Bir şeyi sanat eseri haline getiren nedir? Yapay Zeka Tartışmaları 1
Vložit
- čas přidán 27. 08. 2024
- Gündelik kullanım nesnesi olan bir tuğla, hangi koşullar sağlandığı taktirde yalnızca bir tuğla olmaktan çıkarak bir sanat yapıtına dönüşür?
Yirminci yüzyılda ortaya çıkan pratikler sanatı tanımlarken sıklıkla yararlanılan taklit, beceri, güzel, haz, beğeni gibi kavramların sanatın kendisine içkin olmadığını göstererek sanatın ne olduğu sorusunun tarihin herhangi bir döneminde hiç olmadığı kadar sorulmasına yol açtı. Geleneksel tanımların üretilen her yeni bir sanat yapıtı aracılığıyla giderek yanlışlandığı günümüzde genellikle varolan tüm sanatsal pratikleri kapsayacak mutlak bir sanat tanımı olmadığı düşünülür. “Bir kavramın bir pratikler ya da nesneler kümesine ait ortak özelliklerin genellemesini isteyen salim öğretinin tersine resim, müzik, dans, sinema ya da heykele ait ortak özellikleri tanımlayacak bir sanat kavramı sergilemek kesinlikle olanaksızdır.” Sanat yapıtlarındaki benzeşim ya da ortaklıktan hareketle genel bir sanat terimi ortaya konulmasının mümkün olmadığı iddiasını kanıtlamak adına pek çok sanat teorisyeni Ludwig Wittgenstein’ın Felsefi Soruşturmalar adlı kitabında kullandığı oyun örneğinden faydalanır. Wittgenstein, tanım aramanın Sokrates’in getirdiği bir mefhum olduğunu ifade ederek; onlarsız da yapabileceğimiz için tanımların gereksiz olduğunu savunur. Çeşitli türden çocuk oyunları arasında hiçbir ortak özellik olmamasına rağmen yine de her biri tümel oyun kavramı kapsamındadır. Deneyimde bir oyun olduğunun teşhis edilmesi konusunda güçlük çekilmemesine karşın oyun kavramının ne olduğu sorusu tek tek oyunlardan tüme varımsal bir hareketle tanımlanamaz. -MI? Devamı videoda...
💡 KAYNAKÇA 💡
Barrett, Terry: Neden Bu Sanat?, Çev. Esra Erment, Hayalperest Yayınevi, İstanbul, 2015.
Baxandall, Michael: 15. Yüzyılda Sanat ve Deneyim, Çev. Zeynep Rona, İletişim Yayınları, İstanbul, 2015.
Berger, John: Görme Biçimleri, Çev. Yurdanur Salman, Metis Yayınları İstanbul, 2014.
Bürger, Peter: Avangard Kuramı, Çev. Erol Özbek - Ceyda Öztürk, İletişim Yayınları, İstanbul, 2017.
Danto, Arthur: Sanat Nedir?, Çev. Zeyne Baransel, Sel Yayıncılık, 2013.
Dickie, George: Defining Art, American Philosophical Quarterly Vol. 6, No. 3, 1969, s. 253-256.
Eco, Umberto: Açık Yapıt, Çev. Tolga Esmer, Can Yayınları, İstanbul, 2000.
Eco, Umberto: Alımlama Göstergebilimi, Çev. Sema Rıfat, Düzlem Yayınları, İstanbul, 1991.
Fischer, Ernst: Sanatın Gerekliliği, Çev. Cevat Çapan, Payel Yayınevi, İstanbul, 2010.
Foucault, Michel: Bu Bir Pipo Değildir, Çev. Selahattin Hilav, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2013.
Guiraud, Pierre: Göstergebilim, Çev. Mehmet Yalçın, İmge Kitabevi, İstanbul, 2016.
Harrison, Charles - Paul Wood: Sanat ve Kuram 1900-2000, Çev. Sabri Gürses, Küre Yayınları, İstanbul, 2011.
Husserl, Edmund: Phantasy, Image Consciousness and Memory, Springer, Berlin, 2005.
Leppert, Richard: Sanatta Anlamın Görüntüsü, Çev. İsmail Türkmen, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2017.
Pooke, Grant : Sanatı Anlamak, Çev. Tufan Göbekçin, Optimist Yayınevi, İstanbul, 2012.
Platon: Sofist, çev. Cenap Karakaya, Sosyal Yayınları, İstanbul, 2000.
Ranciere, Jaques: Görüntülerin Yazgısı - Duyulurun Paylaşımı, Versus Kitap, İstanbul, 2008.
Sartre, Jean Paul: İmgelem, Çev. Alp Tümertekin, İthaki Yayınları, İstanbul, 2016.
Saussure, Ferdinand: Genel Dilbilim Dersleri, Çev. Berker Vardar, Multilingual, İstanbul, 1998.
Shiner, Larry: Sanatın İcadı, Çev. İsmail Türkmen, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2018.
Uzelac, Milan: Art and Husserl, Axiomathes, Volume 9, 1998.
Weitz, Moritz: The Role of Theory in Aesthetics, The Journal of Aesthetics and Art Criticism, Vol. 15, No. 1, 1956, s. 27-35.
Wittgenstein, Ludwig: Felsefi Soruşturmalar, Çev. Haluk Barışcan, Metis Yayınevi, İstanbul, 2007.
Yanal, Robert J: The Institutional Theory of Art, The Encyclopedia of Aesthetics, ed. Michael Kelly, Oxford University Press, 1998.
Zahavi, Dan: Husserl’s Phenomenology, Stanford University Press, Kaliforniya, 2003.
Ziss, Avner: Gerçekliği Sanatsal Özümsemenin Bilimi, Çev. Yakup Şahan, Hayalbaz Kitap, 2011.
Makalem: kitap.ykykultu...
PEKİ YA BEN KİMİM?
🔻www.pelindilar...
🔻 / pelindilaracolak
🔻 / pelindilaraclk
🔻 / pelindilaracolak
🔻 / pelindilaracolak
➡ Patreon aracılığıyla üretimlerimi desteklemek için:
/ pelindilaracolak
➡ Mail bültenime kayıt olmak için:
apos.to/n/dilozof
📬 Bana Ulaşın: contact@pelindilaracolak.com
Her gün 2 videonu izlemesem, günüm anlamsız geçiyor gibi geliyor..!
