อโยธยา อินเดีย เมืองของพระราม ที่มาแห่งนาม “กรุงศรีอยุธยา” I ประวัติศาสตร์นอกตำรา EP.213
Vložit
- čas přidán 14. 11. 2023
- อโยธยา รัฐอุตตรประเทศ ประเทศอินเดีย มีหลักฐานทางโบราณคดี และวรรณกรรมจำนวนหนึ่งชี้ให้เห็นว่า เมืองนี้เริ่มมีการตั้งถิ่นฐานขึ้นตั้งแต่ช่วงพุทธกาลจนถึงพุทธศตวรรษที่ 1 หรือราว 500-600 ปี ก่อนคริสตกาล
สำหรับชาวฮินดูแล้ว ในคัมภีร์พระเวท รวมถึงมหากาพย์โบราณของอินเดีย เช่น รามายณะ และมหาภารตะ ต่างกล่าวถึงเมืองในตำนานที่ชื่อว่า “อโยธยา” คือสถานที่ประสูติของพระรามในฐานะเทพเจ้าองค์สำคัญ อย่างไรก็ตามคัมภีร์ทางพุทธศาสนาเรียกที่นี่ว่า “เมืองสาเกต” ปกครองโดยพระเจ้าปเสนทิ แห่งแคว้นโกศล
ไม่เพียงอโยธยา หรือสาเกตเดิม จะเกี่ยวข้องกับศาสนาพุทธ และฮินดู แต่ยังมีความสัมพันธ์กับศาสนาเชนที่ระบุว่า มหาวีระศาสดา หรือตีรถังกรองค์สุดท้าย เคยเสด็จมาประทับเผยแผ่ศาสนาที่นี่เช่นกัน
จากความรุ่งเรืองของฮินดูในอโยธยาที่ผูกพันธ์กับเรื่องราวของพระรามในมหากาพย์รามายณะ กระทั่งในราวปี พ.ศ. 1769 (ค.ศ.1226) ภายใต้รัฐสุลต่านเดลี (Delhi sultans) อโยธยาได้กลายเป็นเมืองหลวงของแคว้นอวัธ (Awadh ) ศาสนาอิสลามได้ถูกให้ความสำคัญแทนที่
ต่อมาในราวพุทธศตวรรษที่ 21 (คริสต์ศตวรรษที่ 16) เมื่อจักรวรรดิโมกุลได้เริ่มแผ่อำนาจไปทั่วภูมิภาค
จักรพรรดิบาบูร์ทรงให้มีการก่อสร้างมัสยิด Babri ขึ้นบนเนินเขารามโกต (Ramkot) หรือ "ป้อมของพระราม" ระหว่างปี พ.ศ. 2071-2072
หลังจากสิ้นสุดราชวงศ์โมกุล และแคว้นอวัธถูกอังกฤษเข้ายึดครองในช่วงทศวรรษที่ 1850 ชาวฮินดูกลุ่มหนึ่งได้ออกมาโจมตีว่า มัสยิด Babri ได้สร้างขึ้นเหนือ “รามมนเทียร” (Ram Mandir) สถานที่เกิดของพระราม โดยเชื่อว่ามีการทุบทำลายโบสถ์พราหมณ์หลังเดิมเพื่อสร้างเป็นมัสยิด
การเคลื่อนไหวเพื่อทวงคืนมัสยิด Babri ให้เป็นวัดพระรามยังคงคุกรุ่นมาอย่างต่อเนื่องนับร้อยปี กระทั่ง พ.ศ. 2535 การชุมนุมชาตินิยมฮินดูฝ่ายขวาได้ก่อการจลาจล บุกทำลายมัสยิด Babri ลง
หลังจากการต่อสู้ในศาลนานหลายปี ในที่สุดเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2562 ศาลสูงสุดของอินเดียมีคำพิพากษาให้พื้นที่ขัดแย้งเป็นของชาวฮินดู และเริ่มโครงการก่อสร้างวัดพระรามแห่งใหม่ (Shriram Janmbhumi Mandir) ขึ้นบนพื้นที่มัสยิดบาบรีเดิม
อโยธยาพื้นที่เล็กๆ ของอินเดีย ที่ซึ่งเต็มไปด้วยมรดกทางประวัติศาสตร์อันยาวนาน ยังคงดำเนินสืบเนื่องเรื่อยมาไม่เคยขาดสาย และสรรสร้างให้เกิดโครงสร้างทางวัฒนธรรมที่หลากหลายและน่าสนใจอย่างยิ่งในปัจจุบัน
บรรพบุรุษผมมาจากที่นั้น เมื่อ200กว่าปีก่อน ตระกูลพราหมณ์พ่อค้าผ้าเปอร์เซียจากอโยธะ อินเดียเหนือ แต่เพราะเป็นอารยันผสมเปอร์เซีย จริงไม่นับถือทั้งพราหมณ์และอิสลาม เลยเลือกสายกลางๆเลยนับถือพุทธ แต่ก็ไหว้พระรามเหมือนกัน
