ตำนานเทวนิยาย เรื่องนารายณ์สิบปาง “ปางมัจฉาวตาร” @เหมันต์สุขศรี สุนทรีย์สังคีต ครั้งที่ ๓

ตำนานเทวนิยาย เรื่องนารายณ์สิบปาง “ปางมัจฉาวตาร” @เหมันต์สุขศรี สุนทรีย์สังคีต ครั้งที่ ๓
เนื้อเรื่องการแสดง ปางมัจฉาวตาร
กล่าวถึงพรหมองค์หนึ่งมีใจริษยาพระพรหมธาดา ว่าเราต่างก็เป็นพรหมมีสี่พักตร์แปดกรเหมือนกัน
จะมาตั้งตนเป็นใหญ่เหนือกว่านั้นไม่ยอม ด้วยฤทธิ์มัวเมากิเลสตัณหาฝังดวงจิต จึงลงไปจุติเป็น อสูรหอยสังข์
แอบซ่อนกายอยู่ในบาดาลใต้มหาสมุทรเชิงเขาพระสุเมรุ เพื่อรอโอกาสทำร้ายพระพรหมธาดา
ครั้นวันหนึ่งพระพรหมธาดาได้อุ้มเอาคัมภีร์พระเวท พระธรรมศาสตร์ เหาะมาจากทิพย์พิมานเพื่อนำไปถวายพระอิศวร
เมื่อเหาะมาถึงฟากฝั่งมหาสมุทรเชิงเขาพระสุเมรุ
เกิดเหนื่อยล้าร้อนรุ่มพระวรกาย จึงเสด็จลงมาที่หาดทราย เอาพระคัมภีร์วางไว้เหนือแผ่นศิลา แล้วเสด็จลงไปสรงน้าในมหาสมุทร
กล่าวฝ่ายสังขอสูรเห็นพระพรหมธาดา วางพระไตรเพทไว้บนแผ่นศิลาที่ชายหาดแล้วลงไปสรงน้ำด้วยความเพลิดเพลินก็ยินดี
คิดวางอุบายจะลักเอาพระคัมภีร์นั้นมาเสีย มิให้พรหมธาดาได้นำไปถวายพระอิศวร เมื่อเป็นเช่นนี้ก็จะสั่งสอนพวกเทวดาและมนุษย์ไม่ได้
ชาวโลกทั้งหลายก็จะสิ้นศรัทธาไม่นับถือ พระพรหมธาดาอีกต่อไป เมื่อสังขอสูรคิดดังนั้นจึงบัญชาให้ผีเสื้อน้ำผู้เป็นบริวาร
ลอบไปลักพระคัมภีร์นำมาให้ตน ฝ่ายผีเสื้อน้ำรีบไปทำตามบัญชา โดยแอบเข้าไปลักเอาพระคัมภีร์ไตรเพทมาได้ แล้วนำมาให้แก่สังขอสูร
สังขอสูรก็กลืนคัมภีร์พระเวทเข้าไปเก็บไว้ในท้อง
ฝ่ายพระพรหมธาดาครั้นเสร็จสรงน้ำขึ้นมายังหาดทรายที่วางคัมภีร์ไว้ แต่ไม่เห็นคัมภีร์บนแผ่นศิลาก็ตกใจ รีบเหาะไปกราบทูลพระอิศวรให้ทรงทราบ
พระอิศวรเล็งด้วยญาณก็รู้ว่าสังขอสูร ใช้ผีเสื้อน้ำไปลักมาให้แล้วกลืนเข้าไปซ่อนไว้ในท้อง จึงบัญชาให้จิตุบท จิตุบาท สองเทพอามาตย์
ไปเชิญพระนารายณ์มาปรึกษา และเชิญให้ไปปราบสังขอสูรกับผีเสื้อน้ำนำพระคัมภีร์กลับมา
ฝ่ายพระนารายณ์รับเทวะโองการแล้ว ก็เสด็จลงไปยังเชิงเขาพระสุเมรุ สำแดงเทวะฤทธิ์ อวตารพระองค์เป็นปลากรายทองตัวใหญ่มหึมา
แหวกว่ายไล่สังหารผีเสื้อน้ำจนสิ้นชีวิต แล้วดำดิ่งลงไปยังใต้พิภพบาดาล ฝ่ายสังขอสูรเห็นพญามัจฉามิรู้ว่าเป็นองค์พระนารายณ์อวตารก็กริ้วโกรธ
จึงออกจากที่ซ่อนกาย เข้ารบสู้กับปลากรายวตารจนเป็นฝ่ายพ่ายแพ้ ร่างมัจฉาวตารก็กลายกลับเป็นพระนารายณ์
เอื้อมพระหัตถ์ล้วงเข้าไปในช่องปากของสังขอสูร หยิบเอาคัมภีร์พระเวทออกมา จากนั้นก็สังหารสังขอสูร ถึงแก่ความตาย
แล้วมีเทวะประกาศิตว่ากาลเบื้องหน้าต่อไป ถ้ามนุษย์จะกระทำการมงคลพิธี ก็จงเอา สังข์นี้เข้าอยู่ในการพิธีนั้น
ถ้าผู้ใดรดน้ำในอุทรสังข์ก็ให้เป็นมงคลกันอุบาทว์เสนียดจัญไร ด้วยสังข์กลืนคัมภีร์ไตรเพทไว้ในอุทร จงเป็นมงคลไปตราบแต่ชั่วทุกกัปกัลป์
แล้วพระนารายณ์ก็เสด็จกลับไปบรรทมสินธุ์ในเกษียรสมุทร
จรัญ พูลลาภ จัดทำคำบรรยาย
---------------------------------
รายนามผู้แสดง ตำนานเทวนิยาย เรื่องนารายณ์สิบปาง ปางมัจฉาวตาร