Benim kafamın karıştıran nokta şu: Temizlik görevlileri orada gördüklerinin sanat olup olmadığını anlayamıyorlarsa yine de oradaki şey sanat mıdır? Aynı temizlik görevlileri Da Vinci nin bir tablosunu görse muhtemelen onun sanat eseri olduğunu anlarlardı. Video şahane olmuş, iyiki varsınız.
Kafanızın karıştıran şey post-modernizm. Davud heykelinin veya Son Akşam Yemeği tablosunun bir sanat eseri olup olmadığını oradaki temizlik görevlileri de dahil kimse sorgulamazdı; çünkü içten içe herkes bu eserin ortaya çıkarılabilmesi için gereken "tanrısal" yeteneği ve teknik bilgi hakimiyetini sezinleyebilirdi. Eser tanrısallıktan çıkıp insan katına indikçe sanata sanat diyen cemaatler önem kazanıyor. Bu cemaatlerin "sanat"tan ne kadar anladığı da başlı başına tartışma konusu...
Temizlenmesi ancak bir yorum olabilir :D
Sanat sanattır kişiler bilmiyor olabilir onlar bilmiyorlar diye sanat sanatliktan çıkmaz görmemiş bilmemiş arastirmamis demektir
@@yunusgunduz5714 Hoca zaten bilenler için sanattır bilmeyenler için değil diyor. En az bir kişi biliyorsa yine sanattır. Ortada bilen en az bir kişi yoksa İnci Küpeli Kız boyalı kâğıt oluyor. Zira ortada onun muhteşem bir resim olduğunu söyleyebilecek kimse kalmamış oluyor.
Demek ki sanat eserine bakanlar da sanat eserini hazmetmeye hazir olmalilar. O an senin sanat eserinin verdigi feyze ihtiyacin yoksa, baska turlu ihtiyaclarin varsa, o an mona lisa yi getirsen nafile. Sanatla ugrascak halde degildir izlek.
Turlu bakış açıları böyle bir tonda anlatılınca insan bir güven , rahat hissi örtüyor
Artificial'daki art'ın gerçekten sanat anlamındaki art olduğunu Almancasını görünce anlamıştım :) Almanca'da sanat Kunst, artificial ise Künstlich.
Sanatın özel bir iletişim yöntemi olduğunu düşünüyorum. Özel olan yanı dış dünyaya dair bir gerçekliği değil, iç dünyayı aktarmaya çalışması. Objektiflikten uzak, tamamen subjektif deneyimle alakalı. Sanat olmadan subjektif deneyimlerimizi aktarmamız mümkün değil. Bir başkasının zihnine girip dünyayı nasıl algıladığını göremiyoruz. Konuşsak, gözlemlesek, hatta EEG, fMRI vb. cihazlarla beyin dalgalarını incelesek bile yaşadığı şey onun için ne ifade ediyor, nasıl görünüyor, nasıl hissettiriyor bilemiyoruz. Buna bizi en çok yaklaştıran şey ise sanat. Çünkü sanat anlatmak istediğini doğrudan anlatmak yerine, biçimi bir taşıyıcı olarak kullanarak, biçime yüklediği anlamı karşıdaki kişide de oluşturmaya çalışıyor.
Proust, “sanat eserinin temel koşullarından biri, hatta neredeyse özü izlenimlerin hafıza tarafından yeniden yaratılıp sonra derinleştirilmesi, aydınlatılması, zihinsel karşılığının bulunması değil miydi?” derken bunu kastediyor bence. İzlenimin zihinsel karşılığı, yani o izlenimi başkalarının zihninde yeniden üretebilecek bir imge keşfetmek. Sanatın özü bu olsa gerek. Videodaki analitik çözümleme kısmında bahsedilen kuralları da bu çerçevede düşününce anlam kazanıyor.
Sanat eserini yapay zeka kendi kendine üretiyorsa, bunun bir sanat eseri olması için o yapay zekanın da bir iç dünyası olması ve kendi iç dünyasındaki izlenimleri bu sanat eseri yoluyla bize aktarmaya çalışması gerekir. Eğer böyle bir iç dünya ve bir iletişim çabası yoksa ortaya çıkan şey bizi etkilese bile sanat olmaz, tıpkı güzel bir manzaranın sanat olmaması gibi. Günümüzde DALL-E, Midjourney vs ile olan şey ise bir insanın yapay zekayı bir araç olarak kullanarak birtakım eserler oluşturma imkanına kavuşması. Bu eserleri iç dünyasını yansıtacak şeyler olarak görüyor ve bu amaçla oluşturuyorsa, izleyende de benzer hisler oluşturmayı başarıyorsa yapılan şey sanattır. Kullanılan aracın yapay zeka mı, fotoğraf makinesi mi, daktilo mu olduğu o kadar da önemli değil.
"Esmerim biçim biçim.
Ölürüm esmer için.
Alem bana düşmandır.
Esmer sevdiğim için..." İşte sanat budur. İçinde bolca biçim, özne ve yeterince izleyici var.😄
Nefis ve akıcı bir anlatım. Bence bu bideo da bir sanat eseri. İnsan tarafından oluşturulmuş herhangi bir şey sanattır. Bazı sanat eserlerinin üretmesi basittir veya sıradandır hatta amacı sanat yapılması olarak düşünülmemiştir; olay bunu yorumlama biçimimizdir. Fizyolojik olarak duygularımızla algıladıklarımızın beynimizin diğer merkezlezlerinde oluşturduğu elektriksel aktivitedir. Asıl olan insandır ve insanın yarattıklarıdır. Hepsi sanattır ama onlara değer biçme şeklimiz bizi sanat nedir, neyi sanat kabül edelim sorusuna yönlendirmiştir. Sanırım herkesin sanat algısı kendine has ve tanımlamayla uğraşmak yerine....
yapay zekanın kendisi bir icraat / sanat olduğundan dolayı yapay zekanında parmağının olduğu sanata dolaylı sanat denilebilir. konuyu ele aldığınız için teşekkürler
dilara'nın bir sanat eseri olmasında mutabığız dimi gençler😉
Mutabıkız, yazsaydın ben de katılacaktım.
