PT-91 Twardy - omówienie
Vložit
- čas přidán 12. 09. 2024
- SUBSKRYBUJ KANAŁ -
/ @koc-kanaoczogach4518
Dzięki!
=========================================
Cześć, w tym materiale omówię polski czołg pt 91 twardy.
Powiem parę słów co zmieniło się na przełomie modernizacji z t72 oraz jak w ogóle wygląda sytuacja techniczna tej maszyny.
Zapraszam do oglądania i zachęcam do dyskusji w komentarzach.
=====================================
Materiały użyte w tle:
• CZOŁG PT-91 TWARDY
• Video
This tank serve us well in Royal Malaysian Army.
It's truly durable, tough & suit to our surface and tropical climates.
PT-91M Pendekar is still moving around our jungle & excellent.
Thanx Bumar & Poland.
Peace!
From Malaysia.
Thank you very much for your comment. I have seen a lot of comments where people told me that Malaysian tanks are pretty good
@@koc-kanaoczogach4518
FYI, our Royal Malaysian Army made global open tender for purchasing new MBT around 2004 ~ 2005
There are 5 type of tanks, and RMA conducted several 'stress test' in our river, jungle & mangrove.
Only two passed the test and since PT-91 Twardy give the 'good package' & competetive price, our Royal Malaysian Army has chosen PT-91 Twardy and become PT-91M Pendekar.
Thanx again Poland!
* Pendekar = Warrior
Katakanlah jika Malaysia ingin memperoleh mbt batch ke2, dan pt 91 adalah salah satu calonnya patutkah Malaysia membeli tank ini lagi?.
@@mdfadzilbusari7824
Kalau Malaysia nak beli MBT lagi, tak pilih dah PT-91..
Zaman 2000 ~2010, oklah.
Sekarang zaman 2020 ke atas, kena beli MBT gen-4.
@@SyafieHanifah jawapan yang baik.Terima kasih .
Świetny film. Rzeczowy, bez zająknięć,(może lekko za szybko czytane) słuchało się tego jak bajki dla dorosłych.... , aż polubiłem ten czołg. Dużo fajnych ujęć.
Dziękuję za komentarz. Pozdrawiam
Strzelalem z tego sprzetu w Orzyszu coś pięknego.jest co wspominać.KOLEGO SUPER KANAŁ POWODZENIA
Dziękuję, pozdrawiam :)
Ja też - Orzysz i Drawsko (Okonek - przeprawa podwodna ,,dobrze jedziesz,,)
Silniki tłokowe trochę przeżytek.Amarykony dali turbinkę i hula.
Wędrzyn 01-02 działonowy.Twardy nawet dziś dałby rade
@@lukebikerx9718 na bliższym dystansie i z dobrą taktyką jak najbardziej :) reszta, kwestia szczęścia :) pozdrawiam
Panowie 'wyluzujta trochu". W połowie lat 80 (osiemdziesiątych 86-88) ubiegłego wieku miałem wątpliwą przyjemności remontować i naprawiać T-72 wyprodukowane w Polsce. Wraz z upływem czasu zakres napraw się zwiększał bo coraz więcej tych czołgów traciło gwarancję serwisową, a co ciekawe gwarancję i co za tym idzie obsługę serwisową tracił niejako po kawałku na poszczególne podzespoły, aż do całości. Przy czym wymiana uzbrojenia głównego i niektórych podzespołów były w wyłączności fabryki. Dla jasności naprawiałem ten szajs jako żołnierz służby zasadniczej przez 2 lata.
To była udręka, ciągle się w nich coś psuło, a to rozsynchronizowane skrzynie, a to zacięty automat, czasami na poligonie podczas ostrego strzelania (zbrojmistrz niekiedy popuszczał w gacie jak miał usunąć ładunek i zacięcie). Taka prozaiczna rzecz jak bez przerwy rozładowane akumulatory i nie naładowane butle powietrza.
Młotki tj. sorry czołgiści ciągle latali z akumulatorami i butlami do ładowania.
Młotki dlatego, że po jednodniowym wyjeździe na strzelnicę, gdzie strzelali z tzw wkładek na 800 metrów, po powrocie rozpinali gąsienice i naparzali młotami aby ubity piach i błoto z nich wytrzepać. W pułku tydzień w tydzień było słychać to młotkowanie, a piach z czołgów na myjni tonami po tygodniu wybierali ze zbiorników osadowych. Taka ciekawostka: jak litrażowali 5 czołgów na dystansie 25km na Drawsku to wyszło, że jeden zjarał 250 l wachy, a ostatni 450 litrów w przeliczeniu na 100km, a przecież wtedy były to nowe czołgi na gwarancji i nikt nie wiedział ile to faktycznie pali bo te wyniki to tak jak z czapy. Z-ca sadzał mnie w UZ-ie i ganialiśmy te czołgi on im coś wymachiwał na punktach krańcowych nawrotowych zamiast gadać przez radio, taka psia jego była łączność. O lufach nawet nie wspomnę, bo jak sobie przypomnę co porucznik zbrojmistrz krzyczał to jakem stary to wstyd mi powtórzyć.
Zastępca d-cy pułku, u którego (psia jego była) na poligonach robiłem za ordynansa (nie z własnej woli) znał się na tym szajsie i ciągle były kłopotu z układem celowniczym i on to ze zbrojmistrzami ciągle regulował.
Na jakiś wspólnych manewrach i strzelaniach z "bratnimi armiami" d-ca pułku uratował swój i pułku honor strzelając na tzw plamkę dalmierza i trafił. Uczył tego młotków, ale nie dziwie się im bo ja też nie trafiłem i nie wiem jak on to robił. Mnie ten zaszczyt kopnął tylko raz jako ordynansa.
Może część wad i tych, których nie wymieniłem usunęli w końcu, ale na Boga zrozumcie to były lata 80-te, ruscy dymali na poligonie w Żaganiu T-80 i to już nieźle latało.
Nie zmienia to faktu, że już wtedy liczono czas przetrwania na 4 minuty. Ta konstrukcja nie nadawała się i nie nadaje do daleko posuniętej modernizacji. Nie zrobicie z niego pojazdu następnej generacji ile byście na niego włożyli.
Ja bym z nich zrobił drony skoro mają automat ładowania i sru na pierwszy rzut. To jest jakaś koncepcja. Co do zakupu Abramsów i co do kooperacji dot. K2 na razie się nie wypowiem, bo na razie trawię te informacje w kontekście tego co się teraz dzieje.
Straciłem pewność czy faktycznie potrzebujemy dużo czołgów, a może nie!. W sieci jest ponoć raport "Armia Nowego Wzoru", który warto przeczytać.
Poprawiłem t-90 na t-80 bo wtedy oczywista t-90 nie było. Przejęzyczenie bo się dużo teraz czyta o tych żelaznych trumnach. T-80 miały silniki turbinowe i z tego co czytam mają do dziś.
Poza ostatnim zdaniem, złoto najszczersze.
@@piotrd.4850 Jeszcze nie czytałem więc nie wiem na czym ten raport się opiera, ale myślę na podstawie tego co autor opowiada na YT, że przewidziano w nim tego typu wojnę i potrzebę budowy sił zbrojnych pod ten model. Zresztą Ukraińców szkolił zachód w tym my zapewne uwzględniając doświadczenia z Iraku i Afganistanu. Co do czołgów to na pewno nie jestem za tym aby ich nie było, wręcz przeciwnie, ale chodzi raczej o ich jakość, a nie ilość i całkowicie inną strategię ich wykorzystania, np: do dobijania najeźdźców, podobnie jak to robią Ukraińcy. To są na razie gdybania. Podpisał ustawę więc zobaczymy co będą robić za naszą kasę.
A jak wspominali T-55 w porównaniu do T-72 mam na myśli niezawodność?
@@MrCzarnm Najpierw ciekawostka: w pułku, w którym służyłem na trzy bataliony były 4 sztuki T55, a właściwie chyba 3, a jeden T54A, ale pamięć nie ta więc nie wiem. Były to wozy dowódców batalionów i d-cy pułku. Dlaczego?, bo miały większe wieże i było tam dodatkowe wyposażenie łącznościowe.
Teraz technicznie: transmisja zwykła mechaniczna tj. skrzynia biegów z wyjściem po obu stronach na przekładnie planetarne, na których opasane były taśmy hamulcowe. Pozwalało to ruszać czołgiem z wolantów, a nie ze sprzęgła nożnego co przedłużało jego żywotność, a dojście do taśm było dużo lepsze.
Jak miałem niecały rok służby czyli już nie kotek, a tygrys sprzedali te 4 sztuki, a młotki czyli czołgiści popijali od kilku dni z radości, bo to stareńkie było i cały czas w tym grzebali, ale jeździło.
