Czytamy naturę #65 | Munch i mandryle - Błony i bariony
Vložit
- čas přidán 6. 06. 2020
- W 65. odcinku "Czytamy naturę" opowiadam o:
1) 00:41 badaniach nad "Krzykiem" Muncha - a konkretnie nad żółtą farbą, która niepokojąco bieleje;
2) 09:15 zupełnie niewinnych błonach pewnego glonu, które kryją w sobie sporo pięknej złożoności;
3) 12:33 tym, ile tak naprawdę jest we Wszechświecie materii zwykłej, a ile "ciemnej";
4) 21:02 rozpoznawaniu twarzy przez mandryle.
Źródła:
1) Monico, L., Cartechini, L., Rosi, F., Chieli, A., Grazia, C., De Meyer, S., ... & De Nolf, W. (2020). Probing the chemistry of CdS paints in The Scream by in situ noninvasive spectroscopies and synchrotron radiation x-ray techniques. Science Advances, 6(20), eaay3514; doi.org/10.1126/sciadv.aay3514
2) Wietrzynski, W., Schaffer, M., Tegunov, D., Albert, S., Kanazawa, A., Plitzko, J. M., ... & Engel, B. D. (2020). Charting the native architecture of Chlamydomonas thylakoid membranes with single-molecule precision. Elife, 9, e53740; elifesciences.org/articles/53740
3) Macquart, J. P., Prochaska, J. X., McQuinn, M., Bannister, K. W., Bhandari, S., Day, C. K., ... & Osłowski, S. (2020). A census of baryons in the Universe from localized fast radio bursts. Nature, 581(7809), 391-395; doi.org/10.1038/s41586-020-23...
4) Charpentier, M. J. E., Harté, M., Poirotte, C., de Bellefon, J. M., Laubi, B., Kappeler, P. M., & Renoult, J. P. (2020). Same father, same face: Deep learning reveals selection for signaling kinship in a wild primate. Science Advances, 6(22), eaba3274; doi.org/10.1126/sciadv.aba3274
Ten program to rewelacja, nie pojmuję dlaczemu ma tak mało wyświetleń :/
Ja tak samo...
No właśnie dlatego. Zobacz ile wyświetleń mają filmiki jakiegoś żółtka, który gra na gumowym kurczaku. lol
Ja tam się nie przejmuję. Wszystko toczy się dokładnie tak, jak powinno. Aksjomat. ;)
Bo jest za dużo reklam
@@LukaszLamza Mam tylko nadzieję, że skromna ilość oglądających nie zniechęci Cię do dalszej pracy. W końcy te kilka tysięcy autentycznie zainteresowanych to nie w kij dmuchał.
ZADZWONIŁEM NA POLICJĘ TO MNIE WYŚMIALI, NO DZIĘKI BARDZO PANIE LAMŻA
Wyśmiali, wyśmiali, a mi już drugi patrol pod okno zajeżdża...
Mandryle... Do dziś nie wiedziałem o ich istnieniu, Dzięki panu Łukaszowi, od dziś będę się "wymądrzał" na temat ich i naszych twarzy.
To jest cudowny kanał! Tak jak gdybym słyszał poezję!
Super odcinek.
Sztuka i nauka, czyli dobrze rozpoczęty dzień. Dzięki!
Otóż to. Pozdrawiam!
Nie jestem specjalistą od body language, ale gdy tak machasz łapkami, to wiem, że ściemniasz.
Widzę że program idzie w dobrą stronę z 3 w stronę 4 artykułów na tydzień. Man nadzieję że będzie min. 7 na tydzień :)
To by był jakiś, kurczę, wzrost wykładniczy. Spokojnie. Za tydzień będzie 4,25.
@@LukaszLamza Ja bym proponował 4,5 i dam więcej :)
Fantastyczne tlo.
Uwielbiam, to już kolejny odcinek, który mnie zaskakuje i bawi, cudowność!
Mandryle mają nawet miłe główki, puchate, kolorowe, dopóki nie otworzą gęby i nie obnażą tych przerażających kłów :O
I już za sam wstęp należy się łapa w górę :)
"Nauka w służbie Krzyku" - właściwie nauka w służbie sztuki, i to jest naprawdę piękne :)
To jest ciekawe, jak sztuka jest ważna dla nas, że aż zaprzęgamy poważną naukę, by ją chronić!