@@elkoalos eyvallah,sagolasin👍
yürümeyi birakip koşmaya başlamak diye buna derler 👏👏
Dilara Hanım sizin gibi kadınların dünyamızda olması gerçekten büyük umut verir insana. Çünkü sayenizde sorgulamaya başlıyoruz ve sorguladıkça gelişiyoruz.Videolarınızı hayranlıka izliyorum .😊
Dilara hanım, sizi severek saygı duyuyoruz. Mutlu yaşayın, ömrünüz uzun olsun.
Duygu üretimi niteliğine ulaşmış her türlü nesne, eylem sanattır. Nesnelere ve eylemlere bu niteliği kazandırma çabası sanat üretimidir. Sözünü ettiğim duygular illa pozitif olmak zorunda değildir.
Çağımızın türlü 'anlam üretme' keyfiliği içinde, tarifi zor ve soyut bir konu olan 'sanat eseri' tanımınız, oldukça kapsamlı, bilimsel hatta kusursuz olmuş. Teşekkür ederim.
Sanatın tanımı, sanat kimin içindir? sorusu ile her zaman çelişir. Çünkü, izleyici ve sanatçı ortak noktada her zaman buluşamaz. Şayet sanatçı, izleyici tarafında anlaşılması kaygısı ile ''iş'' ortaya koyarsa, ne dilediği gibi düşüncelerini ifade edebilir ne de belli bir çerçevenin dışına çıkabilir, bir anlamda tüm özgürlüğünü kaybeder. Öte yandan, izleyici, şayet bir sanat eserini anlamlandırmak isteyen, bunun için, eseri kimin yaptığını, kültürünü, dünya görüşünü ya da sanatçının kendi açıklamalarını okuyan/dinleyen kişi değilse, bu durumda bir çok( özelllikle modern sanat) son derece anlamsız çalışmalar gibi görünecek ve izleyici gözünde sanat eseri olmayacaktır. Sanat kimin içindir? sorusuna cevap, ''Sanat, sanat içindir'' ise öğretici ve ahlaki değer kaygılarından arındırılmış, ''Sanat halk içindir'' ise bir noktaya kadar özgürlükten ödün verilmiş olur. Bu durumda yapılan sanat tanımı ancak ve ancak teknik açıdan olabilir. Bu arada ''fail'' (insan) tanımına katılmıyorum çünkü AI tüm tanımları bozabilir, sebebi ise basit bir arayüz ile örneğin cnc tezgahında bir yapıt çıkarabilir, 3D yazıcı ile beklenmeyen işler çıkarabilir. Yani bu durumda malzemeye biçim vermek zanaat anlamında ise bu maddenin geçersiz olması son derece yakındır. AI, kendi kendine öğrenme sayesinde, verilen prompt üzerine insandan daha farklı bir bakış açısı (özellikle fantastik dünya görüşü) ya da verilerinde ki güncel ahlaki değerlere göre tavır sergileyebilir, açıklama getirebilir. Bu madde de pek geçerli olmayabilir. Daha şimdiden yazdığı makaleleri, akademik çevreye yedirmeyi başarabiliyor, AI tarafında yapıldığı söylenmeyen resimlere kişiler sanat gözüyle bakabiliyor. Evet, şimdilik data analizi düzeyinde olabilir ancak çok yakın bir gelecekte, bu tarz tanımlar geçersiz olacak ve tüm sanatçılar, iyi anlatım diline sahip , düşüncelerini yazıya dökebilen melankolikler olacak. Bunlar da benim düşüncelerim.
it's a pity that your videos don't have english subtitles... I don't understand Turkish language and I am sure you are sharing useful informations. is there any chance to have them in the future? Thank you
I do agree, it's a good suggestion bence.
İyi dedin
Tamamen aynı fikirdeyim. Attilâ İlhan’dan sonra konuya en geniş yorum ve açıklama da bulunman bir entelektüel olarak beni mutlu etti.
O kadar güzel anlatmışsınız ki benim için bu tam bir "başucu videosu" olmuş diyebilirim. Bir sanatçı adayı olarak tekrar tekrar izleyip başvuracağım harika bir kaynak. Çok teşekkürler.
İkinci kez dinlediğim bir kaç videodan biri oldu bu çalışman. Çok başarılı…
Çok beğendim. Sanatın öznesi konusu, ve yapay zeka ve izleyici yönüyle sanat ve sanatın tanımı konuları çok güzel ifade edilmiş.
Hoş geldiniz,Dilizof hanımefendi,gerçekten insanı sakinlastiren bir ses tonunuz var,yanlış anlamayın,bunu bütün iyi niyetimle yazıyorum,başariılarınizın devamını dilerim,sizi izlemek ve dinlemek benim açımdan çok güzel.
Çayımız hazır bilgilenme zamanı
Bir zamanlar meditasyon dinlerdim uyumadan önce. Sizi keşfettiğimden beri, uzun süredir videolarınız eşliğinde uykuya dalıyorum. Verdiğiniz hizmet için kendim adına teşekkür ediyorum.