Jako, że byłem w drużynie ewakuacji kompanii remontowej musiałem umieć jeździć i jeździłem WZT2 czyli takim czołgiem T55 bez wieży, a z dźwigiem i lemieszem. Chłopaki dali mi tym zabytkiem T55 wjechać na eszelon. Drugiego zaś zepsułem, właśnie szlak trafił hamulce na przekładni planetarnej, a to służy także do skręcania. Po zrobieniu 50 pompek musiałem to wciągnąć na wagon tym właśnie WZT2. Oprócz tych załóg nie było pamiętających te czołgi w lepszym stanie, ale na poligony jeździłem albo samochodami (różnymi) albo w załodze WZT2 i powiem, że spoko dotrzymywał kroku T72. Był nowy jak 72 i mieliśmy z nim mniej roboty niż młotki z czołgami, wystarczyło o niego dbać i przez dwa lata nie miał żadnej poważnej awarii. Spędził na poligonach ponad pół roku więc można powiedzieć, że konstrukcja dość odporna. Tylko te taśmy cały czas należało doglądać i regulować, ale nie pamiętam czy musieliśmy je choć raz wymieniać. Był jeszcze jeden taki wóz techniczny i 2 lub 3 w wersji lżejsze jako głównie holownicze i kotwiące tzn. taki specjalny lemiesz, który łatwo się wcinał w glebę i robił za kotwice np dla zbloczy grubaśnych lin za pomocą, których przeciągnęliśmy 10 szt. T72 po dnie przez rzekę Odrę. Tak, że ruski, niemiaszki i pepiczki byli pd wrażeniem tego sposobu forsowania rzeki. Przeprawiliśmy te czołgi szybciej niż oszuści ruski spłynęli z góry rzeki gotowym już mostem pontonowym.
To prosty czołg i próbowano go modernizować. Pamiętam, że bliźniaczy pułk dostał te T55 po modernizacji i z tego co pamiętam nazywało się to "Merida" czy jakoś tak, ale to był ich łabędzi śpiew i wiem, że po paru latach poszły na sprzedaż, albo na złom.
@@fact-cl4hn dziękuję
Jest to dobry czołg, jako uzupełnienie posiadanych sił pancernych. Warunkiem jego dalszej eksploatacji są remonty oraz pewne, niezbędne modernizacje. Kpiną jest przywrócenie czołgów T-72 do służby.
jeszcze 2 miesiące temu tak myślałem, teraz się zastanawiam.. może nie do czynnej służby ale przywrócić do stanu używalności, tak na wszelki wypadek ..bo jak się w strzelaninie kończą naboje to na końcu wygrywa gość z maczetą.
@@ghut487 Dokładnie - w ostateczności okopany niemłody czołg może stać się po prostu stanowiskiem artyleryjskim
@Grzegorz Tomala Bardzo dobrze. Prawdopodobnie nie za darmo. PT-91 też bym sprzedał.
@@tomaszju9949 stanowisko artyleryjskie które strzela i stoi w miejscu dłużej niż 10-15 minut to kupa złomu
@@bachcomp1 tak, ale dopiero po wstawieniu na ich miejsce czegoś innego (fizycznie, a nie papierowo)
jak mawia klasyk: najlepszy sprzęt to taki, który jest do dyspozycji tam gdzie trzeba i kiedy trzeba...
Klasyk mawia - Ważniejsza od miecza jest dłoń, która go trzyma.
@Zenon Zenkowski tylko zniszczyć a co byś chciał wiecej zrobić ❓
@Zenon Zenkowski jak uczyła II wojna Sherman z tigrem szans nie miał ale jednak je niszczyl
@Zenon Zenkowski a proste otaczali Tigra tak że ten który mu siedział na ogonie walił a że dość zwrotne były to się udawało
Nie ma co się dochodzić. Dziś każdy czołg nie ma prawa bytu. Pooglądajcie filmy z karabachu. Jak drony za kilkaset $ niszczyły armeńskie czołgi, działa, wozy, i co tylko było na celowniku...
Czołg PT 91 Twardy to miał być pierwszym etapem modernizacyjnym, Przewidywano 3 etapy ale jak to w Polsce bywa juz więcej nie zrobiono mimo wielu opracowań...
Nie było woli politycznej na modernizację, zakłady modernizujące jakimś cudem nie były w stanie realizować zleceń poprzez złe zarządzanie, celowe lub nie. Może dlatego udajemy się z prośbą o wydanie kasy u amerykanów. Niemieckie leopardy też mają problem z ulepszeniami nie mówiąc już o amunicji.
@@cowboy_trucker Tak, Leo2A4 ma problem z zawieszeniem jeśli się je modernizuje za duże obciążenie ale produkujemy w naszym kraju nowoczesną amunicję do tej armaty.
Szkoda że moderka z PT91 do PT16/17 nie doszła do skutku można by też było zastosować w niej armatę która strzelałaby tą samą amunicją co Leo, Ukraińcy zrobili chyba jeden prototyp dawno temu który mógł używać 120 mm natowskiej uprościłoby to logistykę w końcu jeden typ amunicji do naszych czołgów zamiast dwóch ale gdyby już się zdecydowano na moderkę to pewnie wybrano by wariant budżetowy czyli bez wymiany głównego uzbrojenia w najlepszym wypadku armatę słowacką lub ukraińską 125 mm
Problem nie jest w naszych zakładach tylko w rządzących którzy olewali nie tylko modernizację Teciaków/Twardych ale całą armię zamiast raz a porządnie doprowadzić do wymiany/modernizacji wszystkiego to pieprzą się małymi kroczkami mozolnie rozpisując przetargi na każdy pojedyńczy element może sytuacja na granicy i ukrainie skłoni ich do tego ale wątpię.
@@cowboy_trucker Nie było kasy na PT-92, PT-94 i PT-97. Dlatego zdecydowano się do T-72 tylko dołożyć kostki ERAWY i poprawić SKO dodając termowizję.
@@marekwolinski6242 Nie wierzę żeby to była tylko kwestia nieudolności, aż takimi nieudacznikami to nawet polscy urzędnicy nie w stanie być, celowy sabotaż taki sam jak przy stoczniach, cukrowniach, cementowniach itd. . Niemcy warunkowali wejście wejście Polski do programu europejskiego czołgu przyszłości całkowitym przejęciem polskich zakładów i ośrodków pancernych.
@@mygcffyhgggh1206 to też miałem na myśli, większość zbrojeniówki jest rozwalona celowo i to na zlecenie niemiec żeby zarobić na moderkach Leopardów sprzedanych za 1 euro a i pewnie więcej przykładów się znajdzie silna Polska z działającą zbrojeniówką nie jest na rękę Niemcom i Rosji
Moglibyśmy zacząć współpracę z Ukrainą i tak samo pisałem jeszcze przed wojną
Świetny materiał. Gdybyśmy konsekwentnie rozwijali krajowe konstrukcje czołgów, zamawiali je dla armii począwszy od opracowania PT-91 i jego wersji eksportowej aż do dzisiaj to mielibyśmy teraz naprawdę nowoczesne i dobre czołgi podstawowe obecnie made in Poland
i dużo bardziej rozwinięty przemysł zbrojeniowy a także duże szanse na eksport. Niestety zdradziecko nastawione elyty polityczne zadbały o to aby uwalić polski przemysł pancerny i konkurencję na rynku oraz o to byśmy byli uzależnieni od zagranicznych technologii
Elyty polityczne i cała otoczka z tym związana to jedno, ale historie o tym jak to potężny polski przemysł by nie sprawił że mielibyśmy najlepszą armię w regionie można sobie wsadzić wiadomo gdzie. PT-91 to konstrukcja obecnie przestarzała i bazująca na jeszcze bardziej przestarzałym podwoziu. Problem z modernizacją całości sił pancernych w oparciu o platformę t-72 uwzględniając jej produkcję w kraju ma ten problem, że czołgi rodziny T-X są bardziej ograniczone pod względem modernizacji niż czołgi zachodnie, chociażby przez obrzydliwą ciasnotę wnętrza, co sprawia że chociażby rosyjskie eksportowe t-72 czy modernizowane ukraińskie czołgi T-64 są obecnie na granicy praktyczności. Sprawia to, że i tak byśmy mieli przestarzałe siły pancerne nawet przy modernizacji wszystkich t-72 do standardu PT-91M, zakładająć krajową produkcję od 0 w celu uzupełnienia jednostek. Kasy poszło by na to bardzo dużo a efekt byłby znikomy. Mało tego, koszt sensownej modernizacji czołgów postradzieckich czyli pozostawienie tylko wanny, a produkcję wszystkiego w nowych standardach jest nieopłacalne, a jak ktoś nie wierzy to wystarczy zobaczyć projekt czarnego orła czy młota, które do dziś stoją na placach pod fabrykami tylko jako prototypy. Taniej i praktyczniej jest kupić czołgi ( ew. licencję na produkcję ) takie jak leopard. Bo nie musimy wszystkiego projektować od 0, co dzisaj jest wyzwaniem nawet dla największych mocarstw świata. Pomijając fakt koniecznośći opracowania nowej amunicji do PT-91 ten projekt był i pozostaje tylko zapchaj dziurą, bez większych realnych szans na świetlaną przyszłość. Inna sprawa też, że to co zrobiły wszystkie rządy z polskim przemysłem i armią powinno być uznane za zdradę stanu.
@Janusz Polski Ty tak na serio z tym polskim przemysłem? Technologie odziedziczyliśmy po ZSRR i już w latach 90-tych była archaiczna. PT-91A były w zasadzie T-72M i M1 z dołożony pancerzem reaktywnym ERAWA. Nawet SKO pochodził z T-72 lekko tylko usprawniony. Był do tego stopnia przestarzały że czołgi dla Malezji PT-91M musiały wyć wyposażony we Francuzki bo naszego nikt nie chciał. Więc tak, mielibyśmy własne czołgi ale przestarzałe. To tak jak w kampanii wrześniowej mieliśmy własne samoloty PZL P.11 które nijak się nie miały do BF 109 czy Hurricane a nasze TKS i 7 TP nie miały startu do do Pz II i PZ III. Chcąc nie chcąc jesteśmy uzależnieni od technologii innych państw.
Bajki chłopie opowiadasz. Polacy to nawet samochodu nie umieli skonstruować a cóż dopiero mówić o sprzęcie wymagającym zaawansowanych technologii. Przykładem niech będzie Gawron, miała być fregata wyszedł patrolowiec a miliardy poszły się....
