Оқығандар көп сол білімін халыққа пайдам тисе оянса тұрмысы түзелсе деп жүргендер бар ауызды қу шөппен сүрте бермеу керек.бірақ рушылдық,қыдырымпаз,мақтаншақ,күншілдік дерті әлі де асқынып тұр ол билікке тиімді болып тұр.
О шіркін қандай ақылды адам. Ғұламаларымыз бәрін ойлаған ғой, оқу , білім, жер мен елді ойлаған халық жанашырлары -ай. Қазақ оқыса деп армандвп кетуен ерлеріміз ғой шіркін.
@@user-gi9bu7hk9i Аллаға шүкір 4 сағат уйытаймын 10 сағат жумыс жасаймын кең пейілдігіміз бар Алланың назары тускен халықпыз ағамыз қателесіп айтқанғо қателеспейтін пенде жоқ
Қазак жұмыс істемейтін жалқау деген мағанада айтылмаған, неге ілім білімге талпынбайды мына жұрт деп айтқан. Жапония Европа елдері сияқты бола алмадық деп өкінішпен айтқаны еді. Менің ойымша 100жыл бұрынғы Қазақ әлі сол Қазақ
Иә,жайбасар халықпыз. Көп ештеңеге мән бермейтін,қарны тойса болды қазаққа,елді кім ел қылады онымен шаруасы жоқ. Осы елді ел қылайыншы деп ұмтылып жұмыс жасағандарды,соңына түсіп,қудалап,кедергі жасап,ақырында жоқ қылады. Сосын қайдағы өркендеу,өсу болсын. Қазақтар "мансап" үшін жұмыс жасаудан әлі арылмай жүр. Әлі орысқа жалтақтау,өзіне сенбеу белең алып тұрғаны өтірік емес. Сол орыстар сияқты,(көргені сол)бізде бірдеңе жасап көрейікші демейді. Өз елі үшін жасалатын нәрсені біреу жасап беретіндей көреме білмедік. Былай қарасаң білімсіз адам жоқ. Бірақ істеліп жатқанда ештеңе жоқ.
Мұхтар Атамыздың өз ұлтына берген мінездеме лерінің кейбір тұстары әлі бар бойымызда,әсіресе биліктегілердің көбісі сондай,өзіме-өзіме деп тоймайды,халқына қызмет ететіндер өте аз,өте аз
Ассалямагалеикум Куат, казактар жалкау емес, Мухтар Ауезов атылмай калды, неге, кылыгы иске аскан жазушы, неге соншама шыккан, туган жерин, жамандамаса болар еди, сол кездеги солакай саясатка, саткындар, иштен шыккан жау, комек бермесе, казак озин ози асырап, сактап, амалы болмаган сон, аргы бетке асып кеткен, Абай романымен танымал болды емеспе ози
сен терең ойлан ол кісі бұны 1913 1919 жылдар жазған ал содан көп өтбей қазақ1932 аштықтан қырылды 1941 де соғысқа барды енді ойла ол кісіның айтқаны келдіма жоқба?
@@Sarkit-sj2um онда атлып кетуы керек беді? суішері бар болған ғой және ол кісі бәрін мөлшерлеп білген сол үшін ұстайтын кезде қашып кетіп ұстатбай кетіп жүрген 1918 ден 1954 жылға дейін қудалады ғой 30 жыл бойы өз заманының ойшылы білгір адам болған ғой
Мұхтар атамыз дұрыс айтып кеткен. Қазақтың басым көпшілігі жалқау, қолынан өнер тамып тұрсада бас көтеріп істемей бықсып жата береді, Алма піс- аузыма түс деп.