Henri Bergson, "Gülme" adlı kitabının bir bölümünde "Sanat Nedir?" sorusuna yanıt arar. Bergson'a göre duyularımızla algıladığımız gerçeklik, aslında içinde yaşadığımız kültür tarafından biçimlendirilmiştir. Çünkü çevremizde gördüğümüz nesneler sınıflandırılmıştır. Böylece ben bu nesneleri algılarken bu sınıflamanın etkisindeyimdir. Duyularım yoluyla aldığım ve bilincime ulaşan şeyler kullanılabilir ve sadeleştirilmiş şeylerdir. Bilincimin bana sunduğu gerçeklikte gereksiz olan farklılıklar dışarıda bırakılmış, insanlar için kullanışlı olan benzerlikler vurgulanmıştır. Bu durum, insanlığın benden önce geçtiği yollarda edinilmiş bir tecrübedir. Şeyler, bu süreçte sınıflandırılmış ve etiketlenerek bize sunulmuştur. Ben şeylerin kendisinden çok bu sınıflamayı algılarım; yani şeyleri görmem, yalnızca etiketleri okumakla yetinirim. Bu durum gerçekliğe doğrudan değil, dolaylı bakmaktır. Oysa Bergson'a göre, sanat gerçekliğe dolaysız bakma olgusundan başka bir şey değildir. Fakat gerçekliğe doğrudan bakabilmek için bir algılama saflığı gereklidir. Algılama saflığına sahip olmak için ise yarar peşinde koşma ve çıkar gütme eğilimlerinden kurtulmak lazımdır. Aydınlatıcı videonuz için teşekkür ederim. Ama söz konusu sanat (sanat kuramı, sanat felsefesi ve estetik gibi disiplinlerde) olduğunda sezgi, duygu, yaratıcılık, bilinçdışı gibi kavramlardan da söz etmek gerekir. Ayrıca hep batı sanatı üzerinden gitmişsiniz. Sanatta biçimsellikten söz ediyorsunuz ama bu batı sanatı için geçerlidir. Kompozisyon kuralları, Bauhause okulu ilkeleri vs. hep batı sanatı içinde ele alınan konulardır. Oysa doğuya gittiğinizde Hint, Çin, Japon sanatlarına baktığımızda biçimselliğin çok farklı olduğunu görürüz. Özellikle geleneksel Japon sanatları yüzyıllarca Zen öğretisiyle yoğrulmuştur ki batının hiç bir kuralına uymaz. Konu o kadar çok değişkene sahip ki, analitik bir sanat tanımı yapmak hepten olanaksız ve gereksiz görünüyor. Okakura Kakuza "Çay Kitabı"nda sanatın anlamı üzerine bir öykü anlatır. Öykü şöyle : "Çok eski devirlerde Ejderha Kapısı mağaralarında ormanın gerçek kralı Kiri Ağacı yükselirdi. Dalları gökyüzüne uzanıp yıldızlarla konuşurdu, kökleri yeraltı dünyasının gümüş ejderiyle kucaklaşırdı. Bir gün büyük bir büyücü bu ağacı sihirli bir arpa çevirdi. Ama bu öyle bir arptı ki, ancak müzisyenlerin en büyüğü onun vahşi ruhunu terbiye edebilecekti. Arp uzun süre Çin imparatorunun hazinesinde bekledi. Kimse tellerinden bir ezgi olsun koparamadı. Arp, sabırlı çabalara, şarkılara uymayan duyarsız ve umursamaz seslerle karşılık veriyordu. Kimseyi beğenmiyordu. Bir gün arpistlerin prensi P'ei Vau geldi. Huysuz bir atı sakinleştirircesine arpı şefkatle okşadı ve usulca tellerine dokundu. Şarkısında doğayı ve mevsimleri, yüce dağları ve coşkun nehirleri anlattı. Böylelikle ağacın tüm anıları canlandı. Baharın ılık esintileri dallarında gezinmeye başladı. Çağlayanlar deli dolu kıpırtılarla tomurcuklara gülümsüyordu. Yazın hayalci sesleri tekrar duyuldu. Böcek sesleri, yağmurun tatlı tıpırtıları ve guguk kuşunun seslenişi. Dinleyin! Bir kaplan kükredi ve vadi ona cevap verdi. İşte sonbahar. Issız gecede, kılıç gibi keskin hilal çimenlerde parlıyor. Artık kış geldi, kuğu sürüleri karlı havada dönüp duruyor ve uğuldayan rüzgar vahşi bir neşeyle dalları dövüyor. Ardından P'ei Vau başka bir ezgiye geçti ve aşkı anlatmaya başladı. Orman, hayallere kapılmış ateşli genç bir çoban gibi eğildi. Yukarıdan bir bulut kibirli bir bakire gibi ağır ağır ama umutsuzluk gibi kara gölgelerle geçti. Ezgi tekrar değişti. P'ei Vau, savaşı, çarpışan kılıçları ve toprağı eşeleyen aygırları anlatmaya başladı. Bunun üzerine arp, Ejderha Kapısındaki fırtınayı kopardı. Ejder şimşekler saçıyordu, çığ gümbürdüyor, tepelerden iniyordu. Çin İmparatoru mest olmuş bir halde P'ei Vau'ya sırrını sordu. P'ei Vau , 'diğerleri tekb aşlarına şarkı söylemek istedikleri için başaramadılar. Bense arpı serbest bıraktım, kendi seçtiğini söyledi. Arp mı bendi, ben mi arptım bilemiyorum' dedi.
İzleyenin zihninde; sanatçının eseri yaratırken, yarattığı imgede olması yeterli olandan daha fazla / aşkın bir özellik bulundurma fikrinin olduğuna dair inancın oluştuğu şeye sanat eseri denir diye bir tanım yapabilirim. Yani basitleştirmek gerekirse, esere bakınca sanatçının yaratım aşamasını anlama unsuru vardır ve o izleyen sanatçının o aşamada sanatsal bir amaç ya da tavır taşıdığına inanır. Aslında sanatçıyı o an bilmesi gerekmez ama buna dair zihninde inanç diyebileceğimiz düzeyde bir algı oluşur. Sanatsal tavır veya amaç ise; hem bir imge yaratma hem de o imgeye sadece anlayabilecek kadar bakışı gelişmiş kişilerin fark edebileceği bambaşka bir özellik katma uğraşısıdır.
Tam da sanatla ilgili bazı soruların kafamda cevapsız kaldığı bir zamanda bu videonun karşıma çıkması...🤍Her zamanki gibi muhteşem anlatım! İyiki varsınız!
Aslında insanlığın,veya düşünce ve bilim insanlarının,insanlik için ürettiği herşey birer sanat eseridir,çünkü üretilen eser veya nesneye,o akıl ve özgür düşünceye,onu nasıl bulup getirdiğine hayran olmamak mümkün değil. Örnek bir saatin binlerce yıl önceki ve şimdiki halini düşünmek,öncesine ve sonrasına hayran olmamak mümkün değil.
