5 Śląskich Słów, Które Nie Mają Polskiego Odpowiednika

Sdílet
Vložit
  • čas přidán 25. 08. 2024
  • Zamiast szkolenia mamy już cały Kurs Języka Śląskiego online. 💛💙
    ► Dej suba: bit.ly/2XUzu1G
    ► Kup kultowy Wideokurs Ślōnskij Godki i wesprzij kanał: www.KursGodki.pl/
    ► Postow nōm szolka kafyju: suppi.pl/ponas...
    ► Dziynkujymy za ôglōndanie. Chow sie! ;)

Komentáře • 65

  • @ponaszymupl
    @ponaszymupl  Před 3 lety +6

    ► Chcesz nauczyć się godać po ślonsku?
    ► Kup kultowy Wideokurs Ślonskij Godki: KursGodki.pl/ 💛💙

  • @piotrdudek6012
    @piotrdudek6012 Před 4 lety +34

    A kaj jest "łonaczyć"? To sformułowanie najlepiej pozwala skrócić wypowiedź!

  • @domberchen
    @domberchen Před 3 lety +21

    óły - krziwe nogi, ale to za mało precyzyjne, óły pochodzi od U-Beine i definiuje, jak te szłapy som wykrzywione (na zewnotrz, w krztałcie litery U ( ), "na becce prostowane") w odrożnieniu do X-Beine, kaj sie kolana "schodzom do kupy" ...
    Pozdrowiom wszystke frele i karlusow; z U-, X- i blank normalnymi bajnami!
    Ave Silesia!

    • @advocatusdiaboli6507
      @advocatusdiaboli6507 Před 3 lety +3

      O-Beine niy U-Beine.

    • @domberchen
      @domberchen Před 3 lety +8

      @@advocatusdiaboli6507 Richtig, ... miało być Ó-Beine ... 😉

    • @ricardowellenstein5436
      @ricardowellenstein5436 Před rokem +1

      Richtig...!!
      Bardzo dobra korektura tłumaczenia z filmiku.
      Ja tak samo chciałem to skomentować i skorygować...

    • @ursulabusse106
      @ursulabusse106 Před 4 měsíci

      ja znam jako;o-bajny, krzywe nogi w krztalcie litery o,eben n beczce robione czyli
      pölokragle!🥰

  • @PrimordialSingularity1
    @PrimordialSingularity1 Před 4 lety +19

    Ej, jak przetłumaczyć z polskiego "biorąc pod uwagę twoje argumenty zgadzam się z tobą"? "No... ja" xDDDDDDDDDD Pozdrowienia z Tychów! Błagam, nie przestawajcie publikować! Tak się cieszę, że was znalazłem!

    • @alvin3110
      @alvin3110 Před 4 lety +4

      Zowitka, - a skad sie wziela ta nazwa, bo do Najswietszej Marii Panny - tez zawital Archaniol Gabriel i byla w ciazy , a wiec do Zowitki tysz ftos zawitol !

  • @awysnefo
    @awysnefo Před 3 lety +11

    Bunzlau- Bolesławiec - mijam jadąc do Rajchu na A4

  • @ppawel7557
    @ppawel7557 Před 4 lety +14

    Jak sie rozchodzi o boncloki, to niy ino o naczynia w kształcie beczki, garca czy dzbonka. Idzie ło wszysko co sie robiło w Bonzlau z ekstra gliny i miało ekstra glyjta. Po polsku te wyroby to kamionka. Mom w doma bonclowy aszynbecher i mom bonclowo waza na kwiotki. Mom bonclowy moździyż i mom bonclowe kachle na futer do krolikow. Mom mały boncloczek co sie nazywo żurok i mom kulka z dziurkami - bonclowo solniczka :) Miołech boncloki na szpyrka i łoj, ale mi sie przi przekludzce szczaskały :(
    Co do ołow to sie zgodza z komyntarzami. Oły to nogi co idom na "O". Za nojlepszych czasów Ruchu, jak jedyn grocz, wszyscy mieli oły choby im nogi na beczkach prościli. Łostatnie porzondne oły mioł Maszczyk.
    Fort, to prawie tak kluczowe słowo jak łonaczyć. Kaj idziesz: fort. Jest ciotka? nima, je fort. Kajś był tela czasu? fort. Czamu nima wieczornyj mszy? bo wikary je fort. Fort i wszysko jasne.

    • @stanisawk1385
      @stanisawk1385 Před 3 lety +2

      Fórt to na Górnym Śląsku Daleko. Ale w cieszyńskim, to po prostu wciąż, stale

  • @tom311268
    @tom311268 Před 3 lety +8

    Dobrze prawisz synek

  • @ewakobior3454
    @ewakobior3454 Před 2 lety +4

    "Wyrychtować" tyż je dobre do tymatu, i "Łodwalić sie" 😊

  • @BM-sb3jc
    @BM-sb3jc Před 3 lety +5

    0:58 No nie! W Łodzi i okolicach na familoki mówi się famuły!