М Әуезов Абай жолы кітабында , Даукеш ,алауыз қазаққа бір ауыз сөзбен баға береді : " Бірің оңып , Бірің тоң жұмысым жоқ .Ойына түк кірмейді Кәкітай Шоңның " ,- деп Қазақ совет әдебиеті 10 класс Мектеп баспасы 1977 - 78 жж
Түркі халықтары Дініне тұрақсыз , алауыз , жауынгер , халық болған . Басында қасқырға , аруаққа табынған . Соң , Христиан болған( Керейлер) . 751 ж басына іс түскенде мұсылман болып , арабтармен бірге Шудан Қытайды қуып шыққан . Кейін , мұсылман Қараханидттерді Шағатай да Моғолстан да бағындыра алмаған. Әмір Темір де Оларға тиіспеген сияқты . Ал дініне тұрақсыз қазақтар Оларды Мұрындық ханмен бірге Самарқанға қуған . Кейін сол жерде Қоқан халқы қалыптасқан . Хақназардың Қоқандықтарды мұсылман, әртүрлі сенімді қазақтарға қосамын деген арманы орындалмады . Хақназар қазақ қырғыз ханы болып , Бізден бірнеше сенімді халық жасады. Сол бірнеше сенімді қатар ұстап жүрген ақылды халық қырғыздар . Олар әртүрлі сенімді қазақтар сияқты шынайы мұсылман хиджаб киген қазақ қызын арабқұл деп тілдемейді. М Әуезов , қожа . СССР кезінде Семей , Баянауыл Қожалары Өз тегін жасырып : Айдаболмын ,- деген . М Әуезовтың мақсаты , Абайдан көрі , Патшалы Ресей заманында шешесі жоңғар Тәуке ханның Жеті Жарғысымен қателікке ұрынған мұсылман Құнанбай Қажы образын жасау болса керек. Құнанбайдың Марал Ишанның шәкірті Кенесарымен соғысуы жеке әңгіме. Сол үшін М Әуезов айтады : Абайды елге танытамын деп , Құнанбайды " өлтіріп " алдым , Немесе Құнанбайдың Абайға айтқаны : Мендей болу үшін Абайдай бала туғызып ал. Ұлдарының атын қара Құдай берді Ибрахим ( Ибрахим ра Пайғамбардың аты ) Абайды құрметтеніміз сондай Абайға Өзінің Азан шақырып қойған атын қайтара алмай жүрміз . Абайды идеал көріп , қате басқан жерлерін айтпаймыз . 1960 жылдары шыққан шығармаларын Бірінші кезекте Муфтият қайта бастырып шығаруы керек. Муфтият Шәкәрім , Абай , Мағжан өлеңдерңне әділ баға беру керек . Олардың бәрі Медресе білімін алғандар және Өз бетінше, ұстазсыз үйренгендер . Оларды қанша Ғұлама болса да Марал Ишанмен , Науан Хазіретпен , Садуақас Ғылманимен салыстыруға болмайды. Абай Өзі мойындады ғой : Жасымда ғылым ( Ислами ілім) бар деп ескермей , Баламды Медресеге ( толыққанды Ислами ілім ол кезде қазақтың түсіне де кірген жоқ) Біл деп бердім деп
Қазақ жаман емес! Сол 1918 өзінде біз бодан етінбіз, боданда болған адамның көзқарасы! Басын жайлап бастап негізінен сол бодандықтан жайлап, автономия алса, яғни сәл де болса теңдік алсынды жазып отыр! Ол заманда өзінің шын мәнінде не айтқысы келгенін айта алмаған, қорқыныш болған, сондықтан қазақты жамандап қойып, автономия мәселесін айтқаны ғой атамыздың!
Қазақ "нағыз Қазаққа айналуы үшін"-"260 жылдық Бодандық- Отарлық- Орысқұлдық Санадан арылып", жоғалтқан өзінің " Ұлттық қадыр қасиетін": -" Ана тілін", -" Ата дінін", -" Ата салт- дəстүрін"- Бойына қайтаруы керек? Сонда ғана: -" Бір тұтас- Ұлт", -" Бір тұтас- Ел"- Бола алады!
Өзі қазақ мың өліп мың тіріліп жатқанда,бұл айтқан мінездеме келінкіремейді.Балық басынан шіриде демек,дұшпанымыз орыс сол басшыларды билікке қойып,халықты надандықта,кері тартумен ұстап келе жатқан жоқпа,бас көтергенін бауыздап.Неге бұны ағамыз байқамады екен,орыстың қазақ халқын бүкшеңдетіп отырғанын.Ал енді халықты жүргізетінде,ойататында,алға ұмтылатында,бір бірімен татуластратында бір Аллаһ.Ол үшін амал істеу керек,ұнамсыз болсада орысқа қарсы ел тік тұрып қарсы шығумыз керек.
Ол кезде әрине сауаты барлар аз болды, кәзір ше тәуелсіз мемлекет болудын орнына орыстарға жығып беріп отыр,онын үстіне өздері жемқорлықпен айналысып келеді.