İşlevi, gündelik yaşamda ihtiyaç duyulanı gideren nesnel yapılar daha ziyade ''icat'' olarak adlandırılır. Tanımlamanızdan bakacak olursam; Sanat; icat olan nesnenin soyutla süslenmesidir diyebiliriz. Benim fikrim tabi :)
Videolarını sanata olan bakış açını... Ve bununla birlikte anlatım gücünü çok seviyorum. Bizlere tahmininden de çok şey katıyorsun. Umarım sanat alanında konularını daha fazla artırırsın. Seni dinlemeyi çok seviyorum. 🌹❤️
derslerde ve 4 yıllık eğitimde uzun uzadıya tartıştığımız bu konuları birbirine bağlayıp, basit şekilde anlattığınız için teşekkür ederim. kafamda bazı şeyleri toparlamamı sağladı, tezim için de kaynakça çok yararlı oldu, iyi ki varsınız :)
Eserleri dünyada çok büyük bedellerle satılan, her yıl dünyanın onlarca farklı yerinde sergiler açan bir sanatçımızla sohbet etmiştim. Sanat eserini, "sanatçının satabildiği şey" olarak tanımlamıştı. Bu tanıma göre yapay zekanın ürettiği eserler hiçbir zaman sanat eseri olamaz zira bir şeyin sanat eseri olmasının ilk koşulu bir sanatçı yani insan tarafından yapılması.. Yapay zekanın ürettiği eserlerin para ile satılması söz konusu olmadığı sürece; ikinci şartı da karşılayamaz olur
Barış Özcan'ın videosundan sonra bu konudaki sorularımı cevapladınız. Çok teşekkürler Dilara abla❤️
Videoyu dilara kadar heyacanlı dinledim. Sanat felsefesi serisinin devam etmesi çok hoş olur bence de. Eskişehirde ailemle birlikte modern sanat müzesini gezerken aklıma birçok soru takılmıştı. Sanat eserlerini nasıl yorumlamalıyız, acaba sanatçının anlatmak istediği şeyi tamamiyle anlayabilir miyiz gibi. Sanatla bu şekilde düşünsel bir bağ kurmak beni iyi hissettirmişti. Bu video da bu düşünsel bağı genişletmem ve daha kapsanlı yorumlar yapmam konusunda bana yardımcı oldu.
Konularla ilgilili olup lisanını çözemediğim ve kafa karışıklığımı arttıran bir çok kitapın sözlüğü,çevirmeni gibi oldunuz,teşekkürler.anlatımız çok benlik.tekrar sanat nedir kitabını dün elime almışken bu gün sizi izlemek.muhteşem oldu.NOT:asla yorum yazan bir tip değilim☺️.okadar kymetli oldu yani
Sanatsal eserler,Özgür düşüncenin dışa vurumudur,sanatçının kendi zihnini ortaya koyan,sanat eserlerine bakıldığında,bakan,izleyen ,dinleyen,ınsanlar için yepyeni dünyaların doğması,bambaşka pencerelerin açılması demektir,bu mutlaka ilerlemiyi getirecektir,yani sanat yoksa,ilerlemenin olmayacağı kesinlikle doğru bir düşüncedir,veya kuraldır.
Harika bir tanimlama...tesekkurederim dilozof bilgi verici, aydinlatici ve faydali videon için.
Harikasın başarıların sonsuz olsun
Yine çok güzel ve aydınlatıcı bir video olmuş. Ve yine kahvemi alıp Dilozof'a geldim. Devamını bekliyorum. Sevgiler.
Dilozof şair gibi anlatıyorsun seni dinlerken beynim doyumun zirvesini yaşıyor. Türkçeyi müthiş kullanıyorsun Halit Kıvanç, Orhan Boran kadar yalın 😍🤗
Yakında çocuğum olacak , umarım sizin gibi birisi olur büyüyünce. Ödüm kopuyor tiktok’da challange yapar bir gün diye :)
Mükemmel bir video, kanal (Dilara) kendini sürekli geliştiriyor, ilgiyle izliyorum.
Asıl soru ürünü, nesneyi neye göre sanat olarak, sanat ürününü neye göre eser olarak tanımlıyoruz?
Çok keyifli bir bölümdü bence bir kaç bölüm daha yapmalısınız
Yine harika bir video ufuk açıcıydı iyi ki dünyamızdasiniz
Harika bir video olmuş... Teşekkürler.
17:59 Kafama takılan bir şey vardı. Bu eseri "çalarken" veya icra ederken hiç ses çıkartmamasına rağmen piyanist "aslında" bir eser icra edeceğini veya ettiğini nasıl belirtmeli.. veya dinleyici/izleyici eğer bu eserden habersiz ise bunun bir es veya bir duraklama veya bir aksaklık olmadığını nasıl anlar? Burada piyanist tam eserin başlaması gereken saniyede piyanoyu kapatarak ne güzel vurgulamış.. Virtüoz farkı..
sanat içerikli videoların çok çok iyiler sanırım en çok sevdiğim videolar bunlar teşekkürler emeğin ve video için
Şahane... Bütün görecelikler üzerine düşünmek isteği uyandırdı bende. Ayrıca tarihsel, bilimsel, analitik bilgi yüklemesi yaşadım.. ''Matrix'' filmindeki gibi :) Teşekkür ederim. Bayıldım. ✨🌈
Teşekkürler, emeğinize sağlık.
Sanat çok geniş bir alanı kapsayan tek bir kelimedir. Sanat hayatın bir parçası olduğu kadar, geçmişten gelip bugünü yaşadığımız ve geleceğe yelken açtığımız bir zaman mekanizması gibidir. Aslında sanat biliminde bir parçasıdır bana göre. Sanat aslında toplumları etkileyerek gelişmesini veya değişmesini sağlayan toplumu yönlendiren bir oluşumdur da diyebiliriz, bir tuğlanın sanat eseri olma özelliğini neye bağlayabiliriz, bir tuğla bize bir evi, binayı, belkide bir köprüyü, bir duvarı, bir kuleyi simgeleyebilir aslında. Bir kaya parçasıda bir sanat eseri olabilir. Bir şiir bir şeyler anlatıyorsa, o şiirde insanları yönlendirici, etkileyici, gerçeklikler var ise sanat eseri etkisini elde elder. Ama bir şiir hiç bir anlam teşkit etmiyorsa, sanat özelliğine giremez, sadece belki şiir olarak kalabilir, belkide şiir olmaktanda çıkabilir. Bir tiyatro oyununun hikayesi ve oyuncuların kendi yeteneklerini ortaya koyarak hikayeyi size yaşatır gibi aktarabiliyorlarsa topluma net mesajlar verir ki toplumların zihinsel hazinesinde değişimlere neden olabilirler. Mesela sizin anlattığınız bu konularda benzeri etkiler sağlayabilir.
Sanat, ne değildir? sorusundan yola çıkmak bize sanatın ne olduğunu anlatabilir bence.
