Stela Merenptaha - DOWÓD na wyjście Izraela z Egiptu?
Vložit
- čas přidán 3. 06. 2024
- Jeśli mógłbyś / mogłabyś wesprzeć rozwój kanału, podaję link do Patronite:
patronite.pl/MarcinMajewski
Wykład nt. steli Merenptaha - najsławniejszej steli egipskiej, zwanej też stelą Izraela.
Tematyka: Stela Izraela, stela Merenptaha, Merenptah, Merneptah, Ramzes II, wyjście z Egiptu, exodus, eksodus, czy żydzi wyszli z egiptu, faraon, hieroglify, księga wyjścia.
W ODCINKU:
00:00 - Faraon Merenptah
04:06 - Co to jest stela?
07:12 - Odkrycie steli
09:41 - Płaskorzeźba faraona
13:39 - Treść steli
21:22 - Napis IZRAEL
31:06 - Próba lokalizacji IZRAELA
34:07 - COKÓŁ Berliński
39:00 - Kim jest IZRAEL ze steli?
49:18 - Merenptah w BIBLII?
Wykładowca: prof. ucz. dr hab. Marcin Majewski
Źródła:
Biblia Internetowa: biblia-internetowa.pl
A.H. Gardiner, Egyptian Grammar Being an Introduction to the Study of Hieroglyphs, Oxford 1957.
J.K. Hoffmeier, Israel in Egypt. The Evidence for the Authenticity of the Exodus Trandition, New
York, Oxford 1996.
M. Görg, Israel in Hieroglyphen, Biblische Notizen 106 (2001).
F. Taterka, Tak zwana stela Izraela króla Merenptaha z XIX dynastii, Scripta Biblica et Orientalia 7-8 (2015-2016).
J. Lemański, Narodziny Izraela, Szczecin 2021.
Zdjęcia:
Stela Merenptaha: By Alyssa Bivins - Own work, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org/w/index...
Stela Merenptaha2: By Olaf Tausch - Own work, CC BY 3.0, commons.wikimedia.org/w/index...
Stela Merenptaha3: By Onceinawhile - Own work, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org/w/index...
![Eminem - Houdini [Official Music Video]](http://i.ytimg.com/vi/22tVWwmTie8/mqdefault.jpg)
Gdy zaczelam sluchac Pańskich wykladów Panie Profesorze kanal subskrybowalo mniej niz 5000 osób. Dzisiaj patrze a tutaj juz prawie 58 tysiecy! To dowodzi jak wielkie zapotrzebowanie jest na CZcams na polskojęzyczne podcasty o takiej tresci. Byłoby wspaniale gdyby mógł Pan poświęcić tworzeniu takich wartosciowych tresci znacznie więcej czasu. Życze żeby nas wkrotce było 100 tys! 😊
@ewelinam7609 - Bo to są świetne wykłady. Jest i jakość, i przystępność i bardzo dobra forma przekazu. Poza tym czuć, że prof. Majewski z radości dzieli się swoją wiedzą.
Dopiero zaczynam słuchać a już jestem pod wrażeniem 😊
Wystarczy wpisać w google trasę Piramidy Jerozolima To jest 5 dni na piechotę na północ i nie trzeba iść przez morze Biblia to stek bzdur dla goją katolickiego Grzechy to bzdury wymyślone dla goją
Minęły 2 miesiące od tamtego komentarza i przybyło kolejne 15 tysięcy (73 000 w tej chwili) 😳
A, Polska histori, nie ma coś tu nam wciskają jakiś Grunwald czy chrzest polski, a ja tak myślę że skoro my jesteśmy, to musimy mieć, związki, od stworzenia,, ale jak jest zapotrzebowanie to znajdą się chętni, do głoszenia jedynyej prawdy a górale też mają swoje trzy prawdy,,
Wreszcie się doczekałam następnego wykładu. Dziękuję bardzo Panie profesorze. Jest Pan niesamowity.