พระนารายณ์ วัลลภ พรพิสุทธิ์
มัจฉา (ปลากรายทอง) ธีรยุทธ จุลละปิยะ
พรหมธาดา ชัยกิจ ช่างต่อ
พรหมาร พิพัฒน์ รจนากร
สังขอสูร พัฒนพงษ์ แสงรื่น
ผีเสื้อน้ำ เสกสม พานทอง
เทวดาตลก จรัญ พูลลาภ, สุรเดช เดชอุดม
------------------------------------
รายนามผู้บรรเลง - ขับร้อง
หัวหน้าวง สุรศักดิ์ กิ่งไทร
ปี่ / ขลุ่ย สุราช ใหญ่สูงเนิน
ระนาดเอก กรรธวัช แก้วอ่อน
ระนาดทุ้ม วรวิทย์ ข้าวสามรวง
ฆ้องวงใหญ่ โสรัฐ ม่วงท้วม
ฆ้องวงเล็ก วัชรินทร์ ม่วงท้วม
เครื่องหนัง ปิยะ แสวงทรัพย์ จตุพร ดานิล
ฉิ่ง นลินนิภา ดีทุม
เครื่องประกอบจังหวะ เบญจภูมิ ท่าฉลาด
ซออู้ วิศรุต แซ่จุ่ง
ขับร้อง (เพลงเถา) สุภาภรณ์ ลาสอาด
ขับร้อง (ประกอบการแสดง) สุภางค์พักตร์ แก้วกระหนก
กิตติคุณ อยู่เจริญ
ปกรณ์ หนูยี่
สรรพวิทย์ พงศ์จันทรเสถียร
วันเพ็ญ จิตตรง
ชุลีกร อินวัน
วรรณิดา วีระกุล
กำกับการแสดง ฉันทวัฒน์ ชูแหวน
ช่วยฝึกซ้อมการแสดง เสาวรักษ์ ยมะคุปต์
รจนา ทับทิมศรี
มณีรัตน์ มุ่งดี
กฤษกร สืบสายพรหม
เอกสิทธิ์ เนตรานนท์
จุลทรัพย์ ดวงพัตรา
อำนวยการฝึกซ้อมการแสดง พงษ์พิศ จารุจินดา
วันทนีย์ ม่วงบุญ
ปกรณ์ พรพิสุทธิ์
ศิริพงษ์ ทวีทรัพย์
สมชาย อยู่เกิด
อำนวยการฝึกซ้อมการบรรเลง - ขับร้อง
สมชาย ทับพร ศิลปินแห่งชาติ
ปี๊บ คงลายทอง ศิลปินแห่งชาติ
ไชยยะ ทางมีศรี
บุญช่วย แสงอนันต์
เสรี สินธุชัยภาคเสรี
อุทัย ปานประยูร
พิธีกร / ผู้ประกาศ ธำมรงค์ บุญราช
ควบคุมฉาก ฉลาด เมืองจันทร์
ควบคุมเครื่องแต่งกาย น้ำทิพย์ ศิริมงคล
จัดทำบท / คำบรรยาย อัมไพวรรณ เดชะชาติ, จรัญ พูลลาภ, สุกิตติ์ ทำบุญ
เทคนิคแสง สี เสียง กลุ่มโรงละครแห่งชาติ
จัดทำสูจิบัตร กลุ่มวิจัยและพัฒนาการสังคีต
บริหารงานทั่วไป พัชรินทร์ เหลืองเอี่ยม
ควบคุมงานโรงละครแห่งชาติ วีรชาติ แพทย์รัตน์
ควบคุมงานวิชาการ อัมไพวรรณ เดชะชาติ
ควบคุมงานดุริยางค์ไทย เลอเกียรติ มหาวินิจฉัยมนตรี
ควบคุมงานนาฏศิลป์ สิริวรรณ อาจมังกร
ที่ปรึกษา บุญตา เขียนทองกุล
สมชาย อยู่เกิด
ศิริพงษ์ ทวีทรัพย์
วันทนีย์ ม่วงบุญ
ปกรณ์ พรพิสุทธิ์
อำนวยการแสดง ลสิต อิศรางกูร ณ อยุธยา
------------------------------------
สำนักการสังคีต กรมศิลปากร
ขอเชิญชม
โครงการดนตรีสำหรับประชาชน ปีที่ ๖๗
“เหมันต์สุขศรี สุนทรีย์สังคีต”
ครั้งที่ ๓
วันอาทิตย์ที่ ๒๘ มกราคม ๒๕๖๗
เวลา ๑๗.๓๐ น.
ณ สังคีตศาลา บริเวณพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร
รายการแสดง
๑. การบรรเลงดนตรีไทย
๒. ละครใน เรื่องอุณรุท ตอนอุ้มสมภิรมย์เสน่หา
๓. การแสดงตำนานเทวะนิยาย เรื่องนารายณ์สิบปาง ปาง “มัจฉาวตาร” และ ปาง“มหิงสาวตาร”
นำแสดงโดย ศิลปินสำนักการสังคีต
กำกับการแสดงโดย ฉันทวัฒน์ ชูแหวน
อำนวยการแสดงโดย ลสิต อิศรางกูร ณ อยุธยา ผู้อำนวยการสำนักการสังคีต
บัตรราคา ๒๐ บาท (จำหน่ายบัตรก่อนการแสดง ๑ ชั่วโมง)
ณ สังคีตศาลา บริเวณพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม (วันและเวลาราชการ) โทร. ๐ ๒๒๒๔ ๑๓๔๒ และ โทร. ๐๒๒๒๑ ๐๑๗๑