ชอบภาพประกอบ บรรยาย เสียงดนตรี ทุกอย่างลงตัวคือ ดีรายการทีวี ยังทำแบบนี่ไม่ได้เลย คุณสุดยอดมาก ผมติดตามทุก อีพี ที่สุดในเรื่องประวัติศาสตร์นอกตำรา จริงๆชื่นชม
อยากให้เขมร ได้ศึกษาข้อมูลบ้าง ไม่ใช่อะไรก็จะเคลมเป็นของตัวเองสร้างขึ้น การศึกษาเป็นสิ่งสำคัญ ประเทศเค้าจะวิ่งตามเราไปอีกนานแน่นอนถ้ายังไม่เลิกเคลม
คุณต่างหากที่ต้องศึกษาประวัติศาสตร์ประเทศของคุณให้มาก เขมรเค้าเกิดมาก่อนไทยเป็นพันปี มีแต่ไทยนั่นแหละที่ไปเคลมเค้ามาเป็นของตัวเอง รวมทั้งวัฒนธรรม ความเชื่อ แม้แต่อักขระ
@@aoom977อินเดียเกิดก่อนเขมรมาหลายพันปี เอาวัฒนธรรมเขามาแล้วก็บอกเขมรเป็นต้นกำเนิดไม่ได้มาจากอิทธิพลวัฒนธรรมใคร ไล่เคลมเขาไปทั่ว ทั้งๆก็ร่วมรากกับเขามา เคลมทั้ง ศาสนา วรรณกรรม ศิลปะ อาหาร เสื้อผ้าการแต่งตัว แม้แต่louis vuitton ก็ยังเคลม ศึกษาประวัติศาสตร์อุษาคเนย์ด้วย ไม่ใช่เอาแต่ประวัติศาสตร์ชาติตัวเองมาเป็นต้นกำเนิดศูนย์กลางจักรวาล
@@aoom977อินเดียเกิดก่อนเขมรหลายพันปี เอาวัฒนธรรมเขามาแล้วก็บอกเขมรเป็นต้นกำเนิดไม่ได้มาจากอิทธิพลวัฒนธรรมใคร ไล่เคลมเขาไปทั่ว ทั้งๆที่ก็ร่วมรากวัฒนธรรมกับเขา เคลมทั้ง ศาสนา วรรณกรรม อาหาร เสื้อผ้าการแต่งตัว แม้แต่louis vuittonก็ยังเคลม ศึกษาประวัติศาสตร์อาคเนย์บ้าง ไม่ใช่เอาแต่ประวัติศาสตร์ชาติเขมรของคุณ
ยากค่ะ เขมรไม่ยอมรับข้อเท็จจริงใดๆ ทั่วทั้งโลกเค้ารู้ แต่เขมรคือเขมร 😩
ช่องสารคดีในดวงใจ
ข้อมูล ภาพ เสียง คำบรรยาย เพลงประกอบ สุดยอดมากครับ ขอบคุณทีมงานประวัติศาสตร์นอกตำรา ครับ
ผมฟังรายการนี้มานาน ดีมากแต่เสนอในรูปแบบ กล้าๆกลัว ไม่ฟันธง
เช่น ขอมหายไปไหน อโยธยา อยุธยา ผมฟังธงเลยว่า
อโยธยา คือ เมืองหลวงเก่าแก่ ที่ปกครองมานานมากกว่า 2,000 ปี โดยมีกษัตรย์ผู้ครองนครเป็นชาวสยาม (ไทลว้า หรือ ละโว้)
ส่วนอยุธยา คือ เมืองหลวงใหม่ที่ตั้งโดยละโว้ กลุ่มอู่ทอง(คนละกลุ่มสุโขทัย แต่ญาติพี่ญาติน้อง )สุดท้ายละโว้รวมสุโขทัยไว้เหมือนเดิม เรียกว่า อยุธยา
ชื่อ อโยธยา กับ อยุธยา คนละยุคกัน
ขอบคุณมากค่ะที่จัดทำสารคดีเชิงนี้-เป็นประโยชน์ต่อมวลมนุษยชาติมาก-สุดยอดค่ะ
ชอบชื่อนี้จังอโยธยา ศรีรามเทพนคร ชื่ออันเดียวกันกับเมืองของพระราม
เห็นเมืองอโยธยา คลิปนี้ลงช่วงเทศกาลทีปาวลีพอดีเลยครับ เพราะถือกันว่าเป็นวันฉลองพระรามครองราชย์ภายหลังกลับจากเนรเทศ 14 ปี
มันคงเป็นความสมพงษ์กันจริงๆ เพราะวันนี้ผมนึกถึงอยุธยาอย่างมาก ซึ่งก็นึกถึงอยู่บ่อยครั้งอยู่แล้วและศึกษาเรื่องของอยุธยาอยู่เสมอๆ พอเปิดยูทูปก็เจอสารคดีนี้ที่เพิ่งลงได้เพียง1ชม.
