Korpus rosyjski dowodzony przez generała Błagowieszczeńskiego został zaatakowany i wyparty z okolic Biskupca przez oddziały generała Mackensena. O klęsce VI Korpusu nie wiedziały sąsiednie zgrupowania wojsk rosyjskich, szczególnie te atakujące w centralnej linii frontu. Dlatego korpusy Martosa i Klujewa - zgodnie z rozkazami Samsonowa - parły z powodzeniem na Olsztyn i Ostródę nie zauważając, że również na lewym skrzydle 2 Armii koncentrują się potężne siły niemieckie. I to właśnie tam, 27 sierpnia w wielkiej bitwie pod Uzdowem rozgromiony został I Korpus Rosyjski, który stanowił lewą flankę wojsk Samsonowa. Odwrót I Korpusu carskiego wpłynął na rozwój sytuacji pod Olsztynkiem, gdzie w ciągu dwudniowych walk wojska rosyjskie zyskały przewagę, mogącą doprowadzić do przełamania frontu.
Rozstrzygający o losach bitwy był dzień 28 sierpnia. Po pokonaniu lewego i prawego skrzydła Armii generała Samsonowa, wojska niemieckie zaczęły wychodzić na tyły korpusów generała Martosa i generała Klujewa. Rosyjscy dowódcy widząc rozwój sytuacji nakazali odwrót - zdaniem historyków, odwrót spóźniony o prawie całą dobę. Dowódca VI Korpusu nie wykonał rozkazu generała Samsonowa, nakazującego obronę w rejonie Szczytna. Sytuacja 2. Armii była tragiczna. Dwa rosyjskie korpusy najbardziej wysunięte do przodu - XIII i XV - zostały otoczone.
Do niewoli 29 sierpnia dostał się generał Martos, dowódca XV Korpusu, jego wojska poddały się w okolicach Nidzicy. Dowódca XIII Korpusu, generał Klujew też dostał się do niewoli wraz ze swymi żołnierzami w lasach między Nidzicą a Wielbarkiem.
30 sierpnia okrążone wojska rosyjskie, poniósłszy wielkie straty, złożyły broń. Jednak w ciągu tych kilku ostatnich dni bitwy pod Tannenbergiem doszło do ciężkich walk między zamykającymi okrążanie wojskami pruskimi, a próbującymi wydostać się z kotła oddziałami carskimi. Świadkami tamtych krwawych wydarzeń są cmentarze i mogiły rozrzucone wokół jeziora Omulew, oraz w lasach między Nidzicą a Wielbarkiem. Zimna Woda, Moczysko, Módłki, Ulesie, Muszaki, Puchałowo, Ruskowo, Wielbark - to miejsca w których dogorywała potęga rosyjskiej 2 Armii Narew.
Bitwa pod Tannebergiem jest przedmiotem ciągłych badań, obfituje w wiele zagadek i tajemnic m.in. jedną z wielkich niewiadomych są okoliczności śmierci głównodowodzącego 2 Armią Rosyjską - Armią Narew - generała Samsonowa. Bitwa ta rozpala również fantazję poszukiwaczy skarbów, którzy poszukują od wielu lat słynnego skarbu generała Samsonowa. Współcześnie, namacalnym śladem bitwy pod Tannenbrgiem są stare wojskowe cmentarze i mogiły porozrzucane po całym obszarze województwa Warmińsko-mazurskiego.
Bitwa ta, jest o tyle istotna dla tożsamości narodowej Polaków, że po obu stronach frontu walczyli Polacy, bijący się często w przekonaniu, że dzięki ich zaangażowaniu zaborcy obdarzą większymi przywilejami naród polski.
W serialu TANNENBERG 1914 - przewodnikami po polach bitewnych są regionaliści, pasjonaci historii, poszukiwacze skarbów, członkowie stowarzyszeń, które prowadzą prace poszukiwawcze i archeologiczne na obszarze południowych Mazur. Osoby te są zwykle w swoich środowiskach swoistymi animatorami kultury i propagatorami wiedzy na temat lokalnej historii. Zdjęcia do filmu realizowane były w oryginalnych miejscach potyczek i wydarzeń z okresu I wojny światowej. Oprócz wymiaru edukacyjnego, film promuje również piękno i atrakcje turystyczne Warmii i Mazur.
Film został zrealizowany dzięki dofinansowaniu Muzeum Historii Polski w ramach projektu "Patriotyzm Jutra"
Materiały wykorzystane w filmie dostępne są na licencji Creative Commons. Uznanie autorstwa - użycie niekomercyjne 3.0 Polska ( CC BY 3.0 PL)
creativecommons.org/licenses/...