*Бұл күнде қазақтың білімді ұлттық дәулеттілері жеткілікті емес. Мемілекетіміз де оларға заңды бәсекелесетін заңдармен қамтамасыз ете алмай отыр. Заңды бәсекелестік болмаған елде бақастық тар өрістілік ғана жетіледі. Мемілекет қуаты да күшейе алмайды... мемілекет игі бай-манаптардың жетілуін ойласа, ал бай-манаптар мемілекеттің өркендеуіне есе қосу тиіс. Ендігі ұлттық сана, мемілекеттік ұғым осылай болу керек. Ол үшін өскелең жариялы қоғамның негізі - заңдар кемелді жасалып сөзсіз атқарылатын болу шарт.*
Еее бул да жаңылып жазған шығар қазақтай улыт қайда ешкім қарсыласып жер бетінен жойалмады Буның бәрі алланың қалауыы тірлікте адамды разы қыла алмайсың тек жаратқан аллаға жақсақ болды егерде біз қазақ жаман болсақ осы улан байтақ жерді аллах бізге сйламас еді Қанша улыт жур ултарақтай жер жоқ шүкір аллаға бір екі тентек қазақ ушін көпке топырақ шашпайық
Дал айткан екен биз жайлы.1918 жуз жылдан асып кетипти айтканына.Али сол калпы катып калпыз. Бунын жолы барма казакка шыгатын, дерти болса еми барма.Алде керенау ериншек мангаздык канымызда агып турма.
Ия, ген деген жақсы болсаң,дамысаң, ұрпағың жақсы и дамиды. Ал өзің дамымасаң, ұрпағыңда дамымайды. Сонда біздің қанымызда болмай тұрғой и қосым.факторлар (рушылдық, көреалмауш, жалқаулық и тд)
Қазақ оқымаит тағы басқа эи мына әкімдер взятка алмайды қазақтан тек өзбек тәжік азербаижаннан алады бір бизнес ашам десең или өзінің таныс туысына істетеді бизнес қазаққа жол жабық ал сен болтун қатындар қарқылдап түк білмейсің қазақты өстіп құл қылып отырсын деиді билік
Бетіне айтылған шындықты көтеріп, одан ой түйе білу де батылдық, сондықтан ештен кеш жақсы, әлі де бірігіп іс бастауға болады....
Өзгерген қазақ бар ма кәзір? ойласақ сол бұрынғы қазақ,сол бұрынғы жартас сол жартас...
Оқығандар көп сол білімін халыққа пайдам тисе оянса тұрмысы түзелсе деп жүргендер бар ауызды қу шөппен сүрте бермеу керек.бірақ рушылдық,қыдырымпаз,мақтаншақ,күншілдік дерті әлі де асқынып тұр ол билікке тиімді болып тұр.
Рахмет қуат ақыметжан бауырым осындай рухты даналық керек
О шіркін қандай ақылды адам. Ғұламаларымыз бәрін ойлаған ғой, оқу , білім, жер мен елді ойлаған халық жанашырлары -ай. Қазақ оқыса деп армандвп кетуен ерлеріміз ғой шіркін.
👏👏👏👏👏👍👍👍👍👍✊✊✊✊✊ өте керемет айтқан айналайын қасиетті бабам-ай .
Ата ,сіз байағыда айтқаныңыз дан әлі бір табан алға жылжымаған сйақты мыз. үйатты мыз.
😂😅😂
Орыстардың саясатығо бізді құртып отырған Рахмет Қуатжан сенің ангімелерің оте мағыналы қалдырмай тыңдаймын.
ҚатөзіңдікөрсетуүшінолкісіқазатыңбойындағыАбайқұнанбаевсияқтыкемшілігінайтыпқазақтыалдыңғықатарлыелқыламдепкүресіпөт крушылдықтанжершілдіктенәлі..арылғажоқпыздіолайемес.депайтааласыңнба???нашарбайдыңжасәйелініңжылағаныкімдіқызықтырадыБРысқалиевтыңқазақтарғаістегенжақсылығынестімеппіһз??
. Аман есен бол!
Тәңір жарылқасын!
👍🏻👍🏻👍🏻
Мен қазақ жалқау дегенге қосылмаймын!