Jest bardzo ważna. Gdyby niebo o Muncha było bledsze, świat byłby innym miejscem.
Mój syn (lat 9) też lubi oglądać, więc dodajemy kolejne odtworzenie.
Dziękuję! Proszę o więcej!
Jak zwykle super odcinek nauka lubię To !!!
Też lubię Nauka To Lubię! :)
Łukasz, potrzebna jest twoja pomoc. Zrobiłeś odcinek o
....
I między innymi było o ekstazy.
I słynne zdanie: nie będę wam mówił jak żyć. Możesz pomóc odnaleźć ten film.
Bądź ktoś kto czyta komentarze I wie o czym mówię.
Fajna animacja z tym wykresem kołowym :D
Brawa dla Przemka. Tak, mi też się podoba. :)
„Słoneczniki” van Clom... ;) Gogha, także przez żółcień kadmową straciły swój oryginalny koloryt.
Bardzo fajny kanał, pozdro!
Pozdro 600!
Takich chemicznych problemów z obrazami jest więcej. Van Gogh na przykład uwielbiał żółć chromową, niestety po latach niektóre partie obrazów zaczynają brązowieć z powodu redukcji chromianów. Obrazy, na których użyto cynobru ciemnieją z powodu powolnego wydzielania rtęci; jeśli malarz oszczędzał i użył minii ołowiowej, to te z kolei jaśnieją. Nic nie jest wieczne.
💚
Jak dobrze zapodać sobie Ciebie Łukaszu by lepiej zacząć tydzień!
Niezmiernie miło mi to słyszeć.
10:00 od razu przypomina mi się "Bajka o jabłonce"
Miałam ci ja błonkę.
Kurtyna.
Czesc dobry ludziku. Znowu bujasz w oblokach. Pozdrooooo
Tam mój dom. Pozdro
Oj tak byczkuuu +1 !!!
Zamiłowanie do wykresów, w tym stwierdzenie "seksowny wykresik" jest naprawdę niebywałe. Po tylu wykładach, odcinkach czytamy naturę mam wrażenie, że lekko Pana znam Panie Łukaszu. A może po prostu Łukaszu. Dzięki za miłe pół godziny
Oj, jeżeli wyizolowałeś z mojego jestestwa perwersyjny pociąg go wykresów, to zdecydowanie troszkę mnie znasz. :) Człowieku, żebyś ty widział, co ja potrafię zrobić z czarnym cienkopisem i pustką kartką A4. :D
Komentarz dla statystyk ! :)
Odpowiedź dla przyjemności! :)
dla zasięgu
Doceniam wytrwałość. Naprawdę. Ale następnym razem proszę chociaż dodać jakąś liczbę naturalną z przedziału 3709-4709 - kto wie, może to będzie początek jakiejś pięknej przyjaźni?
@@LukaszLamza Panie Łukaszu na tyle na ile w danej chwili czas pozwala zawsze staram się słuchać mądrych i inteligętnych ludzi którzy z pasją opowiadają o ciekawych rzeczach. Zawsze mnie cieszy taki koncentrat informacji o nowinkach w nauce dlatego miło mi przynajmniej w ten skromny sposób wykazać i wyrazić moje poparcie. Przez zgiełk jaki ogarnia mój dzień w pracy komentarz co prawda nie jest górno lotnie rozbudowany Ale bardzo szczery 😁 trzymam kciuki za rozwój kanału i tej serii.
Pozdraiwam serdecznie Adam Bogusławski
Nie wierzę własnym oczom, do 10-tej minuty filmy załączyły się aż 3 bloki reklamowe. To wynik lepszy od Polsatu.
Znakomity odcinek. Część o materii barionowej doskonała.
Trochę tylko bałem się, że Pan przewróci kubek.
Włączyłem nowy odcinek, żeby się odreagować po przed chwilą skradzionym urządzeniem elektronicznym, a tu słyszę "dzwońcie po policję".