@@mariuszzgdanska8943 Polacy mają świetne patenty i robią kozacki sprzęt.Jedz do Kielc na mspo.Powiedz mi który kraj ma takie coś jak np. BMS jaśmin?
@@Fu11SpectrumWarrior Co ty pitolisz. 7 TP skutecznie zwalczał każdy niemiecki czołg w 1939 roku. To samo TKS/TK3 z nkm. Niemcy wygrali wojnę nie jakością czołgów, lecz doktryną i dowodzeniem. Pz. III mieli 96 sztuk ;)
Ja tak sobie słucham o waszym czołgu, bracia Polacy, (jestem czachem używający tłumacza i swojej znajomość polskiego) i uważam to to chyba dobrzy czołg
Oby tak dalej bracia!
Myślę że na współczesnym polu walki ,żywotność takiego czołgu jest niewielka ( praktycznie żadna ). Do każdego wozu wysyłanego do walki powinno dodawać się jednego polityka odpowiedzialnego za modernizację tych czołgów. W ciągu roku dodano by takie opancerzenie że inne armie byłyby w szoku. :)
PT92- Macierewicz, hmmmmmmm...
Dawniej myślałem że wszystkie T-72 przerobiliśmy na PT-91, byłem w szoku jak się dowiedziałem że mamy nadal wiele klasycznych T-72 które bez modernizacji są przestarzałe.
Z drugiej strony wojna w Syrii pokazuje że są nie do zajechania.
Dzisiaj wszystkie czołgi są przestarzałe, są po prostu bez sensu na dzisiejszym polu walki. Patrz konflikt w karabachu. Dron za 300 $ niszczy bezkarnie czołgi, działa, bwp, i wszystko inne co tylko Armenia wysłała na linię frontu... Straszne to.
@@Picador192 z drugiej strony wojna w Iraku pokazala jak bardzo sie mylisz
@GAMEPLAY FACTORY W dobrych wersjach, dobrze utrzymane, obsadzone wyszkolonymi załogami.... czyli żaden z warunków się nie stosuje. Pragmatyczna modernizacja T-72 to zaczyna się od wersji T-72B i to dobrze utrzymanej i mało eksploatowanej.
@@irusg1724 Tak, jak jest przeciwstawiony armii trzeciego świata.... współczesne wojsko z kompetentny WRE albo drony zaklóci, albo znajdzie ich stacje naprowadzania a resztę załatwi lotnictwo i artyleria ;P
Świetny materiał zrób jeszcze o PT-91M który bił na głowę te stare Niemieckie Leopardy 2A4 a mieliśmy opracowany nowy silnik S-1000,i nowoczesny pancerz warstwowy 3 generacji CAWA ten czołg dalej modernizowany spokojnie by osiągnął poziom Rosyjskich T-90M poryw .Zabili przemysł pancerny w Polsce,Niemcy rozegrali to kapitalnie przekazując nam stare Leopardy 2A4,dziś tylko żal został.
Dziękuję pozdrawiam
Nie wiem w jakie gry grasz lub poczytałeś trochę stron internetowych hehe ale ja kilka lat jeździłem na t55am i t72 w 2 wersjach . Sami internetowi znaFcy heheh .Człowieku ty porównałeś dwie różne klasy jakościowe czołgów...pozdrowienia z 1batalion czołgów 15 Brygady Kawalerii Pancernej ....pt91 namieszał by leopardom ale i tak koniec końców był by wpierdol .
@@cyklop1977 zapewne chodzi a amunicję której nam brak :) tak czy inaczej pt91 czy leopard bez współczesnych pocisków, nie zużytych armat, to tylko jeżdżący traktor.
@@cyklop1977 merytorycznie jak coś kiedyś napiszesz to się może do tego odniosę to że w czołgu amunicję ładowałeś do karuzeli nie czyni z ciebie eksperta.Typowy Janusz który chciał zabłysnąć a nic po za ADD persona merytorycznie nie potrafi napisać.INie zrozumiałeś nawet o czym ja pisałem bo nie potrafisz odróżnić wersji PT-91M od PT-91 A na której ty służyłeś,PT-91M to ty mogłeś sobie resoraka kupić albo model do sklejania w sklepie.I pamiętaj w wojsku są nie tylko ci którzy łądują amunicję do czołgu ale też oficerowie,myślenie zostaw im a teraz,spocznij.
@@cyklop1977 Poczytaj jaka jest różnica między PT-91A a PT-91M i dodaj do tego spóźnionego o kilka lat PT-17. Bo sorry ale to tak jakbyś porównywał Golfa I z VIII.
Przedni pancerz może i robił wrażenie 30 lat temu, obecnie taki t-14 Armata ma ponad 1000mm efektywnego pancerza przedniego. Dowolny, współczesny PPK piechoty (np. Javelin) czy nawet pocisk z granatnika (np. Gustaf ) zrobi miazgę z Twardego. Erawa też super 30 lat temu, jednak obecnie wystarczy jedno trafienie z tandemowego HEAT'a i może się Twardy ustawiać pod dowolnym kątem, nie ma żadnych szans na przetrwanie, oprócz postawienia aerozolu i dyplomatycznie mówiąc - pierzchania na z góry upatrzone pozycje w okolicach Berlina...
Widziałeś t-14 na polu walki?
@@swiat1342 Nie widziałem.
Podobnie nie widziałem użycia bojowego rosyjskich rakiet z głowicami jądrowymi.
Przy "masowym " uderzeniu , każde działo jest ważne , a te na gąsienicach ..najbardziej . Tak to wygląda .
Byłem na MSPO 1993! i pamiętam Twardego! Miałem wtedy 6 lat! :-D
P.S. - Bardzo fajny kanał, robi Pan kawał dobrej roboty! 💪 Tak trzymać! 👍
Wielkie dzięki! Pozdrawiam :)
Film naprawdę bardzo fajny, Jedna tylko uwaga. W 3.40 mowa jest o tym, że zrezygnowaliśmy z dokumentacji technicznej na nowy wariant T-72 (rozumiem, że chodzi o T-72S czyli eksportowe oznaczenie wersji B), jednak z tego co mi wiadomo nie wynikało to jedynie z tego, że chcieliśmy się skupić na modernizacji "naszej" wersji T-72, ale przede wszystkim dlatego, że po zmianie ustrojowej i wyjściu z cienia wielkiego brata znacznie pogorszyły się warunki licencji, którą wcześniej proponowali Sowieci. Wzrosła znacząco jej cena, ponadto nie pozwolono by nam eksportować tej wersji ani wprowadzać żadnych zmian w konstrukcji bez zgody władz sowieckich.
Cześć, dzięki za wartościowy komentarz :) faktycznie masz rację. Nie wiem czemu tak to zdanie w tedy sformułowałem
Twój kanał, zasługuje na o wiele więcej subów.
Bardzo dziękuję za te słowa. Pozdrawiam
dobry jeżeli wszystke systemy są sprawne , i zastosujemy odpowiednią taktykę . W tym przypadku obrona i odwrót , maskowanie i zasadzki .Odradzam frontalny atak i przełamywanie pozycji przeciwnika tym czołgiem
@GAMEPLAY FACTORY konflikt w Syrii i Kurdystanie pokazał że czołgi są łatwe do zniszczenia . Turcy w kurdystanie tracili Leopardy które były niszczone rakietami typu FAGOT . Od kolegi z Zielonki wiem że osoby decyzyjne w sprawie naszych czołgów narobiły w gacie , bo zdały sobie sprawę że leopardy trzeba szybko modernizować a i tak nie ma żadnej gwarancji że to coś pomoże . T 72 zaczęto stosować nową amonicję która nie wybucha , do czołgu ładuje się połowę amo .. ,tak żeby zabezpieczyć czołg przed wybuchem amo... Brawo bo to robi się przynajmniej małym kosztem. Polskie Leopardy i twarde tyko ....Bronimy się , zasadzki dobre ukrycie i maskowanie . Pod żadnym pozorem kozaczenie tym złomem .
@@robertkoodziejski2530 ładowanie amunicji tylko do AZ ma inny cel, żeby przeładować amunicję do automatu i tak trzeba wycofać czołg z walki, 22 sztuki w automacie nie zabezpieczają przed "latającą wieżą" bo amunicja i tak skupiona jest w jednym miejscu, tzn na dnie kadłuba pod wieżą. Więc to w niewielkim stopniu pomaga. Wycofanie czołgami rodziny T-72 ? No prosze Ciebie, tam tylko wystrzał, włazy do góry i w nogi. Próba wyjechania ze stanowiska ogniowego na wstecznym biegu, to porażka, a odwrócenie się i pokazanie dupy to samobójstwo.
@@robertkoodziejski2530 Każdy czołg można zniszczyć , nawet Abramsa. Chodzi o to by maksymalnie to utrudnić.
@@piotrpiotr3788 Po to są granaty aerozolowe maskujące wycofujący się czołg przed termowizją. A gdybyś nie zauważył Twardy ma takie w dwóch blokach po obu bokach wieży.
wszystko zweryfikowała Ukraina . Nawet najbardziej zatwardziały zwolennik czołgów musi zweryfikować swoje poglądy .Nie zachowujcie się jak byście grali w jakąś grę tylko zastanówcie się czy byście chcieli siedzieć teraz w ruskim czołgu....