Шукір Аллаға қазақ
Болғаныма рахмет Аллаға
Менде соны айтармын, екі жұмыс істеймін. Тіпті үш жұмыс істеп жүргенінде көріп жүрмін
@@user-gi9bu7hk9i Аллаға шүкір 4 сағат уйытаймын 10 сағат жумыс жасаймын кең пейілдігіміз бар Алланың назары тускен халықпыз ағамыз қателесіп айтқанғо қателеспейтін пенде жоқ
Қазак жұмыс істемейтін жалқау деген мағанада айтылмаған, неге ілім білімге талпынбайды мына жұрт деп айтқан. Жапония Европа елдері сияқты бола алмадық деп өкінішпен айтқаны еді. Менің ойымша 100жыл бұрынғы Қазақ әлі сол Қазақ
Дұрыс айтасың Қазақ жалқау емес,Қазақ еңбекқор халық
Жарайсың Қуат Жан.
«Алтайдан ауған ел»
Рахмет жақсы кермет өте
Мухтар Ауезов мыкты аталарыз гой сол кисилер аркасында журмыз
Алланың нұры жаусын
Иә,жайбасар халықпыз. Көп ештеңеге мән бермейтін,қарны тойса болды қазаққа,елді кім ел қылады онымен шаруасы жоқ. Осы елді ел қылайыншы деп ұмтылып жұмыс жасағандарды,соңына түсіп,қудалап,кедергі жасап,ақырында жоқ қылады. Сосын қайдағы өркендеу,өсу болсын. Қазақтар "мансап" үшін жұмыс жасаудан әлі арылмай жүр. Әлі орысқа жалтақтау,өзіне сенбеу белең алып тұрғаны өтірік емес. Сол орыстар сияқты,(көргені сол)бізде бірдеңе жасап көрейікші демейді. Өз елі үшін жасалатын нәрсені біреу жасап беретіндей көреме білмедік. Былай қарасаң білімсіз адам жоқ. Бірақ істеліп жатқанда ештеңе жоқ.
Мұхтар Атамыздың өз ұлтына берген мінездеме лерінің кейбір тұстары әлі бар бойымызда,әсіресе биліктегілердің көбісі сондай,өзіме-өзіме деп тоймайды,халқына қызмет ететіндер өте аз,өте аз
👍👍👍
Керемет ой түйетін әңгіме әриге.
Ассалямагалеикум Куат, казактар жалкау емес, Мухтар Ауезов атылмай калды, неге, кылыгы иске аскан жазушы, неге соншама шыккан, туган жерин, жамандамаса болар еди, сол кездеги солакай саясатка, саткындар, иштен шыккан жау, комек бермесе, казак озин ози асырап, сактап, амалы болмаган сон, аргы бетке асып кеткен, Абай романымен танымал болды емеспе ози
сен терең ойлан ол кісі бұны 1913 1919 жылдар жазған ал содан көп өтбей қазақ1932 аштықтан қырылды 1941 де соғысқа барды енді ойла ол кісіның айтқаны келдіма жоқба?
Тарихты билемиз неге атылмады ол, киси бари Халык жауы болып атылды, кантар окигасы да сол
@@Sarkit-sj2um онда атлып кетуы керек беді? суішері бар болған ғой және ол кісі бәрін мөлшерлеп білген сол үшін ұстайтын кезде қашып кетіп ұстатбай кетіп жүрген 1918 ден 1954 жылға дейін қудалады ғой 30 жыл бойы өз заманының ойшылы білгір адам болған ғой
Мұхтар атамыз дұрыс айтып кеткен. Қазақтың басым көпшілігі жалқау, қолынан өнер тамып тұрсада бас көтеріп істемей бықсып жата береді, Алма піс- аузыма түс деп.
100 жылдың ішінде еш өзгермеппіз. Әттең...
350 жыл бодан босаң қалай өзгересін .қайта жойылып кетпеи .
Коппен корген улы той деген казакпызгой,казир жалкауланатын заман емес,куни туни жумыс истеп жатыр казактар
Жарайсың!
-" Ер Қазақ ежелден Еркіндік аңсаған!"- деп бекер айтылмаған !