🙂 Pozdrawiam
No raczej. ;)
Ciekawe, jak się patrzy na kilka zdjęć twarzy mandryli, to widać faktycznie, jak się różnią. Co na pierwszy rzut oka jest niezauważalne. Ale podobnie jest z większością zwierząt.
Tak! Ba, długo dawałem się wkręcić w stary mit, że "wszyscy Chińczycy wyglądają tak samo", dopóki nie wyjechałem do Chin i spędziłem z nimi trochę czasu, poznając konkretne osoby. Nagle się okazało, że to raczej kwestia tego, jak się patrzy, a nie jak się wygląda. Pozdrawiam!
Mnie ciekawi, skąd u mandryli niebieski kolor (na twarzach i tyłkach), czy to jakiś barwnik?
Albo barwnik, albo barwa tzw. strukturalna, tzn. jakiegoś rodzaju bezbarwne włókienka/warstewki, które są akurat tej grubości, żeby odpowiednio rozpraszać światło i dawać barwę niebieską. Do googlowania i meldować o wynikach!
4 artykuły to w zamierzeniu stałe rozszerzenie, czy jednorazowy, spóźniony prezent na dzień dziecka?
Nie, to jednorazowy, przedwczesny prezent na dzień frajera. Nie ma za co.
Jednorazowa fantazja. Trzy to dobra liczba.
Ludzkość zamienia rocznie ok. 1000kg materii w energię.
Wcale, jesteś podobny to jej górnej z lewej :)
nie wiem, czy podsumowanie: "czy tak bardzo różnimy się od mandryli" było mądre, choć to miłe, mieć takie zaufanie do zaufania żony
(S,PPNMSP) ;)
jak zrpobiołeś widok za plecami jak z internationale space staition :D ?
green sreen w tle, a w programie podmienia się tło już przy obróbce video
Elon Musk jest jednym z moich wieloletnich fanów.
Panie Łukaszu, dlaczego nie wypuscilpan kawy z kubka, w końcu jest Pan w stanie nieważkosci.
Pijam tylko kawę ferromagnetyczną. Kubek ma metaliczne dno. Ale cśśś.
"42:6.4 (476.6) Ultimatony, nieznane na Urantii, ulegają spowolnieniu w wielu stadiach aktywności fizycznych, aż osiągną energię obrotową, warunek organizacji elektronowej. Ultimatony mają trzy różne rodzaje ruchu: opór wzajemny w stosunku do siły kosmicznej, obroty indywidualne z potencjałem antygrawitacji i wewnątrzelektronowe pozycje stu związanych ze sobą ultimatonów.
42:6.5 (476.7) Przyciąganie wzajemne utrzymuje sto ultimatonów w systemie elektronu i nigdy nie ma więcej czy też mniej niż sto ultimatonów w typowym elektronie. Utrata jednego czy większej ilości ultimatonów niszczy tożsamość typową dla elektronu i powołuje do bytu jedną z dziesięciu zmodyfikowanych form elektronu.
42:6.6 (476.8) Ultimatony nie zakreślają orbit ani też nie krążą wokół siebie w obrębie elektronów, ale rozkładają się, czy grupują, zgodnie ze swymi prędkościami obrotowymi wokół osi, tym samym determinują zróżnicowane wymiary elektronów. Ta sama, ultimatoniczna prędkość obrotu wokół osi, stanowi też o ujemnym albo dodatnim oddziaływaniu kilku rodzajów cząstek elektronowych. Cały podział i kombinacje materii elektronowej, razem z jej elektrycznym zróżnicowaniem na ujemne i dodatnie ciała energii-materii, wynika z tych różnorodnych funkcji jej ultimatonicznych związków składowych."
I wszystko jasne osobiście dla mnie koncepcja, że elektrony składają się z mniejszych składników jest fascynująca choć zdaję sobie sprawę, że absurdalna dla współczesnej fizyki. Jeszcze bardziej fascynująca jest koncepcja skwantowanej przestrzeni.