Wystarczy wpisać w google trasę Piramidy Jerozolima To jest 5 dni na piechotę na północ i nie trzeba iść przez morze Biblia to stek bzdur dla goją katolickiego Grzechy to bzdury wymyślone dla goją
Ja też się bardzo cieszę, że mogę wysłuchać następnego wykładu. Pozdrawiam wszystkich.
Serdecznie dziękuję Panie profesorze za każdy niezwykle cenny, wykład. ❤🙏
Wystarczy wpisać w google trasę Piramidy Jerozolima To jest 5 dni na piechotę na północ i nie trzeba iść przez morze Biblia to stek bzdur dla goją katolickiego Grzechy to bzdury wymyślone dla goją Jaki profesor taki goj który tego słucha
Panie Profesorze, to co Pan dzisiaj przedstawił to jest tak arcyciekawe, że ośmielę się spuentować, jako mistrzostwo świata. Dziękuję i serdecznie pozdrawiam 💖.
Wystarczy wpisać w google trasę Piramidy Jerozolima To jest 5 dni na piechotę na północ i nie trzeba iść przez morze Biblia to stek bzdur dla goją katolickiego Grzechy to bzdury wymyślone dla goją
Myśle że gdyby Pan Marcin czytał instrukcje zmywarki czy lodówki to i tak bym słuchał, bo prócz wiedzy i super tematów jest też mega sposób przekazu....
😀
Dziękuję za wspaniały wykład. Jest Pan niezwykły i dziękuję Bogu za Pana istnienie.❤🙏❤️
Znowu jakis niepokalanie poczety? Matka zydowskiego przestepcy J.Chrystusa tak samo tlumaczyla sie gdy wrucila do wsi, gdzie mieszkala.
Super ciekawe! Bardzo wiele można się dowiedzieć przede wszystkim o Biblii, ale też o badaniu starożytnych dokumentów. Dziękuję.
Muszę się powstrzymać, żeby w spokoju wysłuchać dopiero wieczorem. Uwielbiam te soboty z wykładami prof. Marcina Majewskiego ❤
Słowo Boże nie kłamie
@@user-lp1bw7xl1f Słowo Boże może i nie kłamie, ale pismo jest ludzkie.
@@bandito12341 spisane z natchnienia Bożego wybranych przez Niego ludzi,a to,że kopiści trochę podrasowali niektóre Biblie,nie ma żadnego znaczenia. Jeśli wierzy się w Jego Słowo,to Duch Boży przeprowadza oddzielając Prawdę od fałszu. Kto odrzuca Słowo Boże Biblię,już jest potępiony,bo nie uwierzył w Jego Słowo. Tak mówi Biblia. I nie ma to,tamto. Przed nami Wielki Ucisk zapowiedziany przez Jego Słowo,wtedy ludzie się przekonają z kim mają do czynienia. Nie życzę nikomu,żeby przez to przeszedł,co szatan diabeł przygotował ludzkości,a po 7-o letnim ucisku dopiero gniew samego Boga.
@@user-lp1bw7xl1f Większość co napisałeś to bełkot chorego człowieka.
A ja nie czekam. Mam gdzieś robienie porządku w mojej szafie. Rzucam ta durną robotę i słucham od razu. Oczywiście łapka w górę w ciemno!
Będę słuchała później,ale już się cieszę. Pozdrawiam pana profesora i wiernych słuchaczy ❤😊
Bardzo mnie fascynują te wykłady ,oprócz wiedzy do której sam bym się nie dokopał nigdy to jest jeszcze coś takiego co rozbudza wyobraźnię ,inspirację i lepsze zrozumienie Pisma świętego ,może raczej z innej perspektywy, to takie wypełnienie rozumienia 👍. Bardzo dziękuję 🙏✝️🕊
Dziękuję ❤ To będzie świetny dzień, skoro zaczyna się od Pana wykładu. Pozdrawiam serdecznie.
Każdego wykładu Pana Profesora słucham z zapartym tchem. Dziękuję!