Normalnie .choć i tak nieco póżno to właśnie teraz PT 91 powinny przechodzić proces modernizacji. Modernizacji a nie modyfikacji jak obecnie T 72. Realia są jednak takie ,że od 2026 do 2030 Bumar będzie pewnie jedynie modyfikował Twarde ,żeby przedłużyć ich użytkowanie do 2035 roku.
@Jan Lange
Łap filmik i oglądnij (o Bumarze) czcams.com/video/EDXVsjqgEJI/video.html
Oni już nie pracują oczywiście. Jeden dostał zwolnienie jak był na dniu wolnym od pracy a drugi dostał za niewykonywanie obowiązków służbowych w pracy w czasie od 13:00 do 13:03. Ewa Wawrzyńska i pozostałych 19 prezesów rozwaliło Bumar i rozkradli to co było
Mogliśmy mieć dobre T72 ale Błaszczak pożałował kasy na armaty (KBA-3) które z nową amunicją (której nie mamy bo Mesko robi tak słabą amunicję że wybucha i pali naszych żołnierzy przykład ta do Leopardów) robi z t72b3 ser szwajcarski na odległości do 2km
PT 91 - kurczę nie wiedziałem ze nasz twardy to taki kozak …. pozdrawiam
Obojetnie co bysmy nie kupili , to nadal bym produkowal naszego PT91 rownolegle do innych czolgow . Wojna pokazalo nam ,ze wszystko sie przyda - co strzela i ma dobry pancerz.
Dziękuję w imieniu własnym i tego, na zlecenie którego sformował Pan ten materiał. Jeżeli tak było, że czołg T91 twardy był, wtedy, kiedy powstał, nowoczesną bronią, to co takiego się stało, że tendencja rozwoju zanikła, a polski przemysł obronny, produkujący niegdyś czołgi, wydaje się pogrąża się w odwrocie?
@@cacaroto8731 Dokładnie. Ingerencja Niemiec, polityka lizania... sprawiły, że zamiast rozwijać swoje pomysły, kupowali od sąsiadów.
@@cacaroto8731 Leopard był przecież podarunkiem od sojusznika.
Czas pokazał że to był taki trochę koń trojański
.
@@jasam1059 I tu mądrzejsza była Francja po IIWŚ. Mając opcję współpracy lub/i zakupu czołgów od Aliantów, aby nie zatracić zdolności swojego przemysłu wybrali pracę i rozwój nad ARL 44, który wybitnie udanym czołgiem nie był, ale pomógł utrzymać przemysł i kadrę, co pozwoliło im w późniejszych latach tworzyć znacznie lepsze konstrukcje. Polska poszła na łatwiznę, bo wzięła czołgi od Niemiec, a oni nie zrobili tego z dobroci serca, tylko Polska musiała płacić za ich późniejsze modernizacje i utrzymanie ich zdolności bojowej. Tym samym Niemcy wykończyli nasz przemysł "czołgowy", co zapewne było ich zamierzeniem (eliminacja konkurenta na rynku czołgów, a także uzależnienie Polski od Niemiec w tym temacie na długie lata).
@@gigsmaniac1075 Tak. Racja. Tylko wiesz. u nich nie było przejścia z komunizmu w dziki kapitalizm połączony z wyprzedażą majątku w ręce obcego kapitału.
Modernizacja do standardu pt91 twardy była bardzo dobrą na owe czasy, ale armia nie otrzymała wersji w pełni zmodernizowanej. Powód tego był jeden - koszt, co w tamtych czasach było trudnym tematem. Pt91 był rozwijany i ostatnia propozycja, jaką przedstawił Bumar Łabędy była z 2015r. Czołg był poprawioną wersją PT91 M - potocznie Malaj? Zwiększona moc, poprawiona stabilizacja, poprawione łożysko wieży, była nawet opcja silnika 1200km z automatyczną przekładnia. A już wersja s1000 zbierała się bardzo dobrze. Do poprawionej wersji wchodziło sporo ciekawych systemów, które powodowały, że ten czołg byłby dużym wyzwaniem dla wschodniej konkurencji. A jeśli chodzi o możliwe opcje z Polskiego przemysłu proszę przeczytać artykuł "Sen o żelaznym wilku" autorstwa Piotr Zbies, autor prowadzi też vlog pod pseudonimem "żądło".
fajny kanal dobra dykcja bardzo fajnie sie slucha i oglada !
Wielkie dzięki, pozdrawiam!
Myślę że trzeba by było wymienić zużyte lufy lub cała armatę na nowsza konstrukcję może nawet z możliwością wystrzeliwania ppk i opracowanie /zakup nowej amunicji bo z tym jest kiepsko jak ja tragicznie jeżeli chodzi o 125 mm . Nadal używamy sowieckich 3M15 które jest już przestarzała i marna ,posiadamy mała ilość lepszej amunicji ale i ona już nie za bardzo spełnia standardy .Co do konstrukcji to nadaj T 72 tylko lepszy od wcześniejszych wersji ale posiadające wady 72 jak rozmieszczenie amunicji i karuzeli do automaty . Myślę jakby opracowano nowa wieżę przekonstruowana i spawana jak np T90 M to jeszcze miałby sens ale nie ma bo w każdym czołgu NATO widzianym przez peryskop nie różni się od T 72 .
Taniej i zdecydowanie lepiej podbić nasze Leopardy do najnowszej wersji. Ładowanie kasy w przestarzałą platformę nigdy nie pozwoli na osiągnięcie równorzędnego poziomu do współczesnych MBT. Moim zdaniem można modernizować T72, ale należy przewidzieć realną dla nich rolę w ewentualnym konflikcie. Stawiałbym na maksymalne odchudzenie, wymianę wieży na taką z aktualnie posiadanych BWP plus dodatkowe wyposażenie radioeletroniczne, zwiadowcze etc. - w efekcie mógłby powstać upośledzony odpowiednik Borsuka, jeżeli taka modernizacja kosztowałaby powiedzmy 30% nowego BWP to mogłoby mieć sens.
Natomiast jakiekolwiek projekty modernizacji platformy T-72 z założeniem roli MBT to zwykły idiotyzm wymieszany z ignorancją. Takie projekty winny się kończyć Trybunałem Stanu (dla cywili) i Sądem Wojskowym (dla oficerów decyzyjnych) za stwarzanie potencjalnego zagrożenia życia polskich żołnierzy.
@@TomaszLee przecież w tej prezentacji facet mówił że twardy miał nową wannę , projektanci nie musieli się trzymać starej wanny , więc stworzyli inny czołg z większością starych podzespołów ,,, równie dobrze mogli by zrobić dużo grubszy pancerz i dużo mocniejszy silnik wmontować ,,, nowy twardy to nie były stare przebudowywane kadłuby --- aczkolwiek w wojsku Polskim aby zmniejszyć koszty tak zrobiono i przerobiono stare kadłuby
@@sylwester2712 "Wanna" zmodyfikowana, ale "łazienka" stara, żeby się trzymać jednej nomenklatury. Stworzenie Twardego było dobrą, rozsądną i w 100% pragmatyczną decyzją - dokładnie na odwrót, jak to się dzieje dziś. Można rozszerzyć bezsensowny projekt modyfikacji T-72 (za który zapewne prezesi dostali premie - w końcu wg PiS rozpoczęcie projektu jest sukcesem, nie jego wykonanie) o wymianę wszystkiego i zrobić z nich Leopardy/Abramsy - tyle, że będzie to wielokrotnie droższe niż po prostu kupienie nowych czołgów.
Tylko to nie jest sedno problemu, wakaty oficerskie w WP są obsadzone w 100% (a generalskie w 2000% odnosząc proporcje do np. US Army) - za to wakaty szeregowców świecą pustkami, wojska pancerne są obsadzone w ~40%. Jeszcze gorzej jest w innych formacjach - jakieś 3 lata temu PiS w przebłysku geniuszu podniósł wiek szeregowca piechoty do 65 lat (zapewne żeby korespondował z wiekiem BWP). Lotnictwo - po serii wypadków Mig-i 29 zostały uziemione, specjaliści z nadania obecnej władzy prowadzili dochodzenie tak długo, że wszyscy piloci Mig-ów stracili swoje uprawnienia - więc "większa" połowa naszego lotnictwa jest uziemiona i bezsensem jest odtwarzanie uprawnień, bo 29-tki są piękne, ale się rozpadają z racji wieku i faktu skrajnego wyżyłowania konstrukcji.
Bez szydery: możemy nakupić sprzętu, możemy zrobić kosmiczne modyfikacje tego co mamy (załóżmy, że udane) - ale i tak nie będzie wykwalifikowanych osób do ich obsługi...
@@TomaszLee modernizacja to także zwiększanie zdolności produkcyjnych i rozwijanie technologii w celu opracowania jakiegoś rozwiązania , brak produkcji -modernizacji - prac koncepcyjnych --- to zatrzymanie rozwoju technologicznego umożliwiającego rozwój
@@sylwester2712 Wszystko zależy, jakie są potrzeby i dostępne środki. Z reguły te pierwsze są za duże, a te drugie dużo za małe. Nawet US Army musi wybierać kompromisy, mimo absurdalnie wysokiego budżetu.
Jasne, że niezależność jest cenna i warto mieć uzbrojenie które produkuje się we własnym zakresie. Jednak kiedy realia są takie, że sam możesz produkować i rozwijać sprzęt odstający (na niekorzyść) od aktualnych realiów to lepiej kupić coś sprawdzonego - zakup F-16 był sensowniejszy niż rozwijanie Mig-ów.
W naszych realiach dochodzi jeszcze kretynizm decyzyjny oparty na pobożnych życzeniach i korupcji na najwyższych poziomach.