ขอถามสักคำถามนะครับในฐานะที่คุณชอบศึกษาเรื่องของอยุธยา เมื่อวานก่อนหน้านี้ไปอ่านเจอคอมเมนต์หนึ่ง เขาว่าคนที่เผากรุงศรีอยุธยาคือคนพม่าจริงๆ100% คนที่เป็นมอญ กะเหรี่ยง ไทใหญ่ไม่เกี่ยว ไทใหญ่เวลานั้นยังเป็นเอกราชอยู่ไม่รู้เรื่องอะไรด้วย
ในฐานะที่คุณชื่นชอบศึกษาปวศ.อยุธยา ผมคิดว่าปัญหานี้คงจะไม่ยากเกินไป คงจะสามารถช่วยเหลือตอบคำถามนี้ให้หายสงสัยได้นะครับ (ถามมาหลายคนแล้ว ยังไม่มีใครตอบกลับมาเลยสักคนครับ)
@@dearfillings8869พม่าเดินทัพยึดหัวเมืองสำคัญมาเรื่อยๆ เพื่อเอาเสบียงและกำลังคน ผมคิดว่าทัพพม่าคงจะผสมไปด้วยกองทัพจากหลายๆเมือง ดังนั้นถ้าจะบอกว่าพม่าเผาทั้งหมดคงไม่ใช่ครับ
@@fosho2181 ขอบคุณครับ ผมก็คิดแบบนี้เหมือนกัน เพียงแต่ที่ผ่านมาเวลาดูคลิปก็ได้ยินเขาบอกว่ากองทัพพม่ายกมาบ้าง กองทัพพม่าเผากรุงศรีฯ บ้าง ก็ไม่ได้คิดอะไรมาก จนได้มาอ่านเจอคอมเมนต์ที่ว่าก็เลยเอะใจคิดว่ามันจะมีแต่พม่าหมดเลยเหรอ มันน่าจะมีชนชาติอื่นผสมปะปนมาด้วยเพียงแต่เขาไม่พูดถึงเท่านั้นเอง ขอบคุณมากนะครับ
@@dearfillings8869คนไทยจีนนิแหละเผา พระเจ้าตากถึงขั้นตรากฏขึ้น3ในสิบส่วนเข้ารัฐ ทั้งกรุงธนและกรุงเทพก็รื้ออิฐมาสร้างเมืองด้วย พม่าเอาแต่สมบัติหลวงไป ไม่ค่อยได้รื้อวัด เทียบก็1ในสี่ เพราะรอบก่อนกรุงจะแตกเจ้าพม่ามาตีลูกระเบิดที่ยิงใส่อยุธยาแตกใส่ตาย พม่าก็พุทธ คงไม่กล้าทำลายวัด. เป็นทหารผมก็ไม่กล้าเจ้าแผ่นดินยังตายทหารจะกล้าหร่อ.
ตกลงคลิปพูดเรื่องอะไรแน่
ช่องนี้ดีมากมีสารคดี เหมาะกับการให้เด็กๆดูวิชาสังคม
ความรู้ประวัติศาสตร์ ได้จากรายการนี้ ขอบคุณครับ!