М Әуезов Абай жолы кітабында , Даукеш ,алауыз қазаққа бір ауыз сөзбен баға береді : " Бірің оңып , Бірің тоң жұмысым жоқ .Ойына түк кірмейді Кәкітай Шоңның " ,- деп Қазақ совет әдебиеті 10 класс Мектеп баспасы 1977 - 78 жж
Жараид қазақ жалқау,малын тартып алған нан кейін имунитет түсіп кеткен деп ойлаймын Қуат.
Баяғы жартас сол жартас екенбіз.
Құл болу әбден санамызға сіңіп кетті. Не істейміз, кім боламыз❓- дегенн сұрақта сол күйі ...
Түркі халықтары Дініне тұрақсыз , алауыз , жауынгер , халық болған . Басында қасқырға , аруаққа табынған . Соң , Христиан болған( Керейлер) . 751 ж басына іс түскенде мұсылман болып , арабтармен бірге Шудан Қытайды қуып шыққан . Кейін , мұсылман Қараханидттерді Шағатай да Моғолстан да бағындыра алмаған. Әмір Темір де Оларға тиіспеген сияқты . Ал дініне тұрақсыз қазақтар Оларды Мұрындық ханмен бірге Самарқанға қуған . Кейін сол жерде Қоқан халқы қалыптасқан . Хақназардың Қоқандықтарды мұсылман, әртүрлі сенімді қазақтарға қосамын деген арманы орындалмады . Хақназар қазақ қырғыз ханы болып , Бізден бірнеше сенімді халық жасады. Сол бірнеше сенімді қатар ұстап жүрген ақылды халық қырғыздар . Олар әртүрлі сенімді қазақтар сияқты шынайы мұсылман хиджаб киген қазақ қызын арабқұл деп тілдемейді. М Әуезов , қожа . СССР кезінде Семей , Баянауыл Қожалары Өз тегін жасырып : Айдаболмын ,- деген . М Әуезовтың мақсаты , Абайдан көрі , Патшалы Ресей заманында шешесі жоңғар Тәуке ханның Жеті Жарғысымен қателікке ұрынған мұсылман Құнанбай Қажы образын жасау болса керек. Құнанбайдың Марал Ишанның шәкірті Кенесарымен соғысуы жеке әңгіме.
Сол үшін М Әуезов айтады : Абайды елге танытамын деп , Құнанбайды " өлтіріп " алдым , Немесе Құнанбайдың Абайға айтқаны : Мендей болу үшін Абайдай бала туғызып ал. Ұлдарының атын қара Құдай берді Ибрахим ( Ибрахим ра Пайғамбардың аты ) Абайды құрметтеніміз сондай Абайға Өзінің Азан шақырып қойған атын қайтара алмай жүрміз . Абайды идеал көріп , қате басқан жерлерін айтпаймыз . 1960 жылдары шыққан шығармаларын Бірінші кезекте Муфтият қайта бастырып шығаруы керек. Муфтият Шәкәрім , Абай , Мағжан өлеңдерңне әділ баға беру керек . Олардың бәрі Медресе білімін алғандар және Өз бетінше, ұстазсыз үйренгендер . Оларды қанша Ғұлама болса да Марал Ишанмен , Науан Хазіретпен , Садуақас Ғылманимен салыстыруға болмайды. Абай Өзі мойындады ғой : Жасымда ғылым ( Ислами ілім) бар деп ескермей , Баламды Медресеге ( толыққанды Ислами ілім ол кезде қазақтың түсіне де кірген жоқ) Біл деп бердім деп
орыс империясының боданында болған қай ел дамып өркендеді?
Ештеңе өзгермепти бир ғасыр өтседа.
Қазақ жаман емес!
Сол 1918 өзінде біз бодан етінбіз, боданда болған адамның көзқарасы!
Басын жайлап бастап негізінен сол бодандықтан жайлап, автономия алса, яғни сәл де болса теңдік алсынды жазып отыр!
Ол заманда өзінің шын мәнінде не айтқысы келгенін айта алмаған, қорқыныш болған, сондықтан қазақты жамандап қойып, автономия мәселесін айтқаны ғой атамыздың!
Әліде сол қалпымыз ғой.
Қанымызға сіңіп кеткен ғой
Қазақ "нағыз Қазаққа айналуы үшін"-"260 жылдық Бодандық- Отарлық- Орысқұлдық Санадан арылып", жоғалтқан өзінің " Ұлттық қадыр қасиетін":
-" Ана тілін",
-" Ата дінін",
-" Ата салт- дəстүрін"-
Бойына қайтаруы керек?