Dzień dobry 😊jak mnie cieszy kolejny wykład. Dziękuję serdecznie.
Jest, jest, następny wykład 😊
Dziękuję za dzielenie się tą fascynującą wiedzą.
Wciskajcie lajki po (przynajmniej) minucie od rozpoczęcia wykładu - tak by algorytmy YT je „policzyły”.👍
A komentarze YT „liczy” dopiero od 7 słów wzwyż.
Interesujące.
Czy klucze algorytmów YT są ogólnie dostępne? Proszę o uściślenie. W jakim sensie komentarze "liczone" są od 7 słów? Komentarz zawierający 7 słów czy od 7 słów we wszystkich komentarzach? Czy skróty "np. WHO, UJ," spójniki jedno czy dwuliterowe "i, a, bo, aż" zaimki "ja, ty, ów" są klasyfikowane jako słowa? Każdy język ma indywidualne podejście?
@@Zacharia_Ataner niestety nie wiem. Info z kanału „Na wschód od bliskiego wschodu” 🤷🏻♀️
@@haniam8350 Dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam 🙂
Dziękuję za kolejny mega ciekawy wykład panie profesorze!
Pewnie, że ciekawe, jak wszystko co profesor omawia.
Uff. Jak zwykle duszkiem obejrzane. I jak zwykle wbija w fotel.😮
Bardzo fajny wykład. Super się słucha a szczególnie jak te wszystkie "puzzle" histori się łączą w całość
Dziękuję! Znowu było arcyciekawie!
Czuję że z klikbajta będzie CUDOWNY wykład. 👏👍
hmm ciebie to z kondś kojarzę.
@@zizispontan :)
Ależ wspaniała, sobotnia niespodzianka! Panie Profesorze, serdecznie dziękuję.❤
Ogromny Szacunek Panie Profesorze. Dziękuje
..nic nie jest tajemne nic nie jest ukryte przed waszymi oczyma ...szukajcie a znajdziecie...Jakie to piękne!
No i 2 tysiące lat mija a narody naparzają się z własnym Bogiem na sztandarach.Jakież to smutne.
@@SuperTruten Piotrze uczniu mój schowaj miecz!"...kto mieczem wojuje od miecza ginie...
@@arturniemam893 Przestań pajacować z cytatami z NT, jeśli nie mają one realnej racji bytu.
@@SuperTruten lepiej być pajacem jak małpom która widzi 5% świata a rozumie z tego co widzi 1,5% i wlazła na drzewo spowrotem by drzeć ryja na całą dżunglę że już wszystko wie !
@@arturniemam893 No tak, religijni scizofrenicy zawsze widzą przez pryzmat religijnych urojeń. Za chwilę mi napiszesz, ze mnie ostrzegałes o nawróceniu, jak je odrzuce, to zgniję w piekle.
Ze wszystkich kanałów na YT moim zdaniem Pan robi najlepsze filny w tej tematyce rozkminek okolobiblijnych, ze tak powiem.
Studiuje teologie już około 20 lat. Określam siebie raczej jako konserwatystę, ale bardzo lubię pana wykłady. Bardzo podoba mi się w jaki sposób pan opowiada. Tak dobrze potrafi pan tłumaczyć, ze mogę pokazać pańskie wykłady moim dzieciom. Nikogo pan nie obraza i myśle ze jest pan bardzo miłą osobą. Dziękuje i pozdrawiam!!!
Na czym polega studiowanie teologii?🤔
Mi kojarzy się z pracą "Kto jest najwspanialszy na świecie i dlaczego Lenin".
Gdzie się mylę jeżeli się mylę?
@@jezuschrystus.onlycash Przepraszam napisałem to w bardzo ogólnym stwierdzeniu. Miałem na myśli Pismo Święte i wszystko co jest z nim związane. W moim przypadku jest to tło historyczne, języki oryginalne, historia kościoła (zwłaszcza przednicejska), archeologia (poziom podstawowy), egzegeza.