Oho, klasyką zajechało. Kurczę, całe życie marzę, żeby natrafić na naprawdę natchnioną księgę, ale jeszcze mi się nie poszczęściło. A co do elektronów - nie tyle absurdalna, co niepotrzebna. Fizycy są pragmatyczni i to dzięki temu tak często mają rację. ;)
dla mnie ciekawszą historią związaną z tym obrazem Muncha jest teoria, że za kolor nieba odpowiada wybuch Krakatau, kilka lat wcześniej i prawie 11 tys km od Oslo ;-)
Łukaszu, jak nazwałbyś swoją publiczną działalność naukową? To dużo więcej, niż "popularyzacja", ale co to jest? Uprzejmie proszę o adekwatną nomenklaturę :-) Pozdrawiam! GB
M I Ł O Ś Ć
Dobrać jeszcze jakiegoś partnera z ciut innym spojrzeniem i mamy naukową sondę.
A nie jest tak że ludzkie młode raczej się specjalnie nieokreślone żeby można je było wmówić każdemu ojcu?
Mnie w liceum (profil biol-mat) nie uczyli ani całek, ani różniczek, bo nie było ich w programie, i czuję się przez to niedoinformowana :
Trochę szkoda, bo to w sumie dość prosta rzecz. I bardzo fajnie pokazuje, o co chodzi w fizyce, w matematycznym sposobie patrzenia na świat.
Ja miałam tak samo- youtube, odrobina czasu i da się nadrobić, wbrew pozorom jest to względnie proste :)
Oj nie 19:10 odnosi się do całki oznaczonej.(i jest mowa o oznaczonej)
Ale procedura obliczania numerycznego jest właśnie taka...
Pozdrawiam ;)
Kłaniam się. :)
So you know, under the biggest stones are hidding the biggest...
Panie Łukaszu, aby podbić wyświetleń liczbę (wszak nie na to lampę się zapala, by pod korcem stawiać) proszę nieco bardziej szokująco chwytliwe opisy dawać :) Tutaj na przykład: "SZOK! Większość to ciemna materia! Munch zupełnie zbladł! Czy świat czeka koniec?!"
"7 różnic między kobietami i mężczyznami. Numer 5 cię zaskoczy!" OK, zapisałem sugestię na małym kawałku papieru. ;>
Wg mnie kultura społeczna ludzka nie wymusza podobieństwa twarzy do żadnej konkretnej strony - jesteśmy na tyle zróżnicowani, że te podobieństwa są zarówno bardziej do matek, jak i do ojców czy dziadków i babć.
A ja bym chętnie zobaczył, jak to wyjdzie z brutalnej analizy ilościowej. Czasem - czasem! - to daje fajną perspektywę na Człowieka.
Nie lepiej zrobić 3 filmy po 10 min i jakoś je normalnie nazwać? Nie wiadomo czego się spodziewać po tej serii. Taka uwaga
Ale o to właśnie chodzi, że nie wiadomo! Jeżeli masz do mnie zaufanie, to i tak obejrzysz. ;)
@@LukaszLamza Też uważam, że ma to ogromny urok, inaczej zapewne bym np to o 'Krzyku' olała a temat fascynujący
Panie Łukaszu, ktoś Panu włącza kilkunastominutowe reklamy.
Hm, ja od lat korzystam z internetu z "blokowaczem reklam", więc nie zauważyłem, ale dopytam kolegów zarządzającym kanałem, czy coś rzeczywiście mogło ulec zmianie w tym temacie. Cóż, kokosów to chyba ze mnie nie ma. ;) Pozdrawiam Panią jak zawsze serdecznie.
@@LukaszLamza Ja od dłuższego czasu nie blokuję reklam na youtube i dbam o kondycje, bo mała gimnastyka na reklamach czyni cuda a ulubieni twórcy coś tam zarobią ;)
Halo, policja? Przyjażdżajcie do internetu!
Jak już jesteś na orbicie to pozdrów astrofazę. :)
Pan doktor powinien się ograniczać do dziedzin, na których się zna - a wie wiele, i temu nie można zaprzeczyć. Rozumiem, że obraz Muncha był pretekstem do wywodów na temat barw i to też w porządku. Można było wybrać wiele innych obrazów i na ich przykładzie wyjaśniać procesy powodujące ich degradację. Lekceważenie innych kierunków w malarstwie świadczy przede wszystkim o nieznajomości filozofii sztuki no i trochę chyba jest wyrazem braków w kulturze ogólnej. Zafascynowanie angielskojęzyczną literaturą naukową zubaża horyzonty myślowe prelegenta. Karygodne wręcz są odzywki będące kalkami potocznego angielskiego.Nie jestem purystą językowym, nie mieszkam w Polsce i na codzień posługuję się paroma językami obcymi. Dlatego uważam, że moje uwagi nie powinny nikogo kto jest wykształconym Polakiem urazić. SORRY, jak to mówicie w pięknym języku polskim.