Bardzo dużo informacji w 12 minut, ale tempo ok. Nieźle mnie zaciekawiłeś, SUB.
Dziękuję, pozdrawiam
Koc to był kiedyś przez Manna robiony komiczny odcinek cykliczny...tak mi się przypomniało, dzięki za szybką prasoweczke nt. Pt91twardy
Dziękuję za komentarz. Pozdrawiam :)
Tyle że Mann robił te pseudokomiczne bzdety bo miał koligacje rodzinne a tutaj mamy niezależny i bardzo rzeczowy kanał, proszę nie porównuj bo to obraza dla tego kanału. pozdrawiam i sorki za krytykę
Oj nie zgodzę się z tobą, świetny inteligentny humor jak na tamte czasy
Zaprzeczam, jakobym miał powiązania z jakimkolwiek innym kocem. Nazwa koc kanał czołgach powstała wyłącznie przez brak jakiegokolwiek pomysłu na nazwę kanału. Zresztą nie zakładałem że odniesie on sukces
KOC nigdy nie był Manna. Koc robili Szczęśniak z Wasowskim (T-raperzy znad Wisły).
Historia opracowania czołgu PT-91 jest bardzo ciekawa. Widziałem T-72 M2D "Wilk" (Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu) - jak Polska uwielbia tą nazwę. PT-91 też widziałem w ruchu i siedziałem w środku, to był rok 2014. Wszystko wygląda imponująco, tylko niestety, nie można wykorzystać w pełni możliwości czołgów PT-91, to jest jego największa bolączka, a obecna modernizacja tylko w niewielkim stopniu poprawia jego możliwości.
Dokładnie tego co nam bardzo brakuje w pt-91 to nowoczesna stabilizacja armaty, elektryczne napędy wieży i oczywiście nowoczesnej amunicji o dużej przebijalnosci. Pozdrawiam
@@januszpolski4228 Tego ost najbardziej. Nawet najlepszy czołg, bez dobrego ammo, jest kupą złomu.
Jeden z lepszych kanałów jak widze, merytoryczny i konkretny.
Dziękuję, pozdrawiam
Teoretycznie, jakby podnieść świadomość sytuacyjną pojazdu, wymienić armatę i poprawić układ napędowy oraz co najważniejsze zmniejszyć awaryjność, to mógłby posłużyć jeszcze z dziesięć lat.
jeździłem na 72 i t55am i powiem Ci na bank nie nadaje się już nawet jak zrobisz cuda...tam wszystko już jest przestarzałe i nie ma sensu ...jedyne co to może robić za "mobilną armatę" i to tylko w obronie ....zaletą to tylko silnik był , można wlać co chcesz farę,roozpuszczalnik,spirytus itd (wymieszać) i jazda ...duża zaleta.
@@cyklop1977 a gdyby spróbować... Zmiany układu pojazdu? Jakby wymienić wieże na bezzałogową i przenieść załogę maksymalnie do tyłu, zapewniając maksymalne możliwe wzmocnienie przodu kadłuba?
@@patrykkalita7166 Powiem tak ..ani my szweje ani trepy oficerowie nie używali "meridy" czyli układ elektroniczny/celowniczy wiesz dlaczego ? bo nikt nie umiał tego używać (używaliśmy "teszy" jeśli chodzi o 55am ) ..łączność i elektryka to jedna wielka masakra a w t72 podobnie i do tego automat ładowniczy heheh (dlatego nowoczesne czołgi mają powrót do stanowiska ładowniczego bo nawet jeśli zginie to szybko można go zastąpić kimkolwiek np: kimś z piechoty po 30min treningu a automat w trakcie akcji jak nawali to cała maszyna musi wrócić co przekłada się na poraszkę...Mówisz pancerz , nie (tu trzeba kompozytów)...armata ? za słaba na współczesne pole walki ....Te czołgi miały czasy świetności ale to było kiedyś . Wszystko wygląda fajnie w grach lub na filmach ale wierz mi że nie chciał byś prowadzić nocnego strzelanie w ruchu z krótkimi przystankami nocą w ilości 2 kompani heheh byli tacy co wjechali w las bo orientację zgubili (termo to można o dupę rozbić jak i łączność w trakcie) ...zresztą jest takie powiedzenie "przejebane jak w ruskim czołgu" , to nie przypadek :)
@@patrykkalita7166 sentyment jednak mam po tych nocach przespanych zimą przy -20 i tego smrodu i dymu po strzelaniach hehe...jako zabezpieczenie do obrony okopane to jeszcze tak
@@cyklop1977 szczerze nie widzę wielkiego sensu w używaniu czołgów jako statycznych punktów obronnych. Doświadczenia wielu współczesnych konfliktów, od Iraku, przez Syrie i Ukrainę, po Karabach, pokazały, że nieruchome pojazdy to bardzo łatwy cel, zwłaszcza dla przeciwnika posiadającego przewagę w powietrzu...
obecnie jest taki system, że państwowy zakłada zbrojeniowy obsadzony przez partyjny zarząd może modyfikować 2 czołgi rocznie, by spokojnie żyć z państwowej kroplówki, i prędzej DODĘ skażą za przekręty finansowe niż ktoś ten beton ruszy 🥵
@Nowy5 Polecam kanał Broń pancerna świata Damian Radki piszącego również do Nowej Techniki Wojskowej więc gość mający kontakty i pojęcie w temacie zbrojeniówki. Otóż nie dwa rocznie tylko przez dwa lata zmodernizowano do standardu Leo 2PL 12 wozów własnymi siłami (plus 4 w Niemczech co daje 16) i 52 T-72M1R. Problemem jest dostępność części a dokładniej jej brak przez co cały program modernizacji kuleje i trzeba było kupić 250 Abramsów. Pisze zresztą o sytuacji BUMARu w temacie zakupu Abramsów.
@@Fu11SpectrumWarrior czyli 6 L2 rocznie, to się rozpędzili 😅
@@nowy5 A doczytałeś o braku części do 2A4? Nie wiem czy wiesz, ale nawet Szwedzi wycofali Srtv 121 (czyli swoje Leo 2A4) zamiast je modernizować. A nasze Leopardy przejmowaliśmy za grosze praktycznie bez remontu.
@@Fu11SpectrumWarrior po co się biorą za modernizację jak produkcja części ich przerasta? to jak w autoryzowanym serwisie, gdzie umieją tylko przekładać klocki dosłane z Chin czy Japonii, dalej bez wiedzy inżyniera z Niemic mogą tylko buraki sadzić
@@nowy5 Zapytaj Rainmetal i BUMAR czemu tak a nie inaczej (nie wiem z resztą czy wiesz ale Niemcy do starych wieży w swoich czołgach Leopard 2A7 musieli zbudować nowe podwozia bo stare oryginalne okazały się za słabe pod modernizację. A nasze jeszcze ktoś chciał doposażyć w kostki ERY. Pamiętasz ten lament w necie że nie zmieniono opancerzenia? Ale co Ty się dziwisz jak u nas jeszcze wielu wierzyło i wierzy w nieśmiertelne 1.9TDI którym Niemiec jeździł tylko do kościoła a jak sprzedawał to płakał. I teraz pytanie czy remontować wciąż dobre czołgi (np przez regenerację części co trwa dłużej bo trzeba je odtworzyć) czy kupić nowe jak Węgry? za dużo grubsza kasę? Odrazu byś powiedział że Niemcy chcą nas wydoić a u nas przecież pan Mieciu za 0.5l wyspawa i wyszpachluje.
Moim zdaniem wszystko zależy od poziomu modernizacji. Jeśli jest odpowiednio dofinansowana (bo pomysłów nie brakuje) to może ona sprawić, że np taki pt91 bedzie naparzał lepiej od abramsa. Podobno inne kraja skupują teraz czołgi i modernizuja. Bo od wygranej wojny zależy też ilość.
Świetny materiał i ciekawe fakty. Widać, że było dużo szukane. Starasz się Pan. SUBSCRIBE.
Bardzo dziękuję. Pozdrawiam
Gdyby było w nim trochę więcej miejsca wewnątrz, to modyfikacje można by robić bez końca i wtedy 2A4 z demobilu nie byłby przez nas tak gorąco witany. Natomiast na pewno jest to czołg który ma nadal duże pole do popisu z zachowaniem pewnych reguł taktycznych. Co by nie powiedzieć, to Ruscy może robią masówki bez przykładania wielkiej wagi do jakości wykonania w tamtych czasach, ale konstrukcyjnie to całkiem udane pojazdy. Szkoda, że wszystko musimy importować lub dostawać odpad jako "ubogi krewny" z sojuszu...
Parę modyfikacji wieży ,jej kształtu kompatybilny z reszta czołgu ,uzbrojenie w 6 lufowy. 2 karakinki ,przed ,tył zdalnie sterowane oraz kształt pancerza typu żółwia jak tez likwidacja zespołu jezdnego ,gąsienicowego . Jak tez zastosowanie silnika elektrycznego .
I jeszcze napęd nadswietlny w opcji ;-)
@@Emka87 wystarczy cewki tesli a wtedy...pojawia się i znikam i szukaj wiatru w polu!!!