Nie jestem naukowcem, studentem, ale gospodynią domową i też lubię ..nawet bardzo, wykłady prof. Marcina Majewskiego . Dziękuję i pozdrawiam.
Rozumiem, że wędrówka z Egiptu i podbój Kanaanu to nadal tylko przekaz ksiąg biblijnych i tak naprawdę brak innych nienaciąganych źródeł potwierdzających ten fakt. Mam swoją "babska" prostą, zupełnie nienaukową intuicję i wiem, że jeżeli ktoś kręci, kłamie teraz, robił to również wcześniej.
Ośmielę się wypowiedzieć własną opinię, iż Stela Merenptaha ,, nie powinna być nazywana izraelską z powodu jednego słowa, tak jak kawą nie nazwę filiżankę wody, do której ktoś dodał kroplę kawy.
Baśka masz fajny... punkt widzenia i coś co lubię.
Cytując za piosenką 😄
Słusznie. Też uważam, że nie powinna nazywać się stelą Izraela. Pozdrawiam
to oczywiste uciekli przed władzą Egiptu i potem kręcili się przez 30 lat po prowincji egipskiej /pustyni bez przeszkód i nikt przez kilka dekad nie zebrał armii aby ich zneutralizować
Dzień dobry Panu, spotkania z archeologią biblijną zainspirowały mnie do studiowania tematu, które wydanie Biblii będzie właściwe do moich dociekań. Pozdrawiam serdecznie i dziękuję za piękne spotkania
Jak zawsze wspaniały wykład, dziękuję ❤
Dziękuję bardzo i proszę o jeszcze. Pozdrawiam serdecznie ❤
Super,nowy wykład.
Następny już raz, bardzo dziękuję za wykład, zawierający mnogość Pańskiej wiedzy na tematy biblijne. Przekazywanej nam w bardzo przystępny sposób. Życzę Panu wszystkiego co się Dobrem zwie.
Świetny wykład, coś niesamowitego.
Bardzo ciekawy temat. Kolejny kawałek układanki.
Dziekuję bardzo ,jak zawsze ogromna dawka ciekawej wiedzy,Pozdreawiam serdecznie
Dziękuje za takie uważne przyglądanie sie tekstom źródłowym 🙂
Wiedza. Kultura wypowiedzi. Jak zwykle słuchałem z zaciekawieniem.
Dziękuję za arcyciekawy wykład całkowicie dla mnie laika w dziedzinie biblistycznej zrozumiały. Serdecznie pozdrawiam i oczekuję z niecierpliwością na następny! Życzę Błogosławionych Świąt Bożego Narodzenia
Serdeczne dzięki za interesujący odcinek 👍 👍 👍
Bardzo ciekawy wykład. Dziękuję.
wspanialy wyklad, dziekuje bardzo i pozdrawiam
Dziękuję jak zawsze ciekawy wykład
Super śię ogląda/słucha ludzi kompetentnych i pasjonatòw w temacie , jak Pan.👍👍👍
Pozdrawiam i lecę do następnych wykľadòw 🫡
Witam Pana serdecznie pisząc aż się uśmiecham taka niespodzianka dziękuję 😅 Bóg przychodzi i pociesza 🌹🍀🌱
Witam dziękuję bardzo P. Profesorze za tak cenny wykład, miło się słucha i głęboko zapada w pamięci. Pozdrawiam cieplutko .❤❤😊😊
Dla zasięgów warto karmić algorytmy 👍🏻👏🏻😀
Bardzo ciekawie, dziękuję 👍
Panie Profesorze, gdy słucham Pana wykładów to w domu robi się cichooo, bo wszyscy słuchają z zaciekawieniem razem ze mną. Miło z Panem spędzać czas. Dobrze, ze Pan również chce ten czas spędzać z nami....
Pięknie dziękuję ❤️
Fascynujące.🙂 Tyle się uczę o starożytności! Dziękuję
no to będzie uczta😊😊😊
Dlaczego dopiero dziś odkryłam ten kanał!!!