Może Pan tego nie zauważył, ale to jest kanał o wybranych artykułach w Nature a nie o historii sztuki.
11...Na4
@@andrzejwitkowski1613 Źródłem do części poświęconej obrazowi Muncha jest, jak podaje dr Lamża, artykuł z Science Advances; Nature tylko bardzo pobieżnie omawia problematykę zaniku farb. A zatem nie jest mowa w programie o artykule z Nature jak Pan mnie poucza. Artykuł z Nature, który prawdopodobnie pan Lamża czytał, koncentruje się na sprawie właściwej konserwacji obrazu w celu uniknięcia uszkodzeń i tak samo wątek ten jest podkreślany w nieanglojęzycznych artykułach, równie naukowych jak Nature. Główne lekcje zatem płynące z badań nad obrazem to zwrócenie uwagi, że nie ekspozycja na światło, lecz nadmierna wilgotność jest powodem omawianych zmian i zalecenie by przechowywać obraz w pomieszczeniu, którego wilgotność nie będzie większa od 45%. Fragment wykładu poświęcona norweskiemu malarzowi to specyficzna wersja "Much Ado About Nothing" autorstwa wykładowcy.
Uwagi, będące prywatnym popisem na temat Constable'a czy Sisley'a, są delikatnie mówiąc śmieszne. Dobrze, że powstrzymał się pan doktor od dodania Turnera do artystów, którzy według jego opinii nie umywają się, jak poprzednio wymienieni, do Muncha; byłaby to całkowita kompromitacja. Zamieściłem w moim komentarzu wagę o ogólnej kulturze, której widocznie brak doktorowi Lamży. Wiedza o naukowych inspiracjach impresjonistów nie jest wyłączną domeną historyków sztuki. Ma Pan racę, kanał jest o wybranych artykułach; nie zwalnia to recenzenta od dodania czegoś inteligentnego od siebie. Jako filozof przyrody powinien zdawać sobie sprawę doktor Lamża, że korzystanie tylko z literatury naukowej anglojęzycznej przyczynia się do skandalicznego pomijania dorobku naukowców nie piszących w tym języku. Polskę opuściłem, gdy wbijano nam do głów język rosyjski, który był lingua franca obozu najszczęśliwszych ludzi na świecie. Obserwując z daleka co się dzieje w kraju nad Wisłą, widzę że nastąpiła zmiana polegająca na zastąpieniu jednego totalnego języka innym, o czego opłakanych skutkach starałem się poinformować uczestników tego kanału.
Popijanie kawki podczas wykładu jest oznaką dziwnych manier, wpisujących się doskonale w dominujący w Polsce kulturowy l'air du temps.
O matuniu, ile reklam
Hm, dowiem się, o co cho.
Nie. No przecież z tą ciemną materią to jest kompletna bzdura. Sufitologia stosowana! Dokonujemy na ziemi obserwacji ( które ja z pełnym przekonaniem nazywam jako „punktowe”) „rozbłysków” o których nie wiemy zupełnie nic. Ani o ich energii początkowej, ani o tym kiedy powstały, niw wiemy przez jakie ośrodki przechodziły... Określenie że wartości są „szacowane” jest mocnym naciąganiem. A do tego przy obecnym poziomie technicznym Ziemian zupełnie nie weryfikowalne...
Hola, hola. Mierzony jest stopień dyspersji. Wiele cech źródła jest na to nieczułych. Strukturę i proporcje typów ośrodków, przez które przechodziły, mamy omówione, i to dość przekonująco. Autorzy podają słupki błędu i oszacowanie błędów systematycznych. To by trzeba jednak nieco konkretniej skrytykować, drogi Ziemianinie...
