ISRAEL - BÍ MẬT VÙNG ĐẤT CÓ PHÉP MÀU, NUÔI CÁ TRÊN SA MẠC | AMAZING WORLD - KHÁM PHÁ THẾ GIỚI

Israel có ¾ diện tích là sa mạc, ¼ là đồi núi. Đối mặt với vô vàn khó khăn, thách thức nhưng người Do Thái ở đất nước Israel đã vươn lên, trở thành quốc gia có sự đổi mới, khởi nghiệp sáng tạo thành công bậc nhất thế giới. Nói đến Israel là nói đến một quốc gia khởi nghiệp và nền nông nghiệp hiện đại cùng những thành tựu hiếm có.
Về địa lý, Israel giáp biển Địa Trung Hải ở phía Tây, giáp Liban ở phía Bắc, Syria phía Đông Bắc, Jordan phía Đông và Đông Nam, và sau cùng là Ai Cập ở phía Tây Nam. Diện tích của Israel khoảng 22.145km2, dân số 9,217 triệu người theo số liệu công bố của Ngân hàng Thế giới năm 2020.
Ít dân nhưng Israel lại đa sắc tộc. Những năm 1990, hơn một triệu người Nga đã tới Israel khi dân số nước này mới khoảng 5 triệu. Quay lại thời điểm lập quốc năm 1948, 86% dân số là người Do Thái, 9% Hồi giáo, 3% Kitô giáo và 1% Druze - một tôn giáo độc thần xuất hiện từ khoảng thế kỷ 11 ở vùng Lưỡi Liềm và Lưỡng Hà.
Không có “rừng vàng, biển bạc” nhưng Israel lại được thế giới ngưỡng mộ, xem như “thung lũng Sillicon” trong lĩnh vực nông nghiệp và công nghệ nước mặc dù vô cùng bất lợi về điều kiện tự nhiên. Khoảng 70% lãnh thổ là sa mạc và bán sa mạc, còn lại là đồi núi đá trọc.
Khí hậu tại Israel biến động mạnh, nhất là vào mùa đông. Khu vực duyên hải như Tel Aviv và Haifa có khí hậu Địa Trung Hải đặc trưng, mưa nhiều vào mùa đông còn mùa hè kéo dài và nóng nực. Khu vực Beersheba và Bắc Negev có khí hậu bán hoang mạc với mùa hè nóng và mùa đông lạnh, số ngày mưa ít hơn so với khí hậu Địa Trung Hải. Khu vực Nam Negev và Arava có khí hậu hoang mạc với mùa hè rất nóng và khô, mùa đông ôn hòa với rất ít ngày có mưa. Khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 9 hầu như không có mưa.
Tận dụng ánh sáng mặt trời dồi dào, người Israel chuyển hóa thành quang năng. Hầu hết các hộ gia đình đều sử dụng năng lượng mặt trời để đun nước. Tài nguyên nước khan hiếm thúc đẩy năng lực thích nghi của người Do Thái.
Không có “rừng vàng, biển bạc” nhưng Israel lại được thế giới ngưỡng mộ, xem như “thung lũng Sillicon” trong lĩnh vực nông nghiệp và công nghệ nước mặc dù vô cùng bất lợi về điều kiện tự nhiên. Khoảng 70% lãnh thổ là sa mạc và bán sa mạc, còn lại là đồi núi đá trọc.
Tận dụng ánh sáng mặt trời dồi dào, người Israel chuyển hóa thành quang năng. Hầu hết các hộ gia đình đều sử dụng năng lượng mặt trời để đun nước. Tài nguyên nước khan hiếm thúc đẩy năng lực thích nghi của người Do Thái.
Cách đây hơn 2.000 năm, vùng đất Israel nằm giữa trung tâm sa mạc Negev, là nơi cư trú chủ yếu của người Nabateans. Để tồn tại trong điều kiện khắc nghiệt, người Nabateans phát triển hệ thống thu gom nước lũ chuyển tới những khu vực quanh đê hoặc những hố và rãnh lớn được đào thủ công để trồng những loại cây nhỏ đến lớn. Từ đó, hệ thống dần được phát triển khi con người biết sử dụng những cây giống họ đậu có khả năng hấp thụ nitơ trong khí quyển qua rễ, nhằm duy trì đất màu mỡ, giảm thiểu chi phí, duy trì sự bền vững của hệ thống.
Từ những năm 1960, người Israel đã phát minh ra công nghệ tưới nhỏ giọt, nhằm sử dụng tối ưu tài nguyên nước vốn vô cùng khan hiếm trên hoang mạc.
Những trái cà chua anh đào dần hiện diện trong những cửa hàng thực phẩm ở nhiều quốc gia trên thế giới. Cà chua anh đào trồng trên sa mạc được ưa chuộng nhờ độ ngọt gấp vài ba lần nông sản cùng loại trồng ở nơi khác. Độ ngọt này hình thành tự nhiên từ lượng khoáng chất có trong nước tưới. Ngoài chất lượng, năng suất cà chua cũng liên tục được nông dân Israel cải thiện, đã tăng gấp 3-4 lần so với phần còn lại của thế giới.
Đương nhiên, ngành trồng trọt của Israel không chỉ có cà chua anh đào. Những nhà khoa học Israel đã và đang không ngừng sáng tạo ra những giống mới, phá vỡ những giới hạn, chinh phục người tiêu dùng chẳng hạn như dưa Galia, bí cam.
Để giải quyết nhu cầu khó tích trữ rau thơm, người Israel tạo ra húng quế Hishtill. Thân cứng, nhiều lá, mùi thơm. Húng quế Histill có thể sống khỏe ngoài trời trong mùa nóng, nhưng đồng thời cũng có thể trồng trong nhà trong mùa đông lạnh giá.
Táo Anna, lấy theo tên con gái của nhà làm vườn Epharam Slor phát triển. Trong khi hầu hết giống táo đều cần cái lạnh của mùa đông để sinh trưởng thì táo Anna lại chín vào đầu hè và sinh trưởng tốt ở vùng khí hậu nóng ấm như Ai Cập, Indonesia, các vùng nam California và nam Texas của Hoa Kỳ.
Cũng không thể không kể đến cà chua đen Black Galaxy được giới thiệu ra thị trường quốc tế vào đầu năm 2012. Sử dụng một loại sắc tố bắt nguồn từ cây việt quất, Công ty công nghệ giống cây trồng DM tạo ra cà chua đen có hàm lượng vitamin C cao hơn các loại cà chua khác. Màu đen kích thích thị giác dường như là một tín hiệu cho thấy Israel không chỉ dừng lại ở năng suất, chất lượng mà bắt đầu quan tâm đến mỹ cảm của người tiêu dùng.