Bardzo dziękuję Panie Marcinie oraz życzę wszystkiego dobrego.
Dziękuję bardzo za wspaniały wykład o Stelli Merentacha ❤
Już mam dobry nastrój . Dzięki
Jaka jestem SZCZÉŚLIWA - nowy wykład! Dla mnie to święto.❤
Super temat, dziękuję i serdecznie pozdrawiam
Niesamowite. Masakra 👏👏👏🧐😲😃
Dosłownie i w przenośni 😁
Jak zwykle świetny materiał i wykład. Bardzo dziękuję.
Żyjemy w niesamowitych czasach, wykłady takiej jakości dostępne za darmo na wyciągnięcie ręki. Jako osoba ciekawa świata, a bez możliwości udania się na studia, pozostaje mi tylko serdecznie podziękować i z niecierpliwością czekać na więcej! Oglądając Pana przenoszę się w świat Indiana Jones'a😁
❤️ bardzo ciekawy wykład ❤️
Dziękuję bardzo i pozdrawiam
Czekałem niecierpliwie na kolejny film, biorę się za oglądanie :)
Super dziękujemy za kolejny świetny wykład
Like w ciemno😊
Świetna forma jak w poprzednich wykładach. Gratulacje👍
dziękuję za kolejny fascynujący odcinek ❤❤
♪♫♥ Bardzo interesujące - dziękuję za podzielenie się tym !
Świetny wykład! Dzięki :)
Wspaniały wykład, poruszający fascynujące kwestie. Bardzo dziękuję. Dla mnie brak toponimu oznaczającego "obcą krainę" przed nazwą Izraela jest kluczową przesłanką wskazującą, że dla Egiptu był to lud "swój", zbuntowany lud pogranicza, pomimo iż Kanaan, Aszkelon uznawali od wielu setek lat za swoją domenę, strefę wpływów, to jednak oznaczenie "obcego kraju" poprzedza nazwę własną tych ludów i rejonów pokonanych. W tłumaczeniu tekstu uderza mnie jeszcze to przemożne wrażenie, że Egipcjanie znają ten lud nie od dziś -to stary problem, temat znany nie od dziś. To jakby wynila z kontekstu. Raz jeszcze dziękuję i pozdrawiam.
Super!!!
Dziękuję bardzo i pozdrawiam ❤
Panie Profesorze dziekuje za fascynujacy wyklad . Czekam na nastepne . Serdeczne pozdrowienia z Adelaide 😊
Witam serdecznie, przeciekawy odcinek, bardzo dziękuje, pozdrawiam
ciekawy z jakiego kontekstu ? bajek z mchu i paproci ?
Jest 04.41 a ja słucham niezwykle ciekawe historie
Dzięki Bracie
Bardzo dobrze się Pana słucha, ma. Pan dar przemawiania😉💪 bardzo ciekawe wykłady! Dziękuję ❤️
Mój imienniku i roczniku. Rób, dalej to co robisz. Każdy nowy punkt patrzenia na dany temat jest ciekawostką i poznaniem. Dziękuję za twoją otwartość na historię i ukazywanie całego znanego nam spektrum zagadnień.
„Niech moc będzie z Tobą” 👍💪😎
Dziękuje za świetny wykład ,pozdrawiam serdecznie.
Dzięki za wykład poszerza moje horyzonty daje możliwość poznania ciekawych miejsc
Jak zawsze uczta intelektualna.
Dziękuję za wszystkie wspaniałe wykłady 🙏
Serdecznie pozdrawiam z Australii
Super vlog. Niestety już się skończył. I trzeba czekać na kolejny :(
Dziękuję 😊
Dzięki , jak zwykle B ciekawy wykład Pańska starsza koleżanka BM
Kolejny, świetny, niezwykle interesujący i popularyzujacy wiedzę odcinek. Bardzo dziękuję.