บรรยายได้ไพเราะ น่าฟังมากมากค่ะ สารคดีก็ดี มีประโยชน์ ได้เรียนรู้เรื่องราวต่างๆ
บ้านเมืองแถวอาคเนย์ก่อเกิดหลังจากความรุ่งเรืองในอินเดีย มาตั้งเกือบสองพันปี แล้วสมัย พ.ศ.1 แถวสุวรรณภูมิเป็นป่าเขา
เสียงพากย์ อมตะ มากครับ
อาจารย์ อดิศักดิ์ ศรีสม
ชอบสารคดีช่องนี้มากที่สุดคะ...โดยเฉพาะน้ำเสียงผู้บรรยาย..ไพเราะชัดเจน..ที่สุดคะ🥰🥰🥰
รับชมทุกep. บางep.4-5ครั้ง เป็นกำลังใจให้ทีมงานนะครับ
ชื่อเดิม ของ ร้อยเอ็ด คือ เมืองสาเกตนคร ซึ่งก็เป็นชื่อที่ได้แรงบันดาลใจ มาจากเมืองสาเกตนคร อินเดีย
รออาจารย์.อดิศักดิ์..คนโปรดที่1ในหัวใจเลยครับ🎉ที่ติดงอมแงมนี่ก็เพราะเสียงอาจารย์นี่แหละครับ90%ที่ทำให้ผมสนใจติดตามมาตลอดครับขอมอบหัวใจให้เลยครับ👋👌👍🤞🤟🙏🍺☺️🤗🇹🇭🇱🇦🇻🇳🇰🇭🙏
เมืองประตูร้อยเอ็ด มีหลายชื่อประตูของเมืองปราสาทพิมานจักรพรรดิราชมหานคร เช่น ประตูมายา
สำนึกอดีต เข้าใจปัจจุบัน มุ่งมั่นอนาคต
ถ้าหาก สถานที่เกิดของพระราม สร้างเสร็จ คงจะสวยงามมากนะครับ คงใหญ่โตมากครับ อยากไปดูใกล้ๆสถาปัตยกรรมของอินเดีย❤
พระราม ยังคงป่วนเปี้ยนในไทย แต่คนไทยก็ ไม่ได้นับถือ เป็นวงกว้างใดๆ เป็นวัฒนธรรม แต่บรรพชนคนไทยเรา มีเชื้อสายทางอินเดีย อย่างแน่นอน ไม่ต้องตกใจ ยอมรับความจริงเถอะ (ลิเกเฮฮามาจากแขก)
ก่อนเสดงมี ออกแขก น่าคึด
ตามประวัติศาสตร์ ลิเกเพิ่งมีสมัยต้นรัตนโกสินทร์นี้เองค่ะ
ดูทุก ep ขอบคุณทีมงานทุกคน ,
ขอขอบคุณทีมงานช่องนี้อย่างมากได้ความรู้และมีสาระดีมากเลยครับ
ไม่เคยรู้ว่า อโยธยา มีอยู่ในอินเดีย
เนื้อหา ภาพ การบรรยายดีมากเลยครับ
และชอบบทสรุปมาก ❤❤❤
มีมาเป็นพันๆปี ก่อนจะมีอยุธยา ของไทยอีก
เรานี่แหละ ไปเอาชื่อเขามาหมด ชื่อวัด ชื่อเมือง ชื่อคน
เลียนแบบเรา หรือเปล่า
ชมภูทวีปในพระไตรปิฎกก็คือประเทศไทยนี้แหละ แต่ถูกอเล็กซานเดอร์ คันนิงแฮมบิดเบือน ตั้งชื่อเมืองต่างๆในอินเดีย ให้ล้อกับเมืองในพระไตรปิฎก ลองคิดดูเล่นๆ ที่ไทยมีรอยพระพุทธบาท แต่อินเดียไม่มีเลย
@@pjmaxmix7034 เราอะไปเลียนแบบเค้า ไอ่วัว
สาเกตนคร คือ ชื่อดั้งเดิมของจังหวัดร้อยเอ็ด ครับผม:-)🥰
ว๊าย!! คนอีสานวะ ว่าอยู่ทำไมเหม็นปลาร้า
สายชาวเกลม