Tylko skąd te dane? Voyager 1 oddalił się od słońca zaledwie o około 147au i tylko z tej sondy mamy dane z nie tak odległego kawałka kosmosu. Co jest dalej to są tzw szacunki, modele... wróżby z fusów.
Weźmy dyspersję fal elektromagnetycznych, która zależy od gęstości ośrodka przez które fala przechodzi - kiedy na ziemi obserwujemy błysk to tak na prawdę nie wiemy kiedy ta fala została wy emitowana, przez jakie ośrodki przechodziła (niech ktoś mi udowodni że kosmos jest izotropowy), i najważniejsze jakie było spectrum emisji (skąd wiemy że odbierane przez nas częstotliwości nie zostały przesunięte w fazie)??
My (ludzkość) obserwujemy kosmos tak na prawdę przez chwilę. A jak się słyszy wypowiedzi astronomów to można mieć wrażenie że już wszystko o nim wiemy. Jakiś dziwny strach przed przyznaniem się do niewiedzy w jakimś temacie. Kosmos trzeba badać ale z głową. Takie rozważania o ciemnej materii kojarzy mi się z szacowaniem ilości ryb w jeziorze na podstawie zdjęcia tafli tego jeziora - jakie dane takie wnioski.
@@patrykwozniak7800 "Co jest dalej" podlega najzwyklejszej w świecie obserwacji. To, że czegoś nie "dotknęliśmy", nie oznacza, że nic na ten temat nie wiemy. Gęstość i skład ośrodka międzygwiazdowego jest znana całkiem nieźle. A co do pozostałych kwestii - łatwiej rzucić w powietrze niż wykazać. Przykładowo, "skąd wiemy, że częstotliwości nie zostały przesunięte" ["w fazie" litościwie pomijam]? Można by w prosty sposób odbić: dlaczego by miały być? Nie można tak sobie po prostu zmyślić zjawiska fizycznego. Proszę zaproponować konkretny mechanizm, który mógłby doprowadzić do przesunięcia, wykazać jego realność w warunkach przestrzeni kosmicznej i jeszcze zaproponować jego weryfikację obserwacyjną. Tego typu krytyka nie ma sensu, dopóki ogranicza się do "a może wszystko jest inaczej". Dla każdego, kto się zajmuje nauką, jest jasne, że wszędzie mogą kryć się nowe zjawiska. Ale żeby krytyka była sensowna, musi być konkretna. W przeciwnym razie to jest tylko "takie sobie gadanie", którym można równie dobrze skrytykować każdy artykuł naukowy na dowolny temat. Pozdr!
@@LukaszLamza Konkretny mechanizm - proszę bardzo - może nie jest to najlepsze odwołanie ale skorzystam z tego co opisuje nam Wikipedia:
Na początek z definiujmy sobie trzy rzeczy:
źródło - miejsce w którym powstał rozbłysk;
obserwator - nasza mała kula ziemska i jeszcze mniejszy teleskop odbierający fale elektromagnetyczne
sygnał - fala elektromagnetyczna powstała u źródła, którą odbiera obserwator i interpretuje jako rozbłysk.
Przesunięcie ku czerwieni (lub fioletowi ) to zjawisko przesunięcia spectrum fali.
Może być wywołane kilkoma przyczynami:
1. efekt Dopplera - poruszające się źródło, poruszający się obserwator.
2. Rozszerzanie się wszechświata
3. Grawitacja.
i teraz po kolei:
Ad1. Czy znamy wektor prędkości źródła rozbłysku? Czy znamy nasz wektor prędkości w stosunku do wektora czoła fali sygnału?
Mała dygresja - fala świetlna rozchodzi się w przestrzeni w sposób kulisty, czym dalej od źródła (większy promień) tym ta sfera lokalnie przypomina płaszczyznę. Czy obserwator poruszający się nie prostopadle do tej płaszczyzny "dozna" efektu Dopplera i jaki wpływ będzie miało nachylenie wektorów i wypadkowa prędkość fali?
Ad2. Ile czasu potrzebował sygnał od źródła do obserwatora o tyle efekt przesunięcia będzie mocniejszy. Czy rozszerzanie się wszechświata jest stałe, liniowe, nieliniowe, harmoniczne?