    • @ponaszymupl
      @ponaszymupl  Před 3 lety +1

      Źródłosłów ten sam, od familii (ôd familije)!

  • @kuleeeeee
    @kuleeeeee Před 6 lety +8

    Jednym z moich ulubionych skrótowców w ślonskim jest "sebówać" ;) "nie sebówej sie" to " nie rozbieraj/zdejmuj butów". No i "sztrykować/sztrykowany" czy "heklować/heklowany", które po polsku są bardziej opisowe. Ale słowa, które naprawdę nie mają swoich odpowiedników bezpośrednich to np. "Furt!" ("Kaj idziesz? Furt!"), bo polskie "gdzieś" jest już bezczelne, a ślonskie "furt" nie jest. Pozdrawiam.

    • @erwinjanuszvonmoltke9983
      @erwinjanuszvonmoltke9983 Před rokem

      Twoje " Furt" ma pochodzenie niemieckie ,jak bardzo dużo śląskich słów , "weit fort " to hen , daleko .
      Łączone jest z póiściem , wyjazdem , ogólnie przemieszczaniem .👋

  • @paweszutow7612
    @paweszutow7612 Před 3 lety +9

    Taka ciekawostka: w gwarze łódzkiej istnieje odpowiednik śląskiegi "familoka" - "famuła" :)

    • @torment_in_hell5095
      @torment_in_hell5095 Před 3 lety

      A od jakiego słowa jest to znacznie ,bo familok to można z "Familie" rodzina po niemiecku skojarzyć, a famuła???

    • @paweszutow7612
      @paweszutow7612 Před 3 lety +2

      @@torment_in_hell5095 a też stąd :)
      Familia -> famila -> famiła -> famuła.
      Przejście -eł/-ił/-ył w -uł w gwarach polskich nie jest niczym nowym. Proszę porównać diabuł zamiast diabeł, buła zamiast była czy nawet gwarową formę mojego imienia - Pawuł :)

    • @torment_in_hell5095
      @torment_in_hell5095 Před 3 lety

      @@paweszutow7612 no tak ale chodzi mi o to skąd niemieckie słowo "Familia" w rejonie Łodzi?? Na Śląsku-ok ,tereny poniemieckie ale Łódź??

    • @paweszutow7612
      @paweszutow7612 Před 3 lety +5

      @@torment_in_hell5095 nie słyszałeś o mniejszości niemieckiej w Łodzi? Teraz może jest ich niewielu, ale kiedyś Niemców w Łodzi było naprawdę sporo

    • @torment_in_hell5095
      @torment_in_hell5095 Před 3 lety +2

      @@paweszutow7612 no tak kiedyś byli Niemcy, mniejszość, teraz raczej nie ma tam nic wspólnego z Niemcami w odróżnieniu do na przykład dzisiejszego górnego śląska gdzie nadal jest duża mniejszość niemiecka i kultura i tradycje "poniemieckie". Na Śląsku jest do dziś zauważalna te pozostałości po Niemcach. Niby polska a jednak trochę inny region.

  • @magdaber3753
    @magdaber3753 Před 2 lety +2

    oprócz określenia zowitka , jest jeszcze zowitkosz.

  • @bohemiankitten
    @bohemiankitten Před 3 lety +6

    zgłaszam też WIHAJSTER

  • @jaga3434
    @jaga3434 Před 10 měsíci

    @ponaszymupl Gdzie ten bonus??? Nie otwiera mi sie taki link...

  • @erwinjanuszvonmoltke9983

    Ja, mosz recht synku.

  • @kadanam1
    @kadanam1 Před 3 lety +2

    A ja mam pytanie. Jak nazywa się po sląsku "kosz na brudne pranie"

    • @ewakobior3454
      @ewakobior3454 Před 2 lety +4

      To je Waszkorb 😊

    • @lydiap.1648
      @lydiap.1648 Před rokem +2

      @@ewakobior3454 genau.

    • @geniameza7889
      @geniameza7889 Před rokem +5

      ​​@@ewakobior3454 Waszkorb to jest sztyrygraniaty, wielki kosz na pranie, na czorne i na czyste. Po syjmniyncju suchego pranio ze sznory, sie je zortowało: na te do biglowanio i te do mangle. Do mangle sie te pranie skłodało i juzaś pozortowane - ekstra badytuchy, ekstra oblecze z łożek, ekstra serwety itd. układało we waszkorbie. Pełny waszkorb sie przikrywało bigelhantuchym😊 i niosło we dwóch, abo zawoziło na wozku do mangli. Za pomanglowanie małego waszkorba w ryncznyj mangli z kurblom płaciło sie całe lata 3 zł, za wielgi 5 zł. Baba nawijała w mangli kuloki, a chop, abo starszy synek kurblowoł. Nawijanie kulokow to była sztuka, bo źle nawiniynty kulok szoł krziwo, abo i kiołzdoł, a z tego pranie zamias sie prościć to sie puczyło. Baby co czekały w kolejce do mangli zajmowały sie klachaniym, niyroz pora godzin. Przed świyntami cza było mangla sie naprzod obsztelować - tela było ludzi.