No i masz subskrybenta, wiedziałem, że dobrze rokujesz 😉👍
Wielkie dzięki, pozdrawiam! :)
Większość czołgów jest modernizowanych do nowszych wersji. Głównie dokłada się elektronikę, nowe systemy sterowania ogniem, systemy wykrywania rakiet czy pocisków. Czołg jest dość lekki i nieźle sobie radzi w terenie. Wojna w Ukrainie skorygowała pewne sprawy. Choć nie wiemy jak sobie radzą zmodernizowane ukraińskie czołgi. Myślę, że warto rozwijać rodzimą produkcję ponieważ do różnych zadań potrzebne będą różne rodzaje uzbrojenia a kolejne modernizacje Twardego mogą pozwolić wzmocnić nasze siły zbrojna. Po za tym kontynuacja tego projektu daje szansę na wykazanie się naszych inżynierów i powstanie nowej, młodej kadry. Tu przykład stoczni szczecińskiej, która nie ma szans na to by rozpocząć produkcję statków ponieważ nie ma już kadry inżynieryjnej ani starych fachowców. A uzależnienie się od zewnętrznych dostawców wymaga od nas zakupów części zamiennych w dużych ilościach lub offsetu na który w tym przypadku nie ma szans. Takim przykładem kontynuacji starszych modeli uzbrojenia jest samolot A-10 Thunderbolt . Przez lata modernizowany jest nadal niezawodny i szkoda, że my ich nie posiadamy. Ten samolot zmodernizowany, wyposażony w laser niszczący rakiety przeciwnika ma służyć jeszcze do 2040 roku a pewnie kolejne modernizacje przedłużą ich żywotność nawet do 2060 roku. Samolot wszedł do służby 1977 roku.
Chciałbym kiedyś zobaczyć coś w stylu PT92 czyli unowocześnionego twardego bo co jak co to jest czołg z lat 90 a świat idzie do przodu ale mimo tego na swoje lata to to jest cudna maszyna
Dobra robota! Jedna tylko drobna uwaga, bez znaczenia dla wartości filmu. Nakładki gumowe zwiększają przyczepność na twardym podłożu tzn. asfalt, beton itd., jednocześnie zmniejszają praktycznie do zera destrukcje podłoża. Wadą tych gąsienic jest gorsza trakcja w terenie. Natomiast gąsienice RMSh dokładnie odwrotnie.
Bardzo dziękuję za komentarz, pozdrawiam
Świetna maszyna! Doskonała, bo zmodyfikowana przez Polaków!
Na To pytanie koncowe odpowie nam wysłanie tych maszyn na wojnę w Ukrainie tam zostaną zweryfikowane za rywala mają podobne konstrukcje radzieckie więc zobaczymy jak wypadną z nimi konfrontacji. Dodam że dzisiejsze czołgi są bardzo narażone na dobrą broń przeciw-pancerną i na zwalczanie ich przez śmigłowce i samoloty za pomocą rakiety przeciwpancernych.
Jeszcze troche dodakow i Power- pack , jak w " Malaju " i mamy swietny czolg jak na dzisiaj . Stosunek ceny do zysku bardzo dobry
Dobry materiał czegoś się dowiedziałem z materiału.
Dzięki za komentarz, trzymaj się
Dobry odcinek pozdrawiam serdecznie Robert 👍👍👍🖐️🖐️🖐️🤩🤩🤩
Tylko 93-98 PT-91 to wozy nowe zbudowane od podstaw reszta czyli 140-135 to zmodernizowane T-72M1/M. PT-91 bazuje na T-72A (czyli polskich T-72M1/M) i niestety szkoda, że nie kupiono licencji na T-72S ponieważ wtedy Twardy miałby nowocześniejszą bazę do konstrukcji czyli na starcie grubszy pancerz wieży, nowszą armatę i lepszą jej stabilizację (w Twardym planowano ale na kolejnym etapie modernizacji).
W 1985r. w ZSRR wprowadzono do służby T-72B i bodajże w 1986r./1987r. PRL zaoferowano T-72S (bazujący na T-72B z nowym system kierowania ogniem 1A40-1, nową armata 2A46M i układem jej stabilizacji, wzmocniony pancerz wieży (w NATO nazywano „Super Dolly Parton”) i kadłuba, silnik W-84-1 o mocy 840 KM oraz pancerz reaktywny Kontakt-1
- różnice względem B to mniej kostek pancerza i brak możliwości strzelania ppk) ale negocjacje najpierw się przeciągały ZSRR żądało zapłaty ceny jak za nowy wóz a Polska chciała ceny różnicowej a później skończył się komunizm i zamknięto rozmowy.
Drobnostka wg CFE-1 możemy posiadać (poza MW) 1.730 czołgów oraz 2.150 bojowych wozów opancerzony w tym 1.700 BWP oraz 450 transporterów opancerzonych.
"wtedy Twardy miałby nowocześniejszą bazę do konstrukcji czyli na starcie grubszy pancerz wieży, nowszą armatę i lepszą jej stabilizację (w Twardym planowano ale na kolejnym etapie modernizacji)."
Bezpośrednią przyczyną, która spowodowała zakończenie rozmów, był wymóg przekazywania stronie sowieckiej, a potem rosyjskiej, pełnej dokumentacji technicznej wdrażanych zmian w T-72S. To by oznaczało obecnie, że Rosjanie posiadaliby pełną dokumentację PT-91. Dla porównania przy T-72M/M1 taki wymóg nie istniał.
Poza tym PT-91 tak naprawdę miał być polską kopią T-72, a nie jego modernizacją.
@@Zadlo14 Dziękuję. Informacji o konieczności przekazania dokumentacji zmian nie znałem i faktycznie zamykała temat.
taki samy szmelc ja T-72M
Dobry film, przyjemnie się oglądało. :) Sam czołg nadal pewnie może powalczyć z czołgami spoza grupy najnowszych, ale ogólnie raczej nie ma przyszłości (w kwestii tworzenia kolejnych modeli).
Dziękuję za komentarz, pozdrawiam :)
Bardzo super czolg.
Zawsze podobała mi się sylwetka i konstrukcja PT-91. Mimo wspomnianego systemu stabilizacji Twardego ZAWSZE widzi się wóz na nagraniach brutalnie orający w koszmarnym terenie - przy czym armata nie zmienia położenia (celownika) kiedy czołg nurkuje, skręca, zapierdala czy zawraca w miejscu..
Czołg jest zaprojektowany siekierą, chamski i wyjątkowo brzydki, skrajnie funkcjonalny i nie ma w nim grama stali czy wyposażenia, który nie mówiłby przez zaciśnięte zęby "wypierdalać".
I to w nim jest najpiękniejsze.
Szkoda że nie wspomniałeś o wyłożeniu wnętrza tapetą aramidową (w gustowne kwiaty) oraz cichej i bardzo wolno postępującej wymianie optyki z pasywną podczerwienią na termowizję 3-ciej generacji składanej przez PCO, co daje pełną możliwość operowania w trybie Hunter-Killer. Wieża zasypywana była w Polsce
Szkoda ze pewnie zamiast zostawić go dla rezerwy albo jakiejś prawdziwej Obrony Terytorialnej, którą trzeba będzie zbudować od podstaw, PT-91 pójdzie na żyletki.
Bardzo lubię ten wóz. Powinien otrzymać powerpack z automatem (1000KM, ze wstecznym biegiem!) od Serbów, Słowacką armatę i jakąś sensowna amunicje z dartem uranowym z Charkowa. Czy to dobry czołg? Na Łukaszenkę w zupełności wystarczy. to jest ten typ sprzętu w którym solidny trening da nadal bardzo dobre efekty w polu walki. Niestety żeby był choć trochę konkurencyjny musi być w niego wpompowane sporo kasy. Nic innego za taka kasę nie kupi ale takim dziadom jak PiS to zawsze szkoda. Kanada wpompowała w dwukrotnie starszego C2 MEXAS fortunę i nie żałowali.
Another Smart Looking Tank..... 👏🏻
ogólnie to strasznie zajebisty kanał i strasznie podobają mi się twoje filmiki które są świetnej jakości natomiast fajnie by było gdybyś dodawał więcej obrazków/rysunków na przykład jak mówiłeś o odlewanej wieży. No i jeszcze musi powstać discord
Pracuje nad dodawaniem coraz większej ilości zdjęć w materiałach. Discord na pewno powstanie, jak tylko przekroczę barierę 6k. Dziękuję za miłe słowa i komentarz. Pozdrawiam
Jak PT91 twardy ma się w stosunku do T-72B? Raczej nie odstawał jak na tamte czasy od modernizacji radzieckiej, wygląda na kawał dobrej polskiej roboty. Choć mam nadzieję że Abramsy za parę lat dojdą jak i reszta zamówionego sprzętu od Amerykanów
Módl się żebyśmy nie dostali Abramsów. Mówię to jako gość który nosi od kilku lat ubrania w kolorowe plamki i czapkuje do innych. Tank jest naprawdę dobry ale wyjaśnię dlaczego to zły pomysł
Mówię to dlatego że:
- na każdy czołg muszą być też zakupione części zamienne najczęściej w kilku sztukach do tego będą musiały być sprowadzane z baaardzo daleka. Kasy już nie ma na rzeczy doczesne do tego dochodzi logistyka zza oceanu
- brak dokumentacji i pozwoleń na modernizacje,remonty itp. (czyli nie wszystko ale niektóre rzeczy będą musiały jechać za ocean żeby były naprawione/wymienione). Nie mówię tutaj tylko o sytuacji z Leopardami ale tak jak ze wszystkim co mamy zza granicy. To spółka/firma/konsrocjum które sprzedaje dany produkt ma prawo do praktycznie wszystkiego a nie kraj który je kupuje (nie ustalono ani nie podano szczegół więc opieram się na obecnych danych że tak będzie)
- waga tych czołgów jest tak duża że nasze zaplecze nie pozwala na holowanie tego kolosa w wypadku awarii. Potrzeba nowe holowniki-kolejny koszt
- waga to również problem tak logistyczny jak i w prowadzeniu pojazdu czy planowania drogi przejazdu. W tym momencie wiemy że około 60-80% mostów w Polsce nie udźwignie Leoparda. Tutaj jest tak samo
- mobilność w terenie nie jest szałowa. Pierwsze lepsze grzęzawisko (widziałem na własnych oczach) i Abrams nie ma ruchu, po prostu jest za ciężki kiedy t72/PT jechały bez problemu
- Bumar jedyna firma która zna się na czołgach w Polsce upadła (mówię w czasie przyszłym po tym czego można się dowiedzieć po wypowiedzi już nie pracujących tam osób). Nie mamy nikogo w kraju kto (UWAGA) "potrafi" się zająć czołgami. WZM to ściek który kiedyś robił Honkery więc nie biorę ich pod uwagę :v
Na plus:
- ochrona załogi jest o wiele lepsza od PT/T72
- SKO/Armata/siła rażenia
- komfort komfort i jeszcze raz komfort załogi
- prędkość na utwardzonej nawierzchni
- widoczność z wnętrza pojazdu
@@bartek5103 fakt, że z Abramsami polegamy w 100% na Amerykanach, ale już taki los krajów 3 świata, ale to czołg służący od dekad w tysiącach egzemplarzy i żaden w bagnie nie zatonął 🏝
@@bartek5103 drogi bartku, Ameryka zawsze gdy sprzedaje jakiś sprzęt, zazwyczaj buduje dla niego zaplecze logistyczne, cześć możliwości zostanie przeniesiona na terytorium RP, co nie zmienia faktu że każda srubka się różni od tych spotykanych jak do tej pory w naszym wojsku, nie kwestionuje twoich słów że to strata pieniędzy i strzał w kolano dla naszych logistykow, jednakże pragnę zaznaczyć fakt z wyżej wspomnianym przystosowaniu naszego zaplecza logistycznego do użytkowania abramsow.