Ad3. Mamy tu dwa parametry i trzy możliwości i nieskończenie dużo wyników :). Parametry to całka pól grawitacji od strony źródła oraz od strony obserwatora. znajdźmy teraz punkt na drodze sygnału, w którym te całki są sobie równe. I jak wspomniałem mamy 3 możliwości: a) jest równo w połowie, b) przesunięty w kierunku źródła, c) przesunięty w kierunku obserwatora.
Więc efekt przesunięcia zależy od wyniku, od tego jak bardzo punkt równości jest przesunięty od środka drogi oraz oczywiście od całkowitej odległości.
Tak, że czynników o, których wiemy jest już sporo. Do tego dochodzę te o których nie wiemy. Oraz niestety nieznane parametry.
Szacować możemy coś co znamy. Coś co poznaliśmy. Jesteśmy punkcikiem w kosmosie i jedynie czym dysponujemy to informacje, które do nas docierają - których nie jesteśmy w żaden sposób zweryfikować. Nie możemy wysłać sygnału i sprawdzić jak zostanie zniekształcony kiedy do nas wróci. Nie mamy referencji.
Posłużę się analogią - bierzemy pręt o nieznanej strukturze, nieznanej długości i przekroju. Wiemy tylko że jego długość jest nie mniejsza niż kilkaset metrów. Na jednym mm2 tego pręta przyczepiamy szereg tensometrów i zaczynamy obserwacje. Nie znając wymiarów, sił działających na pręt oraz jego właściwości mechanicznych próbujemy na podstawie samych tylko odczytów odpowiedzieć na pytanie jakie są naprężenia na końcu tego pręta.) Odpowiedź "7" jest równie dobra jak każda inna.
Jeśli na orbitach wszystkich planetach układu słonecznego umieścimy teleskopy typu Hubble’a to wtedy nasz obszar obserwacji naszego pręta rozszerzy się do cm2.
I proszę nie zrozumieć mnie źle, badać trzeba i teraz na tym mm2 i za 200 lat na tym cm2. Tylko dawanie odpowiedzi typu "7" czy "44" jest w tej chwili nieporozumieniem.
Ale, żeby dodać jeszcze dziegciu na temat tego co wiemy o kosmosie :).
Odnośnie czarnych dziur:
Dla uproszczenia:
- przyjmijmy średnicę jednego nukleonu równą d_n = 1 fm.
- przyjmijmy masę jednego nukleonu m_n= 1u.
Korzystając ze wzoru na Promień Schwarzschilda policzmy jaką masę musiał by mieć nukleon aby być czarną dziurą w przybliżeniu:
MN = 2 * 10^38 u
Dużo co? Liczba jak liczba można powiedzić, wszyscy wiedzą że czarne dziury są ciężkie. Ale po drążmy dalej i dokonajmy pewnej interdyscyplinarnej interpretacji.
Zanim powstanie wyliczona czarna dziura będziemy musieli zbliżyć tą horrendalnie wielką liczbą nukleonów do siebie. W układzie okresowym znajdziemy najcięższy pierwiastek o masie 294 u. Jest on wysoce niestabilny. Niestabilność związana jest energią wiązania. Znajdźmy na wikipedi wykres energii wiązania: obejmuje on wartości od 1 do około 240 nukleonów.
To ja się zapytam gdzie pozostały Sekstylion wyników?
I mówimy tu tylko na razie o cząstce której jądro składało by się z 2*10^38 nukleonów. I teraz trzeba to wszystko spakować do obszaru 1 nukleonu!
Na podstawie powyższych danych szacuję, że pewność obliczeń Astrofizycznych związanych z czarnymi dziurami na 1 * 10^(-38)%.
No a czarne dziury * czarna materia * niepewność wyników = czarna magia.
Ale może jest jakiś błąd w moim rozumowaniu? Może czegoś nie wiem? Kiedyś szukałem obliczeń Chandrasekhara związanych z "Granica Chandrasekhara" aby zweryfikować moją niewiedzę - ale niestety nie znalazłem (ktoś/coś?).
Jestem otwarty na merytoryczną dyskusję.
Prowadzący poświęcił cała minutę na próbę wyjaśnienia, czym jest ciemna energia, zamiast wprost powiedzieć, że nikt nie wie :)