Üzerine, yazmaya üşeneceğim kadar, çok şey söylemek istediğim bir konu :)
Öncelikle video nun bundan önceki tüm videolar- paylaşımlar gibi durumlara felsefe acısından bakma ile tamamen doğrusal orantılı olduğunu düşünüyorum. Çok eğlenceli anlatımınız yine var ve iyi ki oylesiniz. Sanat in tanımı içerisinde " biricik" olma nin da ancak ve ancak olması gerekliliği konusunda bir eksiklik hissettim . Öznel olmak sanat yapıtında olmazsa olmaz gibi düşünüyorum. Bu konu hakkındaki fikrinizi ve yorumunuzu merak icin de bekliyorum. Saygı ve sevgilerimle. Ve elbette sağlıkla.
Sanatın bir tanımı olmaz dedik ama yine de sanatı fark etmek zorundayız o yüzden sanatın da bir tanımı olmalı. Eğer sanat denilen şey kişiden kişiye değişebiliyor ve birine göre sanat olan ötekine göre sanat olmuyorsa o zaman sanata ortak bir tanım getirmek zorunda kalırız aksi taktirde sanat tartışmaları başlar. Herkes kendininkini sanat olarak görür ötekini yok sayar buda insanları barışa değil savaşa sevk eder. Bence :)
Bu sanatın öyle olduğundan degil de insanların bir anlaşma için oyle olduğunu kabul etmesi olurdu. yani belirsizlikten kurtulmak için dogruluğu kesin olmayan bir seyi kabul etmek olur.
Yauv ne güzel yerlere geldik. Bir kopuş sonra yeni bir kuruluş?
Ellerin çok güzel ❤️
Bence bu önermede atlanan husus zaman ve mekan. Yapay zeka sizin önermeleriniz çerçevesinde saniyede 100000 eser üretebilir durmaksızın. Yani bu eserleri yargılama bilincimic ve dahi zamanımız olmayabilir bir insan olarak. Bu da bizi mekana götürür. Hangi mekan ? Bir meta evrende sanat bu önermeleri aşabilen yeni parametrelere ihtiyaç duyacaktır. Ve ömür. Eserin ömrü. O eserin olduğunu bilmezse veya farkında olamazsa birileri tarafından öyle bir eser de olmamış sayılacaktır. Belki meta yapay zekalar sanat eserine karar verebilirler. Yani konu yapay zekanın da ötesinde farklı felsefi boyutları da içeriyor gibi geliyor bana.
Benim için aydınlatıcı oldu 🙏🙏
John Cage, " Bir odadayım ve odada keman çalan birisi var. Dışarıdan da kamyon sesi geliyor. Eğer ben kemanı dinliyor isem, bana kamyonun sesi, yok eğer kamyonun sesini dinliyor isem bana kemanın sesi gürültü gelir" minvalinde bir laf etmiş.
Çok keyifli bir video olmuş. Emeğinize ve bilginize sağlık. Farnsworth’un “The Social Psychology of Music” kitabında yaptığı müzik tanımını paylaşmak isterim: “ Müzik, toplum tarafından kabul görmüş olan ses gruplarından oluşur” (1958) . Herhangi bir sanat eseri kabul görmek için onaya ihtiyaç duyuyor. Özneye muhtaç bir olgu ile karşı karşıyayız.
Aşık oldum ben sana...
Teşekkürler...🎯
👏👏👏
çok güzel konuşuyorsunuz anlamasam bile dinliyorum ❤
Konu bitince,,,,,, basarisiz bir Flu TV taklidini cekmekkk
Çok tatlı bir konu ama çoğunlukla temkinli yaklaştığım şeylerden biri yine şudur, entelektüeller acaba olayı kavramak için bir kelimeyi tekrar ede ede anlamını yitirmesine sebep oluyorlar mı? Peki bizim "burjuva" sanatı diye adlandırdığımız şey sanatın tek tezahürü müdür? Basitçe toplum içine çıkarken sakal ve bıyıklarımızı tıraş etmemiz ve şekil vermemiz keza saçlarımıza şekil vermemiz, patatesi haşlayıp löp diye yememiz değil de bir servis tabağı haline getirmemiz, taş oluklardan çay içmemiz değil de ince belli çay bardakları kullanmamız güzel sanatlar dahilinde değilse de sanat dahilinde değil midir? Neticesinde antik Yunan dünyasında insanlar basit kaplarla şarap içmektense İlias'tan çeşitli sahnelerin betimlendiği ilginç şekilli kaplardan içmeyi tercih ederler ya da biz yemek yerken süslemeyi terciih ederiz. Hatta sanat zaten üretim demektir, yunanca karşılığı tekhne ise açıkça teknik kelimesiyle ilişkilidir. Şu durumda modern dönemde sanat biraz bağlamından yani toplumun kendisinden soyutlanmış haliyle bu sebeple anlaşılamayan bir şey gibidir.
Öyleyse sanat toplum ile düşünülmesi gereken bir semboller bütünü değil midir? Sanatı bireye indirgemek idiotik bir tavırdan haliyle toplumdan destek görmediği için en fazla sansaysonel bir şöhretten ibaret değil midir?
Bir zengin çıkıp ben buna şu kadar para veriyorum dediği zaman... Sanat eserine dönüşür... 🤗
Yorumlanmaya, izleyiciye ihtiyac olmasi sadece sanat icin gecerli olmaz ki o zaman. Bu yaklasimla yasamdaki her olgu icin izleyiciye ihtiyac var diyebiliriz. Ornegin bir yemegin yemek olup olmadiginin karari icin bile.
Bunun üstüne philosophy tube kanalındaki son videoyu da izlemeyi öneririm, benim için güzel oldu
Bir şeye sanat derken, gözümüze doğal gözükmeyecek bir yetenek ürünü olmasını da gözetiyoruz. Modern sanat bunu bir yetenek ürünü olarak göremeyenlere(çoğunluğa) bu nedenle sanat gibi gelmiyor. Bence bunun entropi ile ilgisi var. Akışında azalmış bir düzen değil de, bir amaçla yapılmış düzen artışı görebilirsek bunu sanat olarak değerlendirebiliyoruz.