Sytuacja zmienia się trochę w kwestii amunicji, nawet gdy snajperzy mają przydział kilku kul tygodniowo, oby nie okazało się że w drugim dniu konflitku (odpukac) nasi czolgisci będą strzelać z procy i szklanych kulek..
@@bartek5103 Półprawdy, przekłamania i brak wiedzy, Abramsy to nie tylko czołgi, w tym zamówieniu brana pod uwagę jest cała otoczka razem z serwisem na miejscu. ABrams podobnie jak leopard jest konstrukcją obronną co nie znaczy, że tylko. Bardziej mobilną konstrukcją jest pt91, ale jakiś dur*eń stwierdził, że są nieperspektywiczne. 60/80% mostów, czyli czołg nie przejedzie? Radzę się zastanowić ze 2 razy. Co do mobilności, myślisz że t72 śmiga w błocie jak baletnica? Bumar jest tak zaje... zawalony remontami i modernizacją, że nie wyrabiają się, więc skąd odlot w kierunku upadku? Ze szponetu?> Kolorowe plamki i czapkowanie może również być efektem nieudanego leczenia... bo z wojskiem to nie za wiele masz do czynienia. Brakuje na doczesne ...ożesz... the end.
Tu byłem,Tony Halik 2022.
Teraz jest dobra okazja, żeby przekazać je (a przynajmniej jakąś część) Ukrainie i zobaczyć, ile są warte w realnej walce z Rosją.
zamiast przekazywać pt, to pozbył bym się do końca 72
Najlepszy kanał o ten tematyce
Ciekawy odc !
Dzięki !
Subiks się należy jak psu zupa. Pozdrawiam. Dobra robota.
Wyślijmy kilkanaście szt. do Ukrainy, to się przekonamy ;-)
To jest dobry i pełnowartościowy sprzęt wojskowy w polskich warunkach klimatycznych, geopolitycznych i gospodarczych.
Fajny filmik, obejrzałem już drugi raz. Ale brakuje w nim syntezy: czy Twardy jest dużo lepszy od T-72? Czy jest w stanie walczyć z czołgami rosyjskimi? Czy daleko mu do Leoparda 2/Abramsa? Itd.
Zobaczymy niedługo w praktyce
Witam Panie Damianie,
Na Pana kanale były odcinki o BWP-1 i grze WoT jednak już ich nie widzę, czy opublikuje je Pan ponownie?
Pozdrawiam
Tomasz
Witam. Odcinki zostaną opublikowane ponownie. Chwilowo zostały zdjęte do modernizacji, ponieważ planuje ponownie nagrać to nich ścieżkę dźwiękową. Pozdrawiam
Ogromny błąd zaniechania dalszych prac rozwojowych nad PT-91 w dużej części został spowodowany fatalna decyzją o przyjęciu przez W-wę "podarunku" w postaci starych Leopardów 2A4 od RFN. Jak stare i zużyte były to pojazdy b. boleśnie przekonano się dopiero gdy ruszył program modernizacyjny tych MBT do standardu 2PL. Fatalny stan techniczny większości A4 i obstrukcja ze strony niemieckiej nieomal zatrzymał i b. opóźnił cały program modernizacyjny.
Oczywiście, bo 16 lat zajeżdżania ich po polskich poligonach nie odcisnęło na 2a4 żadnego piętna. Przypomnę, że 2a4 dostaliśmy w 2002r. Czy były jakiekolwiek prace remontowo modernizacyjne przez ten okres?
@@kukuryk66 - nie było, bo NIE mogło być. Bez zezwolenia i wsparcia technicznego od producenta Polacy mogli sobie co najwyżej malowanie zmienić.
@@markgoz4118 i tu pełna zgoda. Natomiast patrząc po obecnych decyzjach rządzących, zakup/podarowanie (leo2a4/2a5) nic ich nie nauczyło. Teraz sytuacja finansowa Polski jest zdecydowanie lepsza niż dwie dekady temu, a i tak błędy te same są powielane.
Świetny materiał. Dziękuje :)
Mega ciekawy kanal i az milo sie slucha. Czy skoro w artykule tyle zalet wymienianych jest jest to dobry czolg? wiadomo, ze nie najnowoczesniejszy ale "robi robote" gdyby na wschodzie Polski doszlo do przepychanek ?
Witam fajne ze jest następny odcinek💪💪👍👍👍
Cześć, miło mi to słyszeć, pozdrawiam :)
Dziękuję za bardzo rzeczowy opis o naszym PT 91 Twardym najgorszym jest to ze straciliśmy możliwość produkcji silników do czołgów a jak sam wiesz w naszym kraju to wszystko nie tak latwo odbudować !! Mam nadzieję ze cos w Stalowej Woli wyjdzie ciekawy projekt w postacji proptoptypu czołgu jest tam potencjał ale ze by włodarze tego kraju tego nie zniczyli ale dosc o polityce fajne ze wróciłeś i robisz te filmy
Czy ta fabryka nie została ostatnio zaorana przez naszych szfagrów?
"Czy ten czołg jest dobry na obecne czasy? " - to pytanie dobrze obrazuje idiotyzm myślenia o czołgach
Zmodernizujemy czołg hip hip hurra! Ale amunicje do niego to już qrwa nie... Armate też po co modernizować... No niestety takie myślenie dominuje w WP - nosz qrwa mać
Pod względem zaawansowania technologicznego amunicji odstajemy od zachodu :( i co gorsza obecnie używana na czołgi takie jak T90 i T14 wypada słabo.
Szczerze jak ja się wqrwiłem jak usłyszałem plany modernizacji T72 w WP. Oczywiście amunicja i armata... po co?
No bez sensu totalnie.
Co ja myślę o PT-91 - to powinien być nasz najsłabszy czołg na wyposażeniu.
On stanie do walki z T90, ale nie będzie to równa walka na niekorzyść Twardego. Jednak na polu walki będą nie tylko T90 czy T14, ale także zmodernizowane warianty T72, których NIE WOLNO LEKCEWAŻYĆ bo niby T72(przestarzały staroć). No nie... bo one prezentują poziom zbliżony do twardego. Nasze T72M ma bardzo małe szanse z T72B
Nie wiem, czy ktoś jeszcze to przegląda ale czy wiadomo co(lub czy) poprawiono w kontekscie poprawy osłony magazynu amunicji? W T72 Standardem wręcz jest odseparowanie wieży od korpusu przy trafieniu w wysoko umieszczone ładunki miotające systemu ładowania.(dziesiątki zdjęć z Ukrainy). Gdzieś czytałem, że pod tym względem w Twardym to "niedociągnięcie" poprawiono. Nie mogę znaleźć jednak żadnego potwierdzenia tej teorii.
Strzelalem,działonowy PT-91 34bkpanc Żagań-las jesień 03/04.
Cieszę się, że mogę gościć na kanale prawdziwych czołgistów :)
@@koc-kanaoczogach4518 kierowca-mechanik-instruktor PT-91 Twardy st.szeregowy Więckowicz się kłania. lato 98/99 34 bkpanc Żagań-Las
Można sprostować pewne dane ale i tak uważam że Twardy to świetny sprzęt.
Pozdrawiam.