เป็นการนำเสนอบอกกล่าวเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับ อโยธยา อินเดีย เมืองของพระราม ที่มาแห่งนาม"กรุงศรีอยุธยา"ที่ดี มีสาระที่ดี มีทักษะที่ดีในการนำเสนอบอกกล่าวเล่าเรื่องราว มีการนำเสนอบอกกล่าวเล่าเรื่องราวที่เรียบง่าย ทำความเข้าใจได้ง่าย มีความบันเทิงที่ดี ให้ความเพลิดเพลินที่ดี ให้ความรู้เพิ่มเติมที่ดี ให้ความรู้ใหม่ๆที่ดี ให้ความรู้รอบตัวที่ดีและในการนำเสนอบอกกล่าวเล่าเรื่องราวจะมีภาพประกอบที่สวยงาม สมจริง เป็นหลักฐานอ้างอิงที่เชื่อถือได้ จึงชวนให้น่าสนใจติดตามรับชม รับฟัง รับรู้ ศึกษา ทำความเข้าใจในเรื่องราวเกี่ยวกับ อโยธยา อินเดีย เมืองของพระราม ที่มาแห่งนาม"กรุงศรีอยุธยา"มากๆยิ่งขึ้นครับ😂🎉😢😮😅😊😂🎉😢😮😅😊😂🎉😢😮😅😊😂🎉😢😮😅😊😂🎉😢😮😅😊😂🎉😢😮😅
ผมชอบประวัติศาสตร์มาก สามารถนำความรู้ไปบรรยายต่อรุ่นสู่รุ่นได้เลยครับ
ดีใจจังค่ะที่เป็นผู้บรรยายท่านเดิม น่าฟังที่สุดค่ะ
ชอบเสียงคนพากย์มาก น่าฟังมาก ไม่เบื่อเลยครับ
เช่นกันติดตามมานานสมัยก่อนอ่านข่าวก็น่าฟัง อ.อดิศักดิ์ ศรีสม
สมัยโบราณผู้ปกครองจะลงมาจากสวรรค์ ซึ่งกายท่านจะใหญ่โตกว่ามนุษย์ปกติ ยักขธร พระธรรมธร วิทยาธร...และถือว่าปกติเหมือนเราไปต่างบ้านต่าง แต่มนุษย์จิตใจยากแท้หยั่งถึง การติดต่อสัมพันธ์จึงขาดหายตัดขาดจากมนุษย์แต่ก็มีบ้าง...คือทับซ้อนบางส่วนเพื่อเชื่อมต่อมิได้ตัดขาดทีเดียว
มองเห็นภาพเลยใครคือคนสร้างนครวัด กษัตริย์ขอมโบราณนั่นเอง และก็คือบรรพบุรุษของชาวไทยปัจจุบันนี้❤❤
บรรพชนฝั่งไหนล่ะ มอญ/เขมร จาม/มลายู จีนหรือว่าอินเดีย😅
ชื่อขอมไม่เคยปรากฏในภาษาอื่น มีแต่ในภาษาไทย ไทยรบชนะขอม ที่บอกบรรพบุรุษไทยคือขอมนี่คือพวกชนเผ่าพื้นเมืองที่ยังหลงเหลืออยู่เหรอ
ข้อมูลปัจจุบันก็ระบุว่า ที่ดินประเทศไทยในปัจจุบัน 80% เป็นของคนไทยเชื้อสายจีน พวกขอมนี่คงเป็นชาวบ้านที่ถือครองที่ดินส่วนน้อยสินะ
ขอม นายของทาสเขมรไงล่ะ แต่ทาสแค่อ้างสิทธิ เริ่มแรกไม่รู้จัก ต้องให้สยามและฝรั่งเศส ค้นพบ ปัจจุบัน รักษาให้ดีไม่ได้ ก็แค่ทาสโชว์โง่ตัวตลก หลอกประวัติศาสตร์ ทั่วโลกเขารู้ว่า เขมรเครม
@@subribnt7865จะให้เป็นเขมรให้ได้เลย