Yaptığınız tanımda çoğu kısma katılıyorum fakat X'i yorumlarken sanat tarihsel bağlama bakmamız gerekmesi biraz kafamı kurcaladı açıkçası. ilk sanat eserini düşünelim; ondan önce bir sanat eseri yok ve sanat tarihsel bağlamı üzerinden inceleyebileceğimiz bir materyal de doğal olarak elimizde yok. O zaman bu sanat eserine sanat eseri diyemeyeceksek, bundan sonra gelene de diyemeyiz. O zaman 'sanat eseri' kavramını hiçbir yapıta söyleyemeyiz çünkü ondan önce de sanat eseri olmadı. Bu noktada bir başlangıç sorunu oluyor. Aslında 'sanat tarihsel bağlam' ile tam olarak neyi kastettiğinizi anlamamamdan da kaynaklı bunu düşünmüş olabilirim. Açıklarsanız çok sevinirim
Dilara, bence Sanat kavramı özü itibariyle algılayana yönelik bir kavram. Çünkü sanatçının amacı nesneye imgeler yerleştirererek sanatı ortaya çıkarmak. Yapay zeka bizim için bu imgeselleşme sürecinin 2 aktörü için 2 kavram olması gerektirdiğini ortaya çıkardı. Algılayan açısından sanat aslında iletişimin farklılaşmasına ve sıradanlıktan çıkmasına duyulan hazzı içeriyor. Yani algılayan imge üreticisinin kendisine bir mesajı farklı biçimde gönderdiğini hissetmek ve hazzetmek istiyor. Sanat aslında algılayanın kelimesi, imge üreticisinin değil. Tuğla örneğin için peki ben tuğlaya bakarak tuğladaki herhangi önemsiz bir çizgiyi tuğla üreticisinin bunu imge üretmek maksadıyla yaptığını düşünsem bu sanat olur mu? bence olur. Çünkü sanat algılayana ait hazzın adı. Ben renk körü isem, kırmızı yeşil desenlerden oluşan bir soyut resme baksam bu bana sanat olur mu, bence olmaz, haz alamadım, imge üreticisinin bana seslendiğini duymadım. Güneş'in batışı örneğin için de, ben bir yaratıcıya inanıyorsam yaratıcının bunu bir batışı estetik gayeleri de göz önünde bulundurarak var ettiğini düşünürsem bu bir sanattır ama Tanrıya inanmayan biri için değildir. Yapay zeka kısmına gelirsek çok farklı bir şey sormak istiyorum. Eğer Da Vinci fırçasına ve boyalarına neyi çizmesi gerektiğini programlayacak bir bilgisayar kodu yazsaydı - yapay zekada da temelinde bir kodlamaya dayanıyor- biz Mona Lisa'ya sanat eseri der miydik? Eğer bu tabloları yapay zekanın ürettiğine ve o kodları yazan Da Vinci'nin olduğuna inanmazsak demezdik, ama Da Vinci'nin varlığına ve bize bir mesaj ilettiğine inansaydık sanat eseri derdik. Aslında sonuç olarak şunu demek istiyorum. Güneş'in batışı sanat eseri değil derken eğer Tanrıya inanmıyorsak zaten evrenin kodlanmış bir yapay zekası, fizik kanunları var ve biz bu kanunların bu batışı var ettiğini kabul ettiğimiz için ona sanat eseri demiyoruz ama eğer inanıyorsak o kanunları yazan bir var edicinin bizimle imgesel olarak iletişime geçtiğini düşünüp ona sanat eseri diyoruz. Kısacası sanat kavramının algılayana odaklanarak inşa edilmiş bir kavram olduğunu da düşünmek gerekiyor bence.
Yapay zekanın doğru tanımlanması çok önemli. Yapay zeka bizim zeka sürecimize benzer şekilde çalışan bir makinedir. Girdisi ve çıktısı vardır. Yapay zeka yazılımı bulunan bir bilgisayara/makineye girdi olarak "sanat eseri" kabul edilen verileri verir ve bunlarla eğitirsek/programlarsak çıktı olarak da bizim "sanat eseri" diyebileceğimiz veriler meydana gelebilir ve hatta gelir.
Bir müzik eseri sayı ile ifade edilen notalara indirgenebilir ve yapay zeka yazılımı bulunan bir bilgisayar/makine kullanılarak uzmanların bile Mozart'a ait olduğunu reddedemeyeceği eserler elde edebiliriz. Böylece Mozart'ın bir yönünü çok iyi şekilde taklit ettik. Geri kalan bütün yönlerini kopyalayıp/taklit edip yapay zeka ile yeni bir Mozart üretebilir miyiz? Teorik olarak belki mümkün ama uygulamada pek mümkün değil. Mozart sahip olduğu genetik materyal kadar yaşadığı çağın ve kendi kişisel tecrübesinin de şekillendirdiği bir insan. Ürettiği eserler de bu şartlardan bağımsız değil. Nasıl ki Mozart'ın genetik kopyasını yapsak bile aynı insan olmayacak yapay bir makine de yeni bir Mozart olmayacaktır.
Uzun süredir sanat da kapitalizmin boyunduruğu altına girdi, bir yatırım aracı oldu. Tablo alanlar çoğu zaman asmıyor bile, deposunda değerleneceği zamana kadar bekletiyor
Şöyle bir düşündüm de, "Param olsa bunu alırdım." dediğin saçmasapan şeyleredir sanat... desem eksik kalır. Yahu ne desem eksik kalır. Kendimi niye yorayım ki? Birşeyi beğenmişsen sanattır herhalde. Güzel şeylerdir yani. Ama en çok insanın hayvan yanını törpüleyen, insanı biraz daha insan yapmaya çalışan herşey sanattır galiba.
Müthiş....
Bilinen bilinmeyenler ve bilinmeyen bilinmeyenler var.. .
Fazla iyi bir video
Sizce,beş duyunun eş zamanlı olarak aynı anda deneyimlediği sanatsal faaliyet var mı?
❤❤❤
Sanatın tanımına bakmak lazım .Sanat nedir dendiğinde tek bir tanımı vardır ancak bu tanım, herkese göre değişkendir.Sanat; **insanda heyecan uyandırma çabasıdır..** Dolayısı ile eserin bazılarımızı heyecandırıp bazılarımızı heyecanlandırmaması kişiye göre farklılaşmasına neden olur.Eserin nasıl üretildiği ikinci üçüncü plandadır.Yapay zekanın sanatla ilgisi yoktur ve olamaz.
Sanat, sanat dediğindir.