Jak zawsze, fascynujący wykład. Dziękuję, Bogumił
👍Niechaj Ci się darzy Marcinie
Wielkie dzięki
Niesamowite super wykłady!👍👍👍
Bardzo dziękuję i pozdrawiam z Holandii 🌷, Izabela
Super ciekawy wykład! Daję suba 🙂👍
YES! nowy odcinek !!
Super wykład :) Fajnie byłoby coś usłyszeć też coś więcej o kamieniu Piłata z Cezarei potweirdzającego go jako postać historyczną. To też taka stella
Wiem, że nie na temat, ale, czy może Pan wytłumaczyć, czym jest święto chanuka? Po ostatnich wydarzeniach, w sejmie, będzie się dużo mówiło o tym święcie, więc chciałbym coś o tym wiedzieć, a wydaje mi się, że jest Pan jedyną osobą, która w sposób naukowy może to wyjaśnić (w sensie - święto, nie obecne wydarzenia lub zachowania pewnych ludzi). Dziękuję.
Podpisuję się pod prośbą rękami i nogami
❤super
Dziękuję za wykład.
Pozwolę sobie tylko nadmienić, że Stela Merenptaha opisuje wydarzenia ok 40 lat po bitwie stoczonej przez Ramzesa II z Hetytami pod Kadesz. Kilka lat po tej bitwie, Achajowie zdobyli Troję. A jeszcze po kilku latach stoczono bitwę nad Dołężą na Pomorzu. Zaś 40 lat po tej wyprawie Merenptaha do Kananu, ludy morza zdobyły i zniszczyły Ugarit, następnie napadły na Egipt, by po klęsce osiedlić się w Lewancie i zaistnieć jako Filistyni.
Koniec epoki brązu zaiste był przesycony krwawymi bitwami.
Szczęść Boże.
Czyli zdobycie Troi i Iliadę wiąże się obecnie z napływem tzw. ludów morza?
@@ZdzichaJedziesz W zasadzie przeważa stanowisko, że to grabież Troi, zainspirowała tak Greków, jak i inne ludy, do skutecznego bogacenia się w ten sposób.
A skończyło się to fatalnie, tak dla Mykeńczyków (Dorowie) jak i dla imperium Hetytów. Obydwa te centra cywilizacyjne przestały istnieć. W Grecji nastały wieki ciemne. I np o ile Mykeńczycy powszechnie posługiwali się pismem przejętym od Minojczyków i dostosowanym dla siebie (linearne b), to dla bohaterów Homera (żyjącego kilkaset lat później) ono w ogóle nie istnieje. Intrygujące jeszcze jest to, że obecny alfabet grecki wywodzi się z alfabetu kananejskiego (Fenicjanie, to Kananejczycy). A jedynym obecnie istniejącym jęz kananejskim, jest jęz hebrajski, który przetrwał do naszych czasów jako jęz religijny Żydów.
Jako ciekawostkę przytoczę jeszcze informację, że na podstawie artefaktów archeologicznych, i Y DNA pobranego z nekropolii filistyńskich w Palestynie, Filistyni to w większości Achajowie z Tirynsu (tak, tak, dobrze Pan kojarzy, ten Tiryns to miasto rodzinne Heraklesa).
Związki Europy i Lewantu, są przynajmniej tysiąc lat starsze, niż te które nastały po podbojach Aleksandra Wielkiego. A tak a propos, Europa była porwaną przez Zeusa, Kananejską księżniczką.
Pozdrawiam.
Ciekawy odcinek historii ekspansja terytorialna ludów temat stary jak swiat i do dzisiaj aktualny .
@@bozenadybiec4523 myślisz się. Dzisiaj ani ludy ani plemiona nie emigrują razem. To jednostki. Koczownicze plemiona koczuja tylko w ramach tego samego państwa
Rewelacja.
Wspaniałe wykłady, niesamowicie ciekawe ❤
Wyklad lepszy od makowca z bakaliami... pozdrawienia ze Szkocji