Сонда ғана:
-" Бір тұтас- Ұлт",
-" Бір тұтас- Ел"-
Бола алады!
Өзі қазақ мың өліп мың тіріліп жатқанда,бұл айтқан мінездеме келінкіремейді.Балық басынан шіриде демек,дұшпанымыз орыс сол басшыларды билікке қойып,халықты надандықта,кері тартумен ұстап келе жатқан жоқпа,бас көтергенін бауыздап.Неге бұны ағамыз байқамады екен,орыстың қазақ халқын бүкшеңдетіп отырғанын.Ал енді халықты жүргізетінде,ойататында,алға ұмтылатында,бір бірімен татуластратында бір Аллаһ.Ол үшін амал істеу керек,ұнамсыз болсада орысқа қарсы ел тік тұрып қарсы шығумыз керек.
Ол кезде әрине сауаты барлар аз болды, кәзір ше тәуелсіз мемлекет болудын орнына орыстарға жығып беріп отыр,онын үстіне өздері жемқорлықпен айналысып келеді.
*Бұл күнде қазақтың білімді ұлттық дәулеттілері жеткілікті емес. Мемілекетіміз де оларға заңды бәсекелесетін заңдармен қамтамасыз ете алмай отыр. Заңды бәсекелестік болмаған елде бақастық тар өрістілік ғана жетіледі. Мемілекет қуаты да күшейе алмайды... мемілекет игі бай-манаптардың жетілуін ойласа, ал бай-манаптар мемілекеттің өркендеуіне есе қосу тиіс. Ендігі ұлттық сана, мемілекеттік ұғым осылай болу керек. Ол үшін өскелең жариялы қоғамның негізі - заңдар кемелді жасалып сөзсіз атқарылатын болу шарт.*
Жарайсың батыр
ƏУЛИЕ
неге біз сондаймыз
Еее бул да жаңылып жазған шығар қазақтай улыт қайда ешкім қарсыласып жер бетінен жойалмады
Буның бәрі алланың қалауыы тірлікте адамды разы қыла алмайсың тек жаратқан аллаға жақсақ болды егерде біз қазақ жаман болсақ осы улан байтақ жерді аллах бізге сйламас еді
Қанша улыт жур ултарақтай жер жоқ шүкір аллаға бір екі тентек қазақ ушін көпке топырақ шашпайық
1918 жыл!
Осыны ескеру қажет!
Жəне Қазақтың ол кезде Ресейге отар ел екенін де ескергін.
Сонда Қазақтың ахуалын сезінуге болады.
Ассалаумағалайкум. Қазақ еріншек емес.Қазақ ақша мен шешемін деп үйренген.
Енди бул жалкаулык емей немене
Дал айткан екен биз жайлы.1918 жуз жылдан асып кетипти айтканына.Али сол калпы катып калпыз. Бунын жолы барма казакка шыгатын, дерти болса еми барма.Алде керенау ериншек мангаздык канымызда агып турма.
Ия, ген деген жақсы болсаң,дамысаң, ұрпағың жақсы и дамиды. Ал өзің дамымасаң, ұрпағыңда дамымайды. Сонда біздің қанымызда болмай тұрғой и қосым.факторлар (рушылдық, көреалмауш, жалқаулық и тд)
Бұрын солай болған шығар
Болар ЕЛДІҢ баласы бірін - бірі БАТЫР ,
Өнбес ЕЛДІҢ баласы
бірін - бірі қарамайды.
Жаман күйеу қайынсақ
😂
Тақырыптан ауып, қуып кететіндерің несі. Бұл сөзің басқа жерде айтылатын сөзғой....
ойбайау Мұқтар Әуезов нағыз дәнышбан екенғой тіпті қалай болжап білген қазақтың басынан сол кездер өтетін жағдайды Абайдың өзі осы кісі емесба?
Қазақ оқымаит тағы басқа эи мына әкімдер взятка алмайды қазақтан тек өзбек тәжік азербаижаннан алады бір бизнес ашам десең или өзінің таныс туысына істетеді бизнес қазаққа жол жабық ал сен болтун қатындар қарқылдап түк білмейсің қазақты өстіп құл қылып отырсын деиді билік