Öncelikle belirtmeliyim ki sanatın ne olduğunu anlatan harika bir video olmuş. Dilara yine Dilozofluğunu yapmış :)
Aklıma takılan küçük bir soru var: Son kısımda sanat eseri olma şartları ortaya konulduğun da, şartların gayet makul ve mantıklı olduğunu düşündüm. Sadece, sanat eserinin sanat tarihsel bağlama ihtiyaç duyma koşulunu anlayamadım sanırsam. Bunun da nedeni her yeni akım ortaya çıktığında o akımın eserleri henüz sanat tarihi bağlamı açısından bir yer edinecek zamana sahip olamamış olabilir.
Örneğin videonun konusu olan yapay zekanın ortaya koydukları bir sanat eseri olabilir mi tartışması, 100 yıl sonra "Yapay Zeka akımı - ki bence insanın ortaya koyduğu bir mekanizmanın ürünü olmasından mütevellit "Türev akım" - olarak literatüre girebilir. Ama şu anda bunların sanat eseri olup olmadığı tarihsel anlamda muamma.
Ortaya çıkan bu ve buna benser eserlerin sırf sanat tarihi içerisinde yer almamış olmasının sanat eseri sınıfının dışına itilmesi bana biraz zorlayıcı geldi.
Teşekkürler..
Kendisine işaret edilen şey yani imlenen ve onu işaret eden bir başka şey yani imleyen ayrımı konusunda aklıma takılan bir şey var. Müzikte bu imge nerede? Evet notalar sesleri işaret ediyor diyebilirsiniz ama bunu sormuyorum. Şarkı söyleyen bir kadının sesi ya da kemanın, gitarın sesleri neyi işaret ediyor?
Bir nesne 👍
Yine her zamanki gibi Dilozof kalitesi ve zerafetiyle sunulmuş, dopdolu bir videoydu, iyiki varsınız Dilara hanım...
Bu video serisini çok sevdim 🌞🌞
Ah, uzun zaman sonra bu kapanış...
15:40 acaba tüm evren küçük yapıtlardan oluşarak neyi işaret ediyoruz? Platonun mağara alegorisine buradan bakacağımı hiç düşünmezdim.
En son ortaya çıkardığınız formülü, istiflenmiş tuğlalara uygulayarak açıklasaydınız.
mağara duvarlarına çizilen resimler sanata dahil mi?
çizenler sanat olsun diye mi çizildi acaba?
sanat ne için yapılır,? soramadan edemedim.
teşekkürler
Kanımca, hem sanat tarihçileri, hem sanat felsefesi yapan seçkin düşünürler, sanatçının kendi içsel süreçlerini masaya yatırma cesaretini gereği gibi gösteremiyorlar. Sanat neden toplum için olsun, veya niçin sanat için olsun ki? Hangi sanatçıya sorsanız, aslında kendisi için sanat yaptığını söyler. Sanat o halde sanatçı içindir. Peki, sanat, sanatçıda neyi başarır ki sanatçı onu yapmaya müptela olur? Eseri yaratırken, eser sanatçıda neyi yaratır? Sanat eserinin de bir örtük yaratım işlevi olabilir mi? Bu gizemleri sizden dinlemek ne kadar mümkündür?
Sanat eserinin yorumlama konusunda "yetkin" birine ihtihaç duyuyor olması iç mimar olarak benim de karşılaştığım bir durum. Mekan içinde yaptığım organizasyonlar, onunla ilişik mobilyalar, eğimler,açılar vs. Bu kompozisyonu okuyabilen bir bakışka anlamlı oluyor. Onun dışında farklı garip hareketler olarak görülüyor.
👏👍
benimse kafamı karıştıran bambaşka soru profesyonel editör geldiğinden beri videolar daha hızlı mı montajlanıyor? X1,2 hız dahi kelimelerin ve dolayısıyla cümlelerin ve sonuç olarak içeiğin anlaşılamaması demek... biz zaten alışığız hızlı konuşmasına ama daha da hızlandırdığımızda işte o ai ile örtüşemeyen insan algısı devreye giriyor... ya da ben anlayamıyorum o ayrı 😅
Yapıtsal olan imgesel olabilir mi?
Olası bir andaki biçimlilik (bulutlar gibi) öncesi biçimsizlikten söz edilebilir mi? Eğer öncelik sonralık ya da daimilikten bahsedecek isek ne diye imleme bahanesiyle taklit olanı tercih ediyoruz? Yoksa insan göğe bakıp, bakışında taklit olmayan bir biçim vericiye mi sahip? Ve ancak biz bunu günümüzün taklit zekazında tekrar ederken mi fark edebiliyoruz?
Anlık değil de süreç üzerinden baktığımızda şekil değiştiren olarak peribacası tam olarak bu adı kendine almaz mı? Ortaya bir san koyan nedir?
Peki ya hayvanların yapıtları? İhtiyaçlarını mı karşılıyorlar?
Ya da birleştirelim ve peribacalarının üzerinde yanlızca onlara bakış atmak üzere yükselen canlıların araçlarının bir kompozisyona neden olma ihtimalini düşünelim. Balonlar ve peribacaları eşleşmişler midir? Tabii ki yine de bir imleyiciye ihtiyacımız var ki sönüp giden hayatlarımızda izlemek için değil ötekinde izlenmek için taklitleşelim.
Duvarımdaki boya da duvarımı imgeliyor mu
Sanatı sanat yapan sanat eserinde ki , gizli anlamdır.
Mesela 2 nesneyi üst üste koyduğumu gören 10 kişi bana bunun sanat olduğunu söylese ve geriye kalan 8 milyar insan ve ben bunu red etsek bu yinede sanat eseri olarak tanımlanır mı. Buna sanat değil diyebilir miyiz. Ya da sanatın onların yorumlası mı demeliyiz
Bana göre yapay zekanın yaptığı şey sanat eseri değil. videonun sonunda saydığın nedenlerden dolayı değil. Fakat tamamen red de edemeyeceğimiz bir yere varabilir soru önümüzdeki süreçte.Dolayısıyla yapay zekanın yaptığı şeye yeni bir tanımlama, adlandırma yapmamız gerekebilir.
Bir sorum olacak. Sondaki sanat denkleminde, ürünün 1 maddeyi karşılaması yeterli midir, yoksa tüm maddeleri karşılaması mı gereklidir?
Sanat; yaratıcısı tarafından evrenin hareketine katkı sağlayan düşünsel imgelemelerin maddesel izdüşümüdür. BBE