    • @ursulabusse106
      @ursulabusse106 Před 4 měsíci

      tak bolo, baby obgodaly calo wies choby przi szkubaniu ,miejcie sie jako@@geniameza7889

  • @neospaaco9486
    @neospaaco9486 Před rokem

    👍👍👍👍👍👍👍👍

  • @karolinaesto2211
    @karolinaesto2211 Před 4 lety +4

    Naczynie do kiszenia na Kujawach nazywa się Kamionka

  • @ivonaw-k9463
    @ivonaw-k9463 Před 8 měsíci

    na opolszczyźnie okolice jezior turawskich na krzywe nogi mówiło sie xbajny albo obajny

    • @RafalPavelek
      @RafalPavelek Před 4 měsíci +1

      Kaj je ta mityczna Opolszczyzna? Niema takiego czegoś jak Opolszczyzna. Jest województwo Opolskie którego większość ziemi to Górny Śląsk. Nazwa Opolszczyzna to rusycyzm który przyszedł na te ziemie wraz z przesiedleńcami z za Buga. Można na biedę powiedzieć Śląsk Opolski chodź też nie do końca bo określenie Śląsk Opolski dotyczył terenów Górnego Śląska które nie zostały przyłączone do Polski. Więc było by super gdyby nie zaśmiecać naszego regionu jakimiś szczyznami i innymi chadziajstwami.

    • @ivonaw-k9463
      @ivonaw-k9463 Před 4 měsíci +1

      @@RafalPavelek a u nas w okolicy jezior turawskich mówi się Opolszczyzna. I proszę nam nie dyktować co i jak mamy mówić.

    • @RafalPavelek
      @RafalPavelek Před 4 měsíci +1

      @@ivonaw-k9463 czyli we chadziajlandzie

    • @ivonaw-k9463
      @ivonaw-k9463 Před 4 měsíci

      ​@@RafalPavelek mylisz się gościu

  • @gryfciok
    @gryfciok Před 3 lety +1

    A słowa - cipcionka, ferfela.?

  • @widzspectator979
    @widzspectator979 Před 19 dny

    rych cych

  • @stanisawk1385
    @stanisawk1385 Před 3 lety +3

    óły? pierwsze słyszę. A kto wie, co to znaczy po istebniańsku: 1. rządzić, 2. topić ???

    • @ponaszymupl
      @ponaszymupl  Před 3 lety +4

      Óły to znów z niemieckiego, więc możecie tego nie znać na Śląsku Cieszyńskim :)
      1. Rozmawiać 2. Palić

    • @stanisawk1385
      @stanisawk1385 Před 3 lety +2

      @@ponaszymupl Dzięki. Brawo, zgadłeś, ale chyba byłeś w tych górskich stronach?

    • @stanisawk1385
      @stanisawk1385 Před 3 lety +2

      To dalej z Istebnej. Co to znaczy: chodzić na wyblyszczki?

    • @ponaszymupl
      @ponaszymupl  Před 3 lety +2

      Nie, to po prostu słowa wspólne dla Śląska Cieszyńskiego i naszej części, czyli dawnej pruskiej. A co do wyblyszczek, to wiem, ale raczej słownikowo, bo u nos sie tak niy godo. To znaczy przilyźć na czyjeś wesele jak sie niy ma na nie zaproszonym ;)

    • @stanisawk1385
      @stanisawk1385 Před 3 lety +1

      @@ponaszymupl ja, mosz recht. W Istebnej się pół wsi składa na wesele, każdy daje co może

  • @januszruszkiewicz9398
    @januszruszkiewicz9398 Před 2 měsíci

    Incuch

  • @henryk2873
    @henryk2873 Před 3 lety +1

    Skat się wzięło śląskie słowo bajtel czyli dzieciak lwowskie bajtlowac i sztachety tu itam

    • @ursulabusse106
      @ursulabusse106 Před 4 měsíci

      stacketen zaun plot ze dzewianych sztachet

  • @felicjapaul1017
    @felicjapaul1017 Před rokem

    Kaj furgać je!

    • @ponaszymupl
      @ponaszymupl  Před rokem

      Latać, fruwać - sōm na to polske słowa :)

  • @W123w21
    @W123w21 Před 3 lety +4

    "we beztydzien"? a po jakiemu to jest? to nie jest po slonsku. te slowo beztydzien to wlasciwie dwa slowa czy taki zwröt na polski "przez tydzien".
    jak juz to: jest łotwarte bez tydzien / beztydzien do 18, a w sobota do drugej,
    i jak zawsze ... czemu wy dzielicie te godki ktore sa razem ... polski slonski ktory powstal z niemieckiego slonskiego. czeskiego slonskiego itd, ?

  • @slawomira6539
    @slawomira6539 Před rokem

    sztygar