ไม่ว่าชาติพันธุ์ไหน ศาสนาใด ก็มีสิทธิ์อยุ่ในโลกใบนี้ได้ แต่ชาติที่มีอำนาจเปลี่ยนโลก ล้างสมองให้เลือกฝั่ง สร้างความเกลียดชั่งทางสังคม เพียงเพราะความแตกต่างทางความคิด แต่ถูกสุ่มไฟจากปีศาจ สุดท้ายเราจะฆ่ากันตาย ทั้งที่เราไม่ได้ทะเลาะกันด้วยซ้ำไป
อยากให้อาจารย์ไปทอดน่องที่ซับจำปา จ.ลพบุรี่ ที่เป็นข่าวอยู่ตอนนี้ครับ อยากทราบประวัติความเป็นมาและความสำคัญอย่างไรในอดีต และขอบคุณรายการที่ผลิตสาระดีๆที่ไม่จมอยู่กับ ความรู้ผิดๆที่อยู่ในบทเรียนแบบนี้ครับ
ชอบมาเรยฟังเพลินๆได้ความรู้ทางประวัติศาสตร์ด้วย.เยี่ยมเรย
อยากให้ทีมงานทำเรื่อง คนลาวในไทย ที่ถูกกวาดต้อนมา สมัยใหมศึกเจ้าอนุวงศ์
ความจริงเรื่องพระราม
เรื่องรามเกียรติเป็นเรื่องเล่าที่สืบต่อกันมา ความจริงมันเป็นเรื่องที่ยังไม่ได้เกิดขึ้น แต่มันจะเกิดขึ้นก่อนวันสิ้นโลก มันคือ ศึกสุดท้ายระหว่างธรรมะและอธรรม
และความจริงพระรามก็ยังไม่ได้มาเกิด พระรามจะลงมาเกิดก่อนวันสิ้นโลก เพื่อมาปราบเหล่าคนชั่วในศึกสุดท้าย
ฉะนั้น ที่ว่าวัดนี้เกี่ยวข้องกับพระรามในอดีตมันคือเรื่องเท็จที่กุขึ้นมา เพื่อที่จะแย่งที่มัสยิดมาสร้างวัดแค่นั้นเอง
เอามาจากไหนครับ?
เมืองอโยทยายังอยู่จนถึงปัจจุบัน ยุคของพระกฤษณะมาทีหลังยุคพระราม แล้วเมืองอโยธยาในยุคพระกฤษณะอยู่ไหนเหรอครับขนาดหนุมานยังไม่ตายในยุคพระกฤษณะเลย หรือว่าคนแต่งเค้าลืมแต่งไม่งันก็แต่งเรื่องพระกฤษณะก่อนพระรามแต่เรียงยุคสมัยก่อนหลังสลับกัน
พระกฤษณะอยู่ที่เมือง"ทวารกา"ครับ เป็นที่มาของชื่อ"ทวารวดี"
@@torquemada4327ทวารกา(อินเดีย)ประตูอากาศ ทวารสมุทร(อินเดีย)ประตูสมุทร(น้ำ) ทวารวดี(พื้นที่ประเทศไทย)ประตูแผ่นดิน เส้นทางการค้าสายไหมทางทะเล
ติดตามให้ละจ้า
บรรพบุรุษเรา นับถือมหายานวัฒนธรรมขอมแบบไทย แต่เปลี่ยนมาสร้างเจดีย์นับถือพุทธเถรวาทแแต่คงเหลือเจดีย์ปราสาทแบบขอมอยู่ สืบทอดจนถึงปัจจุบัน ขอมเขมรยังนับถือมหายานฮินดูวัฒนธรรมขอมกัมพูชาแบบเก่าอยู่ จนอยุธยาไปตีเอาเป็นเมืองขึ้นต่อสยาม จนกัมพูชาโบราณล่มสลายไป จนมาถึงนักองค์เองนักองค์ด้วงเอาวัฒนธรรมสยาม ไปฟื้นฟู พอฟื้นฟูสักพักก็เกิดสงครามขึ้นอีกจนมายุคเขมรแดง วัฒนธรรมเขมรพึ่งก่อร่างสร้างตัวแลนแบบสยามไม่กี่ปีนี้ที
ขอบคุณมากครับอาจารย์ ติดตามตลอดครับ
เฝ้ารอทุก ep
สุดยอดครับ
FC
ขอบคุณทีมงานครับ...