Dziękuję, również pozdrawiam
Ma swoje zalety, lepszy od leoparda. Trzeba produkowac andersa borsuka i rosomaka pl 01 tez mozna tansze i szybsze. Ale teraz pod rzadami obcych nie ma nic projektow, tylko wzrost cen o 300 proc wszystkiego i bankructwo
Twardy nie posiada żadnego w miarę nowoczesnego systemu stabilizacji armaty. Stabilizacja na tym czołgu to bardzo przestarzały system 2E28M, taki sam jak na bazowym T-72A
Mozna by pomyslic o koncepcji czolgu szwedzkiego , gdzie nie ma wiezy . Wtedy moznaby zastosowac nowe ksztalty czolgu o bardzo skosnych ksztaltacch i pokryc go powloka ciezko wykrywalna . Niezla idea jako uzupelnienie dla naszych czolgow.
bo to nie czołg tylko działo samobieżne
Konkretny film
Dzięki. Pozdrawiam
Zrobisz omówienie modernizacji pt91 takich jak np. Pt16, porównasz ją do dzisiejszych maszyn i przedstawisz możliwe modernizacje?
Wpiszę na listę i na pewno się pojawi.
@@koc-kanaoczogach4518 Ale super. Jestem Ciekawy czy jest tak dobry jak wygląda i czy byłby w stanie się mierzyć ze współczesnymi konstrukcjami.
Wszytko pięknie ładnie czołg imponujacy.tylko mnie zastanawia ten silnik 800-1000KM.moze i dobry jakie trzeba mieć rezerwy paliwa to nie tylko czołgi gdy zabraknie są bezuzyteczne🤔
zachodnie mają po 1500km, tak, pali dużo ale mniej niż t-72 (tu 100/100 a tam jakieś 80/100 o ile dobrze pamietam)
@@michajanoska8316 twardy palił około 300 L na setkę a T-72 potrafił i 500 litrów wciągnąć. Skąd wiem? Przez rok jeżdziłem takim sprzętem.
A ty chcesz kogoś atakowac
Panie, fajny film ale z niecierpliwością czekam na część 2 o tygrysie!!!
Opornie mi idzie o tym tygrysie, powiedziałbym że scenariusz jest gotowy prawie w połowie. Do 2 tygodni powinien być
Amunicja. Brak odpowiedniej amunicji dyskwalifikuje każdą maszynę. Oczywiście dodać należy silnik SKO itp itd ale czy jest to opłacalne obecnie? Nie. Trzeba natomiast dalej iść droga Twardego i produkować w Polsce Mbt na licencji np. K2pl. Jak wiemy jednak wybrano inna opcje 😔
Wybrano coś? Kiedy? Nie słyszałem aby było coś wybierane do programu,, Wilk,,. Poza tym jak chcesz robić coś na licencji czegoś co jeszcze nie istnieje. K2 pl to jak na razie bardzo ładny model zaprezentowany do celów medialnych. Model zabawka..Nic więcej.
Abrams to nie program Wilk tylko pilna potrzeba zakupu czołgów dla 18 dywizji po porażce z modyfikacja niezdatnych T 72 . Z tego co wiem K2 jest nadal w grze a zakup Abramsa jest motywacja dla Hyundai żeby przedstawili ofertę korzystniejsza dla Polski bo tamta nie była najlepsza. Polecam kanał Broń pancerną świata on tam wytłumaczy o co chodzi Pozdrawiam
@@jasam1059 tak to na razie demonstrator technologii
Działonowy PT-ka z Wędrzyna '06 :) na owe czasy świetny czołg, jak na Nasze możliwości.
Abramsa w najnowszej wersji raczej nie pokona ;D
Kierowca z Wedrzyna, zima '06
Jak hamerykany w swym serialu mówili że są dobre to nie możemy podważać zdania najukochańszego sojusznika :-)
Powiedzialbym , ze ten cczolg jest bardzo dobry na dzisiejsze czasy , bo go produkujemy samii nadaje sie do modetrnizacji . Nalezyaloby sie skupic nad ochrona tego czolgu i nad lepsza amunicja
Nie znasz się na tym nic, a nic. Nawet nie wiesz co produkujemy/produkowaliśmy. A z tym "nadaje się do modernizacji" to przywaliłeś jak orzeł w transformator. On się nadaje do modernizacji jak ty do szkoły. Próbować można, ale to tylko duży koszt, a efektów brak.
szczerze, ten czołg jest dobry na obecne czasy.... w armi Malezyjskiej która ma ulepszony wariant tego czołgu, u nas jest średni ale ciągle w przypadku konfliktu będzie to wartościowy sprzęt (zwłasza jak go zmodernizujemy kiedyś do lepszej elektroniki i armaty)
Z modernizacją twardego jesteśmy spóźnieni o ponad dekadę. W tej chwili Polski przemysł nie ma zdolności by cokolwiek sensownego z twardym zrobić. Do wymiany uzbrojenie główne, silnik i elektronika.
Najładniejszy czołg. Wiem, że urodą się nie wygrywa. Ale moim zdaniem powinien być model do malowania. Może jest? Dajcie znać 1/35 np. Pzdr.
P.S. Kanał zajebisty!
Dzięki :)
Na chwilę obecną nie udało mi się znaleźć niczego w 1: 35 jest tylko kartonowy w 1: 16. Może w końcu ktoś ubłaga tamiyje żeby wprowadziła taki model
Cześć, Ja służyłem na twardym w Wędrzynie, który był jeszcze na gwarancji w 2004 r. Jeszcze w wojsku zadawałem sobie pytanie czy są modele do sklejania Twardego. Nie było, był za to zestaw z żywicy Twardego. Kupiłem więc T-72 i z elementów żywicznych skleiłem całość. Pozdrawiam działonowy PT-91
Może ArmaHobby lub inna polska firma mógłby coś zdziałać. Tym bardzie, że ArmaHobby robi już dobre modele samolotów i to tych polskich. Poziom światowy tych modeli.
Dobre panie, dobre to jest🙆🤷👌👍🔥💥💯🏆
Dziękuję, pozdrawiam 😊
No cóż na lata 90 to pewnie był dobry czołg ale teraz to należałoby go używać do wsparcia leopardów w drugiej linii.
Jeździłem twardym. Piękna maszyna
chciałbym by modernizacje w dzisiejszych czasach były by porządniejsze typu najpierw udoskonalmy później rozwijajmy
Super odcinek pozdrawiam cieplutko
Wielkie dzięki! Pozdrawiam, trzymaj się :)
Ale jak zmodernizowano leoparda a1 do a5 przeca to inne kadłuby , wierze są
Coś mi się pochrzaniło, miałem zły zapis na panelu mapy myślowej. Zaraz będę przypinał komentarz to napiszę od razu. Tak się kończy weryfikacja odcinka w trybie przyspieszonym
@@koc-kanaoczogach4518 na luzie każdemu może się zdarzyć
~2:30 - akhem - mieliśmy modernizację T-55 Merida, znacznie nową niż 7TP :P
Twardy to calkiem niezly i ladny czolg
O tym nałożonym limicie na Polskę nie wiedziałem
Coś tam wiesz. Daje suba i czekam na wiecej xD
Dzięki za komentarz, pozdrawiam :)
W Polsce już wtedy działała piąta kolumna dla Putina
brakło mi tylko informacji ile takich czołgów w ogóle postało bo 42 do Malezji, a w Polsce ile służy???
dziękuję
I really liked listening to the Polish language.
T-91 może stanowić jakieś rezerwowe wsparcie głównych sił pancernych które powinny stanowić Lopardy oraz Abramsy. Musimy to zrobić. Wojna w Ukrainie pokazuje słabości T-72 który wciąż o zgrozo jest naszym podstawowym czołgiem.
Ptaszki cwierkają, że kupa starych T72 już po cichu pojechała napierdalać ruskich
Niestety jak pokazują obecne walki w Ukrainie, oferowana ochrona załogi i podatność na uszkodzenia są nieakceptowalne. Dotyczy to w sumie wszystkich modernizacji T-72 i trzeba ten sprzęt szybko sprzedawać lub nawet podarować tam, gdzie będzie pełnił trochę inne zadania taktyczne.
Co do walk na Ukrainie, przy uderzeniu od góry w wierzę np Jawelinem żaden czołg nie ma szans. Czy to Abrams czy Leopard przy uderzeniu w górną płytę wierzy staje się kupą złomu, a załoga przestaje istnieć.
@@mygcffyhgggh1206 Nie wszystkie trafienia to Jawelin. Nawet nie 1/3. A T-72 i klony nie chroni przed niczym w zasadzie...
@@piotrgra3478 Nie wiem czy wiesz ale na Ukrainie spośród 400 ruskich utraconych tanków z rodziny T tylko ok 100 zostało zniszczone w walce przez bezpośrednie zniszczenie, reszta to zerwane gąsienice, awarie lub utknięcia w terenie albo z braku paliwa albo dezercja. Jest to info podane dzisiaj przez Jarosława Wolskiego. Poza tym na filmach widać że niektóre Teciaki wytrzymują kilkukrotne trafienie granatnikami ppanc, jedyny pewnik to Javelin lub Nlaw który eksploduje nad wierzą i wówczas na bank eliminuje czołg. Tak więc gadka o tym że jest to nic nie warty złom jest taką samą prawdą jak to że niezniszczalne Leopardy po 100 mln zł za sztukę są z przyszłości. Najlepiej pokazali to Turcy wysyłając je do walki w Syrii, wieże trafionych leopardów latały dalej niż Teciaków.
Tylko ,że obie strony dysponuja zmodernizowanymi T-72 , i mają podobne wyniki.
@@ThePolishhawk Zakup 250 czołgów Abrams M1A2 w wersji SEPv3 praktycznie oznacza potrzebę pozbycia się T-72 i klonów... (nie wiem czy te czołgi to był najpilniejszy i najtrafniejszy zakup...)
Jeżeli chodzi o rozlokowanie pocisków , to wciąż jest tak zwana latająca wieża ,
A my w Gliwicach robimy rosomaki a przy poligonie wojskowym jest super trasa rowerowa