วัดมกุฏกษัตริยาราม ( Wat Makut | Bangkok ) สร้างขึ้นตามพระราชดำริของ ร.4 กรุงเทพ

วัดมกุฏกษัตริยาราม เป็นพระอารามหลวงชั้นโท ชนิดราชวรวิหาร ตั้งอยู่ริมถนนและคลองผดุงกรุงเกษม ด้านใกล้ถนนราชดำเนินนอก สร้างขึ้นตามพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หลังจากขุดคลองผดุงกรุงเกษมเป็นคูพระนครชั้นนอกแล้วทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้มีวัดเรียงรายอยู่ตามชายคลองเหมือนที่กรุงศรีอยุธยา จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างวัดขึ้นเคียงคู่กับวัดโสมนัสราชวรวิหาร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) เป็นแม่กองก่อสร้าง และพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนราชสีหวิกรม เป็นนายช่าง การก่อสร้างแล้วเสร็จใน พ.ศ. 2411
อาคารสำคัญในวัดได้แก่ พระวิหาร และพระอุโบสถ มีลายพระมหามงกุฏอันเป็นตราประจำรัชกาลที่ 4 ทั้งที่หน้าบันและด้านบนของซุ้มประตูหน้าต่างเช่นเดียวกัน ผนังด้านในพระอุโบสถมีภาพจิตรกรรมอันหลากหลายแตกต่างจากวัดอื่น เช่น เรื่องพระสาวกในบาลีและอรรถกถา พระอัครสาวก 11 พระองค์ อัครสาวิกา 8 องค์ ภาพการบำเพ็ญกรรมฐาน สิ่งที่พึ่งปฏิบัติเนื่องด้วยธรรมวินัย ธุดงควัตร
พระพุทธวชิรมกุฎ พระประธานในพระวิหารหลวง
วัดมกุฏกษัตริยาราม โดยมีพระประธานภายในพระวิหารหลวงเป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ กล่าวกันว่า สมเด็จพระวันรัต(ทับ พุทฺธสิริ) วัดโสมนัสวิหาร มาเป็นประธานในการหล่อ และเดิมที่พระประธานองค์นี้ไม่ได้มีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการ ต่อมาสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (จวน อุฏฺฐายี) จึงได้ถวายพระนามว่า ‘พระพุทธวชิรมงกุฏ’
พระวิหารและพระอุโบสถลายพระมหามงกุฏ ตราประจำรัชกาลที่ 4
ซึ่งตราประจำรัชกาลที่ 4 จะมีลักษณะเป็นรูปกลมรี ลายตรงกลางเป็นรูปพระมหาพิชัยมงกุฎ เพราะสอดคล้องกับราชสัญลักษณ์ของพระบรมนามาภิไธยว่า ‘มงกุฎ’ นั่นเอง โดยเป็นศิราภรณ์สำคัญของพระมหากษัตริย์ อยู่ในเครื่องเบญจราชกุธภัณฑ์ มีฉัตรบริวารตั้งขนาบข้างที่ริมขอบทั้งสองข้าง เป็นต้น
The Wat Makut is a second class Royal temple located on the edge of Bangkok’s historical center Rattanakosin.
Founded by King Mongkut
The temple, its full name being Wat Makut Kasattriyaram Ratchaworawiharn is named after its founder, King Mongkut (Rama IV), who reigned from 1851 until 1868. Mongkut, who spent 27 years as a Buddhist monk before being crowned King, founded the Dhammayuttika Nikaya, an order of Theravada Buddhism.
The temple was built next to the Khlong Phadung Krung Kasem that had been dug out to serve as a moat protecting the old center of town, called Rattanakosin. Construction of the Wat Makut was finished in 1868.