ขอบคุณมากๆๆเลย
ดูเพลินมากครับ
ขอบคุณมากจ้า...🥰🥰🥰
ดีมากครับ
ขอบคุณความรู้ดีๆครับ 🙏🙏🙏
ขอบคุณคับ😊
ชอบมากคะ
ลึกจัดๆ
Nice
สุดยอดคุณภาพ😊👍👍✌️✌️🙏❤😊😊
ชอบดูครับ
สาธุุ.สาธุ..ครับ
ขอบคุณทีมงานครับ
สวัสดีครับ ติดตามครับ
ข้อมูลดีมากเลยค่ะ ขอบคุณค่ะ🥰🙏👍🏻👍🏻👍🏻
❤❤สุดยอดมาก, ,,,ช่องนี้ขอปรบมือรัวๆๆๆๆๆไ🎉🎉🎉🎉🎉
เพลงดังมาก
รอนานมากๆคับ❤
ดีงามตลอด
ย้อนกลับมาดูอีกครั้งครับ👏👏👏
เพลงประกอบเพราะมากค่ะ
เย้ มาแล้ว ดูคลิปเก่าวนแล้ววนอีก
ขอบคุณรายการดีๆค่ะ
ชอบการเล่าเรื่องครับ
ขอบคุณครับ
ชอบมากๆเลยสารคดี ช่องนี้ดูเเทบทุกคลิปเลยจ้าว👍👍💖💖
ชอบรายการนี้มาก
อยากให้ทำตอนที่เกี่ยวข้องกับพระเจ้าอโศกมหาราช โดยเฉพาะบ้างครับ👍👏😘ขอให้ทีมงานทุกท่านมีแต่ความสุขความเจริญรุ่งเรือง🙏🙏🙏
โอเคร้... 😁😁😁
ไม่ได้เข้ามาดูสักพัก เนื่องจากยังไม่สะดวก ยังยอดเยี่ยมเหมือนเดิมครับ เนื้อหา เพลงประกอบ การลำดับ Story โดยส่วนตัว จะชอบเรื่องราวของอินเดียมากครับ ดูมีความลึกลับ ไม่มีใครรู้อีกมามายครับผม เป็นกำลังใจให้ทีมงานครับ
ยอดเยี่ยมด้วยสาระครับ
ขอบคุณมากนะ🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉
มาแล้วสาระดีๆ❤
ชอบเสียงบรรยายมาก
ชอบศึกษาประวัติทุกชาติศาสนาค่ะ
ขอบคุณข้อมูลอย่างยอดยิ่งครับ❤❤❤
ขอเป็นกำลังใจให้ทีมงานทุกๆ ท่านครับ สาระดีมากครับ
ช่องคุณภาพ
ชอบเพลงมาก สูบกาแรม ๆ ๆ
สาระแน่น ๆ ขอบคุณทีมงานครับ
ชอบมากคะได้ความรู้ ฟังเพลินเลย ติดตามคะ
ดูเพลินดีได้ความรู้ด้วย
🥰🥰🥰🥰🥰บรรยาย ได้ยอดเยี่ยมมากค่ะ.
อยากเห็นผู้บรรยา สารคดีนี้ดำเนินรายการได้ดีเหลือเกินถ่ายทอดได้จนเข้าใจ🎉🎉🎉
ขอบคุณทีมงาน ที่สร้างสารคดี ดีๆๆ ครับ ดูทุกครั้งครับ
❤รักมากช่องนี้ ขอไห้ทุกท่านที่จัดรายการนี้จงเจริญ
ช่ องสารคดีในดวงใจ
อยากได้ชื่อเพลงจัง
อยากไปเยี่ยมชม มีแต่นั่งรถผ่าน
ชาวโยเดียกลุ่มนึงที่ถูกกวาดต้อนไปตอนเสียกรุงครั้งที่สอง ยังคงยึดประเพณีดั้งเดิมเอาไว้อย่างเหนียวแน่น ไม่แต่งงานข้ามเผ่า และนับถือ "พระราม"
@ประวัติศาสตร์นอกตำรา ใกล้จะได้ฉลอง1ล้านซับแล้วนะครับ
Thanks!
ขอบพระคุณสำหรับการสนับสนุนการผลิตรายการนะคะ
สุดล้ำลึกในรากเหง้า สุดลึกล้ำของจินตนาการ
บทสวดที่เปิดคลอ ๆ ไป คุ้นเคยมาก สวดไปด้วยได้ แปลกใจจัง
❤❤
ขอขอบคุณ
ขอบคุณค่ะ สำหรับการสนับสนุนการผลิตรายการต่อไปค่ะ